Khi Gary Gensler nhậm chức chủ tịch Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ (SEC) vào năm 2021, ông không giấu giếm ý định tiến hành cuộc chiến chống lại “rạp hát phân cấp”. Trong khi một số người dự đoán cựu nhân viên ngân hàng từng dạy một khóa học về blockchain tại viện đại học nghiên cứu Massachusetts Institute of Technology (MIT) sẽ tiếp cận ngành dễ dàng hơn so với vị Chủ tịch tiền nhiệm, Gensler nhanh chóng coi tiền điện tử như một trò chơi đố chữ.
Gary Gensler – Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ
Trong suốt nhiệm kỳ của Gensler, SEC đã đệ trình vô số vụ kiện chống lại những người tham gia ngành công nghiệp tiền điện tử, trong đó phải kể đến một số vụ kiện lớn nhất như Coinbase, Binance và Terraform Labs. Tuy SEC đã thắng một số vụ kiện liên quan đến tiền kỹ thuật số (đa số là hòa giải dàn xếp), lý thuyết sâu sắc của Gensler cho rằng gần như mọi token ngoại trừ Bitcoin đều nằm trong tầm ngắm của ông đang dần bộc lộ điểm yết. Bằng chứng là những lần thua kiện tại tòa án và các cuộc điều tra thất bại của cơ quan này ngày càng chồng chất.
Chẳng hạn, mới thứ 5 vừa rồi, cơ quan quản lý chứng khoán của Hoa Kỳ đã hủy bỏ cuộc điều tra stablecoin BUSD mang nhãn hiệu sàn giao dịch Binance do Paxos phát hành.
“Ý tưởng cho rằng bản thân stablecoin là chứng khoán là vô lý. Và Thẩm phán Jackson đã xác nhận BUSD không phải là chứng khoán trong vụ kiện của SEC và sàn giao dịch Binance. Vì vậy, việc SEC hủy vụ kiện với Paxos là điều hợp lý, dẫn đến một bàn thua trông thấy cho họ”, luật sư James Murphy của MetaManLaw chia sẻ.
Dưới đây là bản tóm tắt nhanh về một số lần thua kiện đáng chú ý nhất của cơ quan quản lý chứng khoán tại Hoa Kỳ.
Bitcoin ETF
Công bằng mà nói, SEC đã kiên quyết phản đối việc phê duyệt các quỹ hoán đổi danh mục Bitcoin (ETF) giao ngay kể từ khi anh em song sinh Tyler và Cameron Winklevoss thực hiện nỗ lực đầu tiên để ra mắt một quỹ như vậy vào năm 2013. Nhưng một thập kỷ sau, vào tháng 1/2024, cơ quan này đã bị một tòa án kháng cáo ở Washington D.C. buộc phê duyệt các quỹ Bitcoin ETF do nỗ lực “tùy tiện và thất thường” của họ nhằm cản trở việc chuyển đổi Grayscale Bitcoin Trust thành quỹ ETF.
Tính đến ngày 9/7, các quỹ Bitcoin ETF giao ngay đã tích lũy dòng vào ròng 15,27 tỷ đô la kể từ khi đi vào hoạt động. Và cơ quan này đang tiến hành phê duyệt ETF cho token gốc ETH của Ethereum.
Ripple, XRP và Luật chứng khoán
Trên thực tế, cuộc chiến pháp lý của SEC chống lại Ripple Labs về mặt kỹ thuật đã diễn ra trước khi Gensler lên nắm quyền (vụ việc được đệ trình vào cuối nhiệm kỳ chủ tịch của cựu lãnh đạo SEC Jay Clayton). Tuy nhiên, hầu hết mọi việc và quan trọng hơn là phán quyết đều được thực hiện dưới thời lãnh đạo của Gensler.
Thẩm phán quận Analisa Torres đã ra phán quyết rằng trong khi việc Ripple bán XRP cho các công ty như quỹ phòng hộ và sàn giao dịch cấu thành bán chứng khoán chưa đăng ký, bán thứ cấp (còn gọi là “bán theo chương trình”) thì không. Nói cách khác, trái ngược với quan điểm của Gensler rằng “hầu hết các token đều là chứng khoán”, Thẩm phán Torres đã ra phán quyết bản thân tài sản kỹ thuật số không nhất thiết vi phạm luật chứng khoán liên bang.
“Chắc chắn SEC đang thua trong cuộc chiến tạo ra “chứng khoán tiền điện tử” một cách bất ngờ, khi các tòa án hạ bệ họ và họ buộc phải kết thúc các cuộc điều tra. Tôi nghĩ họ vẫn sẽ chiến đấu, nhưng họ đang mất dần vị thế”, phó giáo sư Austin Campbell của Columbia Business School cho biết.
SAB 121
Quy tắc kế toán tương đối phức tạp SAB121* đã trở thành tâm điểm chú ý tại Quốc hội trong một thời gian ngắn vào đầu năm nay sau khi cả Hạ viện và Thượng viện Hoa Kỳ bỏ phiếu bãi bỏ SAB của SEC. Mặc dù các nghị viên chưa đạt đến ngưỡng ngăn chặn quyền phủ quyết của Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đối với biện pháp này, cuộc đấu tranh chính trị được coi là một thứ gì đó đen tối đối với SEC.
Năm ngoái, Cơ quan Thẩm định trách nhiệm của Chính phủ Hoa Kỳ (Government Accountability Office – GOA) cho biết SEC đã áp đặt hướng dẫn không phù hợp, lẽ ra hướng dẫn này phải được trình lên Quốc hội Hoa Kỳ trước. Quy định này cũng bị những người quan tâm trong ngành ngân hàng phản đối rộng rãi vì nó áp đặt các yêu cầu nghiêm ngặt về vốn đối với bất kỳ công ty tài chính nào muốn lưu ký tiền điện tử.
D.E.B.T. Box
Vụ kiện của SEC chống lại startup tiền điện tử D.E.B.T. Box có thể sẽ là một vấn đề pháp lý bình thường, hầu như không được chú ý nếu cơ quan này không khai man trước tòa. Trong hồ sơ hồi tháng 3, Thẩm phán Robert Shelby của Tòa án quận Utah đã trừng phạt cơ quan này, nói rằng vụ việc “bị những tuyên bố sai sự thật và xuyên tạc hủy hoại” sau khi cơ quan quản lý chứng khoán cố gắng phong tỏa tài sản của công ty một cách sai trái.
Vào tháng 5, Thẩm phán Shelby đã ra lệnh cho SEC phải trả khoảng 1,8 triệu đô la để trang trải phí pháp lý của D.E.B.T. Box. Hai đặc vụ SEC theo đuổi vụ việc đã từ chức, SEC chuyển sang bác bỏ vụ việc và Salt Lake Regional Office của cơ quan này ở Utah đã bị đóng cửa.
Những thắng lợi gần đây của SEC và những rủi ro tiềm ẩn trong tương lai
Với tất cả những gì đã nói, SEC đã đạt được một số chiến thắng gần đây mà cuối cùng có thể thiết lập chính sách có lợi cho mình. Điều đáng nói là nhiều hành động thực thi thành công của SEC không được chú ý, thường là do kiện các công ty nhỏ hoặc mang lại cho cơ quan những khoản lợi nhuận nhỏ. Điều này chỉ nói lên rất ít trong số tiền dàn xếp trị giá 4,5 tỷ đô la mà Terraform Labs và Do Kwon đã đồng ý trả.
Ví dụ, kể từ đầu năm nay, SEC đã giải quyết thành công ba trường hợp liên quan đến tiền điện tử, bao gồm Rockwell Capital Management, sàn giao dịch phi tập trung ShapeShift và công ty môi giới TradeStation bị cáo buộc lừa đảo. Vào tháng 3, cơ quan này cũng buộc tội 17 cá nhân vì vai trò của họ trong kế hoạch Ponzi trị giá 300 triệu đô la sau khi tạm dừng vào năm 2022.
Hơn nữa, trong khi SEC đã có những thất bại chua chát tại tòa nhưng họ đã đạt được một số chiến thắng gần đây mà cuối cùng có thể đưa ra chính sách có lợi cho họ. Ví dụ: sàn giao dịch Coinbase đã cố gắng bác bỏ cả 3 cáo buộc của SEC nhưng phần lớn đều thất bại. Thẩm phán Faila đã bác bỏ cáo buộc chống lại Coinbase Wallet nhưng cho phép SEC khởi kiện về chương trình staking. Cô cũng “đồng ý rằng đợt chào bán ban đầu có thể liên quan đến việc chào bán chứng khoán”, Campbell nói.
Tình huống tương tự cũng xảy ra trong vụ kiện của SEC chống lại Binance, vụ này cũng không thuyết phục được tòa án bác bỏ vụ việc.
Molly White, tác giả của blog phê bình tiền điện tử Web3IsGoingGreat and Citation Needed nhận xét về cuộc điều tra BUSD bị hủy bỏ:
“SEC dường như vẫn đang ráo riết truy lùng nhiều trường hợp liên quan đến tiền kỹ thuật số và theo tôi không phải mọi cuộc điều tra đều dẫn đến hành động cưỡng chế”.
Nhà phê bình Bitfinex’d cũng có quan điểm tương tự, nói rằng việc mong đợi SEC thắng mọi vụ việc cũng giống như mong đợi “cảnh sát giao thông sẽ ngăn chặn chiến tranh băng đảng”.
“Vấn đề với việc “chiến thắng” trước SEC là vẫn phải trả một cái giá cao. Thêm vào đó, nó khiến các công ty bị sao nhãng khỏi những nỗ lực có giá trị hơn. Theo cách đó, quá trình này trở thành hình phạt”, đồng lãnh đạo bộ phận thanh toán của Javelin Strategy and Research cho biết.
Tóm lại, SEC đã trở nên quyết liệt hơn trong việc chống lại ngành công nghiệp tiền điện tử trong những năm qua, chọn theo đuổi các công ty lớn nhất và mang tính biểu tượng nhất như Coinbase, Uniswap và Consensys. Cơ quan không ngừng theo đuổi các hành động gửi thông điệp rằng không có ngóc ngách nào của crypto là an toàn.
Trong khi tiền điện tử đôi khi có thể thắng nhưng nhìn chung đang thua trên thực tế – ít nhất là ở thời điểm hiện tại. Tất cả những điều đó có thể thay đổi nếu chính quyền mới tiếp quản Nhà Trắng vào năm 2025.
*SAB 121 là một thông báo của SEC Hoa Kỳ hướng dẫn về cách các công ty đại chúng nên xử lý và báo cáo kế toán cho tài sản kỹ thuật số, như tiền điện tử, trên báo cáo tài chính của họ. Được phát hành vào tháng 3 năm 2022, SAB 121 yêu cầu các tổ chức tài chính và công ty bảo vệ tài sản kỹ thuật số của khách hàng phải hợp nhất tài sản trên bảng cân đối kế toán của họ và tiết lộ một số thông tin nhất định.
Tham gia Telegram của Tạp Chí Bitcoin: https://t.me/tapchibitcoinvn
Theo dõi Twitter (X): https://twitter.com/tapchibtc_io
Theo dõi Tiktok: https://www.tiktok.com/@tapchibitcoin
- Thẩm phán Hoa Kỳ đẩy lùi yêu cầu truy cập thông tin liên lạc cá nhân của Chủ tịch SEC từ Coinbase
- Hạ viện Hoa Kỳ thất bại trong việc bác bỏ lệnh phủ quyết của Tổng thống Joe Biden về SAB 121 của SEC
- Ít nhất 126 giao thức DeFi có nguy cơ bị tấn công DNS Squarespace tương tự Compound và Celer Network
Minh Anh
Theo The Block
