Có một số kiểu gian lận tiền điện tử trong không gian blockchain, trong đó phổ biến nhất bao gồm tống tiền, sàn giao dịch giả mạo, quà tặng giả mạo, lừa đảo qua mạng xã hội, phần mềm độc hại sao chép và dán, email lừa đảo, Ponzi và âm mưu kim tự tháp, ransomware.
Bài viết sẽ phân tích ngắn gọn về từng loại và cách phòng tránh những trò gian lận Bitcoin phổ biến này, đảm bảo cho quyền sở hữu tiền điện tử của bạn an toàn và lành mạnh.
Giới thiệu
Miễn là công nghệ mới tiếp tục được đưa vào thế giới, những kẻ lừa đảo sẽ không ngừng tìm kiếm nơi để phát triển. Thật không may, Bitcoin mang đến cho những kẻ lừa đảo tiền điện tử cơ hội thú vị vì nó là một loại tiền kỹ thuật số không biên giới.
Bản chất phi tập trung của Bitcoin cho phép bạn toàn quyền kiểm soát các khoản đầu tư của mình. Tuy nhiên, nó cũng gây khó khăn cho quá trình vạch ra một khuôn khổ pháp lý và thực thi pháp luật phù hợp. Nếu những kẻ lừa đảo lừa bạn phạm sai lầm khi sử dụng Bitcoin, chúng có thể sẽ ăn cắp BTC của bạn và bạn hầu như không thể làm gì để khôi phục crypto của mình.
Như vậy, điều quan trọng là phải hiểu cách những kẻ lừa đảo hoạt động và học cách xác định những dấu hiệu tiềm ẩn. Có rất nhiều trò gian lận Bitcoin, nhưng một số loại phổ biến hơn. Vì lý do đó, chúng ta sẽ xem xét 8 kiểu lừa đảo Bitcoin phổ biến và cách bạn có thể tránh chúng.
Blackmail
Blackmail là một phương pháp nổi tiếng được những kẻ lừa đảo sử dụng để đe dọa người khác bằng cách tiết lộ thông tin nhạy cảm trừ khi trả cho chúng một khoản tiền. Khoản hoàn trả này thường dưới dạng tiền điện tử, đặc biệt là Bitcoin.
Với hình thức lừa đảo Blackmail, những kẻ lừa đảo tìm kiếm hoặc bịa đặt thông tin nhạy cảm về bạn và tận dụng thông tin đó để buộc bạn phải gửi Bitcoin hoặc các hình thức tiền khác cho chúng.
Cách tốt nhất để tránh những kẻ lừa đảo tống tiền như vậy là hãy cẩn thận với việc chọn thông tin đăng nhập, trang web truy cập trực tuyến và người mà bạn cung cấp thông tin. Bạn cũng nên sử dụng xác thực hai yếu tố bất cứ khi nào có thể. Nếu thông tin họ tống tiền bạn là sai sự thật và bạn biết điều đó, bạn có thể nắm rõ.
Các sàn giao dịch giả mạo
Như tên cho thấy, các sàn giao dịch giả mạo là các bản sao gian lận của các sàn hợp pháp. Thông thường, những trò gian lận này sẽ được trình bày dưới dạng ứng dụng dành cho thiết bị di động, nhưng bạn cũng có thể thấy chúng dưới dạng ứng dụng máy tính để bàn hoặc trang web giả mạo. Bạn phải cẩn thận vì một số sàn giao dịch giả rất giống với bản gốc. Thoạt nhìn chúng có thể hợp pháp, nhưng mục đích của chúng là ăn cắp tiền của bạn.
Thông thường, các sàn giả mạo này sẽ thu hút các nhà đầu tư và trader bằng cách cung cấp crypto miễn phí, giá cả cạnh tranh, phí trao đổi thấp và thậm chí là quà tặng.
Để tránh bị lừa đảo trên một sàn giao dịch giả mạo, bạn nên đánh dấu URL thực và luôn kiểm tra lại trước khi đăng nhập.
Khi nói đến ứng dụng dành cho thiết bị di động, đảm bảo xác minh thông tin nhà phát triển, số lượt tải xuống, đánh giá và nhận xét. Kiểm tra các trò gian lận phổ biến trên thiết bị di động để biết thêm chi tiết.
Quà tặng giả
Quà tặng giả mạo lừa người dùng bằng cách cung cấp thứ gì đó miễn phí để đổi lấy một khoản tiền gửi nhỏ. Thông thường, những kẻ lừa đảo sẽ yêu cầu bạn gửi tiền đến địa chỉ Bitcoin trước để bạn có thể nhận được nhiều Bitcoin hơn (ví dụ: “gửi 0.1 BTC để nhận 0.5 BTC”). Nhưng nếu bạn thực hiện các giao dịch Bitcoin này, bạn sẽ không nhận được bất cứ thứ gì và sẽ không bao giờ thấy tiền của mình nữa.
Có nhiều biến thể của kiểu lừa đảo tặng quà giả mạo. Thay vì BTC, một số trò gian lận sẽ yêu cầu các loại crypto khác như ETH, BNB, XRP, … Trong một số trường hợp, họ có thể yêu cầu khóa cá nhân hoặc thông tin nhạy cảm khác.
Quà tặng giả mạo thường được tìm thấy nhiều nhất trên Twitter và các nền tảng truyền thông xã hội khác, nơi những kẻ lừa đảo đăng tải các tweet phổ biến, tin tức lan truyền hoặc thông báo (như nâng cấp giao thức hoặc ICO sắp tới).
Cách tốt nhất để tránh lừa đảo quà tặng giả là không bao giờ tham gia vào bất kỳ hoạt động tặng quà nào mà trước tiên bạn phải gửi thứ gì đó có giá trị. Quà tặng hợp pháp sẽ không bao giờ yêu cầu tiền.
Lừa đảo trên mạng xã hội
Lừa đảo trên mạng xã hội là một trong các trò lừa đảo Bitcoin phổ biến, giống như quà tặng giả, bạn có thể sẽ tìm thấy chúng trên mạng xã hội. Những kẻ lừa đảo sẽ tạo một tài khoản trông giống như người có quyền hạn cao trong không gian tiền điện tử (hay còn gọi là mạo danh). Tiếp theo, họ sẽ cung cấp quà tặng giả mạo qua tweet hoặc bằng tin nhắn trò chuyện trực tiếp.
Cách tốt nhất để tránh bị lừa đảo qua mạng xã hội là kiểm tra kỹ xem người đó có thực sự là người mà họ nói hay không. Thường có các chỉ báo về điều này trên các nền tảng truyền thông xã hội nhất định, như dấu kiểm tra màu xanh lam trên Twitter và Facebook.
Phần mềm độc hại sao chép và dán
Phần mềm độc hại sao chép và dán là một cách rất lén lút để những kẻ lừa đảo lấy cắp tiền của bạn. Loại phần mềm độc hại này chiếm đoạt dữ liệu khay nhớ tạm của bạn và nếu không cẩn thận bạn sẽ gửi tiền trực tiếp cho những kẻ lừa đảo.
Giả sử bạn muốn gửi một khoản thanh toán BTC cho bạn của mình. Như thường lệ, anh ấy gửi cho bạn địa chỉ Bitcoin để bạn có thể sao chép và dán nó vào ví Bitcoin của mình. Tuy nhiên, nếu thiết bị của bạn bị nhiễm phần mềm độc hại sao chép và dán, địa chỉ của kẻ lừa đảo sẽ tự động thay thế địa chỉ của anh chàng kia tại thời điểm bạn dán. Điều này có nghĩa là ngay sau khi giao dịch Bitcoin được gửi và xác nhận, khoản thanh toán BTC sẽ nằm trong tay kẻ lừa đảo và người bạn đó sẽ không nhận được gì.
Để tránh kiểu lừa đảo này, bạn cần phải rất cẩn thận với bảo mật máy tính của mình. Hãy cảnh giác với các thư hoặc email đáng ngờ có thể chứa tệp đính kèm bị nhiễm virus hoặc các liên kết nguy hiểm. Chú ý đến các trang web truy cập và phần mềm cài đặt trên thiết bị của mình. Bạn cũng nên xem xét cài đặt phần mềm chống virus và quét các mối đe dọa thường xuyên. Điều quan trọng là luôn cập nhật hệ điều hành của thiết bị.
Email lừa đảo
Có một số loại lừa đảo kiểu này. Một trong những trường hợp phổ biến nhất là sử dụng email lừa đảo, cố gắng lừa bạn tải xuống tệp bị nhiễm độc hoặc nhấp vào liên kết dẫn đến trang web độc hại trông có vẻ hợp pháp. Những email này đặc biệt nguy hiểm vì chúng bắt chước một sản phẩm hoặc dịch vụ mà bạn sử dụng thường xuyên.
Thông thường, những kẻ lừa đảo sẽ gửi thông báo yêu cầu bạn thực hiện hành động khẩn cấp để bảo mật tài khoản hoặc tiền. Họ có thể yêu cầu bạn cập nhật thông tin tài khoản, đặt lại mật khẩu hoặc tải tài liệu lên. Trong hầu hết các trường hợp, mục tiêu của họ là thu thập thông tin đăng nhập để thử và hack tài khoản.
Bước đầu tiên để tránh lừa đảo email là kiểm tra xem email có phải đến từ địa chỉ chính thức, hợp lệ hay không. Nếu nghi ngờ, bạn cũng có thể liên hệ trực tiếp với công ty để xác nhận email bạn nhận được là từ họ. Thứ hai, bạn di chuột qua các liên kết email (mà không nhấp chuột) để kiểm tra xem các URL có lỗi chính tả, ký tự bất thường hay không.
Ngay cả khi không thể tìm thấy dấu hiệu nghi ngờ, bạn nên tránh nhấp vào các liên kết. Nếu bạn cần truy cập tài khoản của mình, bạn nên thực hiện việc đó thông qua các phương tiện khác, như nhập URL theo cách thủ công hoặc sử dụng dấu trang.
Ponzi và sơ đồ kim tự tháp
Ponzi và kế hoạch kim tự tháp là hai trong số những trò lừa đảo tài chính lâu đời nhất trong lịch sử. Kế hoạch Ponzi là một chiến lược đầu tư trả lợi nhuận cho các nhà đầu tư cũ bằng tiền của nhà đầu tư mới. Khi kẻ lừa đảo không thể thu hút thêm các nhà đầu tư mới nữa, dòng tiền sẽ ngừng. OneCoin là một ví dụ điển hình về kế hoạch Ponzi tiền điện tử.
Kế hoạch kim tự tháp là một mô hình kinh doanh trả tiền cho các thành viên dựa trên số lượng thành viên mới mà họ đăng ký. Khi không thể đăng ký thành viên mới, dòng tiền sẽ dừng lại.
Cách tốt nhất để tránh một trong hai kế hoạch này là nghiên cứu về các loại tiền điện tử mà bạn mua – có thể là altcoin hoặc Bitcoin. Nếu giá trị của tiền điện tử hoặc quỹ Bitcoin hoàn toàn phụ thuộc vào các nhà đầu tư hoặc thành viên mới tham gia, thì đó có khả năng là Ponzi hoặc kế hoạch kim tự tháp.
Ransomware
Ransomware là một loại phần mềm độc hại khóa các thiết bị di động hoặc máy tính của nạn nhân hoặc ngăn họ truy cập vào dữ liệu có giá trị trừ khi được trả tiền chuộc (thường bằng BTC). Những cuộc tấn công này có thể gây thiệt hại lớn khi nhằm vào bệnh viện, sân bay và các cơ quan chính phủ.
Thông thường, ransomware sẽ chặn quyền truy cập vào các tệp hoặc cơ sở dữ liệu quan trọng và đe dọa xóa chúng nếu không nhận được khoản thanh toán trước thời hạn ấn định. Nhưng thật không may, không có gì đảm bảo những kẻ tấn công sẽ tôn trọng lời hứa.
Có một số điều bạn có thể làm để bảo vệ mình trước các cuộc tấn công ransomware:
- Cài đặt phần mềm chống virus và cập nhật hệ điều hành, ứng dụng.
- Tránh nhấp vào quảng cáo và các liên kết đáng ngờ.
- Cảnh giác với các tệp đính kèm trong email. Bạn nên hết sức cẩn thận với các tệp có đuôi .exe, .vbs hoặc .scr).
- Sao lưu các tệp thường xuyên để có thể khôi phục nếu bị nhiễm mã độc.
- Bạn có thể tìm thấy lời khuyên hữu ích về phòng chống ransomware và các công cụ khôi phục miễn phí tại https://www.nomoreransom.org/.
Kết luận
Có rất nhiều trò gian lận Bitcoin cần đề phòng. Tuy nhiên, biết cách thức hoạt động của những trò gian lận này là bước đầu tiên quan trọng để tránh hoàn toàn. Nếu bạn tránh được các trò gian lận Bitcoin phổ biến nhất, bạn sẽ có thể giữ cho tài sản tiền điện tử của mình an toàn và lành mạnh.
- Số liệu cho thấy giá Bitcoin có thể lên tới $590K trong đợt tăng giá này
- Thị trường vàng thất thoát 2 nghìn tỷ đô la trong khi Bitcoin bùng nổ, chỉ là trùng hợp?
- Bitcoin đang được phủ sóng trên Twitter và nhiều phương tiện truyền thông đại chúng sau khi đạt ATH mới
Thùy Trang
Theo Academy Binance
