Sinh nhật lần thứ 5 của Ethereum kể từ khi ra mắt mainnet đánh dấu cột mốc quan trọng trong lịch sử lâu dài của nền tảng hợp đồng thông minh đầu tiên đạt được sự chấp nhận đáng kể.
Sau cơn sốt ICO, câu chuyện chính của Ethereum hôm nay là tài chính phi tập trung (DeFi), là hệ sinh thái tìm cách tái tạo hệ thống tài chính từ blockchain.
Kể từ khi thành lập, lớp ứng dụng là trung tâm đề xuất giá trị của Ethereum. Trong một cuộc phỏng vấn năm 2014, đồng sáng lập Vitalik Buterin khẳng định Ethereum không chỉ là về tiền tệ ETH, mà còn nhiều altcoin khác có thể tìm thấy cách sử dụng:
“Bạn có thể sử dụng loại tiền tệ dùng cho công cụ tài chính phái sinh để theo dõi hoàn hảo giá của đồng đô la Mỹ; sử dụng các loại tiền tệ trong giỏ […] hoặc bây giờ bạn cũng có thể có hợp đồng hoạt động như sidechain Bitcoin”.
Trong một tuyên bố có phần suy đoán, Buterin về cơ bản đã mô tả DAI là token phi tập trung sử dụng hệ thống các khoản vay có thế chấp để duy trì chốt 1 đô la Mỹ. Có thể Buterin đã nói chuyện với Rune Christensen, người lúc đó đang phát triển MakerDAO.
Các stablecoin tập trung như USDT và USDC có thể được coi là tiền tệ, trong khi các dự án Bitcoin trên Ethereum như WBTC, tBTC và Ren đáp ứng vai trò của sidechain.
Anh tiếp tục giải thích trường hợp sử dụng chính mà anh đã hình dung cho blockchain Ethereum:
“Chúng tôi nói về những thứ như tạo ra tiền của riêng bạn, đưa vào các loại tiền khác, tổ chức phi tập trung, giao thức bỏ phiếu, đăng ký tên, bất kỳ loại hợp đồng tài chính, thị trường tài chính nào”.
Có rất nhiều trường hợp sử dụng được tìm thấy trên Ethereum ngày nay.
DeFi có được dự định trước không?
Những năm đầu của Ethereum có thể được mô tả là chuẩn bị và thực hiện kỷ nguyên ICO.
Trong một cuộc phỏng vấn tháng 12/2015 tại Devcon 1, Buterin đã nói về việc tài trợ hàng hóa công cộng:
“Nói chung, ở khắp mọi nơi, có một vấn đề kinh niên là hàng hóa công cộng bị thiếu hụt và hầu như không ai có thể đưa ra giải pháp nhất quán ngoài chính phủ bằng cách lấy 30% tiền của người dân”.
DAO là nỗ lực đầu tiên để giải quyết vấn đề này trên blockchain Ethereum. Đó là “Tổ chức tự trị phi tập trung”, nơi cộng đồng sẽ pool tiền và quyết định đầu tư vào dự án nào dựa trên hệ thống quản trị phi tập trung.
Ý tưởng đã chùn bước nhanh chóng, chủ yếu là do lỗi hợp đồng thông minh dẫn đến một phần đáng kể của tất cả ETH đang lưu hành bị đánh cắp. Tuy vậy, phát triển thực tế của DAO bắt đầu vào khoảng tháng 8/2015 – gần như ngay lập tức sau khi Ethereum ra mắt vào ngày 30/7.
Tài trợ phi tập trung dưới dạng ICO đã trải qua chu kỳ ‘boom and bust’ (tăng mạnh và lao dốc), nhưng nhiều dự án DeFi hiện tại có nguồn gốc từ thời kỳ đỉnh cao của thời đại đó.
MakerDAO ra mắt vào tháng 12/2017. Compound Labs được bắt đầu vào tháng 8/2017. ETHLend tiền thân của Aave ngày hôm nay đã ra đời như một ICO tháng 9/2017.
Trong một cuộc trò chuyện, giám đốc an ninh Corey Petty của Status nói rằng “đẩy mạnh DeFi là không thể tránh khỏi”.
Nhưng cơ sở hạ tầng cần có thời gian để thiết lập. Anh ấy nói thêm:
“Bây giờ, điều đó xảy ra vì trước đây chúng tôi không có đủ thanh khoản và stablecoin để xây dựng mọi thứ trên nó”.
Kain Warwick – người sáng lập Synthetix không tin tài chính là “trọng tâm cốt lõi của Ethereum”, nhưng thay vào đó, “toàn bộ quan điểm là các hợp đồng thông minh tổng quát có thể mở ra cho thế giới nhiều khả năng”.
“Về mặt nhận thức, tài chính phi tập trung là một trong những loại hợp đồng đầu tiên thực sự đạt được sự phù hợp với thị trường sản phẩm”.
Thế giới của DeFi cũng đang hồi sinh khái niệm về DAO khi nhiều dự án dựa vào quản trị cộng đồng với các ưu đãi giống như vốn chủ sở hữu. Warwick nói:
“Những gì thay đổi giữa năm 2016 và 2020 là thời gian. Bất cứ điều gì mới đều cần có thời gian. Phải mất thời gian để phạm sai lầm, thất bại, học hỏi từ những sai lầm và sai lầm của những người khác, sử dụng điều đó để tiến bộ”.
Tuy nhiên, anh bổ sung “thời kỳ phục hưng của DAO vẫn đang ở giai đoạn đầu”.
Còn trường hợp sử dụng phi tài chính thì sao?
Một trong những tính năng xác định của kỷ nguyên ICO là ý tưởng công nghệ blockchain và hợp đồng thông minh có thể được áp dụng cho hầu hết mọi ngành công nghiệp thực tế. Khi nhiều lời hứa không được thực hiện, một số người bị vỡ mộng với khái niệm chung về blockchain.
Petty tin rằng “những gì bạn thấy trong năm 2017 là sự phấn khích phi lý về công nghệ trước khi nó thực sự sẵn sàng”. Theo Petty, cơ sở hạ tầng vẫn chưa sẵn sàng để các dự án này phát triển mạnh, đó là lý do khiến Status quyết định đóng góp xây dựng ETH 2.0, công cụ phát triển và hệ thống nhắn tin phi tập trung cho quản trị.
Warwick tin rằng đó là vấn đề về ưu đãi, lưu ý gần đây “chúng tôi mới bắt đầu minh họa cách sử dụng token gốc để khuyến khích và khởi động đúng hiệu ứng mạng ban đầu”. Mặc dù vậy, anh đã đề cập đến hệ thống ENS như một ví dụ hiện tại về “những đổi mới đáng kinh ngạc” không phải là bản chất tài chính.
Năm năm tới
Vì chúng ta hiện đang chứng kiến sự phát triển của các trường hợp sử dụng chính dự đoán từ 5 năm trước nên trường hợp được đưa ra từ năm 2017 cũng sẽ quay trở lại.
Petty lưu ý rằng Status tìm cách xây dựng cơ sở hạ tầng Ethereum để “những câu chuyện kể đó, những trường hợp sử dụng, những công ty quay lại và thực sự hữu ích”.
Một hệ thống nhắn tin phi tập trung là một thành phần cốt lõi vì sẽ cho phép các tổ chức phi tập trung phối hợp trong một hệ thống thống nhất và tích hợp.
Mặt khác, Warwick bình luận về tăng trưởng DeFi:
“Tôi nghĩ rằng 5 năm đổi mới Ethereum tiếp theo có lẽ sẽ tập trung vào tài chính, chúng ta có 2 thập kỷ phát triển fintech và nó diễn ra rất nhanh”.
Nhưng một khi mọi người trở nên thoải mái với việc tin tưởng Ethereum về tiền lập trình, “việc tin tưởng Ethereum về mọi khía cạnh khác sẽ trở nên dễ dàng hơn nhiều”.
- Sau khi DeFi trên Ethereum tăng hơn 100%, Vitalik cho biết yield farming không bền vững
- Giá trị của các quỹ bị khóa trong DeFi gần như tăng gấp bốn lần trong vòng chưa đầy hai tháng, liệu bong bóng có nổ?
- Hoạt động on-chain Ethereum trong quý 2 tương tự đợt bùng nổ ICO năm 2017, giá ETH liệu có đi theo?
Theo Cointelegraph