Trang chủ Tạp chí Tại sao Web3 cần phải suy nghĩ như Amazon?

Tại sao Web3 cần phải suy nghĩ như Amazon?

16/02/2025 17:00

Các nền tảng công nghệ hiện đại thành công vì chúng chia nhỏ các hoạt động phức tạp thành nhiều thành phần chuyên biệt. Trong các sự kiện có nhu cầu cao như Black Friday, Amazon có thể mở rộng quy mô dịch vụ cụ thể dưới áp lực trong khi các dịch vụ khác vẫn duy trì hoạt động bình thường.

Kiến trúc này cho phép toàn bộ hệ sinh thái doanh nghiệp xây dựng trên AWS, mỗi doanh nghiệp tập trung vào năng lực cốt lõi trong khi tận dụng cơ sở hạ tầng đã được thử nghiệm thực tế, mang đến cho người dùng trải nghiệm liền mạch. Vào năm 2025, đã đến lúc Web3 bắt đầu suy nghĩ như Amazon và các gã khổng lồ Web2 khác vì Web3 theo phong cách vi dịch vụ là nền tảng lý tưởng cho tương lai của doanh nghiệp.

Nền tảng độc lập

Ngay cả Amazon cũng nhận ra tương lai không phải chỉ giới hạn trong nền tảng – ít nhất không phải trong một cửa hàng, mà giá trị thực sự đến từ việc cung cấp cơ sở hạ tầng thúc đẩy tăng trưởng kinh doanh ở bất cứ đâu: Các thương gia Trung Quốc xây dựng nền tảng trên Amazon hiện đang phát triển nhanh hơn trên các nền tảng như Walmart và TikTok Shop, nhưng thay vì chống lại sự thay đổi này, Amazon đang thích nghi bằng cách mở các hoạt động logistics của mình cho những người bán hàng đa nền tảng này và cạnh tranh về chất lượng cơ sở hạ tầng thay vì tính độc quyền.

Điều này phản ánh cách Web3 nên phát triển: thay vì cố gắng bẫy người dùng và doanh nghiệp trong các hệ sinh thái khép kín, giao thức cần phải suy nghĩ nhiều hơn về cách thống nhất cơ sở hạ tầng chuyên biệt tạo ra giá trị bất kể giao dịch thực tế diễn ra ở đâu.

Cũng giống như Amazon có thể hưởng lợi từ thành công của các thương gia trên các nền tảng khác bằng cách cung cấp cơ sở hạ tầng phụ trợ quan trọng, các giao thức Web3 có thể phát triển mạnh mẽ bằng cách cung cấp dịch vụ chuyên biệt – như quyền sở hữu có thể xác minh hoặc tài sản có thể lập trình – tạo ra giá trị trên toàn bộ nền kinh tế kỹ thuật số. Những người chiến thắng sẽ không phải là những người xây dựng các khu vườn có tường bao quanh mà là những người cung cấp cơ sở hạ tầng thiết yếu giúp doanh nghiệp tốt hơn ở mọi nơi.

Tương lai của Web3 không phải là xây dựng các chain biệt lập, mà là tạo ra dịch vụ giao tiếp liền mạch đằng sau hậu trường. Để hiểu được sự tiến hóa này, hãy xem cách thức hoạt động của các vi dịch vụ: Khi bạn tương tác với một ứng dụng web, bạn không thực sự tương tác với một hệ thống đơn khối. Thay vào đó, các vi dịch vụ chuyên biệt xử lý từng phần của trải nghiệm — tài sản hình ảnh, trò chuyện trong trình duyệt, hàng tồn kho, thanh toán, vận chuyển — giao tiếp không đồng bộ ở tốc độ cao đến mức người dùng coi đó là một trải nghiệm duy nhất, mượt mà.

Đây là Web3 mà Web2 không thể cạnh tranh được: Trải nghiệm người dùng liền mạch, cộng với quyền sở hữu có thể xác minh, sự tham gia không cần cấp phép và chuyển giao giá trị có thể lập trình.

Đây không phải là Web3 của hôm nay, nhưng sẽ sớm đạt được điều đó. Khi các rollup và chain dành cho ứng dụng cụ thể phát triển mạnh, người dùng vẫn phải điều hướng trong bối cảnh ngày càng phức tạp của các cầu nối, giải pháp của bên thứ ba và giả định bảo mật khác nhau. Mỗi chain mới lại thêm một layer phức tạp khác, buộc người dùng phải hiểu cơ chế cầu nối và quản lý tài sản trên nhiều mạng. Sự phân mảnh này không chỉ bất tiện mà còn trở thành rào cản cơ bản đối với việc chấp nhận chính thống.

Hơn nữa, vấn đề này sẽ trở nên tồi tệ hơn đáng kể. Hệ sinh thái đang hướng tới một thế giới với hàng trăm hoặc hàng nghìn rollup, nhiều trong đó được tối ưu hóa cho các ứng dụng cụ thể. Nếu không có khuôn khổ thống nhất cho phép các chain này giao tiếp liền mạch, trải nghiệm người dùng sẽ ngày càng bị chia cắt và không thể tiếp cận được đối với người dùng chính thống.

Những yếu tố thiết yếu

Nền tảng kỹ thuật mang lại trải nghiệm giống Amazon trên Web3 đòi hỏi ba thành phần: tính khả dụng của dữ liệu đáng tin cậy, xác minh bằng chứng và layer phối hợp. Tính khả dụng của dữ liệu đảm bảo thông tin giao dịch được công bố đúng cách. Xác minh bằng chứng thông qua bằng chứng hợp lệ hoặc bằng chứng gian lận, đảm bảo quá trình thực thi diễn ra đúng. Layer phối hợp tổng hợp các bằng chứng này trong khi vẫn duy trì chủ quyền của chain.

Quan trọng là, một hệ thống như vậy phải bảo toàn sự tin cậy tối thiểu. Không giống như các lệnh gọi API đáng tin cậy của Amazon, các tương tác blockchain yêu cầu bảo đảm mang tính mật mã có thể xác minh được thông qua các client (máy khách) nhẹ trên thiết bị di động. Người dùng phải có thể xác minh cả tính khả dụng của dữ liệu và bằng chứng thực thi mà không cần tin tưởng các trung gian.

Thách thức nằm ở việc tổng hợp các loại bằng chứng khác nhau. Mỗi hệ sinh thái rollup – từ Polygon đến StarkWare – triển khai các hệ thống bằng chứng khác nhau. Việc tạo bộ điều hợp để làm cho các hệ thống này tương thích trong khi vẫn duy trì bảo đảm bảo mật của chúng là thách thức kỹ thuật cốt lõi mà cơ sở hạ tầng Web3 phải đối mặt.

Để thành công, cần có một trung tâm xác minh không cần cấp phép có thể tổng hợp các bằng chứng trong khi cho phép các chain duy trì tính độc lập. Các chain phải tự do lựa chọn bằng chứng mà họ chấp nhận thay vì tuân thủ các tiêu chuẩn bắt buộc. Điều này bảo toàn sự đổi mới giúp kiến trúc blockchain module trở nên mạnh mẽ đồng thời cho phép trải nghiệm người dùng liền mạch. Mảnh ghép còn thiếu là phối hợp các thành phần này thành một hệ thống thống nhất nhưng có chủ quyền.

Cũng giống như kiến trúc vi dịch vụ của Amazon cho phép thương mại điện tử mở rộng quy mô, giao tiếp chain không đồng bộ sẽ định hình Web3 thành nơi tốt nhất để các doanh nghiệp trong tương lai xây dựng và vận hành.

Disclaimer: Bài viết chỉ có mục đích thông tin, không phải lời khuyên đầu tư. Nhà đầu tư nên tìm hiểu kỹ trước khi ra quyết định. Chúng tôi không chịu trách nhiệm về các quyết định đầu tư của bạn.

Tham gia Telegram: https://t.me/tapchibitcoinvn

Twitter (X): https://twitter.com/tapchibtc_io

Tiktok: https://www.tiktok.com/@tapchibitcoin

Youtube: https://www.youtube.com/@tapchibitcoinvn

Đình Đình