Zcash (ZEC) là một loại tiền điện tử mã nguồn mở, tập trung vào quyền riêng tư, ẩn danh và bảo mật giao dịch, được phát hành vào năm 2016 bởi nhóm phát triển Electric Coin Company (ECC). Zcash cho phép người dùng lựa chọn giữa giao dịch công khai hoặc giao dịch riêng tư – điều mà hầu hết các đồng tiền điện tử truyền thống như Bitcoin không thể thực hiện.

Zcash được xem là một phiên bản cải tiến của Bitcoin với khả năng che giấu danh tính người gửi, người nhận và số tiền giao dịch thông qua công nghệ mã hóa tiên tiến gọi là zk-SNARKs.

Thông tin kỹ thuật về ZEC

• Tên token: Zcash

• Ký hiệu: ZEC

• Blockchain: Zcash (phát triển riêng, fork từ Bitcoin)

• Tổng cung tối đa: 21.000.000 ZEC (giống Bitcoin)

• Thuật toán đồng thuận: Proof-of-Work (Equihash)

• Thời gian khối: ~75 giây

• Phần thưởng khối hiện tại: Giảm dần theo thời gian, halving 4 năm/lần

Tính năng nổi bật của Zcash

1. Tùy chọn quyền riêng tư (Shielded & Transparent Addresses)

Zcash cung cấp hai loại địa chỉ:

• Địa chỉ công khai (t-addr): Giao dịch minh bạch như Bitcoin.

• Địa chỉ riêng tư (z-addr): Giao dịch hoàn toàn ẩn danh, che giấu thông tin người gửi, người nhận và giá trị giao dịch.

Người dùng có thể gửi tiền giữa các địa chỉ này, hoặc lựa chọn mức độ riêng tư theo nhu cầu.

2. Công nghệ zk-SNARKs (Zero-Knowledge Succinct Non-Interactive Argument of Knowledge)

Đây là công nghệ mã hóa tiên tiến cho phép xác minh một giao dịch hợp lệ mà không cần tiết lộ thông tin chi tiết của giao dịch. Zcash là dự án đầu tiên ứng dụng zk-SNARKs vào blockchain ở quy mô thực tế.

3. Tập trung vào quyền tự do tài chính cá nhân

Zcash ra đời để bảo vệ quyền riêng tư người dùng – đặc biệt là những cá nhân sống ở khu vực có sự kiểm soát tài chính gắt gao, hoặc các tổ chức cần bảo vệ thông tin thương mại nhạy cảm.

Vai trò và ứng dụng của ZEC

• Thanh toán riêng tư và không thể truy vết: ZEC cho phép giao dịch ẩn danh mà không để lại dấu vết công khai trên blockchain.

• Tài sản lưu trữ giá trị: Với nguồn cung giới hạn như Bitcoin, ZEC có thể được dùng như một tài sản phòng hộ chống lại lạm phát và kiểm soát tài chính.

• Sử dụng trong các dịch vụ tài chính phi tập trung (DeFi): Dù không phổ biến trong DeFi do tính riêng tư cao, nhưng ZEC đang hướng tới khả năng tích hợp vào các giao thức zero-knowledge thế hệ mới.

Quản trị và phát triển

Ban đầu được điều hành bởi Electric Coin Company (ECC), hiện nay Zcash được giám sát và định hướng phát triển bởi Zcash Foundation – một tổ chức phi lợi nhuận thúc đẩy giao thức Zcash theo hướng phi tập trung, minh bạch và có lợi cho cộng đồng.

ECC vẫn đóng vai trò kỹ thuật quan trọng, nhưng mọi quyết định liên quan đến tài trợ, nâng cấp giao thức và cộng đồng đều phải thông qua Zcash Foundation.

Tầm nhìn và sứ mệnh

Zcash hướng đến xây dựng một nền tảng tài chính phi tập trung tôn trọng quyền riêng tư, bảo vệ nhân quyền, và thúc đẩy tự do tài chính cho mọi người trên toàn cầu. Trong kỷ nguyên giám sát kỹ thuật số ngày càng lan rộng, Zcash muốn trở thành lớp nền tảng cho các ứng dụng tiền tệ số tự do và an toàn.