Optimism là gì?
Optimism là một giải pháp Layer 2 cho Ethereum sử dụng optimistic rollups để cung cấp cho người dùng các giao dịch rẻ hơn và trải nghiệm người dùng mượt mà hơn.
Những điểm chính
- Optimism là một giải pháp mở rộng Layer 2 cho Ethereum và hoạt động bằng cách sử dụng optimistic rollups. Đây là chuỗi lớn thứ năm theo TVL, với khoảng 868 triệu đô la trong TVL.
- Là một optimistic rollup, nó gộp các giao dịch và gom chúng vào một giao dịch duy nhất để thực thi trên Layer 1 (Ethereum).
- Optimism giúp người dùng cuối truy cập các dApps của Ethereum với giao dịch rẻ hơn và trải nghiệm người dùng mượt mà hơn.
Một trong những thách thức lớn nhất đối với Ethereum là khả năng mở rộng, điều này đã bị đánh đổi để bảo đảm an toàn và phi tập trung. Đây là nơi các giải pháp Layer 2 ra đời – chúng giải quyết thách thức mở rộng bằng cách xây dựng các lớp thực thi trên Ethereum để cho phép mạng xử lý nhiều giao dịch hơn, đồng thời tận dụng cơ sở hạ tầng an toàn và phi tập trung của Layer 1 (Ethereum).
Hôm nay, chúng ta sẽ xem xét một trong những blockchain Layer 2 phổ biến nhất: Optimism, một trong những layer 2 Ethereum lớn nhất thị trường tính theo TVL.
Hiểu về Optimism
Optimism là một giải pháp Layer 2 tương đương EVM cho Ethereum, blockchain Layer 1 phổ biến nhất để xây dựng các dApps. Ethereum, blockchain đầu tiên ra mắt với các hợp đồng thông minh, có thể trở nên chậm và đắt đỏ. Nhưng chúng ta sẽ nói thêm về điều này trong phần tiếp theo.
Hiện tại, hãy biết rằng Optimism là một giải pháp mở rộng cho Ethereum và là một blockchain riêng biệt chạy trên nó với mạng lưới các dApps riêng được xây dựng trên nó. Tuy nhiên, vì Optimism tương đương EVM, nó hoàn toàn tương thích với các ứng dụng hiện có trên Ethereum mainnet, đảm bảo triển khai dễ dàng.
Sứ mệnh của Optimism? Giúp người dùng cuối như chúng ta truy cập các dApps với các giao dịch rẻ hơn và trải nghiệm người dùng mượt mà hơn.
Với tầm nhìn về tương lai liên thông và tạo ra OP Superchain, Optimism cũng đã mở quyền truy cập vào OP stack của mình, một khung kiến trúc phân modular hóa để tạo các chuỗi Layer 2 cho phép tạo ra các blockchain dành riêng cho ứng dụng. Hai dự án quan trọng xây dựng với OP Stack là Base của Coinbase và Magi của a16z.
Bây giờ hãy xem tại sao Ethereum cần Optimism – hoặc bất kỳ giải pháp Layer 2 nào khác – ngay từ đầu.
Mở rộng Ethereum với Optimism
Trong whitepaper của Ethereum, người sáng lập Vitalik Buterin mô tả sự đánh đổi này như là Bộ ba vấn đề của Blockchain. Bộ ba này cho rằng bạn có thể có khả năng mở rộng, an toàn và phi tập trung, nhưng không thể có cả ba cùng một lúc. Trong trường hợp của Ethereum, khả năng mở rộng đã bị hy sinh để đảm bảo an toàn và phi tập trung.
Vì vậy, Ethereum ra mắt với một hạn chế có chủ đích. Nhưng vì Ethereum được thiết kế theo mô hình dựa trên đấu giá cho blockspace, hạn chế này tự trình bày một loạt các vấn đề. Thách thức nổi bật nhất là tắc nghẽn mạng, tiếp theo là sự gia tăng nhu cầu của người dùng. Những sự gia tăng này thúc đẩy các cuộc chiến đấu giá giữa các người dùng muốn thấy giao dịch của họ được thực hiện thay vì của người khác.
Qua thời gian, người ta chấp nhận rằng các giải pháp Layer 2 của Ethereum sẽ dẫn đầu trong cuộc chiến mở rộng. Vì vậy, các nâng cấp của Ethereum sẽ chuyển hướng tập trung. Sứ mệnh đã thay đổi để đặt nền tảng kiến trúc cho hoạt động trơn tru của rollups trên nó.
Optimism hoạt động như thế nào?
Optimism hoạt động bằng cách sử dụng optimistic rollups. Những rollup này được đặt tên như vậy vì chúng gộp tất cả các giao dịch và gom chúng vào một giao dịch duy nhất, để thực thi trên Layer 1. Bằng cách đó, blockchain Layer 2 của Optimism thừa hưởng tất cả các tính năng bảo mật từ Ethereum.
Chúng được gọi là “optimistic” rollups vì một lý do. Chúng giả định – khá lạc quan – rằng tất cả các giao dịch đều hợp lệ cho đến khi bị thách thức và chứng minh ngược lại. Cách tiếp cận triết học này là cách Optimism có thể cung cấp các giao dịch cực nhanh cho người dùng crypto.
Vậy điều gì xảy ra khi có một giao dịch đáng ngờ thực sự xảy ra? Hệ thống có một cửa sổ thách thức kéo dài 1 tuần nơi các giao dịch như vậy có thể bị tranh chấp bằng cách chạy một bằng chứng lỗi.
Trước đây được gọi là chứng minh gian lận, nó bao gồm việc chạy quá trình chuyển đổi trạng thái bị tranh chấp so với các của lớp cơ bản. Nếu bằng chứng lỗi được xác thực, thì loạt giao dịch sẽ được chạy lại. Một kế hoạch gọn gàng và đơn giản, cho đến nay chưa có thách thức lớn nào xuất hiện. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng các quỹ chỉ được giải phóng sau khi thời gian thách thức đã trôi qua.
Quản trị: Token House và Citizens’ House
Optimism hoạt động như một Collective và điều hành quản trị của mình như một thực thể kép. Hai khuôn mặt này bao gồm Token House và Citizens’ House. Được trang bị với một mục tiêu tham vọng, Optimism Collective nhằm mục đích điều chỉnh động cơ lợi nhuận với khuyến khích tạo ra tác động tích cực.
Collective tin rằng – và đúng như vậy – các kế hoạch khuyến khích hiện tại giữa hai yếu tố này không được điều chỉnh tốt. Đó là lý do tại sao Citizens’ House có một nhiệm vụ cao cả hơn. Điều này bao gồm việc bỏ phiếu về các vấn đề khuyến khích sự điều chỉnh tốt hơn giữa tác động và lợi nhuận. Nói cách khác, Citizens’ House bỏ phiếu về các quyết định tài trợ hàng hóa công cộng khuyến khích làm điều tốt.
Ngược lại, Token House có trách nhiệm liên quan đến việc bỏ phiếu về các quyết định kỹ thuật. Bao gồm bỏ phiếu về các nâng cấp tương lai, các vấn đề và tương tự. Nhân tiện, cách tiếp cận quản trị kép này chưa hoàn toàn hoạt động, và hiện tại vẫn đang trong giai đoạn đề xuất.
Tokenomics
Optimism hiện có vốn hóa thị trường hơn 1,2 tỷ đô la. Với tổng cung được giới hạn ở mức 4.294.967.296 token, cung lưu thông là hơn 716 triệu, với tỷ lệ lạm phát 2%.
Trong tổng số này, 20% được phân bổ cho tài trợ hàng hóa công cộng hồi tố, 17% cho các nhà đầu tư, 19% cho các nhà đóng góp chính, và 25% cho quỹ hệ sinh thái. 19% còn lại bao gồm các airdrop, trong đó 5% được phân bổ cho airdrop đầu tiên. 14% còn lại sẽ được giữ lại cho các airdrop tương lai.
Trong Năm 1, 30% của tổng số này được mở khóa cho quỹ để phân phối. Các token còn lại sẽ được vesting, với các lần phát hành hàng năm được lập kế hoạch đến Năm 4.
Hệ sinh thái Optimism
Chúng ta có thể sử dụng DefiLlama để xem các giao thức phổ biến nhất trên Optimism tại đây. Bảng điều khiển TVL cho chúng ta thấy rằng 5 dApps hàng đầu trên Optimism tại thời điểm viết bài là:
1. Synthetix (SNX)
2. Aave V3 (AAVE)
3. Velodrome (VELO)
4. Uniswap (UNI)
5. Stargate (STG)
Hiện tại, có hơn 200 dApps đang chạy trên Optimism. Điều này khá ngạc nhiên, khi Optimism bị tụt hậu so với các đối thủ cạnh tranh khá nhiều. Arbitrum có 419 giao thức, nhưng Polygon chiến thắng, tự hào có hơn 450 giao thức.
Làm thế nào để sử dụng Optimism
Optimism không thể dễ dàng hơn cho người dùng Ethereum để bắt đầu sử dụng. Trên thực tế, Optimism dễ sử dụng hơn nhiều so với các đối thủ cạnh tranh của nó. Đây là một ví dụ. Nếu bạn đã có địa chỉ Ethereum, địa chỉ Optimism của bạn là giống hệt. Thật tuyệt phải không?
Điều này cũng áp dụng cho trình quét blockchain. Đây là trình scan blockchain của Optimism. Trông quen thuộc không? Nếu bạn đã sử dụng Etherscan trước đây, bạn sẽ cảm thấy thoải mái khi điều hướng giao diện này.
Nhân tiện, Optimism đã hỗ trợ các ví DeFi yêu thích của bạn. Vì vậy, hãy sử dụng MetaMask, ví trình duyệt Ethereum phổ biến nhất để lưu trữ tài sản kỹ thuật số của bạn. Nếu bạn đã có một
tài khoản được thiết lập cho ETH của mình, tuyệt vời! Bạn đã đi trước một bước.
Từ đây, chúng ta có hai lựa chọn. Chúng ta có thể…
1. Nhập token OP tùy chỉnh
2. Truy cập một giao thức DeFi đã hỗ trợ Optimism. Từ đây, chúng ta chỉ cần chuyển sang mạng Optimism trên trang web. Làm như vậy sẽ tự động thêm mạng vào ví Metamask của bạn và chuyển sang mạng cho bạn.
Nói về sự tiện lợi!
Lưu ý: Optimism dựa vào ETH cho phí giao dịch. Đó là lý do tại sao bạn vẫn cần nạp ví Optimism của mình với một số ETH. Điều này liên quan đến việc chuyển ETH từ một chuỗi khác, như Ethereum mainnet.
Optimism Vs. Polygon
Polygon cũng là một giải pháp Layer 2 phổ biến của Ethereum. Nhưng không giống như Optimism và Arbitrum, nó thực sự không phải là blockchain riêng của nó, mà là một sidechain! Điều này có thể làm một số độc giả thấy quá kỹ thuật. Nhưng sự khác biệt này đưa ra một số tác động quan trọng liên quan đến bảo mật.
Ví dụ, một sidechain dựa vào thuật toán đồng thuận riêng của nó, độc lập với chuỗi chính. Theo nghĩa này, Polygon không dựa vào tính năng bảo mật tuyệt vời của Ethereum chút nào.
So sánh điều này với các giải pháp Layer 2 như Optimism và Arbitrum. Hãy nhớ rằng chúng là blockchain riêng của mình hoạt động trên Ethereum. Vì vậy, trên Layer 2 của chúng, chúng gom tất cả các giao dịch của mình và gửi chúng dưới dạng một giao dịch duy nhất đến Layer 1 của Ethereum mainnet để xác thực.
Cảm ơn, chi phí giao dịch rẻ hơn và các khối nhanh hơn!
Nhưng quay lại với bảo mật một chút. Vì Polygon là một sidechain không gửi các giao dịch của mình đến Layer 1 của Ethereum mainnet để xác thực, nó không thừa hưởng các lợi thế bảo mật tuyệt vời của Ethereum.
Nhưng đừng quên rằng Polygon đã tồn tại lâu hơn nhiều như một chuỗi. (Nó thậm chí có token riêng, MATIC.) Thực tế, nó đã tiến tới cung cấp nhiều giải pháp dưới vành đai của nó. Bao gồm các loại zero-knowledge rollups và zero-knowledge (zk) proofs.
Không giống như optimistic rollups, zk-rollups dựa vào một loại phương pháp mật mã khác. Chúng ta sẽ không đi vào các chi tiết kỹ thuật ở đây, nhưng biết rằng zk-rollups tốn nhiều công sức tính toán hơn. Vì vậy, chúng cần nhiều thời gian hơn để thực hiện, mặc dù chúng có thể cung cấp bảo mật cao hơn, vì tất cả các quá trình chứng minh được thực hiện on-chain.
Optimism Vs. Arbitrum
Có thể nói là một sự thay thế “thực sự” cho Optimism, Arbitrum gần nhất với Optimism như là một đối thủ cạnh tranh. Cả hai đều khá mới, và cả hai đều dựa vào optimistic rollups. Để công bằng, Optimism đến trước. Và vì rollup của nó là mã nguồn mở, Arbitrum chỉ cần áp dụng mã và thực hiện một số cải tiến.
Không giống như Polygon, Arbitrum và Optimism đều là blockchain Layer 2, không phải là sidechain. Cũng không giống như Polygon, cả hai đều tận dụng lợi thế của việc có thể cung cấp cho các nhà phát triển các công cụ ngay lập tức thừa hưởng từ Ethereum.
Vậy còn những sự khác biệt quan trọng nào khác giữa hai chuỗi này?
Các giao dịch của Optimism đều được xác minh on-chain. Hơn nữa, chỉ có một vòng kiểm chứng gian lận liên quan. Hãy so sánh điều này với Arbitrum. Đối thủ của Optimism sử dụng kiểm chứng gian lận nhiều vòng, nếu bất kỳ giao dịch đáng ngờ nào bị phát hiện.
Hệ quả là giá gas trên Optimism bị giới hạn ở mức Layer 1. Nhưng đối với Arbitrum, vì không phải tất cả các giao dịch đều xảy ra on-chain, điều này không đúng.
Cuối cùng (và điều này khá tuyệt), Arbitrum không dựa vào Ethereum Virtual Machine (EVM). Thay vào đó, nó xây dựng cái riêng của mình, Arbitrum Virtual Machine, tương thích với EVM.
So với đó, Optimism là tương đương EVM. Bất cứ khi nào Ethereum trải qua một sự thay đổi lớn đối với thuật toán đồng thuận của nó, trạng thái của Optimism và Ethereum sẽ di chuyển theo cùng một hướng.
Optimism hiện đang làm việc để trở thành tương thích EVM, như Arbitrum đã làm. Sau cùng, làm như vậy sẽ cung cấp cho Optimism sự linh hoạt và khả năng thích ứng mà đối thủ mới của nó được hưởng.
Tham gia Telegram của Tạp Chí Bitcoin: https://t.me/tapchibitcoinvn
Theo dõi Twitter: https://twitter.com/tapchibtc_io
Theo dõi Tiktok: https://www.tiktok.com/@tapchibitcoin
- DePIN là gì?
- Render Network (RNDR) là gì? Nhà cung cấp sức mạnh tính toán GPU phi tập trung hàng đầu
- Golem Network (GLM) là gì?
Thạch Sanh
Theo Coingecko
