Sau giai đoạn đột phá đáng chú ý của TradFi, các mốc ATH mới và sự lạc quan mãnh liệt trong ngành tiền điện tử, áp lực bán đối với hầu hết các loại tiền điện tử lớn đang dần bắt đầu thuyên giảm, với khối lượng giao dịch đạt mức tăng trưởng ổn định hơn. Giữa cơn bão tăng trưởng này, một nhóm token thách thức danh mục đã chứng kiến sự thành công liên tục bất kể bối cảnh thị trường hiện tại. Vâng, đó chính là memecoin. Thường bị chỉ trích là thiếu tiện ích và mang đậm tính châm biếm, memecoin đã thoát khỏi trạng thái ngủ đông vào quý 1 năm 2024 và đã đi chệch khỏi đường cong chu kỳ cường điệu tăng giá, bất chấp mọi khó khăn.
Theo báo cáo của VanEck về tình trạng thị trường tiền điện tử vào tháng 3 năm 2024, “vốn hóa thị trường của tất cả các token tiền điện tử đã tăng 13% lên 2,89 nghìn tỷ USD”. Điều này xuất hiện trong bối cảnh tập trung câu chuyện tường thuật vào việc mở rộng khả năng dịch vụ, năng lực và hiệu suất (SCP), cũng như “sự thống trị của memecoin” đối với hoạt động on-chain. Điều này có thể được chứng minh rõ nhất bằng cách hoạt động đầu cơ memecoin vào tháng 3 đã khiến TVL của giao thức layer 2 “Base” của Coinbase tăng gấp đôi trong khi doanh thu tăng 200%.
Memecoin là gì?
Memecoin là các token được tạo ra và lấy cảm hứng từ những meme nổi tiếng mang tính chất giải trí hài hước. Giá trị của những memecoin này thường phụ thuộc vào cộng đồng và mang tính rủi ro cao.
Memecoin ban đầu được tạo ra không vì mục đích đóng góp cho không gian tiền điện tử, mà vì lý do nào đó có phần không nghiêm túc. Ví dụ, cuối năm 2020 có trào lưu Foodcoin và từ đó sinh ra hàng loạt token theo trend như SushiSwap, Kimchi.Finance. Đến thời điểm Safemoon thịnh hành với mức pump hơn 3,000 lần thì có Safemars, SafeGalaxy và tiêu biểu nhất có lẽ là hàng loạt “chó” ra đời lúc Doge trỗi dậy vào năm 2021 với ShibaSwap, CorgiCoin…
Ranh giới giữa “nghiêm túc” và “không nghiêm túc” nói trên khá mơ hồ. Ví dụ, ShibaSwap ban đầu là một memecoin, nhưng khi có được sự ủng hộ từ cộng đồng, họ đã làm việc như một dự án thực thụ.
Kể từ nửa cuối năm 2023 đến nửa đầu năm 2024, hàng loạt kiểu memecoin theo vô vàn các chủ đề như ếch, mèo, Gamestop, người nổi tiếng, chính trị gia… đã ra đời và lan rộng trên khắp các mạng blockchain, tạo thành cơn sốt điên cuồng gây ra tình trạng tắc nghẽn đối với một số hệ sinh thái.
Cách các giao thức phản ứng với cơn sốt memecoin
Sự gia tăng trong hoạt động giao dịch memecoin cùng với tính phi lý và khó đoán cố hữu của memenomics thể hiện rằng memecoin đã nổi lên như một “bài kiểm tra căng thẳng” hoàn hảo cho các giao thức blockchain hàng đầu. Không có cách nào tốt hơn (và có lẽ không có cách nào vô hại hơn) để bộc lộ các vấn đề về khả năng mở rộng và tắc nghẽn trên các mạng blockchain hỗ trợ DeFi hiện có. Một trong những trường hợp điển hình chính là Solana.
Trong khi gặp phải nhu cầu chưa từng có về memecoin, Solana đã quan sát thấy số giao dịch thất bại tăng đột biến, có thời điểm ghi nhận tỷ lệ thất bại 75% trong hai ngày liên tiếp, trùng với thời điểm lưu lượng truy cập on-chain của Solana tăng đột biến. Trong khi đồng sáng lập Solana, Anatoly Ykovenko, không ấn tượng với sự vô lý của memecoin, thì rõ ràng là giao thức này đã không thể đáp ứng được những hạn chế về khả năng mở rộng. Như đã nói, chúng ta không thể chối bỏ sự thật rằng tốc độ nhanh như chớp, rào cản gia nhập thấp và tính thanh khoản trên toàn hệ sinh thái của Solana đã giúp nó tiếp tục phát triển như một công cụ hỗ trợ memecoin cạnh tranh quan trọng. Sự tăng trưởng đáng chú ý mà chain này chứng kiến đã củng cố con đường trở thành DeFi tiếp theo sau Ethereum.
Tại sao chúng ta nên quan tâm?
Trước khi đi sâu vào nguyên nhân, tác động và bài học rút ra từ cơn sốt memecoin vào tháng 3, chúng ta hãy lùi lại và xem xét lý do tại sao một nhà đầu tư truyền thống (thận trọng hơn) giờ đây có thể có xu hướng đầu tư vào các memecoin luôn được biết đến là bất ổn.
Bắt nguồn từ các meme trên internet, memecoin là tiền điện tử được lấy cảm hứng từ những trò đùa, cách chơi chữ và những bức ảnh châm biếm phổ biến trên mạng xã hội – ví dụ như memecoin Jeo Boden. Dự án khởi xướng xu hướng memecoin, Dogecoin, bắt đầu như một trò đùa vào năm 2013, đề cập đến một meme được gọi là “Doge” (một bức ảnh về một chú chó Shiba Inu dễ thương sử dụng tiếng Anh không chuẩn để thể hiện những suy nghĩ bên trong của nó).
Các token tiền điện tử này thường không có lợi thế kỹ thuật đối với các “nhà tiên phong” như Bitcoin hoặc Ethereum hoặc thậm chí không có bất kỳ tiện ích nào – điều mà, thật đáng ngạc nhiên, lại khiến chúng trở nên hấp dẫn. Các nhà đầu tư memecoin trung bình cảm thấy thích thú với khái niệm sở hữu một coin không có mục đích thực tế.
Vì lý do này, thị trường memecoin từ lâu đã chứa đầy sự hoài nghi và thực sự là những lời chỉ trích từ các nhà đầu tư truyền thống (không thích rủi ro). Mặc dù những lo ngại về việc thiếu tính ứng dụng, các vụ lừa đảo hay việc phân bổ tài nguyên không hợp lý là có cơ sở, nhưng để hiểu đầy đủ đề xuất giá trị của loại tài sản memecoin, người ta phải thực sự hiểu các nguyên tắc của tiền và cách xã hội ấn định giá trị.
Memecoin phá vỡ các quan niệm truyền thống về tính hợp lý trong đầu tư. Chúng nhấn mạnh sức mạnh của cảm xúc tập thể và sự phù hợp về văn hóa trong việc định hình thị trường tài chính. Trong một thế giới mà sự hoài nghi ngày càng tăng về giá trị “thực sự” của mọi thứ, meme thể hiện sự khác biệt thú vị so với các thước đo định giá thông thường và các nguyên tắc đầu tư chi phối tài chính truyền thống. Đây là biểu tượng của một phong trào văn hóa thậm chí còn rộng lớn hơn. Sự phụ thuộc vào văn hóa và cộng đồng này ngụ ý rằng giá memecoin có xu hướng tăng và giảm cùng với sự dao động trong cảm xúc của các cộng đồng liên quan. Tâm lý FOMO có thể đẩy giá tăng nhanh như vậy, còn xu hướng bán tháo hoảng loạn có thể gây ra sự sụp đổ.
Vậy memecoin có tác động gì đến các chain mà chúng nương tựa vào? Theo các nhà phân tích, trước khi nâng cấp Dencun diễn ra, sự gia tăng đáng kể của token ERC20, bao gồm cả memecoin, đã khiến phí chuyển tiền của Ethereum tăng đáng kể. Điều này đã đẩy mức phí trung bình lên 22,19 USD cho mỗi hoạt động (mức cao nhất trong 2 năm đối với giao thức).
Mặt khác, nhờ được biết đến rộng rãi là có mức phí giao dịch thấp, Solana đã trải qua giai đoạn tăng trưởng mạng lưới lớn trong nửa đầu của cơn sốt memecoin năm nay. Sự cường điệu trong ngành lưu hành các memecoin “Book of Meme” và “SLERF” trên Solana đã chuyển thành TVL của Solana vượt qua khối lượng giao dịch của Ethereum vào ngày 15 tháng 3. Điều đó nói lên rằng, trong khi chi phí, tốc độ và khả năng truy cập không tính gộp của Solana có nghĩa là phí giao dịch của người dùng gần như không bị ảnh hưởng bởi giao dịch gia tăng, việc tắc nghẽn mạng dẫn đến khoảng một nửa số giao dịch không thành công trong thời gian cao điểm.
Đây là lúc mọi thứ bắt đầu thay đổi. Sau khi nâng cấp Ethereum Dencun được triển khai vào giữa tháng 3, Base – mạng Layer 2 của Coinbase bắt đầu chiếm lĩnh vị trí giao thức được lựa chọn cho các trader memecoin. Mục tiêu của “hard fork” này là tăng cường layer đồng thuận trên Ethereum (xác định cách những người tham gia mạng đồng ý về trạng thái của giao thức) và cải thiện cách quản lý và xử lý các giao dịch trên layer thực thi.
Kết quả là tốc độ giao dịch đã trở nên nhanh hơn và chi phí giao dịch trên các blockchain L2 của Ethereum thấp hơn đáng kể. Đối với Base, điều này có nghĩa là phí trung bình đã giảm từ khoảng 10 cent xuống còn 1 cent hoặc ít hơn. Sự mất mát của người này lại là lợi ích của người kia, và như trong trường hợp này, thời gian giao dịch nhanh hơn và chi phí trên Base thấp hơn đã tạo điều kiện cho giao thức cạnh tranh với Solana trong nửa sau của chu kỳ cường điệu.
Việc nâng cấp không dừng lại ở đây. Cùng thời điểm diễn ra sự kiện halving Bitcoin, Runes Protocol được ra mắt nhằm cung cấp một lộ trình cho việc phát hành Bitcoin gốc trên mạng Bitcoin. Được tạo ra bởi nhà sáng lập giao thức Ordinals, Runes Protocol cho phép các nhà phát triển Bitcoin khai thác và giao dịch các token có thể thay thế (bao gồm cả memecoin) trên mạng, từ đó thúc đẩy ngành khai thác bitcoin. Tuy nhiên, tương tự như Solana, mạng này cũng gặp phải tình trạng tắc nghẽn hàng loạt do số lượng giao dịch tăng lên.
Tiềm năng của memecoin trong việc kiểm tra khả năng chịu đựng của một blockchain đối với các đợt tăng đột biến trong quá trình hoạt động là điều dễ thấy. Các điểm uốn trong chu kỳ thị trường, giống như những gì chúng ta đã thấy với cơn sốt memecoin gần đây, giúp các nhà phát triển giao thức xác định những điểm yếu chưa được phát hiện trước đây trong các giao thức blockchain.
Các memecoin đang giúp các dự án hiện tại chuẩn bị cho tương lai của việc áp dụng Web3, nơi hàng nghìn tỷ đô la tiền điện tử và stablecoin được giao dịch hàng ngày. Có thể thị trường sẽ chứng kiến những thay đổi liên tục trong sân chơi giao thức memecoin, khi các nhà phát triển nỗ lực tinh chỉnh và nâng cao năng lực giao dịch onchain của họ và trải qua các giai đoạn tương tự của hoạt động giao dịch cao rồi lại xuống thấp. Do đó, việc đánh giá một giao thức dựa trên kết quả đầu ra về khả năng mở rộng hiện tại sẽ là một đánh giá không công bằng về lâu dài. Tuy nhiên, một điều chúng ta có thể chắc chắn là khi tham gia vào quá trình xem xét vấn đề của thiết kế giao thức… memecoin là một nơi tuyệt vời để bắt đầu.
Bạn có thể xem giá coin ở đây.
Tham gia Telegram của Tạp Chí Bitcoin: https://t.me/tapchibitcoinvn
Theo dõi Twitter: https://twitter.com/tapchibtc_io
Theo dõi Tiktok: https://www.tiktok.com/@tapchibitcoin
- Memecoin GME trên nền tảng Solana giảm 50%, nhưng vẫn tăng mạnh trong tuần
- Thực hư chuyện huyền thoại đô vật người Mỹ Hulk Hogan pump & dump memecoin trên Solana
Itadori
Theo NewsBitcoin
