EthereumPoW (ETHW) là một blockchain độc lập, được tạo ra từ một đợt phân tách (hard fork) của mạng Ethereum, nhằm duy trì cơ chế đồng thuận Proof-of-Work (PoW) sau khi Ethereum chính thức chuyển sang Proof-of-Stake (PoS) thông qua sự kiện “The Merge” vào ngày 15 tháng 9 năm 2022. Dự án này ra đời từ sự bất đồng trong cộng đồng Ethereum, đặc biệt là từ các thợ đào (miners) không muốn từ bỏ cơ chế PoW do đã đầu tư lớn vào thiết bị khai thác. Dưới đây là cái nhìn tổng quan về EthereumPoW, từ nguồn gốc, đặc điểm, đến tiềm năng và thách thức.

Nguồn gốc của EthereumPoW

Ethereum, từ khi ra mắt vào năm 2015, đã sử dụng cơ chế PoW để bảo mật mạng lưới, nơi các thợ đào giải các bài toán phức tạp để xác thực giao dịch và tạo khối mới. Tuy nhiên, để cải thiện hiệu quả năng lượng và khả năng mở rộng, Ethereum đã lên kế hoạch chuyển sang PoS từ năm 2020, hoàn tất với “The Merge”. Sự thay đổi này khiến các thợ đào không còn vai trò trên mạng Ethereum, dẫn đến sự phản đối từ một bộ phận cộng đồng.

EthereumPoW được khởi xướng bởi một nhóm thợ đào, trong đó có nhân vật nổi bật là Chandler Guo, một nhà đầu tư và thợ đào người Trung Quốc. Vào ngày 27 tháng 7 năm 2022, Guo công bố ý tưởng về ETHW, với mục tiêu duy trì một phiên bản Ethereum sử dụng PoW. Chỉ hai ngày sau “The Merge”, đội ngũ ETHW Core đã triển khai mạng chính (mainnet) của EthereumPoW, cho phép mạng này hoạt động độc lập với Ethereum PoS.

Cách hoạt động của EthereumPoW

EthereumPoW kế thừa hầu hết các đặc điểm kỹ thuật của Ethereum trước “The Merge”, bao gồm:

• Cơ chế đồng thuận PoW: Các thợ đào sử dụng sức mạnh tính toán để giải các bài toán phức tạp, xác thực giao dịch và tạo khối mới. Điều này đảm bảo tính bảo mật và phi tập trung, nhưng đòi hỏi tiêu thụ năng lượng lớn.
• Hỗ trợ hợp đồng thông minh và DApps: Tương tự Ethereum, ETHW hỗ trợ các ứng dụng phi tập trung (DApps), tài chính phi tập trung (DeFi), NFT, và các dự án metaverse. Các nhà phát triển có thể sao chép trạng thái ứng dụng từ Ethereum sang ETHW, tăng tính thanh khoản và khả năng tương thích.
• Token ETHW: Đây là tài sản gốc của mạng EthereumPoW, được sử dụng để thưởng cho thợ đào và thanh toán phí giao dịch. Tổng cung lưu hành ban đầu của ETHW tương tự Ethereum, nhưng giảm khoảng 13,7 triệu ETH do các ETH bị khóa trong hợp đồng staking của Ethereum PoS không thể rút trên ETHW.

Một điểm đáng chú ý là EthereumPoW đã loại bỏ “difficulty bomb” – cơ chế làm tăng độ khó khai thác theo thời gian trên Ethereum – để đảm bảo mạng có thể tiếp tục được khai thác lâu dài.

Đặc điểm nổi bật

• Sự lựa chọn cho thợ đào: ETHW cung cấp một nền tảng cho các thợ đào tiếp tục sử dụng thiết bị của họ, đặc biệt là các GPU hiệu năng cao, thay vì chuyển sang các blockchain PoW khác hoặc từ bỏ khai thác.
• Hệ sinh thái đa dạng: ETHW hỗ trợ các ứng dụng tương tự Ethereum, từ DeFi, NFT đến game blockchain, tạo cơ hội cho các nhà phát triển và người dùng tham gia.
• Cộng đồng ủng hộ PoW: Dự án nhận được sự ủng hộ từ những người tin rằng PoW mang lại tính bảo mật và phi tập trung cao hơn so với PoS. Một số nhân vật nổi tiếng như Justin Sun (nhà sáng lập Tron) cũng đã bày tỏ sự hỗ trợ ban đầu.
• ETHW ID: Đây là hệ thống định danh phi tập trung trên mạng ETHW, cho phép ánh xạ tên dễ đọc (như “alice.ethw”) sang địa chỉ Ethereum hoặc các định danh khác, tương tự ENS trên Ethereum.

Thách thức và hạn chế

Mặc dù có tiềm năng, EthereumPoW đối mặt với nhiều thách thức:

• Thiếu hỗ trợ từ stablecoin: Các stablecoin lớn (như USDT, USDC) được neo giá bởi tài sản thực, không thể dễ dàng nhân đôi trên ETHW, gây khó khăn cho sự tích hợp vào hệ sinh thái DeFi.
• Cạnh tranh với Ethereum PoS: Ethereum PoS đã có hệ sinh thái mạnh mẽ và được cộng đồng rộng lớn chấp nhận. ETHW cần xây dựng sự ủng hộ từ người dùng, nhà phát triển, và doanh nghiệp để duy trì giá trị.
• Vấn đề môi trường: PoW tiêu tốn nhiều năng lượng, khiến ETHW bị chỉ trích về tính bền vững so với PoS.
• Tập trung hóa tiềm ẩn: Nhiều thợ đào tham gia các nhóm khai thác lớn (mining pools), có thể dẫn đến sự tập trung quyền lực trong mạng.
• Khởi đầu khó khăn: ETHW từng gặp các vấn đề kỹ thuật, như lỗ hổng replay attack ngay sau khi ra mắt, làm giảm niềm tin từ cộng đồng.

Tương lai của EthereumPoW

Tương lai của ETHW phụ thuộc vào khả năng xây dựng một hệ sinh thái mạnh mẽ và thu hút cộng đồng. Các dự án NFT và DApps đã bắt đầu xuất hiện trên ETHW, cho thấy tiềm năng phát triển. Tuy nhiên, để thành công, ETHW cần:

• Thu hút nhà phát triển: Khuyến khích các dự án DeFi, NFT, và game xây dựng trên ETHW.
• Cải thiện kỹ thuật: Khắc phục các lỗ hổng và nâng cao hiệu suất mạng.
• Xây dựng niềm tin: Tăng cường sự minh bạch và hỗ trợ từ cộng đồng để cạnh tranh với Ethereum PoS và các blockchain khác như Ethereum Classic.

Kết luận

EthereumPoW là một nỗ lực đáng chú ý nhằm duy trì di sản của cơ chế PoW trong hệ sinh thái Ethereum. Với sự hỗ trợ từ các thợ đào và một phần cộng đồng, ETHW mang đến một lựa chọn thay thế cho các nhà phát triển và người dùng yêu thích tính phi tập trung và bảo mật của PoW. Tuy nhiên, với những thách thức về môi trường, kỹ thuật, và cạnh tranh, ETHW cần nỗ lực không ngừng để khẳng định vị thế trong thị trường tiền điện tử.

Nếu bạn quan tâm đến việc đầu tư hoặc tham gia vào hệ sinh thái ETHW, hãy nghiên cứu kỹ lưỡng (DYOR) và cân nhắc các rủi ro liên quan. EthereumPoW không chỉ là một blockchain, mà còn là biểu tượng của sự kiên định trong việc bảo vệ giá trị của cơ chế PoW trong thế giới tiền điện tử.