Cuộc chiến sinh tử giữa Ethereum (ETH) và Ethereum Classic (ETC) là một chương đáng nhớ trong lịch sử blockchain, phản ánh xung đột giữa các triết lý cốt lõi của công nghệ này. Sự kiện then chốt dẫn đến sự chia rẽ là vụ “The DAO hack” năm 2016, đã phân tách cộng đồng Ethereum thành hai phe đối lập với những giá trị và tầm nhìn khác nhau. Bài viết này sẽ phân tích nguyên nhân, diễn biến và hậu quả của cuộc chiến, đồng thời xem xét tương lai của cả hai blockchain.
1. Bối cảnh: The DAO và vụ hack lịch sử
The DAO (Decentralized Autonomous Organization) là một tổ chức tự trị phi tập trung trên Ethereum, hoạt động như quỹ đầu tư mạo hiểm không có sự quản lý tập trung. Người dùng mua token DAO bằng Ether (ETH) để tham gia và bỏ phiếu cho các dự án đầu tư. Đây là dự án tham vọng nhất trên Ethereum lúc bấy giờ, thu hút hàng triệu USD giá trị ETH. Tuy nhiên, tháng 6 năm 2016, một lỗ hổng trong mã nguồn của The DAO bị khai thác, khiến kẻ tấn công đánh cắp khoảng 3.6 triệu ETH, tương đương 50 triệu USD vào thời điểm đó. Vụ hack không chỉ gây tổn thất tài chính mà còn đặt câu hỏi về tính bảo mật và độ tin cậy của hợp đồng thông minh trên Ethereum.
2. Quyết định chia rẽ: Hard fork và sự ra đời của Ethereum Classic
Sau vụ hack, cộng đồng Ethereum phải đối mặt với lựa chọn khó khăn: khắc phục hậu quả như thế nào? Đa số, bao gồm các nhà phát triển cốt lõi và Vitalik Buterin, đề xuất một hard fork, tạo phiên bản blockchain mới xóa bỏ giao dịch liên quan đến vụ hack, khôi phục ETH bị đánh cắp về tay người dùng. Hard fork được thực hiện thành công, và blockchain mới tiếp tục mang tên Ethereum (ETH). Tuy nhiên, không phải ai cũng đồng ý. Một nhóm nhỏ phản đối, cho rằng can thiệp vào blockchain vi phạm nguyên tắc bất biến – giá trị cốt lõi của công nghệ này. Với họ, triết lý “Code is Law” (mã là luật) phải được tôn trọng: giao dịch đã ghi nhận thì không thể thay đổi. Nhóm này duy trì blockchain gốc, nơi vụ hack vẫn tồn tại, và đặt tên nó là Ethereum Classic (ETC). Từ đây, hai nền tảng chính thức chia rẽ, mở đầu cuộc chiến sinh tử.
3. Triết lý đối lập: “Code is Law” vs. “Quản trị cộng đồng”
Cuộc chiến giữa ETH và ETC không chỉ về công nghệ mà còn về triết lý. Ethereum Classic đại diện cho “Code is Law”, tin rằng blockchain phải bất biến, không chịu can thiệp, kể cả trong trường hợp khẩn cấp như vụ hack The DAO. Họ xem ETC là “Ethereum nguyên bản”, trung thành với tầm nhìn ban đầu về minh bạch và không thể thay đổi. Ngược lại, Ethereum thể hiện sự linh hoạt trong quản trị, cho rằng trong tình huống đặc biệt, điều chỉnh blockchain là cần thiết để bảo vệ người dùng và duy trì niềm tin. Hard fork được xem là biện pháp hợp lý, minh chứng cho khả năng thích ứng của ETH. Sự khác biệt này không chỉ chia rẽ cộng đồng mà còn định hình hướng phát triển của hai blockchain.
4. Sự khác biệt về công nghệ và phát triển
Dù xuất phát từ cùng mã nguồn, ETH và ETC đã phát triển theo hướng khác nhau. Ethereum liên tục nâng cấp để đáp ứng nhu cầu người dùng và nhà phát triển, nổi bật với chuyển đổi từ Proof of Work (PoW) sang Proof of Stake (PoS) qua Ethereum 2.0, giảm tiêu thụ năng lượng, tăng khả năng mở rộng và hạ chi phí giao dịch. Các cải tiến như sharding và layer-2 solutions cũng củng cố vị thế của ETH trong dApps và DeFi. Trong khi đó, Ethereum Classic giữ nguyên cấu trúc ban đầu, tiếp tục dùng PoW, ít cập nhật lớn, phản ánh sự kiên định với triết lý bất biến. Tuy nhiên, điều này khiến ETC chậm đổi mới và khó cạnh tranh với các nền tảng hiện đại hơn.
5. Cộng đồng và sự chấp nhận
Sự khác biệt về triết lý và công nghệ ảnh hưởng đến cộng đồng và mức độ chấp nhận. Ethereum sở hữu cộng đồng khổng lồ với hàng ngàn nhà phát triển, dự án dApps và giao thức DeFi, được hỗ trợ bởi tổ chức lớn, sàn giao dịch và công ty công nghệ, trở thành blockchain phổ biến thứ hai sau Bitcoin. Sự linh hoạt trong quản trị và khả năng cập nhật thu hút lượng lớn người dùng và vốn đầu tư. Ngược lại, Ethereum Classic có cộng đồng nhỏ nhưng trung thành, chủ yếu là những người ủng hộ “Code is Law”, được xem như “bảo tàng sống” của blockchain, giữ gìn giá trị nguyên thủy. Tuy nhiên, do thiếu phát triển và ứng dụng thực tiễn, ETC khó thu hút người dùng mới và dự án lớn.
6. Cuộc chiến sinh tử: Sự tồn tại và tương lai
Cuộc chiến giữa ETH và ETC là tranh giành giữa bất biến và khả năng thích ứng, với kết quả phần nào rõ ràng. Ethereum, với cộng đồng mạnh mẽ và nâng cấp như Ethereum 2.0, đang hướng tới vị trí nền tảng blockchain hàng đầu cho ứng dụng phi tập trung. Khả năng thích ứng giúp ETH vượt qua thách thức và duy trì vị thế cạnh tranh. Ngược lại, Ethereum Classic, dù không thể cạnh tranh về quy mô hay công nghệ, vẫn giữ vai trò nhắc nhở về tầm quan trọng của bất biến. ETC có thể tiếp tục tồn tại như blockchain nguyên bản, thu hút người ủng hộ triết lý ban đầu, nhưng khó mở rộng hay chiếm lĩnh thị trường. Tương lai của cả hai phụ thuộc vào cách họ đối mặt với thách thức mới, từ bảo mật đến khả năng mở rộng và sự chấp nhận của cộng đồng.
7. Kết luận
Cuộc chiến sinh tử giữa Ethereum và Ethereum Classic không chỉ là câu chuyện công nghệ mà còn là bài học về cân bằng giữa nguyên tắc bất biến và khả năng thích ứng. Ethereum chọn con đường linh hoạt để phát triển, trở thành blockchain hàng đầu thế giới. Ethereum Classic kiên định với giá trị cốt lõi, dù điều đó hạn chế tiềm năng. Dù tương lai có thể nghiêng về ETH, ETC vẫn giữ vai trò quan trọng trong tranh luận về bản chất thực sự của blockchain. Đây là cuộc chiến không có người thắng tuyệt đối, mà là sự phản ánh những giá trị và tầm nhìn khác nhau trong thế giới tiền mã hóa.
