Sky Protocol, trước đây là MakerDAO, là một giao thức tài chính phi tập trung (DeFi) trên Ethereum, nổi tiếng với stablecoin USDS (trước đây là DAI) gắn 1:1 với USD và các dịch vụ như vay, tiết kiệm, và quản lý tài sản. Ra mắt vào năm 2017 bởi Rune Christensen, dự án đã đổi tên thành Sky Protocol vào ngày 18/9/2024 trong kế hoạch Endgame để mở rộng quy mô và tăng khả năng tiếp cận DeFi. Với tổng giá trị khóa (TVL) hơn 5 tỷ USD, Sky là nền tảng cốt lõi trong DeFi, tích hợp với Aave, Compound, và Uniswap, nhưng quá trình tái định vị thương hiệu đã gây tranh cãi về quản trị và lạm phát token.

Tổng quan về Sky Protocol

Sky Protocol vận hành thông qua stablecoin USDS và hai token quản trị: MKR và SKY. Giao thức cho phép người dùng khóa tài sản như ETH hoặc token khác trong Vaults để tạo USDS, được đảm bảo bằng tài sản thế chấp vượt mức. Các sản phẩm và tính năng chính bao gồm:

• USDS Stablecoin: Stablecoin phi tập trung, thay thế DAI, được sử dụng trong DeFi, thanh toán, và tích hợp với Sky Savings Rate (SSR), mang lại lợi suất khoảng 6% APY (giảm từ 7% vào tháng 8/2024).
• Sky Stars: Các thực thể phi tập trung (trước đây là SubDAOs), như Spark Protocol, cung cấp dịch vụ cho vay với lợi suất 6% cho USDS và lãi suất vay 7%.
• Sky.money: Ứng dụng DeFi thân thiện, hỗ trợ SSR, Sky Token Rewards (STRs), và kết nối với các dApp trong hệ sinh thái.
• Tích hợp đa chuỗi: USDS mở rộng sang Solana qua Wormhole, Ethereum Layer 2 như Base, và tích hợp với Aave, với cầu nối SkyLink tăng khả năng tương tác.
  Sky duy trì quản trị cộng đồng thông qua bỏ phiếu on-chain, nhưng cuộc bỏ phiếu giữ thương hiệu Sky vào tháng 11/2024 cho thấy dấu hiệu tập trung hóa.

Token MKR và SKY

• MKR: Token quản trị gốc, hoạt động trên Ethereum (ERC-20), cho phép holder bỏ phiếu về tỷ lệ ổn định, tài sản thế chấp, hoặc các nâng cấp như Endgame. MKR có cơ chế đốt từ lợi nhuận, với hơn 200.000 MKR đã đốt, giảm nguồn cung xuống khoảng 977.631 MKR. Địa chỉ hợp đồng: 0x9f8f72aa9304c8b593d555f12ef6589cc3a579a2.
• SKY: Token quản trị mới, ra mắt cùng USDS, với tỷ lệ chuyển đổi 1 MKR = 24.000 SKY. SKY hỗ trợ STRs, staking USDS, và quản trị, nhưng bị chỉ trích vì tính lạm phát. Người dùng có thể chuyển đổi qua lại giữa MKR và SKY.
  Tokenomics không có giới hạn cung cố định, với MKR biến động do mint/đốt. Phân bổ ban đầu (ICO 2017):
• Cộng đồng và hệ sinh thái: 69,5%.
• Đội ngũ và nhà đầu tư: 30,5%.
  Cung lưu hành SKY chưa công bố rõ ràng, nhưng cơ chế đốt MKR tăng giá trị dài hạn.

Điểm nổi bật của Sky Protocol

• Stablecoin dẫn đầu: USDS có cung lưu hành 5,6 triệu USD, vượt DAI (3 triệu USD), là stablecoin phi tập trung lớn thứ ba.
• Tích hợp đa chuỗi: USDS hoạt động trên Solana, Base, và tích hợp với Aave, với kế hoạch ra mắt NewChain (Layer 1 riêng).
• Sky Stars: Spark Protocol và các Stars khác tăng tính phi tập trung và cung cấp dịch vụ lending cạnh tranh.
• Token hóa RWA: Đầu tư 1 tỷ USD vào trái phiếu Mỹ với BlackRock, mở rộng sang tài sản thực.
• Quản trị cộng đồng: Duy trì mô hình DAO, dù bỏ phiếu tháng 11/2024 (79,3% ủng hộ Sky, chỉ 20 người tham gia) gây lo ngại về tập trung hóa.

Kết luận

Sky Protocol, trước đây là MakerDAO, là giao thức DeFi tiên phong với stablecoin USDS và token MKR/SKY, đổi tên vào tháng 9/2024 để mở rộng quy mô qua kế hoạch Endgame. MKR duy trì vai trò quản trị và giảm phát, trong khi SKY bổ sung tính năng mới nhưng gây tranh cãi về lạm phát. Với tích hợp đa chuỗi, Sky Stars, và đầu tư RWA, Sky có tiềm năng dẫn đầu DeFi, nhưng cần giải quyết lo ngại về quản trị và lòng tin cộng đồng.