Trong bài viết này, mình sẽ đưa ra so sánh về thị 3 thị trường lớn là Chứng khoán, Forex và một thị trường sinh sau đẻ muộn là Crypto. Bài viết tất nhiên gồm dữ liệu thống kê và góc nhìn cá nhân tác giả.
Chúng ta đi làm có lương và tích lũy, hoặc kinh doanh có lời ngoài mở rộng chính lĩnh vực đó, chúng ta sẽ dư ra một số tiền nhất định. Và lúc đó chúng ta cần làm gì với số tiền này để sinh lợi nhuận, đầu tư xuất hiện. Mình xin liệt kê một số các hoạt động đầu tư cơ bản khi chúng ta dư tiền
- Gửi tiết kiệm – Hình thức cơ bản, đơn giản nhất với rủi ro thấp, lợi nhuận thấp/trung bình.
- Phát triển sản xuất, kinh doanh, trồng trọt: Có 2 hình thức: Dựa trên chính chuyên môn của mình (Rất tốt & bền vững) và tập kinh doanh, sản xuất lĩnh vực khác sau khi tích lũy tiền từ hoạt động khác. (Mấy kiểu khởi nghiệp của VN đa số xếp trong hình thức này)
- Đầu tư vào các loại tài nguyên (Vàng, dầu mỏ, than, sắt, gỗ v.v). Thực tế có thể đưa vàng ra khỏi danh sách này, ngoài góc độ tài nguyên, nó gần như 1 hình thức tiền tệ. Các loại tài nguyên thì đầu tư đa phần ở cấp độ quốc gia hay tập đoàn lớn, ít có từ cá nhân nhỏ lẻ.
- Đầu tư BĐS – Một lĩnh vực bền vững và ổn định, tất nhiên cũng không hề dễ dàng và số lượng thua lỗ không hề ít, dù người chiến thắng cũng nhiều
- Đầu tư CK
- Đầu tư & giao dịch tiền tệ (Forex)
- Đầu tư tiền điện tử
- Đầu tư vào các quỹ đầu tư: Cách làm phổ biến ở các nước phát triển nhưng còn mới mẻ ở Việt Nam
- Góp vốn vào các dự án mạo hiểm: Đa số chỉ dành cho các nhà đầu tư có kinh nghiệm, sau khi đã thành công ở các dự án trước đó.
- Đầu tư vào các ngạch như lô đề, cờ bạc, bóng banh: Đây là lĩnh vực được nhiều người VN yêu thích đầu tư nhất.
Như vậy chúng ta có 10 ngạch đầu tư cơ bản với số tiền tích lũy. Tại sao mình lại gộp CK, Forex và Crypto vào 1 nhóm và so sánh nó? Trong 10 ngạch trên ta có thể chia gọn lại thành 3 nhóm:
1, Đầu tư sản xuất, kinh doanh (bao gồm gửi tiết kiệm)
2, Đầu tư cổ điển (BĐS, Vàng, bạc v.v & đầu tư mạo hiểm, góp quỹ)
3, Đầu cơ tài chính chuyên nghiệp. Forex, CK và Crypto nằm trong nhóm này
Đầu tư tài chính chuyên nghiệp hoàn toàn khác biệt với các nhóm còn lại. Bạn có thể giàu lên nhanh chóng, không giới hạn, thậm chí giới hạn về vốn cũng bị xóa bỏ. Điều duy nhất cần thiết là trình độ, và tất nhiên cái nghèo cũng đến rất nhanh với những người thua lỗ. Biên độ và phương thức giao dịch hoàn toàn cải tiến so với các mảng truyền thống. Chúng ta sẽ đi vào so sánh “cuộc chơi của trí thức, của những cái đầu”: Chứng khoán, Forex, Crypto.
Cả 3 thị trường này đều có hình thức “phái sinh”. Hiểm nôm na là “trade” (cá độ) trạng thái lên hay xuống, chỉ cần đoán đúng là tiền đã chảy về túi. Các thị trường có thể giao dịch phái sinh đều có thể mở rộng không giới hạn (Do không mua bán trực tiếp hàng hóa, mà chỉ mua bán giá hàng hóa nên không giới hạn số lượng).
Thị trường chứng khoán
Có lẽ khá lâu rồi chúng ta không còn xem những bộ phim về đề tài giàu lên khủng khiếp hay nhảy lầu vì thị trường chứng khoán. Nhưng chỉ cần so sánh biên độ vài % 1 ngày so với lãi suất ngân hàng chỉ 6, 7%/năm là bạn hình dung được lợi nhuận của thị trường CK.
Thị trường CK xuất hiện lâu đời, thậm chí từ khi chưa có Internet và phủ rộng ở hầu hết các quốc gia, vùng lãnh thổ trên thế giới. Nếu nói về tổng giá trị tất nhiên BĐS sẽ đứng đầu và cũng là con số không thể thống kê (thật khó khăn khi tính giá đất cả Trái Đất). Thị trường CK chính là thị trường có vốn hóa lớn nhất với tổng vốn hóa toàn cầu ước đạt mức trên 80.000 tỷ đô ở thời điểm đỉnh cao (đã giảm nhiều ở thời điểm hiện tại). Đường dẫn chú thích: https://www.businessinsider.com/global-market-cap-is-about-to-hit-100-trillion-2017-12
Bạn có thể hình dung nó sấp xỉ số tiền mặt tồn tại của tất cả quốc gia cộng lại để hình dung quy mô to lớn của thị trường CK. Như đã nói thị trường CK bao gồm cả mua bán truyền thống và phái sinh nên có khối lượng giao dịch khá tốt. Ngoài ra nó cũng dễ dàng tiếp cận, đặc biệt ở các nước phát triển.
Thị trường ngoại hối – FX
Thị trường ngoại hối không có vốn hóa. Nó đơn thuần là thị trường tỉ giá tiền tệ, nên chỉ có khối lượng giao dịch. Forex đang vô địch trong cuộc đua về khối lượng giao dịch hàng ngày. Với biên độ nhỏ, để có lợi nhuận thì bắt buộc phải sử dụng đòn bẩy lớn, Forex swissmes tạo ra khối lượng giao dịch siêu khủng khiếp: Lên tới 5.09 nghìn tỷ/ngày vào năm 2016 và có lẽ đã tăng thêm rất nhiều ở thời điểm này. (Đường dẫn chú thích: https://www.bis.org/publ/rpfx16.htm)
Do đặc thù ngoài các giao dịch cá nhân, còn lượng lớn các giao dịch đến từ các tổ chức, ngân hàng lớn nên chúng ta cũng không lạ khi thị trường Forex có khối lượng giao dịch cực khủng khiếp.
Thị trường tiền kỹ thuật số – Crypto
So với 2 thị trường trên, thị trường Crypto lại vô địch về số người dùng và sự quan tâm. Nếu như CK chỉ có ở những giới công chức, văn phòng, Forex tiếp cận người dùng công nghệ và tổ chức tài chính thì Crypto tiếp cận mọi đối tượng. Đó có thể là một bác sĩ, một công nhân, 1 giáo viên v.v, ai cũng dễ dàng mua và sở hữu Crypto. Với đặc tính hàng hóa (có thể mua và sở hữu), Crypto đơn giản hơn rất nhiều trong việc tiếp cận vào tiềm thức những nhà đầu tư cá nhân nhỏ lẻ. Về vốn hóa và quy mô giao dịch, Crypto còn rất nhỏ bé khi so với FX hay CK, khi Vol giao dịch đỉnh cao mới đạt mức $40 tỷ đô/ngày và vốn hóa cao điểm 840 tỷ đô.
Xem thêm: 4 bài học xương máu khi đầu tư tiền ảo
So sánh trực tiếp 3 thị trường
Thực tế mà nói cả 3 thị trường trên đều có độ “ảo” nhất định. Vấn đề này chính bởi rủi ro xuất hiện rất rõ ràng và thường thua lỗ khá sâu ở cả ba mặc dù lợi nhuận có thể rất lớn. Chính vì rủi ro này đã khiến nhiều người có góc nhìn không hay, thậm chí là tránh xa, kỳ thị, bạn dễ dàng thấy những lời khuyên:
– Đừng chơi CK con nhé
– Tránh xa FX ra bác ạ
– Đừng chơi Coin bạn ơi
Như vậy việc số người thua lỗ cũng như cảm nhận được sự khó ăn của thị trường là rất lớn, do vậy cách nhìn nhận vấn đề của nhiều người vẫn rất khắt khe. Trải qua thời gian dài, con người bắt đầu có cái nhìn nhẹ nhàng hơn, và dần dần trở thành một hoạt động bình thường, đặc biệt là ở các nước phát triển.
Tổng quan lại:
CK: Gắn liền với hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, do vậy nó có cơ sở niềm tin hơn cho nhà đầu tư. Đó cũng chính là lí do khiến CK có được mức vốn hóa lớn như vậy. Hạn chế về giao dịch xuyên quốc gia (chỉ có thể giao dịch thông qua phái sinh và cũng khá hạn chế) và đóng mở cửa giờ hành chính khiến CK cũng bị hạn chế phần nào khả năng tiếp cận.
Forex: Có lợi thế rất lớn từ các Ngân hàng, các công ty xuất nhập khẩu, các hoạt động xuyên biên giới nên FX sẽ vẫn chiếm một khối lượng giao dịch rất lớn. Giao dịch Forex cũng khá an toàn, ngoài ra ở góc độ tiếp cận toàn cầu FX làm rất tốt. Ở góc độ khách hàng cá nhân, Forex dường như gặp khó khăn một chút trong việc tiếp cận người dùng, ngoài ra nó gần như cũng chỉ phù hợp cho đầu cơ chứ không phải đầu tư.
Crypto: Có hầu hết các ưu điểm của CK và Forex cộng lại. Giao dịch 24/7, không ngày nghỉ, không hạn chế về biên giới địa lý. Dễ hiểu, có tính sở hữu để tiếp cận các nhà đầu tư nghiệp dư. Có thể nói, nếu có cơ hội phát triển và bùng nổ, thì không gì khác ngoài Crypto mới có thể phát triển đạt mức khủng khiếp, một thế giới phẳng thực sự, một cuộc chơi tài chính toàn cầu mà 80% dân số có thể tham gia. Lợi nhuận của những sàn giao dịch Crypto non trẻ vượt cả những sàn CK lâu năm với quy mô lớn chính là minh chứng rất rõ ràng cho sự hấp dẫn từ thị trường này.
Tuy vậy Crypto có một đặc điểm chết người ở thời điểm hiện tại là nó chưa có tác dụng gì. Sở hữu CP là sở hữu một phần công ty, với FX thì nó vẫn mãi tồn tại khi còn nhiều đồng tiền khác nhau, còn xuất nhập khẩu. Ngược lại Crypto có mọi điều kiện để bùng nổ, nhưng giá trị nội tại của nó thì hoàn toàn là 1 dấu hỏi lớn.
Cờ bạc có lẽ là bản năng, bản tính gốc của loài người và không thể bỏ được. Crypto sẽ làm tốt hơn CK hay FX ở cách tổ chức một sới bạc đủ lớn và dễ tham gia nhất. Tuy vậy liệu có cần một giá trị thực tế nào đó làm tin không? Hay đơn thuần bạc cứ vui là sẽ có người chơi, còn bản chất không quan trọng. Dễ dàng kiểm chứng quanh bạn, Crypto chỉ mất vài năm để có được cộng đồng khủng khiếp. Trên Tradingview, FX mất 8 năm để đạt 8 triệu dòng chat, Crypto mất 2 năm để đạt 14 triệu dòng. Số lượt views, số PTKT về Crypto cũng áp đảo CK hay FX.
Như chúng ta thấy, các thị trường đều có ưu điểm nhược điểm khác nhau. Thậm chí còn nhiều nhóm ngành đầu tư như đã liệt kê bên trên, tùy vào hoàn cảnh cá nhân mỗi người để lựa chọn con đường phù hợp cho mình. Còn cả FX, CK và Crypto đều là cuộc chơi đặc biệt trí tuệ, nơi kẻ thắng thì phải có người thua. Mong rằng bạn có cái nhìn rõ ràng hơn về từng thị trường và có những quyết định hợp lý.
Tapchibitcoin xin cảm ơn bài viết rất hay của tác giả
Xem thêm: [Máu và nước mắt] – 15 kinh nghiệm đầu tư Tiền kỹ thuật số
