Những tiến bộ trong công nghệ có thể tạo ra sự thay đổi. Tuy nhiên, chúng ta không thể quên rằng chúng cũng tạo ra các vấn đề phụ.
Ví dụ, nghiện mạng xã hội là một vấn đề nghiêm trọng, Internet đã tạo ra nhu cầu phải thỏa mãn ngay lập tức và trí thông minh nhân tạo đã khiến nhiều người trong chúng ta lo lắng về tình trạng thất nghiệp trong tương lai.
Thật không may, blockchain cũng không phải là ngoại lệ. Tuy nhiên, mọi người đều muốn kiếm được lợi nhuận từ mảnh đất màu mỡ này và họ đang đổ tiền tiết kiệm của mình vào các khoản đầu tư cryptocurrency. Chúng ta có nên dừng lại và xem xét kỹ vấn đề này hay không?
Nghịch lý năng suất
Ở khắp mọi nơi, những người ủng hộ cho rằng blockchain sẽ làm cho thế giới trở nên năng suất hơn. Tôi thậm chí đã lập luận rằng blockchain sẽ khiến các kiểm toán viên và kế toán mất đi công việc hành chính để họ có thể tạo ra nhiều hơn giá trị hơn cho xã hội.
Cho dù đó là trong lĩnh vực ngân hàng, hậu cần hoặc quảng cáo, xét về bề nổi có vẻ hợp lý nếu bất kỳ sự thay đổi công nghệ nào tạo ra “lợi ích về năng suất”. Nhưng trước khi chúng ta thuyết phục chính mình rằng blockchain sẽ giúp tiết kiệm thời gian, hãy xem xét nghịch lý Solow.
Còn được gọi là Nghịch lý Năng suất, nghịch lý này cho rằng “… khi đầu tư nhiều hơn vào công nghệ thông tin, năng suất lao động có thể giảm xuống thay vì tăng lên.”
Tôi đã chứng kiến Nghịch lý Solow trong khi làm việc tại các văn phòng khác nhau cùng với giám đốc điều hành C-Suite và các chuyên gia tư vấn khác. Tôi đã thấy các chuyên gia hầu như không có khả năng làm việc với một bảng tính Excel chứ chưa nói gì đến việc sử dụng vô số công thức Excel sẵn có để làm cho công việc của họ năng suất và hiệu quả hơn.
Tuy nhiên, một số sẽ cho rằng những bất cập kỹ thuật tôi mô tả ở trên là kết quả của việc đào tạo kém và công tác tuyển dụng yếu kém. Tại sao lại không nghiêm túc xem xét Nghịch lý Solow nếu các công nghệ blockchain được dự định để lấn sân vào tất cả các ngành công nghiệp?
Chắc chắn rằng sự hiểu lầm về công nghệ có thể làm tăng thêm giờ làm việc của chúng ta, thay vì giảm bớt đi.
Vì vậy, trước khi chúng ta hào hứng và tự tin về những gì được gọi là năng suất tăng lên, chúng ta cần cẩn trọng và lập ra các kế hoạch để đảm bảo rằng các công nhân và tổ chức được chuẩn bị đầy đủ cho sự thay đổi tiếp theo trong cuộc cách mạng công nghệ.
Nếu người lao động được tiếp cận với các công nghệ mới mà không có sự hiểu biết đầy đủ và được đào tạo về các công cụ này thì điều này có thể làm giảm năng suất, mức căng thẳng ở nơi làm việc (căng thẳng dẫn đến các vấn đề về sức khoẻ) và cuối cùng là tạo ra nhiều việc phải làm hơn.
Suy giảm trí thông minh
Blockchain cho phép xác nhận các giao dịch thông qua một hệ thống tự kiểm tra, chống giả mạo. Điều này khiến nhiều người mơ về những tháng ngày không còn phải phục thuộc vào những người môi giới (và phí của họ), và các nhiệm vụ như kiểm tra và kiểm toán sẽ lỗi thời. Tất cả các dữ liệu được ghi trong một blockchain đáng tin cậy vì các giao dịch không thể thay đổi.
Điều này nghe có vẻ không tưởng – tuy nhiên, sự phụ thuộc vào công nghệ đã cho thấy tác động tiêu cực đến khả năng của con người. Hiệu ứng Google (không dùng não bộ để suy nghĩ gì cả vì chúng ta biết mọi thứ đều có trên Google) tồn tại và ngày càng tràn lan. Trên thực tế, các nghiên cứu gần đây cho thấy 90% số người mắc chứng mất trí nhớ kỹ thuật số này.
Vì vậy, khi chúng ta trở nên tin tưởng vào tất cả mọi thứ được ghi lại trong một blockchain, hãy cân nhắc những gì có thể xảy ra đối với khả năng của xã hội để hoài nghi một cách lành mạnh và tư duy phê phán cho chính mình bên ngoài một blockchain.
Ví dụ, tôi vẫn biết nhiều chuyên gia tài chính, những người nhanh chóng sử dụng chức năng máy tính trên điện thoại của họ hơn là nhẩm những con số trong đầu của họ. Có thực sự là vì nó tiện lợi hơn, hoặc họ chỉ đơn giản mất khả năng làm toán?
Trong khi một số nghiên cứu chỉ ra rằng xã hội có nguy cơ trở nên kém thông minh hơn với sự phụ thuộc ngày càng nhiều vào công nghệ thì những nghiên cứu này chỉ đơn giản là những lời ảnh báo. Việc duy trì sức khoẻ của não bộ và tăng cường sử dụng năng lượng não là cần thiết cho chúng ta cùng nhau tiếp tục giải quyết các vấn đề trên thế giới.
Tạp chí Scientific American nói rằng: “Khi chúng ta được giải phóng khỏi sự cần thiết phải ghi nhớ các sự thật, cá nhân chúng ta có thể sử dụng các năng lượng tinh thần sẵn có của mình cho các công việc đầy tham vọng.”
Vậy làm thế nào để chúng ta đảm bảo rằng đây là hướng đi mà chúng ta đang hướng đến với blockchain? Thay vì dựa vào công nghệ blockchain như là “thứ quyết định tất cả”, chúng ta có thể coi blockchain là một loại công cụ xác nhận sao lưu để tận dụng hệ thống hiện tại của chúng ta thay vì thay thế hoàn toàn.
Để đảm bảo các kỹ năng tư duy phê phán của chúng ta không bị giảm sút, chúng ta hãy giữ các kỹ năng của bản thân chúng ta cho dù công nghệ có thể tự động hoá các nhiệm vụ cho chúng ta (như máy tính). Công nghệ nên hỗ trợ chúng ta, chứ không phải thay thế chúng ta.
Chuyển đổi bộ kỹ năng
Tôi bắt đầu sự nghiệp của mình với nghề kiểm toán vì vậy tôi thường hay hoài nghi về mọi thứ. Bất cứ khi nào tôi đọc một số liệu hoặc thống kê, tôi cần nhanh chóng xác nhận nguồn gốc của nó. Các giao dịch trong một mạng lưới blockchain vốn đã tạo ra sự tin tưởng, nhưng tôi nghĩ rằng “sự tin cậy” tự động của các giao dịch này sẽ ảnh hưởng tiêu cực tới các kỹ năng xã hội và hành vi của con người.
Bằng cách nào? Chúng ta đã được dạy để hoài nghi về một số thứ đang phát triển (ví dụ: luôn tính tới sự thay đổi của bạn) và tùy thuộc vào nơi bạn sinh sống, bạn có thể đã sớm được dạy là phải tin tưởng các tổ chức như ngân hàng và chính phủ. Bây giờ là người lớn, chúng ta vốn tin rằng công nghệ của chúng ta là đáng tin cậy (lần cuối cùng báo thức điện thoại của bạn báo sai là khi nào?).
Mối quan tâm của tôi là tác động của một nền kinh tế tin tưởng dựa vào blockchain trong tương lai đối với những tín hiệu xã hội. Liệu người ta vẫn tin tưởng vào các giao dịch bên ngoài mạng lưới blockchain? Blockchain sẽ trở thành phương pháp xác nhận chính của tất cả các dữ liệu? Liệu xã hội có trở nên tin tưởng hơn hay ít hơn nói chung? Giao dịch hoặc thỏa thuận được thực hiện bên ngoài một blockchain có hợp pháp không?
Nếu chúng ta cuối cùng dựa vào blockchain để xác nhận và quản lý các nhiệm vụ và giao dịch, tôi nghĩ tới sự suy giảm của các nhóm kỹ năng chưa được đánh giá và các hành vi xã hội quan trọng. Với sự biến mất của người trung gian (môi giới, các cơ quan, kiểm toán viên), người trung gian, thương lượng của chúng ta, và các kỹ năng quản lý dự án cũng có thể bị xóa sổ. Bây giờ là một thời gian rất quan trọng để bắt đầu lập kế hoạch cho việc này và tìm ra cách để giảm thiểu nó.
Rốt cuộc, từ kinh nghiệm, chúng ta biết rằng các công nghệ mới giải quyết các vấn đề hiện tại, nhưng cũng sẽ tạo ra những vấn đề mới cùng với nó. Hãy chuẩn bị cho cho lần này.
Xem thêm: Ba thế hệ của công nghệ Blockchain
TapChiBitcoin/coindesk
