Các chuyên gia về bằng chứng zero-knowledge (ZK) dự đoán công nghệ này sẽ tiếp tục phát triển và được chấp nhận rộng rãi vào năm 2025. Họ đặc biệt chỉ ra những cải tiến trong hiệu suất chứng minh và công cụ hỗ trợ dành cho nhà phát triển. Đây là những thay đổi giúp công nghệ trở nên thiết thực hơn trong việc tăng cường quyền riêng tư và khả năng mở rộng.
Bằng chứng ZK sẵn sàng cách mạng hóa lĩnh vực tài chính và các ngành công nghiệp khác
Mặc dù khái niệm về bằng chứng ZK xuất hiện từ cuối những năm 1980, công nghệ này chỉ thực sự được chú ý trong thời gian gần đây. Đặc biệt, năm 2024 được xem là một năm quan trọng. Từ sự gia tăng đáng kể các dự án phát triển liên quan đến bằng chứng ZK cho đến sự quan tâm ngày càng tăng của cơ quan quản lý, 12 tháng qua đã củng cố vị thế của bằng chứng ZK như một công nghệ cốt lõi, có tiềm năng cách mạng hóa nhiều lĩnh vực.
Mặc dù các chuyên gia đều nhất trí về hướng phát triển chung của bằng chứng ZK trong năm 2025, nhưng họ có quan điểm khác nhau về những yếu tố sẽ thúc đẩy sự tăng trưởng và mở rộng việc áp dụng công nghệ này trong năm tới.
Chẳng hạn, Nanak Nihal, đồng sáng lập Holonym, dự đoán rằng bằng chứng ZK sẽ đạt được sự cải thiện đáng kể về hiệu suất chứng minh – một yếu tố quan trọng giúp công nghệ này trở nên thực tế hơn cho quyền riêng tư và khả năng mở rộng. Nihal cũng mong đợi rằng các công cụ phát triển ZK sẽ ngày càng trở nên dễ sử dụng, từ đó thu hút nhiều nhà phát triển hơn tham gia vào việc ứng dụng công nghệ này.
Den Manu, CMO tại Funtico, có cùng quan điểm với Nihal. Manu dự đoán bằng chứng ZK sẽ trở thành “nền tảng” cho các ứng dụng yêu cầu quyền riêng tư và khả năng mở rộng. Trong khi Nihal kỳ vọng phía máy khách (client) của ZK sẽ trở nên “ngày càng thực tế” vào năm 2025, Manu dự đoán các giao thức ZK sẽ được tích hợp rộng rãi trên nhiều nền tảng.
CMO Funtico cho biết thêm rằng vào năm 2025, các blockchain nhiều layer (layer 2) sẽ phụ thuộc rất nhiều vào ZK-rollup để giảm thiểu tải mạng. Điều này sẽ làm tăng đáng kể thông lượng giao dịch và giúp các ứng dụng blockchain hiệu quả, dễ truy cập hơn.
Bằng chứng ZK chuẩn bị cho bước nhảy vọt 100 lần
Omar Azhar, Phó Chủ tịch, Trưởng phòng Phát triển Kinh doanh tại Matter Labs, dự đoán công nghệ cốt lõi sẽ “cải thiện gấp 10 đến 100 lần”. Azhar giải thích rằng bước tiến này sẽ giảm đáng kể chi phí để tạo ra bằng chứng ZK cho các giao dịch.
Về ZKsync, vốn dĩ đã cải thiện hiệu suất gấp 10 lần kể từ khi ra mắt hai năm trước, Azhar chia sẻ:
“Dự kiến xu hướng này sẽ tiếp tục trong năm 2025. Tôi cũng kỳ vọng chúng ta sẽ không còn bị giới hạn bởi các ZKEVM, khi ZKVM đạt được sự trưởng thành, như với bộ prover mới sắp ra mắt của ZKsync. Điều này sẽ cho phép các nhà phát triển xây dựng bằng những ngôn ngữ khác như C++, Rust,… giúp mở rộng đáng kể không gian thiết kế cho các loại ứng dụng khác nhau cũng như quy mô của chúng”.
Tuy nhiên, CEO Sander Görtjes của Hello Labs, nhận xét rằng bằng chứng ZK là dấu hiệu của việc thực thi an toàn “vẫn là một khái niệm sơ khai”. Team của Görtjes dự đoán sẽ “ít tập trung hơn” vào các đột phá công nghệ và thay vào đó là nỗ lực nâng cao nhận thức công chúng về những lợi thế đặc biệt mà bằng chứng ZK mang lại.
Về việc sử dụng các giao thức ZK ngoài lĩnh vực tài chính, CEO Hello Labs nhận định khả năng của công nghệ này trong việc chứng minh quá trình thực thi đúng của một chương trình nhỏ trên dữ liệu cụ thể có thể rất quan trọng để hỗ trợ giao dịch bảo mật thông tin, chẳng hạn trong ngành chăm sóc sức khỏe. Tuy nhiên, chuyên gia Omar Azhar lại nhấn mạnh cần có những tiến bộ “ở khía cạnh nhận diện danh tính” trước khi được các tổ chức y tế triển khai đại trà ứng dụng bằng chứng ZK.
Disclaimer: Bài viết chỉ có mục đích thông tin, không phải lời khuyên đầu tư. Nhà đầu tư nên tìm hiểu kỹ trước khi ra quyết định. Chúng tôi không chịu trách nhiệm về các quyết định đầu tư của bạn.
Tham gia Telegram: https://t.me/tapchibitcoinvn
Twitter (X): https://twitter.com/tapchibtc_io
Tiktok: https://www.tiktok.com/@tapchibitcoin
- Công nghệ ZK dựa trên hash có thể chống lượng tử Ethereum
- Trình tổng hợp bằng chứng ZK của NEBRA ra mắt trên mainnet Ethereum
- Thị trường crypto sẽ duy trì đà tăng trưởng mạnh mẽ và kéo dài hơn: Ryan Watkins
Mike
