MiCA do EU dẫn đầu sẽ là kim chỉ nam để thắt chặt các quy định toàn cầu

Vào ngày 10/10/2022, Ủy ban Nghị viện Châu Âu đã phê duyệt dự luật quy định về Thị trường tài sản tiền điện tử (MiCA) và Nghị viện Châu Âu cũng đã bỏ phiếu về Quy định chuyển tiền (TFR).

Một khi MiCA được áp dụng, đây sẽ là một cột mốc quan trọng đối với quy định về tiền điện tử ở EU. FTX sẽ không sụp đổ nếu quy định của các quốc gia được thực hiện đúng cách. Theo quy định tại MiCA, các điều khoản về nhà cung cấp dịch vụ môi giới (tức là sàn giao dịch và tổ chức phát hành stablecoin) được xác định rõ ràng và thực thi nghiêm ngặt. MiCA không chỉ có thể củng cố bối cảnh pháp lý rời rạc giữa các quốc gia trong EU thành một tổng thể thống nhất mà còn có ảnh hưởng lớn đến luật pháp tiền điện tử trên toàn thế giới, thúc đẩy thị trường từ phát triển “hoang dã” sang kỷ nguyên hợp pháp. Dưới đây là dòng thời gian của MiCA.

Ban đầu, MiCA được lên kế hoạch bỏ phiếu cuối cùng trong phiên hội nghị toàn thể vào tháng 11 này, nhưng một phát ngôn viên của EU gần đây thông báo trì hoãn đến tháng 2/2023 vì dự thảo cần được dịch sang 24 ngôn ngữ. Ngoài ra, họ còn cần thêm 12–18 tháng nữa sau khi MiCA được luật hóa để các cơ quan quản lý ở EU có đủ thời gian soạn thảo và áp dụng các quy tắc mới dựa trên luật, dự kiến sẽ có hiệu lực sớm nhất là vào tháng 2/2024. Phê duyệt ban đầu cho MiCA dự kiến là vào tháng 6, nhưng phải đến tháng 10 mới được thực hiện. Triển khai thực tế dự kiến cũng ​​sẽ bị trì hoãn. Mặc dù các kế hoạch về MiCA đã nhiều lần bị hoãn lại, nhưng vẫn có ý nghĩa đối với ngành công nghiệp tiền điện tử.

Bài viết này sẽ phân tích và giải thích MiCA từ quan điểm của các loại tiền điện tử dự kiến sẽ thuộc phạm vi điều chỉnh của luật, cách tiếp cận cũng như ảnh hưởng đến thị trường.

Tại sao MiCA đáng được chú ý?

Đầu tiên, MiCA được luật hóa ở cấp cao hơn, có thể được áp dụng phổ biến. EU không có khung quy định thống nhất nào khác về tiền điện tử ngoài chống rửa tiề (AML) trước đây. Sau khi MiCA có hiệu lực, nó được áp dụng cho toàn EU và vượt trội so với pháp luật của các nước thành viên. MiCA cũng trao thêm quyền thực thi cho các cơ quan quản lý của quốc gia thành viên. Các nhà cung cấp dịch vụ tiền kỹ thuật số sẽ chỉ cần tuân thủ yêu cầu của một khung pháp lý để hoạt động trong 27 quốc gia thành viên EU với 500 triệu người dùng. Chi phí tuân thủ của các chủ thể liên quan sẽ giảm đi rất nhiều.

Thứ hai, MiCA làm rõ các quy tắc quản lý đối với tiền điện tử như stablecoin và nhà cung cấp dịch vụ (CASP), cung cấp hướng dẫn rõ ràng cho những người tham gia thị trường và đảm bảo lộ trình phát triển lành mạnh của ngành. Điều này có lợi cho việc tăng cường bảo vệ người dùng và niềm tin của thị trường.

Cuối cùng, MiCA có thể đóng vai trò là khung quy định mẫu ảnh hưởng đến luật pháp của các quốc gia trên toàn thế giới. Mặc dù sự phát triển nhanh chóng của thị trường tiền điện tử đã tạo ra nhiều đổi mới tài chính như DeFi và NFT, nhưng cũng mang lại không ít vấn đề gây đau đầu như rửa tiền, trốn thuế, lừa đảo, tẩu tán tài sản và khuyến khích khủng bố. Nhiều quốc gia trên thế giới đang tích cực tìm hiểu khuôn khổ pháp lý cho tiền kỹ thuật số và MiCA với tư cách là khuôn khổ pháp lý tiên tiến trong các lĩnh vực tư pháp lớn trên thế giới, có thể không chỉ cung cấp tài liệu tham khảo cho luật pháp của một số quốc gia mà còn thúc đẩy những quốc gia bảo thủ thay đổi thái độ tiêu cực đối với tiền điện tử.

Các loại tiền điện tử được nhắm mục tiêu trong MiCA

Các thành phần quy định chính của MiCA bao gồm: thứ nhất, yêu cầu quy định đối với token dựa trên thanh toán như stablecoin và các loại tiền điện tử khác. Thứ hai, yêu cầu quy định đối với nhiều nhà cung cấp dịch vụ khác nhau như tổ chức phát hành, nhà cung cấp, nền tảng giao dịch…

MiCA chỉ định phạm vi áp dụng, phân loại tiền điện tử, cơ quan quản lý và hệ thống báo cáo thông tin tương ứng, các hạn chế về hành vi kinh doanh và hệ thống quy định hành vi… MiCA thiết lập khung pháp lý cho các loại tiền kỹ thuật số không được luật tài chính hiện hành của EU điều chỉnh và các tài sản đủ điều kiện là công cụ tài chính sẽ không thuộc phạm vi của MiCA. Ví dụ, token chứng khoán và tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương bị loại khỏi MiCA.

Quá trình thực thi MiCA sẽ do các cơ quan quản lý được mỗi quốc gia thành viên chỉ định trong văn bản công bố. Các cơ quan quản lý này có thể là các tổ chức mới hoặc hiện có. Cơ quan giám sát ngân hàng châu Âu (EBA) và Cơ quan quản lý thị trường, chứng khoán châu Âu (ESMA) đóng vai trò là các cơ quan quản lý ở cấp toàn khu vực.

MiCA phân loại crypto thành token tiền điện tử (EMT), token tham chiếu tài sản (ART) và các loại khác tùy thuộc vào việc có tài sản cơ bản hay không.

Dưới đây là các yêu cầu quy định đối với các loại:

EMT là phiên bản điện tử thay thế cho tiền xu hoặc tiền giấy cố định giá trị bằng cách tham chiếu đến một loại fiat. Nói cách khác, nó có thể được coi là “tiền điện tử”, thường được thấy trong các công cụ xử lý thanh toán khác nhau trên Internet, chẳng hạn như Alipay, WeChat Pay…

ART chốt giá trị bằng cách tham chiếu đến các giá trị hoặc quyền khác, có thể là một hoặc nhiều loại tiền fiat. ART bao gồm tất cả các loại tiền điện tử khác được hỗ trợ bằng tài sản ngoài EMT. Ví dụ, USDT, USDC là stablecoin được hỗ trợ bởi đô la Mỹ và trái phiếu kho bạc Hoa Kỳ hoặc Pax Gold được hỗ trợ bằng vàng vật chất.

Tiền điện tử khác là tất cả các coin khác ngoài EMT và ART. So với EMT và ART, các quy định về các tiền điện tử khác tương đối lỏng lẻo, chỉ yêu cầu nộp Whitepaper (sách trắng), phê duyệt và tuân thủ quy định chung về marketing, tổ chức và công nghệ.

Miễn trừ MiCA

Các loại tiền điện tử khác được mua miễn phí. Định nghĩa về “miễn phí” trong MiCA cũng được làm rõ và thực thi nghiêm ngặt: tiền điện tử có được bằng cách trao đổi thông tin cá nhân, trả phí thành viên, hoa hồng, lợi ích tiền tệ hoặc phi tiền tệ không phải là tiền điện tử được miễn phí theo định nghĩa.

Tiền điện tử được thưởng cho việc duy trì công nghệ sổ cái phân tán (DLT) hoặc xác thực giao dịch, chẳng hạn như Bitcoin.

Token tiện ích được sử dụng để đổi lấy hàng hóa hoặc dịch vụ. Trong trường hợp token tiện ích cho hàng hóa và dịch vụ vẫn chưa sẵn sàng, MiCA áp dụng cho những token có thời gian lập kế hoạch trên 12 tháng.

Tiền điện tử là duy nhất và không thể thay thế cho các tiền điện tử khác, tức là NFT (MiCA không sử dụng trực tiếp thuật ngữ “NFT” trong văn bản).

Các phương pháp tiếp cận theo quy định của MiCA với stablecoin, DeFi và NFT

MiCA sẽ bảo vệ người dùng bằng cách yêu cầu các nhà phát hành stablecoin thiết lập đủ dự trữ thanh khoản theo tỷ lệ 1:1 và một phần dưới dạng tiền gửi. Mỗi holder stablecoin tương ứng có quyền yêu cầu tài sản dưới dạng trách nhiệm pháp lý của nhà phát hành bất cứ lúc nào và các quy tắc yêu cầu hoạt động của dự trữ phải cung cấp đủ thanh khoản tối thiểu. Tất cả các loại stablecoin sẽ được EBA quản lý.

Ngoài ra, MiCA quy định số lượng giao dịch hàng ngày không được vượt quá 1 triệu và khối lượng giao dịch đối với stablecoin không được hỗ trợ bằng euro không được vượt quá 200 triệu euro. Hiện tại, 3 stablecoin chính là USDT, USDC và BUSD chiếm hơn 75% khối lượng giao dịch tiền điện tử, đã vượt đáng kể các điều khoản của MiCA về số lượng giao dịch và khối lượng giao dịch hàng ngày. Nếu EU kiên trì theo đuổi các chính sách quy định liên quan đến stablecoin phi euro trong tương lai, điều đó có thể cản trở khả năng cạnh tranh và tiềm năng đổi mới của thị trường tiền điện tử khu vực này.

Hiện tại, MiCA chưa đưa DeFi vào phạm vi điều chỉnh vì cấu trúc thông tin DeFi khác với tài chính truyền thống nên các chính sách tiêu chuẩn hóa không thể điều chỉnh lĩnh vực một cách hiệu quả. EU đang thử nghiệm giải pháp “quy định nhúng” cho DeFi. Vào ngày 28/9, cuộc đấu giá công khai cho nghiên cứu về “quy định nhúng của DeFi trên Ethereum” đã được bắt đầu trên trang web của EU. Ngân sách khoảng 250.000 euro và thời gian nghiên cứu dự kiến ​​là 15 tháng. Giải pháp “quy định nhúng” sẽ cung cấp cho các bên quản lý khả năng tự động giám sát việc tuân thủ bằng cách đọc dữ liệu on-chain, giảm bớt nhu cầu cho những người tham gia thị trường về việc tích cực thu thập dữ liệu, xác nhận và đệ trình lên các cơ quan quản lý tương ứng.

NFT cũng tạm thời bị loại khỏi MiCA. Theo MiCA, tiền điện tử là duy nhất và không thể thay thế với các loại tiền điện tử khác nằm ngoài phạm vi của quy định này. Đồng thời, Ủy ban Châu Âu sẽ cần đánh giá và thiết lập chế độ quản lý đối với NFT trong vòng 18 tháng. MiCA không chèn thuật ngữ thường được sử dụng “NFT” nhưng mô tả chúng theo nguyên tắc tự nhiên hơn vẻ bề ngoài: giá trị của một NFT được cấu thành bởi tính duy nhất và chức năng, nó không thể được định giá bởi bất kỳ cơ chế định giá đơn lẻ nào hoặc được đo lường với bất kỳ loại tài sản đơn lẻ nào. Do đó, một F-NFT (NFT phân đoạn) sẽ không được coi là tiền điện tử duy nhất hoặc không thể thay thế. Đồng thời, số lượng phát hành NFT quá mức sẽ bị coi là có thể thay thế về bản chất và tuân theo các quy định của MiCA.

Quy định chuyển tiền cực kỳ nghiêm ngặt (TFR) sẽ tồn tại lâu dài?

TFR lần đầu tiên được đệ trình lên Ủy ban Châu Âu vào tháng 7/2021 trong các biện pháp lập pháp đang được triển khai của EU nhằm cải thiện hoạt động chống rửa tiền (AML) và chống tài trợ khủng bố (CTF).

Theo TFR, không thể chuyển bất kỳ coin nào giữa các tài khoản của các nhà cung cấp dịch vụ tiền điện tử (CASP) mà không có KYC (yêu cầu xác minh) hoàn chỉnh. Ngưỡng này nghiêm ngặt hơn ngưỡng €1.000 (1.035 đô la) được đặt làm “quy tắc du lịch” theo quy định trong lĩnh vực tài chính truyền thống. CASP không thể xử lý giao dịch chuyển từ khách hàng của sàn giao dịch sang địa chỉ ví không lưu ký (custody) mà không có KYC ban đầu cho biết rằng địa chỉ ví thuộc về người gửi. Hoạt động chuyển giữa hai ví không lưu ký không được TFR quy định.

Các phản hồi khác nhau từ công chúng EU, những người ủng hộ lập luận rằng nó sẽ làm rõ các ranh giới quy định đối với CASP, nhưng nhiều người phản đối hơn vì những lo ngại về việc những người tham gia thị trường không thể tuân thủ các yêu cầu kỹ thuật của quy tắc và việc thu thập dữ liệu cá nhân có thể không nhất thiết cản trở hoạt động rửa tiền, chưa kể TRF vi phạm các điều khoản về quyền riêng tư trong Hiến chương về các Quyền cơ bản của Liên minh Châu Âu. Với việc hoãn bỏ phiếu cho MiCA đến tháng 2/2023, công việc lập pháp về TFR cũng có thể bị trì hoãn và nhiều người đang mong đợi một số điều chỉnh trong văn bản cuối cùng nhằm xem xét đầy đủ tính đặc biệt của tiền điện tử nhưng không đi chệch khỏi mục tiêu điều chỉnh cuối cùng là nâng cao tính minh bạch.

Ý nghĩa của MiCA đối với ngành công nghiệp tiền điện tử

Bốn mục tiêu cơ bản của MiCA là: thiết lập khung pháp lý cho tiền điện tử, cung cấp hỗ trợ cho các hoạt động đổi mới và cạnh tranh công bằng trên thị trường tiền điện tử, thực thi bảo vệ người tiêu dùng/nhà đầu tư và tính toàn vẹn của thị trường, đồng thời đảm bảo sự ổn định của hệ thống tài chính. Một số thay đổi quan trọng dự kiến ​​sẽ xuất hiện sau khi triển khai MiCA và TFR:

(1) Một hệ thống quy định và thực thi thống nhất sẽ được hình thành trong EU. Việc thực thi MiCA sẽ được quản lý bởi một cơ quan được chỉ định ở mỗi quốc gia thành viên và Cơ quan Ngân hàng Châu Âu (EBA) và Cơ quan Thị trường và Chứng khoán Châu Âu (ESMA) chịu trách nhiệm ở EU, cụ thể hơn là Nhà cung cấp dịch vụ tiền điện tử (CASP) có tính hợp pháp trong EU miễn là nó được đăng ký và phê duyệt ở bất kỳ quốc gia thành viên nào của EU.

(2) Hệ thống báo cáo thông tin và các hạn chế đối với hành vi kinh doanh được chỉ định cho đối tượng theo quy định, tức là các dự án tiền điện tử và nhà cung cấp dịch vụ tiền điện tử (CASP), cụ thể hơn, nội dung truyền thông marketing, phát hành và sửa đổi thông tin của các dự án tiền điện tử được quy định.

(3) Người tiêu dùng sẽ được bảo vệ thích hợp và các hành vi như thao túng thị trường tiền điện tử và giao dịch nội gián đều bị cấm. Chẳng hạn, các dự án stablecoin và nhà cung cấp dịch vụ tiền điện tử (CASP) có các yêu cầu rõ ràng về dự trữ; một dự án có nhiều tiền hơn và có thể có nhiều ảnh hưởng hơn đến thị trường sẽ có nhiều khả năng được điều tiết hơn, điều này có thể ngăn chặn hiệu quả các sự cố tương tự như FTX trong tương lai.

(4) Các quy định chặt chẽ hơn đối với các tài sản quan trọng và có nhiều cơ hội hơn cho những đổi mới. Ranh giới của các quy định được xác định rõ ràng đối với các tiền điện tử quan trọng và phát triển, trong khi các tiền điện tử kém phát triển, chẳng hạn như NFT và DeFi, được loại trừ khỏi khung pháp lý hiện tại với mục đích không cản trở sự đổi mới.

(5) Theo dõi tiền điện tử, chống rửa tiền và chống khủng bố được tăng cường hơn nữa. TFR mở rộng “quy tắc di chuyển” cho tất cả các giao dịch tiền điện tử bằng cách loại bỏ ngưỡng tối thiểu và miễn trừ chuyển giá trị thấp; cả hai bên bắt buộc phải tiết lộ đầy đủ thông tin cá nhân có chứa nguồn tiền và người thụ hưởng liên kết khi giao dịch trên nền tảng nhà cung cấp dịch vụ tiền điện tử (CASP).

Việc triển khai MiCA đảm bảo khung pháp lý thống nhất có hiệu lực ở 27 quốc gia thành viên trên khắp EU, do đó gánh nặng của các dự án và sàn giao dịch về chi phí tuân thủ và mở rộng ở các khu vực pháp lý khác nhau trong EU sẽ được giảm bớt và người dùng tiền điện tử sẽ tham gia vào một thị trường có nhiều thanh khoản và cơ hội hơn khi thị trường hiện lớn hơn. Ngoại trừ các thông số kỹ thuật về tiết lộ thông tin, dự trữ, truyền thông marketing và hoạt động, các công ty tiền điện tử bị cấm nhận tiền lãi khi gửi stablecoin; nhiều quy định đang được đưa ra cho các bên trung gian như sàn giao dịch tập trung, điều này có thể gây khó chịu cho một số sàn giao dịch đã quen với tăng trưởng “không khuô” vì họ sẽ phải đối mặt với nhiều hạn chế hơn và nhiều quỹ và tổ chức tài chính truyền thống có thể thấy đây là thời điểm thích hợp để tham gia vào thị trường trong sạch trước mắt cơ quan chức năng. Ý nghĩa tích cực của MiCA đối với ngành công nghiệp tiền điện tử lớn hơn những tác động tiêu cực, vì thị trường được điều tiết có lợi hơn cho sự phát triển tổng thể của tiền điện tử, và các startup và sàn giao dịch nhỏ hơn có thể hưởng lợi nhiều hơn từ MiCA so với các dự án sàn giao dịch và tiền điện tử lớn như Binance.

Cuối cùng, MiCA và TFR chỉ là sự khởi đầu của thị trường tiền điện tử được quy định tại EU; nhiều thay đổi và sự không chắc chắn có thể vẫn còn được bàn luận trong tương lai. Một số điều khoản kiểm duyệt được tìm thấy trong MiCA và TFR, đồng thời một số lượng lớn các đối tượng sẽ được xem xét và đánh giá lại sau 1–3 năm kể từ khi có hiệu lực, chẳng hạn như ví không lưu ký, NFT và tính bền vững của các hành vi. Ngoài MiCA và TFR, EU cũng đang thực hiện một số sáng kiến ​​sẽ có tác động đáng kể đến thị trường tiền điện tử, chẳng hạn như sandbox DLT, Đạo luật phục hồi hoạt động kỹ thuật số (DORA), “quy định nhúng” trong DeFi, báo cáo NFT và luật pháp về đồng Euro kỹ thuật số.

Tham gia Telegram của Tạp Chí Bitcoin: https://t.me/tapchibitcoinvn

Theo dõi kênh Tiktok của Tạp Chí Bitcoin tại đây: https://www.tiktok.com/@tapchibitcoin

• CEO OpenSea: Thất bại của FTX là “cơ hội” để tái tập trung vào niềm tin
• Chủ tịch ECB kêu gọi MiCA II để đối phó với sự sụp đổ của FTX
• Ủy ban của Nghị viện Liên minh Châu Âu phê duyệt thỏa thuận MiCA để điều chỉnh tiền điện tử

Minh Anh

Theo Huobi Research