Vấn đề của mạng lưới Blockchain.
Mạng lưới Blockchain còn rất chậm và chi phí giao dịch rất cao. Nếu tôi phải gửi cho bạn một số Bitcoin, bạn sẽ nhận được chúng trong khoảng vài giờ và tôi cũng phải trả một khoản phí giao dịch lớn. Với điều đó, Blockchain sẽ tiếp cận với thế giới như thế nào?
Các ý tưởng để giải quyết khả năng không thể mở rộng mạng lưới của Blockchain đang tốn rất nhiều thời gian và công sức. Lightning Network là một ý tưởng như vậy. Nhưng trước khi chúng ta hiểu nó hoạt động như thế nào, chúng ta sẽ cần phải hiểu nó là gì.
Tại sao Blockchain lại chậm?
Tưởng tượng Blockchain như 1 tập hồ sơ (chain), bao gồm nhiều trang giấy (block), mỗi tờ giấy ghi chép các giao dịch.
Thanh ghi này chứa nhiều trang (block) trong đó mỗi trang có nhiều giao dịch. Ngay khi một trang được lấp đầy các giao dịch, nó cần phải được thêm vào (lưu lại) sổ đăng ký trước khi bắt đầu ghi lại các giao dịch trên trang tiếp theo.
Trước khi một trang (khối) có thể được thêm vào thanh ghi (chuỗi), một số xử lý cần phải thực hiện để đảm bảo rằng mọi người đều đồng ý với nội dung. Quá trình này mất khoảng 10 phút (đối với Bitcoin Blockchain) cho mỗi khối.
Một giao dịch sẽ chứa thông tin về người gửi, người nhận, số tiền và phí giao dịch.Tưởng tượng, bạn gửi 1 BTC cho bạn của bạn. Giao dịch sẽ giống như thế này.
Trong đó, một giao dịch chứa thông tin về người gửi, người nhận, số tiền và phí giao dịch.
Giải quyết vần đề chi phí giao dịch
Bạn có thể trả tiền để Người khai thác (Miner) đưa giao dịch vào trong khối càng sớm càng tốt. Không có giá thiết lập và nó hoàn toàn phụ thuộc vào bạn sẽ sẵn sàng trả thêm bao nhiêu tiền để đẩy nhanh quá trình. Cước phí càng cao, giao dịch sẽ nhanh hơn.
Tại thời điểm bất kỳ, sẽ có một số giao dịch có thể được ghi lại trên trang hiện tại.
Các thợ đào sử dụng các máy tính làm việc trong mạng lưới Blockchain và họ sẽ lựa chọn xác minh những giao dịch nào được ghi vào trong khối hiện tại. Tiêu chí lựa chọn là các thợ đào sẽ xem xét những giao dịch nào mang lại nhiều lợi nhuận và các giao dịch có phí giao dịch cao sẽ được ưu tiên hơn
Nếu có giao dịch sẵn sàng trả phí giao dịch cao hơn của bạn, thì giao dịch của bạn có thể phải chờ từ vài phút, cho đến vài giờ và thậm chí cả ngày.
Đó là lý do tại sao khi mạng lưới Blockchain càng có nhiều người dùng thì càng trở nên chậm chạp, kéo theo chi phí giao dịch tăng lên. Đây là một nghịch lý khi Blockchain đang muốn chứng minh khả năng giao dịch với chi phí rẻ hơn tiền pháp định trong tương lai!
- Bitcoin chỉ xử lý tối đa 7 giao dịch mỗi giây
- Bitcoin sau khi áp dụng cộng nghệ Segwit: 14 giao dịch/giây
- Ethereum xử lý 15 giao dịch chuyển tiền, 3-5 hợp đồng thông minh mỗi giây.
Đây là một con số quá nhỏ so với nhu cầu giao dịch toàn cầu (so sánh với con số giao dịch bằng thẻ Visa là 24,000 và công suất đỉnh của Visa là khoảng 50,000-65,000 giao dịch mỗi giây)
Tình trạng này có thế hình dung như sau:
Và Lightning Network (LN) sẽ là một trong số các giải pháp tiềm năng cho vấn đề này.
Lightning Network là gì?
Theo giải thích của Elizabeth Stark, một nhà đồng sáng lập của Lightning Labs cùng với Olaoluwa Osuntokun, “Lightning Network” là một giao thức mở rộng quy mô và tăng tốc các blockchain. Nó được thiết kế để giải quyết một số hạn chế kỹ thuật của Blockchain Bitcoin, nhưng có thể được thực hiện trên bất kỳ blockchain nào. “Như đã mô tả trong bài trước về cuộc tranh luận về quy mô của Bitcoin hiện tại, việc triển khai Bitcoin chỉ cho phép mạng xử lý đến 7 giao dịch mỗi giây, trong khi Visa có thể xử lý đến 50.000 giao dịch, và thường xuyên xử lý 2.000 giao dịch mỗi giây. Mặc dù việc triển khai Bitcoin hiện tại đã đảm bảo tính bảo mật cao, nhưng nó không có khả năng mở rộng để đáp ứng cho một mạng lưới giao dịch toàn cầu. Lightning Network đã được trình bày như một giải pháp tiềm năng để mở rộng quy mô Bitcoin cho hàng triệu giao dịch mỗi giây và giảm chi phí cho mỗi giao dịch chỉ tốn 1 xu.
Ai đang phát triển Lightning Network
Lightning Network lần đầu tiên được mô tả trong một White Paper của Joseph Poon và Thaddeus Dryja vào năm 2015. Hiện tại có 3 nhóm chính thực hiện chung hầu hết công việc về sự phát triển của Lightning Network: Blockstream, Lightning Labs và ACINQ. Mỗi một nhóm trong số họ đều đang thực hiện triển khai giao thức Lightning Network của riêng họ bằng các ngôn ngữ lập trình khác nhau.
Nó hoạt động như thế nào?
Theo chi tiết của Elizabeth Stark, “Lightning Network dựa trên công nghệ được gọi là kênh thanh toán. Kênh thanh toán hai bên được tạo ra khi cả hai bên tạo giao dịch chữ ký tương quan trên một blockchain, với ít nhất một bên cam kết chuyển tiền cho sổ cái. Mỗi người có một khóa riêng, và các giao dịch chi tiêu từ sổ cái có thể được thực hiện chỉ khi cả hai cùng ký vào. Giao dịch ban đầu này mất 10 phút để tạo kênh, nhưng sau đó người tham gia có thể giao dịch với nhau ngay lập tức bằng cách sử dụng số tiền được phân bổ trong kênh. Lightning Network cũng có thể được mở rộng sang các loại tiền kỹ thuật số khác trong tương lai”.
Theo giải thích thêm của Stark, “Lightning lấy công nghệ đằng sau các kênh thanh toán và tạo ra một mạng lưới các kênh này. Nó sử dụng “hợp đồng thông minh” để đảm bảo rằng các mạng có thể hoạt động phi tập trung mà không có rủi ro đối ứng.” Ví dụ: Mai có thể mở một kênh với Trung, và lần lượt có các kênh với Tùng, Trọng. Nếu Mai muốn giao dịch với Trọng, cô ấy có thể gửi tiền qua Trung, và cuối cùng thì Trọng sẽ nhận được chúng. Tuy nhiên vì có nhiều chữ ký và hợp đồng thông minh vốn có trong thiết kế của Lightning, Mai không cần phải tin tưởng Trung là người trung gian, giao thức sẽ sử dụng mã đối chiếu để đảm bảo rằng tiền sẽ đến tay Trọng.
“Mạng lưới kênh này rất quan trọng đối với khả năng mở rộng và thành công của Lightning Network. Nếu có thể nhận được nhiều nút mạng Lightning tham gia vào các kênh, thị hiệu ứng mạng sẽ làm tăng tốc độ giao dịch trong khi giảm chi phí giao dịch đi nhiều”.
Tại sao Lightning Network lại quan trọng?
Như đã xem xét trong phần trước về khả năng mở rộng của Bitcoin, các lý lẽ cho việc dùng Bitcoin để xử lý số lượng giao dịch lớn hơn đã được trình bày kể từ khi thành lập mạng lưới. Những cuộc tranh luận này đã dẫn đến rất nhiều vụ phân tách Bitcoin và thời gian tranh luận về các giao dịch liên quan đến sửa đổi giao thức Bitcoin cơ bản để thực hiện được số lượng lớn các giao dịch.
Hiện tại, Lightning Network là một trong những giải pháp hàng đầu được trình bày để mở rộng quy mô Bitcoin, và quan trọng là một trong số đó không yêu cầu thay đổi giao thức cơ bản. Nếu Lightning Network thành công, về cơ bản nó sẽ thay đổi cuộc tranh luận về tỷ lệ Bitcoin và tăng cường các trường hợp tiềm năng sử dụng cho Bitcoin.
Ưu điểm của Lightning Network (LN)
- Dự án LN hiện vẫn đang nghiên cứu các giải pháp off-chain để giải quyết vấn đề mở rộng mạng lưới. Một khi thành công, lưu lượng trên hệ thống blockchain của Bitcoin sẽ được giảm tải.
- Bằng cách sử dụng kênh thanh toán 2 chiều, LN có khả năng cho phép các giao dịch được thực hiện gần như ngay lập tức.
- LN có thể áp dụng được cho các thanh toán vi mô đến mức độ 1 sts. Hơn nữa, các thanh toán vi mô tự động có thể áp dụng được trong nền kinh tế máy móc thay thế con người khi các giao dịch được thực hiện trực tiếp bởi các thiết bị điện tử mà không cần có sự can thiệp của con người.
Một số hạn chế của Lightning Network (LN)
- Không giống như các giao dịch on-chain, các khoản thanh toán bằng LN không thể thực hiện được khi người nhận ở trạng thái offline.
- Người tham gia mạng lưới bắt buộc phải giám sát kênh thanh toán thường xuyên nhằm bảo vệ tài khoản của mình (tuy nhiên các yếu tố rủi ro này có thể được khắc phục nhờ sự hỗ trợ từ các dịch vụ giám sát ngoài).
- LN không phù hợp với các thanh toán khối lượng lớn. Do khối lượng ví đa chữ ký trên mạng lưới là rất lớn (về cơ bản là ví chia sẻ), khả năng cao là các ví này sẽ không cung cấp đủ số dư khi thực hiện vai trò làm trung gian của các giao dịch lớn.
- Việc mở và đóng các kênh thanh toán sẽ liên quan đến việc tương tác với các giao dịch on-chain, do đó các công việc đòi hỏi thủ công sẽ nhiều hơn đi kèm với việc gia tăng chi phí giao dịch.
Ý nghĩa của nó đối với Bitcoin và các crypto khác
Một phiên bản beta của Lightning Network đã phát hành trực tiếp trên mạng chính Bitcoin vào ngày 15/3 với những hạn chế đáng kể, theo báo cáo của Coindesk, “Đội ngũ của Stark đã xây dựng một vài biện pháp an toàn để hạn chế số lượng tiền kỹ thuật số mà mọi người có thể gửi ngay bây giờ trên khoảng 1.400 USD cho mỗi kênh hoặc khoảng 400 USD cho mỗi lần thanh toán. Tuy nhiên, bản phát hành đã chỉ trích rằng “nó lo ngại về việc tung ra một công nghệ quá nhanh mà không có kiểm tra kỹ lưỡng”, theo Cointelegraph.
Hiện tại, còn quá sớm để xác định xem việc triển khai Lightning Network có thể cho phép mở rộng giao dịch trên mạng Bitcoin và nó sẽ phát triển theo thời gian hay không. Nếu nó kết thúc thành công, sẽ rất thú vị khi thấy tác động của nó đối với hệ sinh thái Bitcoin, đặc biệt đối với các thợ mỏ Bitcoin. Ngoài ra, sự thành công của Lightning Network về cơ bản sẽ thay đổi các trường hợp sử dụng tiềm năng cho Bitcoin. Giao dịch nhanh chóng, chi phí gần như bằng 0, tăng tiềm năng cho việc thực hiện hàng loạt lệnh.
