SQD (SQD) là token gốc của SQD Network (trước đây gọi là Subsquid), một data lake phi tập trung và công cụ truy vấn được thiết kế để cung cấp quyền truy cập dữ liệu blockchain nhanh chóng, hiệu quả và không cần cấp phép cho các nhà phát triển Web3. Ra mắt vào năm 2021 và triển khai mainnet năm 2024, SQD Network hoạt động trên Arbitrum (một giải pháp Layer-2 của Ethereum) và hỗ trợ hơn 150 blockchain, bao gồm cả hệ sinh thái Substrate và EVM. Token SQD đóng vai trò trung tâm trong việc khuyến khích các nhà vận hành node, nhà phát triển, và người dùng, đồng thời thúc đẩy sự tăng trưởng của mạng thông qua mô hình Tokenomics 2.0 với cơ chế giảm phát.

Đặc điểm chính của SQD:

• Công nghệ và mục đích:
  • Data Lake phi tập trung: SQD Network thu thập, lưu trữ, và xử lý petabyte dữ liệu blockchain từ hơn 150 chuỗi, cung cấp quyền truy cập hiệu quả cho các ứng dụng phi tập trung (dApps), phân tích, và trí tuệ nhân tạo (AI).
  • Modular Indexing: Hỗ trợ lập chỉ mục dữ liệu blockchain với light indexers và truy vấn SQL, giúp nhà phát triển dễ dàng truy xuất dữ liệu cụ thể mà không cần xử lý toàn bộ blockchain.
  • Zero-Knowledge Proofs (ZK Proofs): Đảm bảo bảo mật và khả năng mở rộng, tối ưu cho các trường hợp sử dụng như DeFi, quyền riêng tư, và AI.
  • Thay thế tập trung: SQD là giải pháp phi tập trung thay thế cho các nhà cung cấp cơ sở hạ tầng tập trung như RPC và API (ví dụ: Infura), giảm chi phí và tăng tính minh bạch.
• Tiện ích token:
  • Thanh toán phí: SQD được dùng để trả phí truy cập dữ liệu và sử dụng các dịch vụ trên mạng.
  • Đặt cược (Staking): Người dùng stake SQD để hỗ trợ các node truy vấn, nhận phần thưởng từ doanh thu giao thức.
  • Quản trị: Người sở hữu SQD có thể bỏ phiếu cho các đề xuất cải tiến mạng, như nâng cấp giao thức hoặc phân bổ phần thưởng.
  • Mô hình giảm phát: Theo Tokenomics 2.0, một phần doanh thu giao thức được dùng để mua lại và đốt SQD, giảm nguồn cung theo thời gian, tăng giá trị cho người giữ token.
• Hệ sinh thái:
  • Hỗ trợ nhà phát triển: SQD cung cấp SDK mã nguồn mở và Portal (ra mắt năm 2024), cho phép xây dựng dApps quy mô lớn với hàng tỷ người dùng.
  • Ứng dụng: Hỗ trợ các trường hợp như lập chỉ mục blockchain, phát triển dApps, phân tích dữ liệu, và tích hợp AI (ví dụ: Fantasy.Top, một trò chơi cá cược dựa trên hiệu suất mạng xã hội).
  • Cộng đồng: Hơn 17.000 nhà phát triển đã triển khai 60.000 indexers, với cộng đồng tích cực trên Telegram và Discord. Hợp tác với Google Cloud tăng cường uy tín.
  • Tích hợp: Hoạt động trên Arbitrum và Base (thông qua Aerodrome), với kế hoạch mở rộng sang các blockchain khác.
• Rủi ro:
  • Biến động giá: Giá SQD biến động mạnh, chịu ảnh hưởng từ tâm lý thị trường và sự phát triển của hệ sinh thái.
  • Cạnh tranh: Đối mặt với các giao thức lập chỉ mục khác như The Graph hoặc các nhà cung cấp tập trung như Infura.
  • Rủi ro kỹ thuật: Lỗ hổng hợp đồng thông minh hoặc sự cố mạng có thể ảnh hưởng đến hoạt động.
  • Phụ thuộc áp dụng: Giá trị SQD phụ thuộc vào việc thu hút thêm nhà phát triển và dApps.

Lịch sử và tầm nhìn:

• Thành lập: SQD Network (ban đầu là Subsquid) được sáng lập vào năm 2021 bởi Dmitry Zhelezov (CEO) và Marcel Fohrmann, hai chuyên gia về blockchain và hệ thống phi tập trung. Dmitry có kinh nghiệm sâu rộng trong công nghệ dữ liệu blockchain, trong khi Marcel tập trung vào nguyên tắc Web3.
• Phát triển:
  • 2021: Ra mắt như giải pháp lập chỉ mục cho hệ sinh thái Substrate, nhanh chóng trở thành lựa chọn hàng đầu.
  • 2023: Mở rộng sang EVM, triển khai trên Arbitrum để tăng khả năng mở rộng.
  • 2024: Ra mắt mainnet sau testnet thành công và bán token trên CoinList (bán hết nhanh nhất lịch sử CoinList). Giới thiệu modular indexing và Portal, nâng cao khả năng truy cập dữ liệu. Đổi thương hiệu từ Subsquid sang SQD.
  • 2025: Triển khai trên Base/Aerodrome và ra mắt Tokenomics 2.0, tập trung vào giảm phát và thưởng ổn định cho người giữ token.
• Tầm nhìn: SQD hướng đến trở thành lớp dữ liệu phi tập trung cho Web3, cung cấp quyền truy cập dữ liệu blockchain nhanh, rẻ, và không cần cấp phép. Mục tiêu là hỗ trợ hàng tỷ người dùng dApps, từ DeFi đến AI, thông qua mạng lưới mở rộng và ZK-secured.

Điểm nổi bật:

SQD nổi bật với kiến trúc mô-đun, ZK proofs, và khả năng hỗ trợ hơn 150 blockchain, mang lại hiệu quả vượt trội so với các khung lập chỉ mục truyền thống như The Graph. Tokenomics 2.0 với cơ chế đốt token tăng tiềm năng giá trị dài hạn, trong khi cộng đồng nhà phát triển (17.000+) và hợp tác với Google Cloud củng cố uy tín.