Không giống như các loại tiền tệ fiat, một trong những điểm hấp dẫn chính của Bitcoin là nguồn cung hữu hạn. Điều này mang lại cho tài sản đặc tính giảm phát cao khiến bản thân nó trở nên đáng mơ ước trong một thế giới mà các máy in tiền của ngân hàng trung ương đang làm việc cật lực.
Bitcoin được thiết kế toán học theo cách này như một hàng rào phi tập trung chống lại hệ thống ngân hàng thiếu sót là nguyên nhân chủ yếu gây ra cuộc khủng hoảng kinh tế lớn cuối cùng vào năm 2008. Hơn một thập kỷ sau, nền kinh tế toàn cầu lại hỗn loạn lần nữa và các ngân hàng đang in tiền như thể không còn ngày mai để cố gắng giữ cho nền kinh tế của họ không rơi vào vực thẳm tài chính.
Với gần 90% toàn bộ nguồn cung Bitcoin đã được sản xuất, đang lưu hành hoặc bị mất vĩnh viễn, không còn nhiều trong số chúng để đi vào hoạt động. Biểu đồ cơ bản này đơn giản hóa việc phát hành và nguồn cung tiền tệ có thể dự đoán được của Bitcoin:
Nguồn: bitcoinblockhalf.com
Để hiểu tại sao Bitcoin lại được thiết kế theo cách này, chúng ta phải quay trở lại một vài năm kể từ khi nó ra đời.
Sơ lược lịch sử về Bitcoin
Sau một số nỗ lực về tiền kỹ thuật số mà thành công nhất là B-money của kỹ sư máy tính Wei Dai vào năm 1998, Satoshi Nakamoto đã bắt đầu nghiên cứu Whitepaper (sách trắng) của mình vào năm 2008. Vào tháng 10 cùng năm, nó được xuất bản với tiêu đề “Bitcoin: Hệ thống tiền mặt điện tử ngang hàng”.
Bài viết dài 9 trang đã phác thảo thiết kế và lý giải về tiền kỹ thuật số với mục đích thực hiện điều mà không có nỗ lực nào khác có thể làm trước đây: tạo ra một loại tiền tệ phi tập trung, không tin cậy và ẩn danh.
“Điều cần thiết là một hệ thống thanh toán điện tử dựa trên bằng chứng mật mã thay vì niềm tin, cho phép bất kỳ hai bên sẵn sàng giao dịch trực tiếp với nhau mà không cần bên thứ ba đáng tin cậy”.
Satoshi không thích hệ thống ngân hàng hiện đại, đặc biệt là ngân hàng dự trữ theo phân đoạn, theo đó một ngân hàng chấp nhận tiền gửi và cho vay hoặc đầu tư bằng tiền của người khác, nhưng chỉ phải dự trữ bằng một phần nhỏ các khoản nợ tiền gửi này.
Trong những ngày đầu tiên, Bitcoin được gửi đến và đi từ người dùng vì sự quan tâm và để kiểm tra phần mềm. Lần sử dụng BTC thực sự đầu tiên để mua một thứ gì đó được thực hiện vào năm 2010 khi Laszlo Hanyecz nổi tiếng đặt bánh pizza trên diễn đàn Bitcointalk và trả 10.000 Bitcoin. Anh ấy đã nhận được một đơn đặt bánh pizza trị giá 25 đô la để đổi lấy BTC, đánh dấu giao dịch đầu tiên cho một tài sản hữu hình.
Trong năm đầu tiên Bitcoin tồn tại, không có sàn giao dịch nào đổi fiat thành Bitcoin và ngược lại. Yêu cầu thiết yếu này được giải quyết bởi Jed McCaleb. Anh đã biến tên miền mtgox.com của mình thành sàn giao dịch Bitcoin đầu tiên có tên là Mt. Gox, ban đầu được gọi là Magic: The Gathering Online Exchange.
Đến năm 2014, Mt. Gox xử lý 70% giao dịch Bitcoin toàn cầu và cơ sở hạ tầng của nó bắt đầu cảm thấy áp lực. Nền tảng cũng đã bị đóng băng khỏi hệ thống ngân hàng Hoa Kỳ vào năm trước đó do các vấn đề pháp lý. Sàn giao dịch đã đóng cửa vào năm 2014, sau khi mất hơn 744.000 BTC.
Khi BTC ngày càng trở nên phổ biến và giá cả tăng lên, nhiều sàn cũng như nền tảng giao dịch đã xuất hiện, từ đó tỷ lệ chấp nhận trên toàn thế giới tăng lên. Vào ngày 3/1/2019, Bitcoin đã tròn 10 tuổi và là một giao dịch tài sản kỹ thuật số được công nhận trên toàn cầu ở mức khoảng 3.870 đô la.
Còn bao nhiêu Bitcoin để khai thác?
Tại thời điểm viết bài, có 18,6 triệu BTC đang được lưu hành, tương đương 88,57% so với mức tối đa 21 triệu được xác định trước. Điều này có nghĩa là còn khoảng 2,4 triệu. Do mô hình toán học điều chỉnh tỷ lệ phát hành Bitcoin nên sẽ cần khoảng 119 năm để khai thác 11,5% nguồn cung còn lại.
Năm 2140 là thời điểm mục tiêu lượng sản xuất Bitcoin cạn kiệt, theo biểu đồ phát hành và blockchain mã hóa cứng. Cứ 4 năm một lần, số lượng Bitcoin được sản xuất trên mỗi khối sẽ giảm đi một nửa.
Mất 10 phút để tạo ra một khối và phần thưởng khai thác hiện tại là 6,250 BTC cho mỗi khối. Vào năm 2024, con số này sẽ giảm một nửa xuống còn 3,125 BTC mỗi khối và lặp lại cứ sau bốn năm cho đến khi nguồn cung cạn kiệt. Hiện tại, có 900 BTC được khai thác mỗi ngày.
Tính năng halving này cũng làm phát sinh các mô hình định giá, chẳng hạn như tỷ lệ “stock to flow”. Tiền tệ đang lưu hành (stock) chia cho số lượng coin mới tạo ra (flow) làm cho nó trở thành một loại tiền tệ “cứng”, có xu hướng tăng giá trị.
Tính khan hiếm cũng thúc đẩy nhu cầu và điều này đã được chứng minh rõ ràng bởi hành vi tích cực của các quỹ tổ chức vào năm 2020, chấp nhận BTC ở mức chưa từng có. Sử dụng Bitcoin như một hàng rào chống lại chính sách tài chính được nhà nước thông qua, hay còn gọi là in tiền, những người chơi tổ chức này khó có thể bán nếu họ nhận thấy sẽ tăng giá trị trong dài hạn. Điều đó càng thúc đẩy tính chất khan hiếm của vua crypto.
Bitcoin bị mất
Vào năm 2018, các chuyên gia trong ngành ước tính có ít nhất 4 triệu BTC bị “mất”, trong khi 2 triệu BTC đã bị đánh cắp.
Nhà phân tích Willy Woo tweet vào ngày 4/1/2018:
“Ước tính 4 triệu BTC bị mất, 2 triệu BTC bị đánh cắp”.
Điều này khiến lưu thông lý thuyết hiện tại là gần 14,5 triệu có thể sử dụng và giao dịch được. Wall Street Journal ước tính khoảng 20% tổng coin hiện có bị “đặt nhầm chỗ” và rất khó có khả năng quay trở lại lưu thông.
Có nhiều ước tính cực đoan hơn về số tiền bị mất, chẳng hạn như một bài báo nghiên cứu vào tháng 4/2020 của nhà quản lý Timothy Peterson tại Cane Island Alternative Advisors, tuyên bố rằng 1.500 Bitcoin bị mất mỗi ngày nghĩa là chỉ có 14 triệu trong số đó sẽ được lưu hành.
Ý nghĩa của năm 1337
Con số 1337 được sử dụng rộng rãi trên mạng để đại diện cho thuật ngữ “LEET”, có nghĩa là “Tinh hoa”. Nó thường được gắn liền với Bitcoin và tiền đề rằng chỉ cần sở hữu 0,1337 BTC sẽ đưa bạn vào nhóm các nhà đầu tư ưu tú toàn cầu nếu tài sản đạt được những dự đoán giá cao ngất ngưởng trong thập kỷ tới.
Nhà đầu tư thiên thần Brad Mills cho biết:
“Hiện tại có một sự sụt giảm đang xảy ra đối với Bitcoin.
Đây là thời điểm tốt nhất để mua 0,1337 BTC để giữ cho năm 2030!
Đó phải là số lượng Bitcoin mục tiêu tối thiểu của bạn để nắm giữ trong 10 năm tối thiểu.
Nếu bạn nắm giữ 0,1337 BTC cho đến năm 2030, bạn sẽ là một phần của giới tinh hoa toàn cầu”.
Ở mức giá cao nhất mọi thời đại trước đó là gần 42.000 đô la, số lượng BTC đó sẽ chỉ tương đương với khoảng 5.600 đô la, nhưng nếu tài sản tăng lên đến 7 con số trong thập kỷ tới hoặc lâu hơn thì nó có thể đáng giá hơn rất nhiều. Hiện tại, việc chỉ sở hữu 1 Bitcoin là vượt quá phần lớn những người bình thường trong độ tuổi lao động không có hàng chục nghìn đô la.
Cá voi Bitcoin là ai?
Quyền sở hữu Bitcoin rất lớn, có nghĩa là một số địa chỉ sở hữu phần lớn tài sản. Điều này trở nên trầm trọng hơn gần đây khi các quỹ tổ chức khổng lồ như Grayscale và MicroStrategy tích trữ hàng nghìn coin cùng một lúc. Ngoài ra, còn có tin tức rộng rãi rằng Satoshi đã khai thác khoảng 1 triệu BTC và không có coin nào trong số này đã di chuyển trong thập kỷ qua.
Theo danh sách những người giàu có nắm giữ Bitcoin, chỉ 101 địa chỉ nắm giữ khoảng 14% nguồn cung hiện tại, tương đương khoảng 90 tỷ đô la, mặc dù nhiều địa chỉ lớn hơn thuộc về các sàn giao dịch. 30% tổng số Bitcoin được giữ trong các địa chỉ cá voi có 1.000 đến 10.000 coin trong đó.
Thống kê mở rộng khác cho biết có khoảng một nửa số địa chỉ có ít hơn 0,001 BTC. Vì vậy, về cơ bản, hơn 85% tất cả Bitcoin hiện đang lưu hành được giữ ở các địa chỉ chứa hơn 10 coin.
Nếu xu hướng này tiếp tục và cá voi không có ý định bán tài sản nắm giữ của mình, thì số lượng Bitcoin còn lại để mua sẽ bị hạn chế nghiêm trọng.
Cung và cầu
Tóm lại, chỉ còn 2,4 triệu Bitcoin sẽ được khai thác trong khoảng thời gian 119 năm. Với gần 90% tổng số BTC từng tồn tại đã được lưu hành hoặc bị mất vĩnh viễn, những BTC mới thực sự rất ít.
Willy Woo tweet:
“Tháng 1/2021, 137 triệu người dùng, 18,6 triệu BTC, mất 3,8 triệu => 0,11 BTC mỗi người
Tháng 1/2025, 1 tỷ người dùng (ước tính), 19,8 triệu BTC, mất 3,8 triệu => 0,016 BTC mỗi người
Ở mức áp dụng toàn cầu: 8 tỷ người dùng trở lên, 21 triệu BTC, mất 3,8 triệu => 0,002 BTC mỗi người”.
Chu kỳ thị trường hiện tại chỉ ra rằng các tổ chức mua tài sản ở mức chưa từng có và điều này có khả năng không thay đổi trong bối cảnh kinh tế tồi tệ hiện nay trên toàn cầu.
Trong vòng đời 12 năm phát triển, giá liên tục tạo ra các đỉnh và đáy mới cao hơn trong thị trường gấu. Phe bò và phe gấu đã chiến đấu trong 4 chu kỳ thị trường riêng biệt, nhưng xu hướng chung vẫn tăng.
Có rất ít khả năng xu hướng này sẽ thay đổi trong tương lai, ngoài sự cố mất điện thảm khốc trên toàn cầu hoặc sự kết thúc của Internet như chúng ta đã biết.
- Người sáng lập Yearn Finance chỉ trích cộng đồng DeFi
- NEO có thể vượt qua ngưỡng kháng cự và bùng nổ
- Cá voi nắm giữ hơn 10,000 ETH tăng 4.2% trong 2 tuần
Minh Anh
Theo Beincrypto
