Trong thị trường tiền điện tử mới nổi và đầy biến động với không dưới 10.000 token, Bitcoin chắc chắn là vua và blue-chip, chiếm đến 40% trong số 1 nghìn tỷ đô la vốn hóa tiền điện tử đang lưu hành. Bitcoin là cửa ngõ thu hút người dùng tham gia vào lĩnh vực tiền kỹ thuật số. Theo New York Digital Investment Group, ước tính có khoảng 46 triệu người Mỹ trưởng thành sở hữu BTC và ngày càng có nhiều nhà đầu tư tổ chức và tập đoàn đang quan tâm đến tài sản non trẻ này.
Nhưng bạn có thể tin tưởng vào những gì mà sàn giao dịch hoặc nhà môi giới điện tử báo cáo về tình hình giao dịch tiền kỹ thuật số lớn nhất không?
Một trong những chỉ trích phổ biến nhất về Bitcoin là wash trading tràn lan (khối lượng giả) và giám sát kém trên các sàn giao dịch. Ủy ban giao dịch hàng hóa tương lai Hoa Kỳ (CFTC) định nghĩa wash trading là “tham gia hoặc có ý định tham gia các giao dịch để thể hiện rằng giao dịch mua và bán đã được thực hiện, mà không phải chịu rủi ro thị trường hoặc thay đổi vị thế của trader”. Lý do một số trader tham gia wash trading là để tăng khối lượng giao dịch của tài sản, tạo nên sự hiện diện phổ biến. Trong một số trường hợp, các bot thực hiện wash trading token để tăng khối lượng, trong khi những người trong cuộc đồng thời củng cố hoạt động bằng những nhận xét lạc quan, đẩy giá lên theo đúng kiểu kế hoạch pump và dump. Wash trading cũng mang lại lợi ích cho các sàn giao dịch vì trông có vẻ họ xử lý khối lượng nhiều hơn, có khả năng khuyến khích giao dịch tốt hơn.
Không có phương pháp tính toán khối lượng Bitcoin hàng ngày nào được chấp nhận rộng rãi, ngay cả công thức của các công ty nghiên cứu có uy tín nhất trong ngành. Ví dụ, tại một thời điểm, CoinMarketCap ghi nhận khối lượng giao dịch Bitcoin trong 24 giờ là 32 tỷ đô la, CoinGecko là 27 tỷ đô la, Nomics là 57 tỷ đô la và Messari là 5 tỷ đô la.
Ngoài những thách thức, nỗi sợ hãi dai dẳng về khả năng thanh toán dài hạn của các sàn giao dịch luôn ám ảnh trader sau những vụ sụp đổ khét tiếng của Voyager và Celsius. Trong một cuộc phỏng vấn độc quyền vào cuối tháng 6, CEO FTX Sam Bankman-Fried nhận xét rằng có rất nhiều vụ phá sản sàn giao dịch vẫn chưa xảy ra.
Hậu quả đáng kể của việc thiếu niềm tin vào các thị trường cơ sở là Ủy ban Chứng khoán và Sàn giao dịch Hoa Kỳ từ chối phê duyệt quỹ hoán đổi danh mục Bitcoin (ETF) giao ngay.
Thật không may cho những người hy vọng về Bitcoin ETF, nhiều lo ngại và chỉ trích này là có cơ sở. Theo nghiên cứu về hệ sinh thái tiền điện tử sử dụng dữ liệu năm 2021, Forbes đã xếp hạng 60 sàn giao dịch tốt nhất vào tháng 3. Gần đây hơn, họ đã tiến hành nghiên cứu chuyên sâu về thị trường giao dịch Bitcoin để trả lời một số câu hỏi cấp bách:
1. Bitcoin được giao dịch ở đâu?
2. Bao nhiêu Bitcoin được giao dịch mỗi ngày?
3. Bitcoin được giao dịch như thế nào?
Nghiên cứu đã đánh giá 157 sàn giao dịch trên khắp thế giới và cho kết quả:
1. Hơn một nửa khối lượng giao dịch được báo cáo có khả năng là giả mạo hoặc phi kinh tế. Forbes ước tính khối lượng Bitcoin hàng ngày toàn cầu cho ngành là 128 tỷ đô la vào ngày 14/6. Con số này thấp hơn đến 51% so với 262 tỷ đô la tổng khối lượng tự báo cáo từ nhiều nguồn.
2. Tether – stablecoin lớn nhất thế giới tiếp tục là người chơi thống trị trong nền kinh tế giao dịch tiền điện tử, đặc biệt là khi giao dịch so với Bitcoin. Giá trị vốn hóa thị trường hiện tại của nó là 68 tỷ đô la, bất chấp những hoài nghi và tranh cãi về dự trữ của Tether.
3. Về hoạt động Bitcoin diễn ra tại các công ty này, 21 sàn ghi nhận hoạt động giao dịch hàng ngày trị giá 1 tỷ đô la hoặc nhiều hơn, trong khi 33 sàn tiếp theo có khối lượng từ 200 triệu đến 999 triệu đô la trên tất cả các loại hợp đồng, giao ngay, tương lai và vĩnh viễn. Hợp đồng tương lai vĩnh viễn hoặc swap vĩnh viễn là hợp đồng tương lai không yêu cầu các nhà đầu tư điều chỉnh vị thế theo giá mới nhất. Binance là sàn dẫn đầu rõ ràng, với 27% thị phần và tiếp theo là FTX. Về Bitcoin giao ngay, vị trí hàng đầu thuộc về Binance, FTX và OKX. CME Group có trụ sở tại Chicago là công ty dẫn đầu thị trường về giao dịch hợp đồng tương lai Bitcoin.
4. Các khu vực có vấn đề lớn nhất liên quan đến khối lượng giả là những công ty báo cáo khối lượng lớn nhưng hoạt động với ít hoặc không có sự giám sát quản lý. Wash trading sẽ giúp họ trở nên đáng tin cậy hơn, điển hình là Binance, MEXC Global và nhìn chung, theo nghiên cứu, các sàn giao dịch ít được quản lý có khoảng 89 tỷ đô la khối lượng thực (họ tuyên bố đến 217 tỷ đô la).
5. Tạo ra các tài sản và sản phẩm giao dịch mới như stablecoin và hợp đồng tương lai vĩnh viễn làm tăng thêm sự phức tạp cho các nhà chức trách đang tìm cách điều chỉnh thị trường tiền điện tử. Các sàn giao dịch lớn của Hoa Kỳ hầu như không sử dụng công cụ hoặc hợp đồng này trong bất kỳ giao dịch nào của họ. Tuy nhiên, các sàn nước ngoài sử dụng chúng như một cách tổng hợp để tạo ra thanh khoản đô la Mỹ trên nền tảng (vì họ không thể có được tài khoản ngân hàng của Hoa Kỳ).
6. Ở thế giới phương Tây và đặc biệt là Hoa Kỳ, Bitcoin chỉ giao dịch so với đô la Mỹ hoặc euro và bảng Anh. Nhưng hoạt động giao dịch lớn nhất xảy ra ở các cặp so với những loại tiền fiat như yên Nhật Bản, won Hàn Quốc và so với các stablecoin lớn như Binance USD.
7. 573 triệu người truy cập các trang web của sàn giao dịch hàng tháng.
Báo cáo này được xây dựng dựa trên nghiên cứu của các chuyên gia tài sản kỹ thuật số khác như Bitwise. Theo ước tính vào tháng 3/2019, 95% khối lượng giao dịch Bitcoin được báo cáo trên CoinMarketCap là giả mạo và/hoặc phi kinh tế.
Cách tiếp cận
Forbes sử dụng các phương pháp phân tích định lượng và định tính để điều chỉnh khối lượng giao dịch do các sàn báo cáo. Không giống như phương pháp khác kiểm tra dữ liệu giao dịch (và cũng có thể bị lừa), Forbes đánh giá mức độ tín nhiệm của công ty thông qua ít nhất 5 bộ dữ liệu truyền cảm hứng hoặc làm giảm niềm tin vào dữ liệu tự báo cáo của công ty. Dữ liệu được lấy từ 4 công ty truyền thông tiền điện tử (CoinMarketCap, CoinGecko, Nomics và Messari) cũng như nhiều sàn giao dịch và hai nhà cung cấp dữ liệu bên thứ ba khác.
Nghiên cứu áp dụng chiết khấu khối lượng dựa trên phương pháp luận độc quyền theo 10 yếu tố, như cơ quan quản lý tại sàn nếu có và chỉ số khối lượng dựa trên lưu lượng truy cập web của sàn cũng như quy mô lực lượng lao động ước tính. Ngoài ra, số lượng và chất lượng của giấy phép tiền điện tử cũng được tính đến để đánh giá mức độ phức tạp của mỗi sàn trong các vấn đề liên quan đến quy định và giám sát thương mại. Nếu một công ty cam kết về tính minh bạch bằng cách thực hiện bằng chứng dự trữ token hoặc tham gia khảo sát sàn giao dịch của Forbes, công ty đó đủ điều kiện “tín dụng minh bạch” để hạn chế bất kỳ khoản chiết khấu nào có thể áp dụng theo cách khác.
Nhiều yếu tố trong số này cũng được sử dụng trong công thức xếp hạng sàn giao dịch của Forbes và được chia thành 3 loại:
Nhóm 1: 48 sàn giao dịch được chỉ định chiết khấu 0-25% đã tạo ra 39 tỷ đô la hoạt động giao dịch Bitcoin thực trên tất cả các thị trường (giao ngay, phái sinh và hợp đồng tương lai) vào ngày 14/6.
Nhóm 2: 73 sàn giao dịch với số lượng chiết khấu từ 26% đến 79% đã tạo ra 81 tỷ đô la hoạt động giao dịch (so với 158 tỷ đô la theo tuyên bố).
Nhóm 3: 36 công ty còn lại bị phạt với tỷ lệ chiết khấu cao (80-99%) và giao dịch 7,7 tỷ đô la trong tổng số 59 tỷ đô la tuyên bố.
Dưới đây là các nhóm sàn giao dịch theo tỷ lệ chiết khấu:
Các sàn giao dịch được sắp xếp theo nhóm và khối lượng được Forbes tính toán vào tháng 6/2022 | Nguồn: Forbes
Các biểu đồ và bảng biểu tóm tắt
Bất chấp bản chất toàn cầu của tiền điện tử, hoạt động giao dịch Bitcoin giao ngay tập trung vào tương đối ít cặp tiền fiat và stablecoin. Stablecoin USDT là lớn nhất, tiếp theo là đô la Mỹ. Tài sản fiat lớn nhất là yên Nhật Bản và kwon Hàn Quốc.
Khối lượng thực hàng ngày của 157 sàn giao dịch Bitcoin vào ngày 14/6/2022 (triệu đô la) | Nguồn: Forbes
Khối lượng hàng ngày của BTC/USD
Các sàn giao dịch trong Nhóm 1 (đa phần có trụ sở tại Hoa Kỳ) cung cấp 24,3 tỷ đô la thanh khoản USD-BTC hàng ngày và các sàn Nhóm 2 thêm 17,3 tỷ đô la. Các sàn thuộc Nhóm 1 là nguồn chính xử lý giao dịch BTC trên các hợp đồng giao ngay, vĩnh viễn và hợp đồng tương lai. CME Group là nhà cung cấp hợp đồng tương lai Bitcoin hàng đầu trên toàn cầu, với 2,1 tỷ đô la hợp đồng tương lai USD-BTC được chuyển nhượng hàng ngày. Có ít nhất 27 sàn giao dịch (12 sàn trong Nhóm 1) có thanh khoản BTC-USD hàng ngày lớn hơn 5 triệu đô la.
Khối lượng thực hàng ngày theo các nhóm sàn giao dịch vào ngày 14/6/2022 (triệu đô la) | Nguồn: Forbes
Khối lượng hàng ngày của BTC/USDT
Với khối lượng 71,4 tỷ đô la hàng ngày, hoạt động BTC/USDT vượt 57% so với BTC/USD. Trong số liệu này, 79% được các sàn giao dịch Nhóm 2 tạo ra và 5% đến từ các sàn Nhóm 3. Có 77 nền tảng (44 trong Nhóm 2, 12 trong Nhóm 1) có khối lượng BTC/USDT hàng ngày trên 5 triệu đô la. USDT nổi bật trên các thị trường hợp đồng tương lai giao ngay và vĩnh viễn, ít hơn trong ngành hợp đồng tương lai được quản lý hầu như vắng bóng bên ngoài Hoa Kỳ.
Khối lượng thực hàng ngày theo nhóm sàn giao dịch vào ngày 14/6/2022 (triệu đô la) | Nguồn: Forbes
Khối lượng hàng ngày của BTC/USDC
USDC đang dần được chấp nhận nhiều hơn trong lĩnh vực stablecoin. Thanh khoản hàng ngày cho Bitcoin/USDC là 2,15 tỷ đô la, với Nhóm 1 và 2 chiếm tổng số lần lượt là 39% và 60%. Thú vị hơn, các sàn giao dịch Nhóm 2 sử dụng USDC tích cực trên thị trường Bitcoin giao ngay trong khi các sàn Nhóm 1 sử dụng với hợp đồng vĩnh viễn. Sự khác biệt này cho thấy các sàn Nhóm 2 có thể cởi mở với ý tưởng ủng hộ giải pháp thay thế sự thống trị của USDT trong thị trường stablecoin.
USDT và BUSD đều tạo ra nhiều khối lượng hơn USDC, trong khi hiện có 26 sàn giao dịch USDC (17 trong Nhóm 2) với khối lượng giao dịch hàng ngày từ 5 triệu đô la trở lên, so với 77 sàn giao dịch USDT và 5 sàn cho BUSD. Nếu vị trí thống trị của USDT bắt đầu suy giảm, USDC là stablecoin có tiềm năng soán ngôi vua.
Khối lượng thực hàng ngày theo nhóm sàn giao dịch vào ngày 14/6/2022 (triệu đô la) | Nguồn: Forbes
Tham gia Telegram của Tạp Chí Bitcoin để theo dõi tin tức và bình luận về bài viết này: https://t.me/tapchibitcoinvn
- Sự kiện thiên nga đen tiếp theo đang chờ Bitcoin vào tháng tới?
- Hashrate Bitcoin tăng vọt 44%, độ khó khai thác có khả năng tăng 10%
- Chỉ báo khai thác Bitcoin đang nhấp nháy tín hiệu mua tạo ra lợi nhuận cực cao trong quá khứ
Đình Đình
Theo Forbes