Tài chính phi tập trung (DeFi) nổi lên như một trong những trường hợp sử dụng phổ biến nhất của hệ sinh thái tiền điện tử trong vài năm qua. Tóm lại, DeFi có thể được mô tả là phần mềm tài chính được xây dựng bằng công nghệ blockchain và có tiềm năng làm cho các ứng dụng tài chính trở nên cởi mở và dễ tiếp cận hơn. Tại Parity Technologies, ngày càng nhiều nhóm DeFi xây dựng các giải pháp sử dụng khung phát triển blockchain Substrate và nhiều nhóm trong số này đang xây dựng cho hệ sinh thái Polkadot.
Ngăn xếp DeFi
Ngăn xếp công nghệ DeFi cho phép các nhóm kết hợp nhiều dự án để xây dựng ứng dụng có giá trị cao. Nói một cách dễ hiểu, nó có thể được coi là có 3 lớp:
- Lớp ứng dụng – những gì người dùng nhìn thấy
- Lớp giao thức – một tập hợp các quy tắc cụ thể
- Lớp cơ sở – cách giá trị và dữ liệu được ghi lại on-chain
Substrate cho phép các nhà phát triển xây dựng ở mỗi lớp, tạo thành xương sống của Polkadot. Hầu hết các nhóm DeFi đều nằm trong lớp giao thức, tạo ra các ứng dụng để người dùng tương tác. Ngoài ra, một số dự án DeFi này bắt đầu trở thành hệ sinh thái sôi động theo đúng nghĩa của chúng, phản ánh một trong những tính năng xác định Polkadot là hệ sinh thái của hệ sinh thái.
DeFi trên Polkadot
Dưới đây là một số nhóm DeFi trong hệ sinh thái Polkadot và cách chúng hoạt động ở mỗi lớp.
Lớp cơ sở
Polkadot – một giao thức mạng cho phép truyền dữ liệu tùy ý qua các blockchain.
Lớp giao thức
Acala – Một trung tâm DeFi và stablecoin phi tập trung được gọi là aUSD, cho phép người dùng gửi và nhận USD trên bất kỳ blockchain nào được kết nối với Polkadot.
Stafi – Cho phép bất kỳ ai nắm giữ token staking để stake và nhận token thay thế (rToken), sau đó giao dịch và trao đổi ngay lập tức mà không cần đợi hoàn thành thời gian hủy liên kết.
Bifrost – Một parachain cho phép người dùng gửi token staking của họ và đúc vTokens để có được thanh khoản staking.
Equilibrium – Một thị trường tiền tệ cross-chain (xuyên chuỗi) kết hợp cho vay gộp với việc tạo và giao dịch tài sản tổng hợp.
Centrifuge – Cho phép các doanh nghiệp đảm bảo nguồn tài chính dựa trên những khoản phải thu và các dòng tiền khác trong tương lai mà không cần tin tưởng vào người trung gian. Họ cũng cung cấp chuỗi Centrifuge, đây sẽ là cửa ngõ cho các tài sản thế giới thực vào DeFi.
Zenlink – Mạng DEX cross-chain.
HydraDX – Cho phép thanh khoản không ma sát các tài sản tiền điện tử.
Laminar – Nền tảng tài chính phi tập trung cung cấp năng lượng cho các tài sản tổng hợp, giao dịch margin và thị trường tiền tệ do Acala xây dựng.
Mangata – một DEX ngăn chặn việc chạy trước với phí cố định thấp và không có phí mạng.
Lớp ứng dụng
Polkaswap – Nhà tạo lập thị trường tự động (AMM)/sàn giao dịch không custody (lưu ký) do công ty Soramitsu (XOR) xây dựng. Đây cũng là công ty thiết kế và vận hành đồng tiền kỹ thuật số Bakong của Campuchia.
Sushiswap – một AMM do cộng đồng điều hành.
Clover – Nền tảng DeFi được Bithumb cung cấp cho hệ sinh thái Polkadot.
Lưu ý: Bài viết chủ yếu bao gồm các dự án được xây dựng nguyên bản cho Polkadot hoặc xây dựng với mục đích là một parachain. Một số, chẳng hạn như SushiSwap hay Chainlink, không có nguồn gốc từ Polkadot.
Khả năng kết hợp
Khả năng kết hợp DeFi dựa trên bảo mật được chia sẻ, trong đó tất cả các Parachain được kết nối với Relay Chain đều được hưởng lợi từ bảo mật kinh tế do trình xác thực Relay Chain cung cấp. Với các hệ thống PoS khác, các nhóm phải tìm và khởi động trình xác thực của riêng họ, tăng rào cản gia nhập và tạo ra sự cần thiết của niềm tin giữa các chuỗi giao tiếp. Ngược lại, giao tiếp giữa các chuỗi trên Polkadot không bị ràng buộc bởi sự tin tưởng giữa chuỗi nhận và chuỗi gửi. Niềm tin là như nhau trên tất cả các parachain, giúp nhà phát triển dễ dàng và đảm bảo người dùng của họ có thể có trải nghiệm liền mạch.
Polkadot sử dụng truyền thông điệp xuyên chuỗi (XCMP) để liên lạc không đồng bộ giữa các parachain. Với XCMP, các chuỗi có thể gửi một thông báo mà không mong đợi phản hồi (nhưng với sự đảm bảo rằng chuỗi nhận sẽ hành động theo nó) hoặc họ có thể gửi một thông báo với kỳ vọng một số thông tin sẽ được trả lại (chẳng hạn như giá trị trả về của một hàm trên chuỗi nhận).
DeFi được xây dựng trên Ethereum và Bitcoin sẽ có thể giao tiếp trong hệ sinh thái Polkadot bằng các cầu nối. Ví dụ: Chainsafe và Snowfork đang nghiên cứu các cầu nối Ethereum, trong khi Interlay đang xây dựng một cầu nối Bitcoin. Các nhóm xây dựng trên Polkadot có thể tận dụng XCMP và cầu nối để tạo ra nhiều sản phẩm DeFi mới lạ, có thể tương tác.
Có gì độc đáo trên Polkadot?
Polkadot có một bộ tính năng mạnh mẽ mà các dự án DeFi có thể tận dụng. Bằng cách cho phép phát triển các blockchain độc lập, chúng ta có thể thấy một số trường hợp sử dụng thực sự thú vị.
Một số nhóm đang chọn triển khai cơ sở hạ tầng của họ trên các chuỗi DeFi trong hệ sinh thái Polkadot thay vì xây dựng parachain riêng của họ. Ví dụ: Ren hợp tác với Acala bằng cách triển khai mô-đun cầu nối RenVM trên Acala Network. Các nhóm có thể chọn xây dựng trên parachain thông qua xây dựng mô-đun thời gian chạy và sau đó tích hợp với parachain hoặc thông qua xây dựng trên parachain như Moonbeam, Plasm hoặc Edgeware hỗ trợ hợp đồng thông minh (tức là hợp đồng thông minh dựa trên Solidity hoặc Ink!). Trong tương lai, Parity Technologies kỳ vọng một số nhóm sẽ tiếp tục chọn xây dựng trên các nền tảng hiện có.
Một danh mục phụ duy nhất trong DeFi là staking thanh khoản. Nó cho phép bất kỳ ai có token staking nhận được thanh khoản ngay lập tức mà không cần thời gian khóa bằng cách lấy token tổng hợp, có thể giao dịch trong quá trình này. Điều này mang lại lợi ích rõ ràng cho chủ sở hữu token, mặc dù nó dẫn đến một số rủi ro tập trung trong quá trình này. Ít nhất 6 dự án xây dựng các giải pháp staking thanh khoản theo chuỗi gốc hoặc thông qua cầu nối với các chuỗi khác, làm cho Polkadot có khả năng trở thành hệ sinh thái blockchain được chấp nhận nhiều nhất cho việc staking thanh khoản.
Các dự án DeFi trong Polkadot không chỉ sao chép các khái niệm hiện có mà còn tạo ra các khái niệm mới hoàn toàn. Một ví dụ là quỹ tài sản có chủ quyền phi tập trung của Acala (dSWF). Mục đích của dSWF là làm cho Acala bền vững về mặt kinh tế để trang trải các khoản chi liên tục cho nghiên cứu và phát triển cũng như chi trả cho bảo mật trên mạng Polkadot. Nền tảng stablecoin của Acala hoạt động tương tự như MakerDAO, trong đó nó yêu cầu thanh toán phí ổn định khi đóng vị thế nợ có thế chấp (CDP). Khi CDP bị đóng, phí ổn định tích lũy sẽ được giữ trong kho bạc của hệ thống. Sau đó, bất cứ khi nào lợi nhuận của hệ thống vượt quá ngưỡng nhất định, thay vì đốt các token ACA gốc, các token này sẽ được sử dụng để mua DOT từ thị trường và được gửi để nạp vào dự trữ DOT do dSWF nắm giữ. Điều này làm cho dSWF trở thành một hệ thống hấp dẫn và linh hoạt. Bạn có thể đọc thêm về dSWF tại đây.
Tương lai
Các nhóm trong hệ sinh thái DeFi đang xây dựng hoặc xem xét nhiều loại sản phẩm. Parity hiện thấy hoạt động phát triển nhất trong các sản phẩm như stablecoin, sàn giao dịch không custody, thị trường tiền tệ và oracle. Điều này có ý nghĩa, vì những loại sản phẩm này thường được coi là nguyên thủy DeFi và các khối xây dựng. Trong tương lai, Parity mong đợi sẽ thấy nhiều loại sản phẩm DeFi trong hệ sinh thái Polkadot được hỗ trợ bởi Substrate, chẳng hạn như:
- Nền tảng bảo hiểm
- Tổng hợp lợi nhuận
- Bộ tổng hợp DEX
- Phái sinh
- Xổ số không thua lỗ
- Hợp đồng tương lai phi tập trung
- Giao dịch quyền chọn không cần sự cho phép
- Các giao thức rủi ro tín dụng cho vay và đi vay
- Cho vay lãi suất cố định
- Wrapped crypto đạt được sức hút trong bối cảnh thị trường tăng trưởng mạnh
- Nhóm nhạc K-Pop Mamamoo ra mắt bộ sưu tập kỹ thuật số NFT token trên nền tảng Polkadot
- Polkadot ra mắt Parachain đầu tiên khiến giá DOT vượt qua 14 đô la
Minh Anh
Theo Parity