Tên đầy đủ: Sota Watanabe
Năm sinh: 1995
Nơi sinh: Kawasaki-ku, Kawasaki, Nhật Bản
Học vấn:
- Cử nhân Kinh tế, Đại học Keio, Nhật Bản
- Chứng chỉ Chương trình Kinh doanh Quốc tế, Đại học San Francisco, Mỹ
Tổng quan
Sota Watanabe là một doanh nhân và nhà tiên phong blockchain người Nhật, nổi tiếng với vai trò sáng lập Astar Network (trước đây là Plasm Network), một nền tảng hợp đồng thông minh đa chuỗi trên blockchain Polkadot. Ông cũng là CEO của Startale Labs, công ty phát triển Astar, và là người sáng lập Shiden Network, Next Web Capital, và Hakuhodo Key3. Watanabe được xem là một trong những lãnh đạo trẻ xuất sắc trong ngành Web3, được Forbes vinh danh trong danh sách 30 Under 30 Asia và Japan năm 2022, và được Newsweek chọn là một trong “100 người Nhật được kính trọng nhất thế giới” năm 2023. Ông hiện là thành viên hội đồng quản trị của Hiệp hội Blockchain Nhật Bản (JBA) và cố vấn chiến lược cho các tập đoàn lớn như GMO Web3, Dentsu Web3, và Marui Group.

Thời thơ ấu và giáo dục
Sota Watanabe sinh ra và lớn lên tại Kawasaki-ku, Kawasaki, Nhật Bản. Ông hoàn thành chương trình cử nhân Kinh tế tại Đại học Keio, một trong những trường hàng đầu Nhật Bản. Trong thời gian học đại học, Watanabe đã đi du lịch vòng quanh thế giới, chứng kiến nhiều vấn đề xã hội như nghèo đói và bất bình đẳng, điều này ảnh hưởng lớn đến tư duy của ông về công nghệ và xã hội. Sau khi tốt nghiệp, ông chuyển đến San Francisco, Mỹ, để tham gia Chương trình Kinh doanh Quốc tế tại Đại học San Francisco, đồng thời học tại American Language Institute để cải thiện tiếng Anh và phát triển kỹ năng lãnh đạo toàn cầu.
Tại San Francisco, Watanabe thực tập tại một công ty khởi nghiệp blockchain mang tên Chronicled, nơi ông bắt đầu tiếp xúc với công nghệ blockchain. Sau đó, ông trở về Nhật Bản và làm nghiên cứu sinh blockchain tại Đại học Tokyo, tập trung vào các ứng dụng thực tiễn của công nghệ này.
Sự nghiệp trước Astar Network
Trước khi sáng lập Astar Network, Watanabe tích lũy kinh nghiệm trong lĩnh vực blockchain và Web3. Tại Chronicled (2017-2018), ông làm việc trong các dự án liên quan đến chuỗi cung ứng và blockchain, giúp ông hiểu sâu về tiềm năng của công nghệ này trong việc giải quyết các vấn đề thực tế. Sau khi trở về Nhật Bản, ông tham gia nghiên cứu tại Đại học Tokyo, nơi ông bắt đầu hình thành ý tưởng về một nền tảng blockchain đa chuỗi có khả năng mở rộng và tương tác cao.
Watanabe cũng là thành viên của Hội đồng Thúc đẩy Web Đáng tin cậy (Trusted Web Promotion Council) do chính phủ Nhật Bản lãnh đạo, nơi ông đóng góp vào việc định hình chính sách Web3 quốc gia. Ông từng là Giám đốc tại Hiệp hội Blockchain Nhật Bản (JBA), một tổ chức lớn với 171 thành viên bao gồm các công ty như Microsoft, Toyota, và ConsenSys, giúp ông xây dựng mối quan hệ với các tập đoàn lớn tại Nhật Bản.
Sáng lập Astar Network và Startale Labs
Năm 2019, Watanabe thành lập Stake Technologies tại Tokyo, một công ty công nghệ tập trung vào phát triển blockchain, và trở thành công ty Nhật Bản đầu tiên áp dụng chương trình tăng tốc blockchain của UC Berkeley. Cùng năm đó, ông sáng lập Astar Network (ban đầu là Plasm Network), một nền tảng hợp đồng thông minh đa chuỗi trên Polkadot, hỗ trợ cả Ethereum Virtual Machine (EVM) và WebAssembly (WASM), cùng các giải pháp Layer 2 như ZK Rollups. Astar Network nhanh chóng trở thành một trong những parachain hàng đầu trên Polkadot, được Hiệp hội Blockchain Nhật Bản bình chọn là blockchain phổ biến nhất tại Nhật Bản.
Astar Network nhận được 6 khoản tài trợ từ Web3 Foundation, tổ chức do Gavin Wood (nhà sáng lập Polkadot và Ethereum) thành lập, và huy động hơn 30 triệu USD trong 2 năm, bao gồm 22 triệu USD trong một vòng gọi vốn vào tháng 1/2022 từ các quỹ lớn như Binance Labs, Coinbase Ventures, và Polychain Capital. Các nhà đầu tư thiên thần của Stake Technologies, như East Ventures và cựu CEO Sony Nobuyuki Idei, đã ghi nhận lợi nhuận gấp 30 lần trong 2 năm, trong khi các nhà đầu tư sớm của Astar đạt lợi nhuận 15-30 lần trong 1,5 năm.
Watanabe cũng thành lập Startale Labs, công ty mẹ của Astar Network, với sứ mệnh “Web3 cho hàng tỷ người”. Startale Labs hợp tác với các tập đoàn lớn như Sony, Toyota, NTT Docomo và SoftBank để thúc đẩy áp dụng Web3 tại Nhật Bản. Năm 2023, Startale Labs hợp tác với Sony Network Communications để xây dựng “Sony Chain”, một blockchain riêng của Sony, và thành lập liên doanh Sony Network Communications Labs Pte. Ltd., với khoản đầu tư 3,5 triệu USD từ Sony. Watanabe tiết lộ rằng dự án này sẽ mang lại “những thay đổi lớn” cho Astar trong năm 2024, nhưng không công bố chi tiết.
Ngoài Astar, Watanabe còn sáng lập Shiden Network, một parachain trên Kusama (mạng thử nghiệm của Polkadot), và Next Web Capital, một quỹ đầu tư hỗ trợ các dự án Web3. Ông cũng đồng sáng lập Hakuhodo Key3, một sáng kiến Web3 hợp tác với Hakuhodo, một trong những công ty quảng cáo lớn nhất Nhật Bản.
Tranh cãi và ảnh hưởng
Watanabe được xem là một trong những người tiên phong trong việc đưa Web3 đến Nhật Bản, nhưng ông cũng đối mặt với một số tranh cãi:
- Thiếu minh bạch trong dự án Sony Chain: Một số người dùng trên các diễn đàn như Medium cho rằng Watanabe không công khai đủ thông tin về tiến độ của “Sony Chain”, đặc biệt sau khi hứa hẹn “thay đổi lớn” vào năm 2024.
- Tập trung vào thị trường Nhật Bản: Một số ý kiến cho rằng Astar quá tập trung vào Nhật Bản, có thể hạn chế tiềm năng toàn cầu so với các blockchain như Solana hay Avalanche.
Dù vậy, Watanabe được công nhận rộng rãi trong ngành. Ông nhận giải “Sản phẩm của năm” và “Nhân vật của năm” tại Lễ trao giải Blockchain Nhật Bản lần thứ 4 năm 2022, và được Forbes vinh danh trong danh sách 30 Under 30 Asia và Japan cùng năm. Năm 2023, ông được Newsweek chọn là một trong “100 người Nhật được kính trọng nhất thế giới”. Watanabe cũng là cố vấn chiến lược cho các tập đoàn lớn như GMO Web3, Dentsu Web3, và Marui Group, và là thành viên hội đồng cố vấn tại Trung tâm Tình báo Kinh doanh cho Khởi nghiệp Toàn cầu của Đại học Washington.
Đời tư và tầm nhìn
Sota Watanabe hiện sống tại Singapore, nơi ông điều hành Startale Labs. Ông là một người kín tiếng về đời sống cá nhân, nhưng từng chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn với PANews năm 2024 rằng những chuyến đi vòng quanh thế giới thời đại học đã giúp ông nhận ra bất bình đẳng xã hội, thúc đẩy ông chọn blockchain thay vì AI vì khả năng trao quyền cho con người. Watanabe cũng từng quyên góp 100.000 USD cho phòng thí nghiệm Web3 tại Đại học Tokyo để hỗ trợ nghiên cứu và phát triển các sáng kiến như công nghệ zero-knowledge (zk).
Tầm nhìn của Watanabe là đưa Web3 đến hàng tỷ người dùng, biến Astar Network thành cầu nối giữa các blockchain lớn như Polkadot, Ethereum và Polygon. Ông tin rằng Nhật Bản có thể dẫn đầu làn sóng Web3 nhờ sự hỗ trợ từ chính phủ và các tập đoàn lớn, đặc biệt sau khi nước này nới lỏng quy định tiền mã hóa từ năm 2023. Watanabe dự đoán rằng trong 5 năm tới, Web3 sẽ trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống hàng ngày, với Astar đóng vai trò trung tâm trong việc thúc đẩy áp dụng đại trà tại Nhật Bản và châu Á.