Anatoly Yakovenko

Tên đầy đủ: Anatoly Yakovenko (Toly)

Năm sinh: 1979

Nơi sinh: Ukraine (thuộc Liên Xô cũ)

Học vấn:

• Cử nhân Khoa học Máy tính, Đại học Illinois tại Urbana-Champaign (2001-2003)

Tổng quan

Anatoly Yakovenko là nhà sáng lập chính và CEO của Solana Labs, công ty đứng sau blockchain Solana, một trong những nền tảng blockchain nhanh nhất thế giới. Ông là người phát minh ra giao thức Proof-of-History (PoH), một cơ chế đồng thuận đột phá giúp Solana đạt tốc độ xử lý lên đến 50,000 giao dịch mỗi giây, vượt xa Bitcoin và Ethereum. Yakovenko khởi xướng ý tưởng Solana vào năm 2017, với mục tiêu xây dựng một blockchain có khả năng mở rộng cao, chi phí thấp và phù hợp cho các ứng dụng phi tập trung (dApps). Dưới sự lãnh đạo của ông, Solana đã trở thành một trong những blockchain hàng đầu, với tiền mã hóa SOL nằm trong top 5 về vốn hóa thị trường, đạt hơn 80 tỷ USD vào năm 2025.

Sự nghiệp trước Solana

Yakovenko sinh ra ở Ukraine và chuyển đến Mỹ cùng gia đình vào những năm 1990. Ông lớn lên tại New York và phát triển niềm đam mê công nghệ từ nhỏ, đặc biệt là lập trình. Sau khi tốt nghiệp Đại học Illinois, Yakovenko bắt đầu sự nghiệp với vai trò kỹ sư phần mềm tại Qualcomm, một công ty công nghệ hàng đầu, từ năm 2004 đến 2016. Tại đây, ông làm việc trong bộ phận phát triển hệ điều hành nhúng, tối ưu hóa hiệu suất cho các thiết bị di động, và tham gia phát triển hệ điều hành Brew cho điện thoại di động.

Trong thời gian tại Qualcomm, Yakovenko hợp tác với các đồng nghiệp như Raj Gokal, Greg Fitzgerald và Stephen Akridge, những người sau này trở thành đồng sáng lập Solana. Ông cũng làm việc tại Mesosphere (sau này là D2iQ) từ năm 2016 đến 2017, nơi ông phát triển các hệ thống phân tán, một kỹ năng quan trọng cho việc xây dựng blockchain. Năm 2017, Yakovenko đọc white paper của Bitcoin và Ethereum, nhận ra tiềm năng của blockchain nhưng cũng thấy những hạn chế về tốc độ và khả năng mở rộng. Ông bắt đầu thử nghiệm ý tưởng sử dụng thời gian như một cơ chế đồng bộ hóa, dẫn đến việc phát triển Proof-of-History.

Sáng lập Solana

Năm 2017, Yakovenko bắt đầu làm việc trên Solana, ban đầu gọi dự án là Loom, với mục tiêu tạo ra một blockchain có khả năng mở rộng vượt trội. Ông viết white paper cho Proof-of-History vào tháng 11/2017 và bắt đầu phát triển mã nguồn tại một quán cà phê ở San Francisco. Năm 2018, ông cùng Raj Gokal, Greg Fitzgerald và Stephen Akridge thành lập Solana Labs, đặt tên dự án theo Solana Beach, California, nơi họ từng lướt sóng cùng nhau. Solana chính thức ra mắt mainnet vào tháng 3/2020, nhanh chóng thu hút sự chú ý nhờ tốc độ giao dịch cao và chi phí thấp.

Dưới sự lãnh đạo của Yakovenko, Solana đã phát triển mạnh mẽ, trở thành nền tảng phổ biến cho các ứng dụng DeFi, NFT và game blockchain như Star Atlas. Ông cũng thúc đẩy hệ sinh thái Solana thông qua các khoản đầu tư chiến lược, như quỹ 100 triệu USD của Solana Ventures vào năm 2021 để hỗ trợ các dự án DeFi và game. Tuy nhiên, Solana cũng đối mặt với nhiều lần gián đoạn mạng vào năm 2021-2022, khiến Yakovenko phải công khai cam kết cải thiện độ ổn định của hệ thống.

Đời tư và tầm nhìn

Yakovenko là một người kín tiếng, hiếm khi chia sẻ về đời sống cá nhân. Ông từng tiết lộ trong một cuộc phỏng vấn rằng ông thích lướt sóng và thường làm việc tại các quán cà phê để tìm cảm hứng. Yakovenko tin rằng blockchain sẽ trở thành hạ tầng cốt lõi cho nền kinh tế toàn cầu, và Solana sẽ đóng vai trò dẫn đầu nhờ khả năng mở rộng và hiệu quả. Ông dự đoán rằng trong 10 năm tới, hầu hết các ứng dụng tài chính và xã hội sẽ chạy trên blockchain, và Solana sẽ là nền tảng chính cho các giao dịch tốc độ cao.