Khi bản nâng cấp Ethereum 2.0 ngày càng đến gần hơn, người dùng cũng quan tâm nhiều hơn đến quá trình staking, cho phép họ kiếm thu nhập thụ động bằng cách xác nhận mạng mới.
Bằng chứng là số lượng ví và tiền gửi ETH ngày càng tăng trên các sàn giao dịch. Theo báo cáo gần đây do công ty phân tích Arcane Research công bố, số lượng ví Ethereum chứa 32 ETH trở lên – số lượng coin tối thiểu cần thiết để chạy node staking – đã tăng 13% trong năm và số lượng Truy vấn tìm kiếm trên Google về Ethereum 2.0 cũng cao hơn khoảng 6 lần kể từ tháng 3.
Mặc dù một số người dùng đã chọn chạy node trình xác nhận của riêng họ nhưng những người khác vẫn đang đắn đo nên trở thành một trình xác nhận độc lập hay tham gia pool staking (dịch vụ staking). Liệu giữa chúng có sự khác biệt gì không?
Staking sẽ hoạt động như thế nào?
Mạng Ethereum sau khi nâng cấp sẽ chuyển từ thuật toán PoW sang thuật toán PoS, thay thế các miner bằng trình xác nhận – là những người sẽ đặt cược coin của họ để xác minh giao dịch. Khi trình xác nhận xác minh các giao dịch là trung thực, họ sẽ nhận được phần thưởng dưới dạng thu nhập thụ động – quá trình này được gọi là staking.
Hiện tại, quy mô phần thưởng hàng năm chính xác cho các staker Ethereum vẫn chưa được công bố. Tuy nhiên, theo lộ trình của dự án, giá trị này sẽ dao động từ 1.56% đến 18.1% và tỷ lệ nghịch với tổng số trình xác nhận: Khi mạng tăng, phần thưởng sẽ ít hơn.
Trái lại, mô hình staking có thể hấp dẫn đối với nhiều người dùng tiền điện tử vì không cần thiết bị khai thác đắt tiền hoặc các kỹ năng kỹ thuật đặc biệt và có thể trông đơn giản như có tiền gửi ngân hàng. Tất cả những gì cần thiết để nhận được tiền lãi hàng năm đối với các khoản đã staking là lưu trữ ETH trên ví phần cứng.
Tuy nhiên, một phân tích chuyên sâu về các yêu cầu để trở thành trình xác nhận hợp lệ trên mạng Ethereum chỉ ra rằng không phải mọi thứ đều đơn giản như thoạt nhìn. Ngưỡng đầu vào tối thiểu 32 ETH chỉ là một trong những điều kiện cần.
Ví dụ: với tỷ giá hối đoái ETH là 250 đô la, người dùng sẽ cần đầu tư 8,000 đô la để trở thành trình xác thực trên blockchain Ethereum 2.0. Nhưng còn phần thưởng thì sao? Nếu tính đến chi phí xác thực 180 đô la và phần thưởng trung bình 5% như nhà phát triển Ethereum Justin Drake đề xuất, lợi nhuận hàng năm từ việc staking 32 ETH có thể vào khoảng 190 đô la. Vì vậy, do các rủi ro có thể xảy ra khi giá ETH gặp biến động và người dùng không thể rút tiền, mô hình phần thưởng này khó có thể cho phép một staker trung bình đạt được lợi nhuận lớn.
Một tác vụ khác mà người dùng sẽ phải thực hiện để trở thành trình xác nhận đầy đủ là chạy node trình xác nhận của riêng họ. Theo cuộc khảo sát của Consensys, 33% người dùng ETH đã sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ này. Nhưng chưa dừng lại ở đó. Ngoài ra, các trình xác nhận sẽ được yêu cầu đảm bảo hoạt động liên tục của ví phần cứng. Nếu người dùng ngắt kết nối, họ sẽ mất tất cả thu nhập hàng ngày. Thậm chí tệ hơn, nếu đến một lúc nào đó stake của họ giảm xuống dưới 32 ETH, người dùng sẽ mất quyền trở thành trình xác nhận.
Ngưỡng staking đầu vào của Ethereum không cao bằng chi phí chạy node chính trên các mạng blockchain khác, chẳng hạn như Dash và nhiều người dùng không đủ khả năng để thanh toán cho các rào cản chi phí cao như vậy. Cuộc khảo sát tương tự do Consensys thực hiện cũng cho thấy 33% chủ sở hữu ETH không có ý định tham gia vào mạng và 71% những người từ chối nói rằng họ không nắm giữ đủ ETH để trở thành trình xác nhận.
Các bên thứ ba vào cuộc để giải cứu
Những hạn chế đề cập ở trên có thể được khắc phục nếu tham gia vào pool staking, hay còn được hiểu là nhà cung cấp dịch vụ staking. Loại dịch vụ của bên thứ ba như vậy dù là phân cấp hay tập trung đều cung cấp staking thay mặt cho người dùng và giải quyết nỗi lo của họ về sự cần thiết phải khởi chạy phần mềm đặc biệt hoặc duy trì mạng trực tuyến trong suốt thời gian gửi staking. Và nếu việc khởi chạy một node riêng có thể được so sánh với việc mở tài khoản tiền gửi tại ngân hàng thì các nhà cung cấp staking đóng vai trò là nhà môi giới, đảm nhận tất cả các rủi ro và chi phí bảo trì với một khoản phí nhất định.
Ưu điểm lớn nhất của các giải pháp này là khả năng kiếm tiền từ staking với bất kỳ số lượng ETH nào, trở thành lối thoát cho nhiều người dùng không có khả năng duy trì node cá nhân. Theo Consensys, ít nhất 33% người dùng Ethereum có kế hoạch sử dụng dịch vụ của bên thứ ba và 20% số người được hỏi trước đó tiết lộ ý định chạy các node xác thực của riêng họ cho biết sẽ xem xét sử dụng dịch vụ staking. Điều này đặt ra câu hỏi: Đâu là lựa chọn tốt hơn – chạy node cá nhân hay sử dụng dịch vụ staking?
Dịch vụ staking trên các sàn giao dịch
Ngày nay, nhiều sàn giao dịch cung cấp dịch vụ staking cho chủ sở hữu coin dựa trên PoS với thanh toán thu nhập hàng ngày. Ví dụ: Poloniex không áp đặt bất kỳ yêu cầu nào đối với các khoản tiền gửi – người dùng có thể giao dịch và rút tiền bất cứ lúc nào. Tuy nhiên, người dùng phải trả 25% phí tính trên phần thưởng của họ, được cho là để trang trải chi phí hoạt động và rủi ro liên quan đến việc quản lý dịch vụ.
Bên cạnh đó, sàn giao dịch lớn Bitfinex tuyên bố không tính phí cho các chương trình staking hiện tại, thay vào đó họ giữ lại một phần nhỏ tiền thưởng từ staking. Ngoài ra, như trang web của Bitfinex đã nêu, trong một số trường hợp, nhà cung cấp dịch vụ staking cũng có thể nhận một phần phần thưởng thu được thông qua sàn giao dịch. Trong khi đó, các dịch vụ staking do Bitfinex cung cấp có sẵn cho bất kỳ người dùng nào vì chỉ cần ít nhất 0.1 đô la để bắt đầu nhận phần thưởng trên nền tảng.
Giám đốc công nghệ Paolo Ardoino tại Bitfinex tiết lộ sàn giao dịch có ví lạnh Ethereum lớn nhất và đang lên kế hoạch trở thành một phần quan trọng trong hoạt động staking trên Ethereum. Theo anh, staking Ethereum sẽ mang lại lợi nhuận khá cao cho những người dùng giữ tiền của họ trên các sàn giao dịch:
“Các sàn giao dịch như Bitfinex sẽ tính một khoản phí nhỏ để trang trải chi phí hoạt động, nhưng phần lớn phần thưởng sẽ được gửi trực tiếp vào túi của người dùng. Không phải tất cả người dùng đều muốn custody tài sản của chính họ và học cách stake hiệu quả”.
CEO Changpeng Zhao (còn được gọi là CZ) của sàn giao dịch Binance cho biết những người dùng tích cực stake thông qua Binance có thể kiếm được lãi suất cao hơn so với những người chỉ giữ tiền điện tử trong tài khoản:
“Binance sẽ stake một phần dự trữ Ethereum do người dùng của chúng tôi nắm giữ, vì chúng tôi vẫn cần tiền để người dùng rút bất cứ lúc nào, trong khi tự động phân phối phần thưởng tương ứng cho họ”.
Changpeng Zhao – CEO Binance
Một tiện ích khác của các nền tảng tập trung và dịch vụ custody là họ thực hiện chuyển đổi ETH thành ETH2. Chẳng hạn, nhà cung cấp dịch vụ tiền điện tử Bitcoin Suisse tuyên bố không tính phí hoa hồng để chuyển đổi như vậy, tuy nhiên, sẽ lấy 15% từ phần thưởng mà khách hàng nhận được. Nền tảng này cũng hứa hẹn sẽ giám sát cập nhật kịp thời phần mềm để quá trình staking không bị gián đoạn và có lợi cho người dùng.
Tuy nhiên, theo một số người dùng, các chương trình staking được sàn giao dịch cung cấp có thể dẫn đến tình trạng tập trung trên blockchain Ethereum. Trong một cuộc trò chuyện, CEO Serge Zhdanov của sàn giao dịch EXMO đã giải thích rằng mặc dù các sàn giao dịch chắc chắn sẽ trở thành trình xác nhận mạng lớn nhất nhưng tầm ảnh hưởng là không thể tách rời:
“Dữ liệu từ Arcane Research và Nansen AI cho thấy ví Ethereum có ít nhất 32 ETH, là số lượng cần thiết để staking ETH 2.0, tăng 13% trong năm nay. Số lượng ví là hơn 120K, vì vậy ví sàn giao dịch chỉ chiếm 1% trong số đó”.
Bên cạnh các sàn giao dịch, dịch vụ custody được một số người chơi tổ chức cung cấp cũng có vẻ sẵn sàng cung cấp dịch vụ staking. Theo báo cáo của PricewaterhouseCoopers, 42% quỹ phòng hộ tiền điện tử cũng tham gia staking tiền điện tử.
Zhdanov chỉ ra rằng nhiều người chơi lớn có thể sẽ tự staking ETH như một công cụ để phòng ngừa rủi ro cho danh mục đầu tư của họ và sự phổ biến của ETH trong số các altcoin khác hoạt động trên PoS sẽ giúp giảm rủi ro tập trung.
Nói về xác suất tập trung hóa, Ardoino của Bitfinex cho biết mối đe dọa này chỉ có thể xảy ra trong giai đoạn đầu của quá trình nâng cấp:
“Hiểu được tầm quan trọng của staking từ ví sẽ là yếu tố chính để giảm sự tập trung”.
Bên cạnh đó, theo CZ, staking đặc biệt hiệu quả trong việc giúp ổn định giá tiền điện tử, vì nó khuyến khích người dùng mua thị trường khi mua token, cũng như phần thưởng giới hạn lệnh bán thay vì lệnh bán trên thị trường, do người dùng tiếp tục kiếm được phần thưởng staking trong lúc lệnh của họ chưa được điền. Anh nói thêm:
“Do đó, trong lúc hoảng loạn, người dùng được khuyến khích đặt các lệnh giới hạn để bán thay vì dump trên thị trường và trong thời gian tăng giá, người dùng có động lực tham gia nhanh hơn”.
Staking pool phi tập trung
Staking pool hoặc sàn giao dịch phi tập trung có thể là lựa chọn thay thế cho những người lo ngại về tập trung hóa và hình phạt khi ngoại tuyến. Như bản chất phi tập trung cho thấy, mọi thứ từ phần thưởng đến rủi ro đều được chia sẻ giữa các thành viên của pool.
Ví dụ, staking pool phi tập trung Rocket Pool tuyên bố tiền gửi của người dùng không thể được gán cho “một node xấu” do tất cả các thành viên của pool cùng chia sẻ nguy cơ node bị cắt bỏ và gánh chịu hình phạt. Do đó, nếu một node thất bại, mỗi thành viên pool sẽ mất một số tiền nhỏ. Tuy nhiên, trong trường hợp tự chạy node, chính người dùng có nguy cơ mất tất cả mọi thứ.
Ngoài cái gọi là tổn thất xã hội hóa, Rocket Pool đã giới thiệu token đại diện cho khoản tiền gửi staking được token hóa và cho phép các nhà đầu tư nhận ngay phần thưởng cũng như rút tiền bất cứ lúc nào. Ngoài ra, pool không tính phí staking. Tuy nhiên, để tham gia, người dùng sẽ cần có tối thiểu 16 ETH – một nửa số tiền tối thiểu cần thiết để chạy node xác thực riêng lẻ, nhưng nhiều hơn so với những gì sàn giao dịch yêu cầu.
Người dùng nói gì?
Ngưỡng đầu vào để trở thành trình xác nhận Ethereum là vấn đề được thảo luận nhiều nhất trong số những người dùng quan tâm đến staking. Nhiều người cho rằng 32 ETH là quá nhiều và lưu ý nếu số lượng yêu cầu nhỏ hơn, sẽ có nhiều trình xác nhận hơn trên mạng mới.
Những người khác khẳng định sẽ không khóa 32 ETH chỉ để bảo đảm mạng Ethereum trừ khi phần thưởng staking cao hơn 10% mỗi năm, do lợi nhuận có thể không đáng kể so với tổn thất trong trường hợp giá coin giảm. Mặc dù kích thước phần thưởng staking chính xác vẫn chưa được xác định, nhưng nhiều người dùng tiết lộ kế hoạch sử dụng dịch vụ của nhà cung cấp bên thứ ba nói rằng họ sẽ chọn nền tảng cung cấp ít nhất 7.6% doanh thu.
Cũng có người trong cộng đồng tiền điện tử dường như lo ngại về mối đe dọa của tình trạng tập trung trên Ethereum, thay vì chi phí staking. Tuy nhiên, họ dường như là thiểu số. Đáng chú ý, một bộ phận đáng kể người dùng đã lên tiếng bảo vệ ngưỡng đầu vào là 32 ETH, so sánh số tiền này với hàng chục nghìn đô la cần thiết để sở hữu các node chính trong mạng blockchain như Dash.
Mặc dù ngày ra mắt Ethereum 2.0 vẫn là câu hỏi mở nhưng người dùng có thời gian để quyết định xem họ có muốn tham gia stake hay không và chính xác họ muốn làm điều đó như thế nào. Như các ví dụ được thảo luận trong bài viết này cho thấy hầu như bất kỳ người dùng tiền điện tử nào cũng có thể trở thành trình xác nhận mạng mới và nhận thu nhập thụ động bất kể khả năng tài chính cũng như kỹ thuật của họ.
Dislaimer: Đây là thông tin cung cấp dưới dạng blog cá nhân, không phải thông tin tổng hợp hay lời khuyên đầu tư. Chúng tôi không chịu trách nhiệm về các quyết định đầu tư của bạn.
