Mạng lưới EOS từ lâu trong mắt các nhà phê bình là một trong những dự án mà hệ sinh thái tiền mã hóa có tính tập trung cao nhất. Hiện tại, mạng lưới này có khả năng cao sẽ thâu tóm quyền hành nhiều hơn, kể từ những đơn vị nhỏ nhất.
Tiến hành bỏ phiếu
Công ty mẹ của EOS, Block.one vừa thông báo vào thứ 5, 28 – 06 – 2018 rằng họ sẽ bắt đầu *stake token của mình để bình chọn 21 nhà thiết lập block cho mạng lưới, những người mà – theo giao thức của thuật toán đồng thuận *Delegated Proof of Stake (DPoS) – sẽ xác nhận các giao dịch trên EOS.
Block.one, ngoài việc kêu gọi được hơn 4 tỷ USD trong đợt ICO dự án EOS, còn nhận được 10% trong số 1 tỷ token được tạo ra trên mạng lưới Genesis. Công ty hiện giờ đang lên kế hoạch sử dụng các token này để hỗ trợ cho các nhà thiết lập block, những người “chia sẻ giá trị cốt lõi” trong cộng đồng EOS.
Công ty cho biết: “Với tư cách là đại diện nhận 10% token EOS đầu tiên, Block.one ý thức được trách nhiệm của mình khi tham gia bỏ phiếu. Chính vì vậy, chúng tôi đang cân nhắc kỹ lưỡng cách thức tiếp cận và chúng tôi sẽ sớm phân bổ phiếu bầu cho những nhà thiết lập block, những người chia sẻ giá trị cốt lõi cần thiết để tối đa hóa tính toàn vẹn và tiềm năng của mạng lưới blockchain công khai EOS”.
Block.one đã từ chối bỏ phiếu trong thời gian kích hoạt mạng lưới, một phần để khuyến khích buổi ra mắt của cộng đồng – vì cộng đồng. Tuy nhiên, công ty chưa cho biết liệu có tiếp tục giữ lại phiếu bầu của mình khi sự đồng thuận được hình thành xung quanh mạng chính thức (mainnet) hay không?
Tuy nhiên, một số nhà phê bình tỏ ra lo ngại về mức độ tập trung được tạo ra trong mạng EOS mới hình thành.
Lo ngại về vấn đề tập trung hóa
Theo dữ liệu từ ứng cử viên EOS Authority, hiện đã có khoảng 275 triệu token (khoảng 27,5% tổng cung) đã được stake để phục vụ cho việc bình chọn. Block.one cũng sẽ nắm giữ khoảng hơn 25% tổng số phiếu bầu. Điều này có ý nghĩa hết sức quan trọng, tuy nhiên, bức tranh toàn cảnh sẽ trở nên đáng báo động hơn khi chúng ta quan sát phần phân chia phiếu bầu giữa các ứng cử viên.
Tính đến thời điểm viết bài, ứng cử viên dẫn đầu đang có 59,3 triệu lượt bình chọn. Một token EOS có thể dùng để bình chọn cho 30 ứng cử viên (người ta đang thảo luận để nâng mức bình chọn lên 50 người). Có nghĩa rằng, về mặt lý thuyết, Block.one có thể sử dụng token của mình để tự chọn các ứng cử viên xác nhận giao dịch trên mạng lưới.
Ngoài ra, các ứng cử viên còn có thể đóng băng tài khoản và trong một số trường hợp có thể khôi phục các quỹ bị đánh cắp.
Và Block.one cũng không có động cơ tài chính nào để hành động chống lại mạng lưới và cũng không có lý do gì để tấn công chính thành quả mà mình tạo ra. Tuy nhiên, một số nhà phê bình lại chỉ ra rằng với mức độ phân quyền như thế này cũng có thể dẫn đến sự thất bại.
Ví dụ, điều gì sẽ xảy ra nếu chính phủ yêu cầu công ty stake token cho các nhà thiết lập block, những người đồng ý kiểm duyệt các loại giao dịch của các tài khoản đóng băng cụ thể? Có lẽ nó sẽ thúc đẩy nhiều người dùng stake vào token của công ty hơn, nhưng cũng có thể điều này sẽ không xảy ra. Một lần nữa, đây là trường hợp cực đoan và hiện tại không có lý do gì để tin rằng chính phủ sẽ hành động như vậy. Tuy nhiên, không thể phủ nhận rằng rủi ro luôn hiện hữu trên mạng lưới EOS.
Theo CCN, Block.one đã chính thức đề xuất loại bỏ hiến pháp hiện tại và áp dụng hiến pháp mới, hạn chế quyền quản trị của các nhà thiết lập block và trọng tài. Tuy nhiên, mạng hiện đang hoạt động theo luật cũ và cũng không rõ khi nào luật mới – nếu được mọi bên thông qua – sẽ có hiệu lực.
Block.one hiện vẫn chưa trả lời yêu cầu bình luận của CCN.
*stake: dạng dữ trự coin hay token trong ví, tùy vào số lượng coin/token nhiều hay ít sẽ được hệ thống trả lãi tương ứng
*delegated proof of stake (DPoS): bằng chứng ủy quyền cổ phần