“Điều gì xảy ra sau khi chúng ta chết” là câu hỏi muôn thuở mà nhân loại đã vật lộn trong hàng thiên niên kỷ. Các tôn giáo, triết gia và các nhà lãnh đạo tư tưởng đã đưa ra vô vàn lý thuyết về số phận của mỗi người sau khi cuộc sống trên Trái đất kết thúc . Cho đến nay, chưa có kết luận dựa trên cơ sở khoa học, thực tế nào đưa ra câu trả lời thỏa đáng.
Các nhà tâm lý học đã hiểu rằng nỗi sợ hãi về cái chết – hay nhận thức về cái chết – là động cơ chính thúc đẩy hành động của con người. Những phát triển như nhân bản hay việc tạo ra thế giới ảo, trước đây là khoa học viễn tưởng, đã trở thành hiện thực.
Giờ đây, trong thời đại của metaverse, con người là kiến trúc sư của một thế giới kỹ thuật số mới và một cuộc sống kỹ thuật số mới. Trong không gian Web3, metaverse đã thu hút được nhiều sự chú ý từ các nhà đầu tư bên ngoài và thu hút sự gia nhập của các công ty lâu đời. Lĩnh vực metaverse sẽ có giá trị ước tính là 5 nghìn tỷ đô la vào năm 2030.
Nhiều người tin rằng metaverse sẽ “định hình lại” cấu trúc đời sống xã hội hiện tại.
Nguồn gốc mới của cuộc sống kỹ thuật số này đặt ra những câu hỏi muôn thuở: Nếu cuộc sống được tái tạo trong thực tế kỹ thuật số, liệu cái chết cũng sẽ khác đi? Cụ thể, điều gì xảy ra sau khi chúng ta chết trong metaverse với tư cách là con người và avatar?
Điều gì xảy ra khi chúng ta chết trong không gian số?
Điều gì sẽ xảy ra sau khi chúng ta chết vẫn hiện vẫn còn là một ẩn số, liên quan đến điểm đến cuối cùng hoặc điểm đến tiếp theo của linh hồn con người. Tuy nhiên, các nền văn hóa khác nhau trên toàn thế giới có những các nghi lễ liên quan đến cái chết khác nhau, đó là kinh nghiệm của con người về việc quyết định điều gì xảy ra với cơ thể chúng ta sau khi chết.
Khi nhiều người tiếp tục số hóa danh tính của họ, tạo ra avatar trong thế giới ảo và nắm giữ tài sản kỹ thuật số, câu hỏi về điều gì xảy ra sau khi chết lại xuất hiện.
Sự ra đời của phương tiện truyền thông xã hội là một trong những trường hợp sớm nhất mà con người phải đối mặt với danh tính kỹ thuật số sau khi chết.
Ví dụ: tại Facebook, hồ sơ của người dùng sẽ được “tưởng nhớ” như một “nơi để bạn bè và gia đình tụ tập và chia sẻ những kỷ niệm sau khi một người qua đời”. Nó cũng hoạt động như một tính năng bảo mật để ngăn chặn bất kỳ lần đăng nhập nào trong tương lai.
Meta – công ty mẹ của Facebook đã tích cực theo đuổi sự phát triển của metaverse. Mark Zuckerberg, nhà sáng lập công ty, đã đăng tải một video giải thích về metaverse của Meta vào tháng 10 năm 2021.
Mặc dù đoạn clip không đề cập rõ ràng đến cái chết, nhưng người dùng bắt đầu đặt câu hỏi về cái chết trong metaverse. Ngay sau đó, một dark meme đã được lan truyền trên mạng xã hội với câu nói được cho là của Zuckerberg: “Nếu bạn chết trong metaverse, bạn sẽ chết trong thế giới thực”.
— Niche Gamer (@nichegamer) October 29, 2021
Tuy nhiên, những nhà sáng lập và CEO của các nền tảng metaverse đang “đùa giỡn” với ý tưởng về cái chết khi thực tế số phát triển.
Frank Wilder, đồng sáng lập nền tảng metaverse Wilder World, cho biết rằng khi chúng ta xây dựng những địa điểm linh thiêng trong metaverse và tạo ra các phiên bản avatar mới của chính mình, khái niệm “chết” không còn giới hạn ở cái chết của một cơ thể vật lý:
“Trong thế giới kỹ thuật số này, chúng ta có khả năng tưởng tượng ra những hình thức tồn tại mới sau khi chết, chẳng hạn như việc bảo tồn ý thức kỹ thuật số của một người hoặc tạo ra một đài tưởng niệm ảo.”
Wilder nói rằng việc tôn vinh “sự thiêng liêng của cuộc sống là một cuộc khám phá tinh tế”, và con người sẽ thừa hưởng nhiều cách thức khác nhau để lựa chọn cách họ muốn tôn vinh cuộc sống của mình.
Nghĩa trang trên bầu trời
Đối với Mariana Cabugueira, kiến trúc sư trưởng và là nhà quy hoạch đô thị của Wiami, thành phố kỹ thuật số đầu tiên của Wilder World, “chiều thực tế mới” này tạo ra cách thức mới để bảo tồn các di sản.
Lấy ví dụ về khái niệm nghĩa trang. Theo quan điểm của bà, các nghĩa trang metaverse sẽ ít giống nghĩa địa hơn mà giống những không gian tưởng niệm được chỉ định với những viên nang chứa ký ức và linh hồn, do chủ nhân tạo ra để yên nghỉ trong không gian số.
“Những viên nang kỹ thuật số này cho thấy cách chúng ta muốn được ghi nhớ và tôn vinh, kể câu chuyện của chúng ta và truyền hơi ấm của một tâm hồn.”
Mặc dù avatar của chúng ta sẽ không già đi, nhưng ký ức đằng sau nó có thể thay thế cho một nhân vật kỹ thuật số, xứng đáng được khép lại và ăn mừng, Cabugueira cho biết, đồng thời nhấn mạnh “nghĩa trang vỏ bọc ký ức sẽ là nơi khép lại cuộc đời, để kết thúc nhân vật của chúng ta — bản thể mà chúng ta đã rời xa — hoặc một giai đoạn của cuộc đời mà chúng ta không còn ở đó nữa”.
Một viên đá tưởng niệm đến từ Remember, một hệ sinh thái cho phép người dùng đúc các vật kỷ niệm cho các sự kiện trọng đại trong cuộc đời. Nguồn: Remember.
Trong Wilder World, Cabugueira đã tưởng tượng ra được cách những không gian này sẽ hình thành một cách trực quan. Bà cho biết những không gian tưởng niệm này sẽ cao “giống như những thánh đường”, với biểu tượng gắn liền với bầu trời và ánh sáng.
“Tưởng nhớ không còn chỉ là chôn cất mà là tôn vinh sự phát triển của cuộc sống”, bà chia sẻ.
Đạo đức của cuộc sống kỹ thuật số sau khi chết
Nghĩa trang kỹ thuật số chỉ là một phần của những điều sẽ xảy ra sau cái chết kỹ thuật số. Một câu hỏi cấp bách hơn là: Điều gì sẽ xảy ra với dữ liệu và tài sản kỹ thuật số của chúng ta?
Yat Siu, đồng sáng lập và chủ tịch điều hành của Animoca Brands, tin rằng chúng ta vẫn còn sớm trong cuộc thảo luận này. Ông chia sẻ rằng những người nghĩ về những điều này đang làm nhiều hơn về “cách thức chuyển giao quyền giám sát tài sản cho những người thừa kế hơn là quản lý danh tính metaverse”. Siu nói:
“Trong metaverse, tính cách kỹ thuật số của bạn vẫn có thể có ảnh hưởng và tác động ngay cả khi nó không còn do bạn điều khiển nữa. Trên thực tế, một nhân cách kỹ thuật số thậm chí có thể trở nên có tầm ảnh hưởng hơn và có giá trị hơn sau khi thân xác của nó chết.”
Marja Konttinen, giám đốc marketing của Decentraland Foundation — tổ chức sáng lập của Decentraland metaverse — nói rằng thế giới ảo thường được coi là “thứ của tương lai”; tuy nhiên, chúng cũng có thể là một công cụ mạnh mẽ như ô cửa sổ nhìn về quá khứ.
Konttinen nhấn mạnh rằng một cặp song sinh kỹ thuật số tiếp tục sống sau cái chết về thể xác của người dùng có thể đặt ra những câu hỏi về đạo đức tương tự như những câu hỏi xung quanh trí tuệ nhân tạo hay deepfake.
“Nó chắc chắn sẽ mở ra khả năng tạo ra một lăng mộ ảo vĩnh viễn cho những ký ức và trải nghiệm của chúng ta, có thể ở dạng một NPC (nhân vật không phải người chơi) có ngoại hình và cách nói chuyện giống chúng ta, mãi mãi sống trong metaverse”.
“Công nghệ Thano” và “dremains”
Cái chết trong thực tế kỹ thuật số đã hợp nhất các công nghệ mới nổi với các lĩnh vực nghiên cứu cũ hơn xoay quanh cái chết và nỗi buồn.
Cole Imperi là một nhà giải phẫu học — một chuyên gia nghiên cứu về cái chết, sự ra đi, sự đau buồn và sự mất mát, bắt nguồn từ một từ tiếng Hy Lạp có nghĩa là cái chết, “thanatos” — và là nhà sáng lập Trường Thần học Hoa Kỳ. Bà nói với phóng viên rằng có một lĩnh vực con trong thần kinh học gọi là “công nghệ thano” tập trung vào sự giao thoa giữa lĩnh vực của bà và công nghệ.
Bà cho biết rằng không gian kỹ thuật số có thể cung cấp nhiều cách hơn để “kết nối liền mạch giữa người chết với người sống”, điều mà không gian vật lý không thể:
“Thế giới bên kia trông không gian số mang đến nhiều cơ hội hơn để tiếp tục gắn kết với những người thân yêu đã khuất của chúng ta và tôi tin rằng, cũng là cơ hội lớn nhất để tiến bộ trong cách chúng ta tưởng niệm và tưởng nhớ những người thân yêu của mình.”
Vào năm 2009, Imperi thậm chí còn đặt ra thuật ngữ “dremains”, dùng để chỉ phần còn lại mà mọi người để lại sau khi chết trong thế giới số. Imperi giúp điều hành ThanaLab, theo dõi “các mô hình tưởng niệm trực tuyến và sự phát triển liên quan đến cái chết của người dùng”.
Bà cho biết cái chết kỹ thuật số của người dùng đang trở nên phổ biến hơn và việc đưa khía cạnh này trong cuộc sống đời thực của chúng ta vào không gian kỹ thuật số là điều đương nhiên.
Chúng ta có câu trả lời không?
Metaverse đã có từ lâu. Năm 1992, nhà văn khoa học viễn tưởng người Mỹ Neal Stephenson lần đầu tiên đặt ra thuật ngữ metaverse, ngay trước cả khi có bất kỳ nền tảng nào mà chúng ta có ngày nay.
Điều đó nói lên rằng, ngay cả bây giờ, khi chúng ta có nhiều ý tưởng hữu hình hơn về metaverse và khả năng của nó, nó vẫn còn ở giai đoạn sơ khai. Điều này có nghĩa là các khái niệm quan trọng đối với nhân loại có một vị trí trong thế giới vật chất, chẳng hạn như cái chết, vẫn đang hình thành dưới dạng kỹ thuật số.
Các kiến trúc sư kỹ thuật số như Mariana Cabugueira hiện đang hình dung lại tương lai của các nghĩa trang kỹ thuật số và các nhà nghiên cứu như Cole Imperi đang theo dõi trực tuyến di tích kỹ thuật số của cuộc sống con người.
Có thể chúng ta vẫn không biết điều gì xảy ra sau khi chết; tuy nhiên, trong metaverse, chúng ta đang tiến gần hơn đến câu trả lời.
Tham gia Telegram của Tạp Chí Bitcoin: https://t.me/tapchibitcoinvn
Theo dõi Twitter: https://twitter.com/tapchibtc_io
Theo dõi Tiktok: https://www.tiktok.com/@tapchibitcoin
- Metaverse Otherside của Yuga Labs sẽ ra mắt “chuyến đi thứ hai” vào ngày 25/3
- Subreddit tiền điện tử ra mắt pool token MOON mới trên SushiSwap
Itadori
Theo Cointelegraph
