Cardano là một nền tảng blockchain được thiết kế để xử lý các giao dịch bằng cách sử dụng một loại tiền điện tử riêng có tên là ADA.
Nền tảng Cardano có thể xử lý mọi loại giao dịch, nhưng mục tiêu thực sự là trở thành “Internet của các Blockchain”, tạo ra một hệ sinh thái cho phép khả năng trao đổi liền mạch giữa các blockchain khác nhau.
Hãy cùng xem Cardano (ADA) so sánh như thế nào với các đồng tiền điện tử lớn khác.
Cardano (ADA) là gì?
Cardano là một dự án blockchain đa năng sử dụng cơ chế Proof of Stake (PoS). Được biết đến như một blockchain “thế hệ thứ ba”, Cardano đã bắt tay vào giải quyết các vấn đề về khả năng mở rộng phổ biến đang gây khó khăn cho hầu hết các blockchain “thế hệ thứ hai” (như Ethereum và các phí gas ngày càng tăng của nó).
Sự phát triển của Cardano được xác định bởi một triết lý khoa học nghiêm ngặt cùng với lượng lớn nghiên cứu học thuật và đánh giá đồng cấp.
Dự án Cardano đã xây dựng một lộ trình phát triển chi tiết bao gồm năm giai đoạn chính:
Giai đoạn 1 – Byron: Mạng lưới đi vào hoạt động với các chức năng cơ bản (chuyển ADA).
Giai đoạn 2 – Shelley: Các bước tiến tới phi tập trung hóa với các node do cộng đồng điều hành.
Giai đoạn 3 – Goguen: Hợp đồng thông minh được kích hoạt trên mạng lưới.
Giai đoạn 4 – Basho: Các sidechain được giới thiệu, nâng cao khả năng mở rộng và khả năng tương tác.
Giai đoạn 5 – Voltaire: Quản trị và tự tài trợ làm cho ADA trở nên hoàn toàn phi tập trung.
Mỗi giai đoạn trong lộ trình của Cardano đều kích hoạt một phần quan trọng của mạng lưới cuối cùng, và khi hoàn thành, mạng lưới sẽ hoàn toàn phi tập trung – được quản lý bởi những người nắm giữ ADA và được tài trợ bởi một phần nhỏ phí giao dịch của chính nó.
Quá trình phát triển
Dự án Cardano đã thực hiện ICO làm 4 giai đoạn từ tháng 09/2015 đến tháng 01/2017. Dự án được gọi là khoản đầu tư hưu trí của người nhật, do 95% người mua là người Nhật nằm vào độ tuổi từ 35-55, 2.56% người mua là người Hàn Quốc, 2.39% người mua là người Trung Quốc. Quá trình ICO đã bán tổng số 26,000,000,000 trong số 45 tỷ ADA coin. Kết thúc ICO, dự án đã gọi được tổng số vốn 63 triệu US với giá trung bình $0.00242/ADA và giá trị thị trường ngay sau ICO đạt mức gần 109 triệu USD.
Giá ADA hôm nay. Nguồn Coinmarketcap.
Lịch sử của Cardano (ADA)
Charles Hoskinson, một trong những nhà đồng sáng lập Ethereum, đã rời dự án do bất đồng về hướng đi của Ethereum và bắt đầu phát triển Cardano vào năm 2015. Mạng blockchain này được ra mắt với khối đầu tiên được khai thác vào năm 2017.
Cardano tự coi mình là phiên bản cập nhật và đã định vị mình như một sự thay thế cho Ethereum, tự gọi mình là nền tảng “thế hệ thứ ba” so với “thế hệ thứ hai” của Ethereum. Mục tiêu tự xưng của Cardano là cung cấp dịch vụ ngân hàng cho những người không có tài khoản ngân hàng trên thế giới.
Một tổ chức phi lợi nhuận cùng tên, Quỹ Cardano, được thành lập vào năm 2017 để giám sát sự phát triển của blockchain Cardano và thúc đẩy việc áp dụng nó. Trước đó, IOHK, một công ty kỹ thuật, là nhà phát triển chính của blockchain Cardano. Trong suốt lịch sử của mình, blockchain Cardano đã trải qua bốn lần hard fork đáng chú ý: Shelley, Alonzo, Vasil và Valentine.
Hard fork Shelley đã chuyển Cardano từ cơ chế đồng thuận Byzantine Fault Tolerance (fBFT) liên kết sang cơ chế đồng thuận PoS phi tập trung hơn có tên là Ouroboros. Hard fork Alonzo đã cho phép các hợp đồng thông minh trên blockchain Cardano lần đầu tiên, mở ra khả năng cho một loạt các ứng dụng phi tập trung (dApp) được xây dựng trên Cardano. Hard fork Vasil đã mang lại các nâng cấp về khả năng mở rộng để cải thiện hơn nữa chức năng của dApp, như tăng kích thước khối, cải thiện xử lý giao dịch và các khả năng kịch bản mới.
Vào tháng 2 năm 2023, bản nâng cấp Valentine đã xảy ra, gây ra một lần hard fork (được lập kế hoạch) khác. Mục đích của bản cập nhật này là cho phép xây dựng các ứng dụng cross-chain hiệu quả hơn và hỗ trợ cho các giao thức khác.
Nhóm phát triển dự án Cardano
Dự án Cardano gồm 3 tổ chức độc lập nhau hợp tác cùng thực hiện dự án
Quỹ cardano đóng vai trò quảng bá, giáo dự án, thúc đẩy quá trình ứng dụng nền tảng để lập trình các ứng dụng.
IOHK là công ty phát triển hệ thống đóng vai trò quan trọng trong việc thiết lập mạng lưới. Giám đốc điều hành công ty là , một trong những người sáng lập nên ethereum. Tất cả các nghiên cứu và phát triển của công ty điều được thẩm định bởi bên thứ 3. Với đội ngũ lập trình hung hậu, dự án Cardano được đánh giá cao ở tính bảo mật và khả năng mở rộng mạng lưới.
Emurgo là một đối tác kinh doanh thực thiện thúc đẩy quá trình phát triển của mạng lưới Cardano thông qua việc tài trợ cho các start-up phát triển các ứng dụng trên nền tảng Cardano, cũng như cung cấp các công cụ và chuyên gia cho các dự án này.
Hiện tại công ty IOHK có nhiệm vụ phát triển và hoàn thiện nền tảng công nghệ đến năm 2020. Dự án có hệ thống phân chia nhiệm vụ khá rõ ràng, tránh chồng chéo và xung đột lợi ích.
Cardano hoạt động như thế nào?
Blockano Blockano có thể được chia thành hai lớp riêng biệt.
Lớp giải quyết
Lớp này cho phép người dùng giao dịch gửi hoặc nhận tiền ADA từ ví này sang ví khác. Điều này tương tự như cách người dùng chuyển tiền tệ mã hóa khác như ETH.
Lớp tính toán
Lớp này chịu trách nhiệm tạo và giúp người dùng tham gia hợp đồng thông minh với những người khác.
Nói chung, blockchain chỉ có một lớp. Lớp kép này là thứ phân biệt Cardano với các loại tiền mã hóa khác.
Lợi ích tiềm năng của thiết lập hai lớp này
Lớp tính toán có khả năng thích ứng cao. Nó giúp dễ dàng thực hiện các thay đổi khác nhau cho các danh mục khác nhau của người dùng cuối. Ví dụ, các quốc gia khác nhau có quy định riêng của họ, khi nói đến tiền mã hóa.
Cardano có thể thay đổi cách dữ liệu được lưu trữ và truy cập theo các luật địa phương khác nhau. Điều này đảm bảo người dùng vẫn ở chế độ riêng tư khi tuân thủ các quy định của địa phương.
Ngoài ra, lớp tính toán làm cho soft fork dễ dang hơn, mà không làm phiền blockchain. Đây là điều không thể thực hiện được với các blockchains cũ hơn.
Ouroboros, bằng chứng về thuật toán cổ phần – Cardano
Cardano được phân cấp. Có nghĩa là, không có cơ quan trung ương nào có quyền kiểm soát mạng. Cũng giống như BTC, ETH và XRP mạng được điều hành bởi các đồng nghiệp. Tuy nhiên, Cardano sử dụng một thuật toán chứng minh cổ phần khác được gọi là “Ouroboros”.
Ouroboros – Proof of Stake: Thuật toán của Cardano
Blockblock blockano sử dụng một cơ chế đồng thuận chạy trên Proof-of-Stake. Dưới đây là cách hoạt động của nó:
- Những người xác thực giao dịch được gọi là “người xác thực” mà không phải là người đào coin.
- Để trở thành người xác nhận, họ phải đóng băng một phần tiền ADA của mình, điều này được gọi stake.
- Người xác thực sẽ được nhận phần thưởng khí họ xác minh giao dịch trên mạng cardano.
- Cổ phần càng cao thì cơ hội nhận phần thưởng chiến thắng càng lớn.
- Số tiền trong phần thưởng tỷ lệ thuận với giá trị của cổ phần của bạn (số ADA bị đóng băng).
Giao thức Ouroboros đảm bảo rằng tất cả mọi người trên mạng đều có cơ hội kiếm thưởng.
Điều gì làm cho Cardano trở nên độc đáo?
Dưới đây là một số tính năng của Cardano khiến nó nổi bật so với các loại tiền tệ mã hóa khác.
Lập trình Haskell
Haskell là một ngôn ngữ máy tính chủ yếu được sử dụng để truyền tải các tổng kết toán học phức tạp như mã hóa. Với Haskell, Cardano đảm bảo thời gian phát triển nhanh chóng bằng cách sử dụng các dòng mã ngắn hơn và phạm vi rộng lớn của các thư viện mã có sẵn.
Quản trị bởi Chủ sở hữu ADA
Quá trình phát triển của blockchain là cực kỳ quan trọng trong việc xác định chức năng tương lai của nó. Đáng buồn thay, hầu hết các dự án cryptocurrency hiện nay, đều giao phó quá trình phát triển cho một số ít các cá nhân. Điều này có nghĩa là người dùng cuối không có tiếng nói gì trong các dự án này.
Đây là những gì làm cho Cardano trở thành duy nhất. Chủ nhân của token ADA có thể tham gia vào việc quản trị mạng. Nếu bất kỳ chủ sở hữu token nào đề xuất nâng cấp hoặc thay đổi hệ thống, nó sẽ được bỏ phiếu. Nếu đề xuất giành được đa số, các cập nhật và sửa đổi thích hợp, sẽ được thực hiện cho hệ thống.
Ví Daedalus
Đây là một chiếc ví rất an toàn để lưu trữ tiền ADA của bạn. Chiếc ví khá dễ sử dụng và cho phép quản lý tiền dễ dàng.
Ngoài việc gửi và nhận Ada, ví Daedalus còn có nhiều tính năng đặc biệt giúp bạn dễ dàng sử dụng và cung cấp cho bạn mức độ bảo mật cao. Những tính năng này bao gồm:
- Khóa riêng được mã hóa và spending passwords để chống lại các mối đe dọa bảo mật như phần mềm độc hại.
- Bạn có thể in ví này ra giấy, rồi cất vào một nới mà bạn thấy an toàn nhất.
- Bạn có thể mua Ada trực tiếp trong ví Daedalus.
- Giám sát giao dịch và đảm bảo cho người dùng rằng các giao dịch cảu họ sẽ không bao giờ bị đảo ngược.
Cardano cung cấp cả tiền mã hóa và nền tảng công nghệ
Ngoài các đồng coin ADA, Cardano cung cấp một nền tảng công nghệ, có thể chạy các ứng dụng phi tập trung (Dapps) cho các chính phủ, cá nhân và các tổ chức khác.
Ưu điểm và nhược điểm của Cardano
Ưu điểm của Cardano
- Cardano được phát triển nhằm khắc phục những điểm yếu của Bitcoin và Ethereum bởi những đặc tính nổi trội.
- Dự án sử dụng PoS, tránh tốn kém chi phí điện năng và đạt quá trình đồng thuận nhanh chóng.
- Hệ thống phân tách làm 2 lớp độc lập là đảm bảo tính bảo mật và tốc độ của hệ thống.
- Cơ chế nâng cấp không làm ảnh hưởng đến cộng đồng như các đợt hardfork của Bitcoin.
- Nhóm phát triển bao gồm nhiều nhà khoa học, lập trình viên có kinh nghiệm từ các nơi trên thế giớí.
Nhược điểm của Cardano
- Các tuyên bố được thực hiện bởi blockchain Cardano vẫn chưa được chứng minh, một số phần của mạng vẫn đang được phát triển.
- Các vấn đề đang diễn ra với Daedalus, ví chính thức.
Có nên đầu tư vào Cardano
Hệ thống mạng Cardano được phát triển nhằm khắc phục những điểm yếu của Bitcoin và Ethereum bởi những đặc tính nổi trội
Hệ thống phân tách làm 2 lớp độc lập là lớp ghi sổ cái CSL và lớp tính toán CLL, điều này cho phép tăng cường bảo mật và tốc độ của hệ thống.
Dự án sử dụng bằng chứng cổ tức (proof of stake) tránh việc tiêu hao năng lượng và đạt quá trình đồng thuận nhanh chóng.
Phát triển cơ chế nâng cấp sau khi đã triển khai không làm ảnh hưởng đến cộng đồng như các đợt hardfork của Bitcoin.
Nhóm phát triển gồm nhiều nhà khoa học, lập trình viên có nhiều kinh nhiệm từ các trường đại học lớn trên thế giới.
Kết luận
Qua bài “Cardano là gì? Bạn có nên đầu tư vào Cardano coin hay không?” chúng tôi mong muốn bạn có thêm kiến thức hữu ích về đồng ADA. Nếu bạn có bất cứ thắc mắc nào hãy để lại lời nhắn ở phần nhận xét.
Tham gia Telegram của Tạp Chí Bitcoin: https://t.me/tapchibitcoinvn
Theo dõi Twitter (X): https://twitter.com/tapchibtc_io
Theo dõi Tiktok: https://www.tiktok.com/@tapchibitcoin
Sn_Nour
