Lĩnh vực public blockchain đã phát triển từ dưới vài triệu đô la trong thập kỷ qua lên một ngành công nghiệp trị giá 1 nghìn tỷ USD. Tuy nhiên, một điều mà không gian vẫn chưa đạt được là một giải pháp tương tác an toàn, phi tập trung.
Hãy lấy việc chuyển từ Ethereum sang Bitcoin, network blockchain lớn nhất, làm ví dụ. Trong lịch sử, các sàn giao dịch tập trung là một trong số ít các giải pháp khả thi, an toàn để chuyển từ chain này sang chain khác. BitGo, nhà cung cấp giải pháp tập trung, chiếm hơn 93,6% Bitcoin nối với Ethereum. Người dùng phải dựa vào các nền tảng đối tác của BitGo như sàn tập trung hoặc CoinList để giao dịch BTC và WBTC.
Sự thống trị của WBTC khiến nó gặp rủi ro về quy định và có tính tập trung rõ ràng. RenBTC, một nền tảng do Alameda Research quản lý, đã giải thể vào tháng 12 năm 2022 sau sự sụp đổ của FTX và điều tương tự có thể xảy ra với BitGo. Cuộc đàn áp theo quy định gần đây đối với Paxos vì đã phát hành stablecoin Binance USD có thể đưa các dịch vụ như BitGo vào tầm ngắm của Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ (SEC).
Khả năng tương tác giữa các nền tảng smart contract và các blockchain dành riêng cho ứng dụng khác cũng phải được phát triển. Sidechains và rollup trên Polygon, Arbitrum và Optimism chiếm 90% khối lượng cầu nối cross-chain từ Ethereum. Các cây cầu Rainbow và Fantom của Near là các blockchain độc lập duy nhất có tổng giá trị đáng chú ý bị khóa trên các cầu nối với Ethereum.
Thị phần Ethereum của các cầu theo TVL | Nguồn: Dune
Một số dự án tiền điện tử lớn, chẳng hạn như Polkadot và Cosmos, đã triển khai mô-đun ngay từ đầu để xây dựng một nền tảng cross-chain an toàn, có thể mở rộng, với mục tiêu cuối cùng là thiết lập một “network các network” có thể tương tác với nhau. Tuy nhiên, Cosmos vẫn chưa thu hút đủ thanh khoản cho hệ sinh thái của mình và Polkadot vẫn đang nỗ lực phát triển.
Chu kỳ cường điệu năm 2021 chứng kiến sự xuất hiện của một “tương lai đa chain – nơi các blockchain khác nhau được kết hợp với nhau thông qua các giải pháp có thể tương tác. Thế hệ cầu nối đầu tiên rất thô sơ và tập trung, cuối cùng khiến chúng trở thành mục tiêu của hacker.
Thế hệ tiếp theo của các giải pháp tương tác hoạt động như các blockchain riêng biệt, bao gồm tính phân quyền và tăng cường bảo mật. Chúng bao gồm các token trung gian như RUNE của THORchain. Tuy nhiên, khối lượng chuyển khoản hàng ngày qua THORchain vẫn ở mức dưới 20 triệu USD, cho thấy nó không nhận được mức sử dụng đáng kể. Một giải pháp mới về cổng riêng tư dành cho Bitcoin trên Ethereum được giới thiệu là sẽ ra mắt vào quý 1 năm 2023. Nó sẽ tìm cách thay thế các nhà cung cấp tập trung như BitGo trong việc bắc cầu nối thanh khoản giữa Bitcoin và Ethereum.
Một số giao thức khác tập trung vào khả năng tương tác giữa các nền tảng smart contract. Trong đó, LayerZero là một giao thức có khả năng tương tác đa chain cho phép phát triển các ứng dụng như sàn giao dịch phi tập trung và giao thức cho vay trên giao thức đó. Các giao thức này có thể tương tác với các chain như Ethereum, Cosmos Hub và Solana. Stargate là DEX đầu tiên được xây dựng bằng LayerZero và có thanh khoản trị giá 324 triệu USD trên Ethereum, Polygon, BNB Smart Chain và Avalanche.
Celestia là một blockchain layer-1 được xây dựng bằng SDK Cosmos. Nền tảng hỗ trợ thực thi smart contract nhưng chỉ chịu trách nhiệm đặt hàng các giao dịch và làm cho dữ liệu của blockchain dễ truy cập hơn. Nền tảng này hoạt động như một lớp trung gian giữa Ethereum và mainnet bằng cách nén dữ liệu để thực thi nhanh hơn trên layer-Ethereum-1. Celestia không xác minh dữ liệu block nhưng giúp tối ưu hóa chi phí gas và tốc độ thực thi. Khả năng này sẽ mở rộng đến các blockchain layer-1 như Cosmos, Solana và Avalanche. Nhóm sẽ bắt đầu chạy thử vào quý 1 năm 2023 để bắt đầu thử nghiệm công khai và thưởng cho những trình xác thực network tiêm phong bằng một đợt airdrop token.
Fuel Labs, nhóm xây dựng Fuel Network, cũng đã phát triển ngôn ngữ lập trình Fuel Virtual Machine và Sway, giúp nâng cao tốc độ giao dịch. Nhóm đã ra mắt testnet beta thứ hai vào tháng 11 năm 2022 và testnet công khai dự kiến sẽ hoạt động vào khoảng năm 2023.
Mặc dù không gian blockchain có thể tương tác vẫn chưa được phát triển và chịu rủi ro nhiều về vấn đề tập trung, nhiều nhóm khác nhau đang nghiên cứu các giải pháp phi tập trung sẽ ra mắt vào năm 2023. Các giao thức này sẽ kết nối thanh khoản một cách an toàn giữa các giao thức tài chính phi tập trung và các blockchain layer-1 khác. Trên hết, chúng cũng sẽ giúp xây dựng một tương lai đa chain, trong đó trải nghiệm người dùng sẽ được nâng cao và liền mạch hơn.
Tham gia Telegram của Tạp Chí Bitcoin: https://t.me/tapchibitcoinvn
Theo dõi Twitter: https://twitter.com/tapchibtc_io
Theo dõi Tiktok: https://www.tiktok.com/@tapchibitcoin
- Lý do Blockchain công khai được quy định duy nhất của Trung Quốc tăng 1.300% vào năm 2023
- Ai đó đã fork Bitcoin ordinals NFT vào blockchain Litecoin
Xoài
Theo Cointelegraph
