Sau gần ba tháng bỏ phiếu bởi các chủ sở hữu token, blockchain Tezos sẽ thực hiện một loạt các thay đổi không có khả năng tương thích ngược với mạng vào thứ Tư.
Được gọi là Athens A, đây là đề xuất nâng cấp đầu tiên trải qua quy trình “tự sửa đổi” của mạng, trong đó các baker của Tezos – tương đương với các miner của Bitcoin hoặc Ethereum – đặt các token thành một “roll” để thể hiện sự hỗ trợ của họ hoặc sự chống lại các đề xuất nâng cấp cạnh tranh. Tezos là một blockchain proof-of-stake (PoS) với mức giá trị ước tính hơn 1 tỷ đô la.
Phát động sự kiện trong tuần này, một nhóm nhà phát triển được gọi là Nomadic Labs đã khởi động quy trình quản trị trực tuyến đầu tiên của Tezos vào tháng 2. Vào thời điểm đó, tin tức là một thông báo đáng chú ý với sự hỗn loạn diễn ra trong những ngày đầu dự án.
Như đã báo cáo vào tháng 3, Nomadic Labs đã đưa ra hai đề xuất: Athens A và Athens B. Athens A và Athens B đều đề xuất tăng mức tính toán hoặc giới hạn khí gas của các khối Tezos. Điều này sẽ giúp việc triển khai hợp đồng thông minh trở nên dễ dàng hơn cho các nhà phát triển ứng dụng xây dựng trên nền tảng.
Mặt khác, Athens A cũng đề xuất giảm xuống số lượng token tối thiểu – được gọi là kích thước roll – thứ yêu cầu để người dùng trở thành baker. Điều này sẽ giảm rào cản gia nhập cho baker và khuyến khích số lượng baker cao hơn trên blockchain Tezos.
Sau ba tháng bỏ phiếu và thử nghiệm, các baker hiện đã chính thức vượt qua ngưỡng bỏ phiếu cuối cùng để kích hoạt Athens A trên mạng chính của Tezos.
Theo ghi nhận của Jacob Arluck từ Tập đoàn Tocqueville – một tổ chức phát triển kinh doanh vì lợi nhuận được tài trợ bởi Quỹ Tezos – các baker thực sự đã vượt qua vòng bỏ phiếu cuối cùng vào thứ ba tuần trước với hơn 46.000 roll.
Hiện tại, Athens A dự kiến sẽ được kích hoạt trên mạng chính lúc nào đó trong nay mai vào khối số 458,752.
Các phong cách quản trị trực tuyến
Giai đoạn bỏ phiếu cuối cùng của Tezos – được gọi là giai đoạn thúc đẩy – yêu cầu mức độ tham gia tối thiểu ít nhất 81.39% của tất cả các Tezos roll. Ngoài ra, phần lớn các roll này cần được đặt cọc để ủng hộ kích hoạt Athens A trên mainnet.
Cho rằng tỷ lệ cử tri tham gia bầu cử quy trình quản trị đầu tiên này trên Tezos là “cao nhất đối với bất kỳ hệ thống nào như thế này”, ông Arluck nói:
“Nó không giống như MakerDAO hay Aragon, nơi một con cá voi có thể kiểm soát mọi thứ một cách dễ dàng. Nó không hoàn toàn là một đàn cá voi bỏ phiếu trong hệ thống của chúng tôi. Mà nó là mọi người bỏ phiếu thay mặt cho một số lượng rất lớn những người khác”.
Cái được gọi là “cử tri cá voi” (whale voter) đã là một vấn đề gây tranh cãi cho các dự án blockchain khác và hệ thống quản trị trực tuyến của họ. Trong vài tuần qua, hệ thống cho vay theo quy trình MakerDAO đã chứng kiến một đến hai chủ sở hữu token lớn đưa ra kết quả của các cuộc thăm dò quản trị của họ.
Mặc dù các cuộc thăm dò quản trị không có tác động đến các thay đổi đối với hệ thống MakerDAO, nhưng họ thực hiện các vòng bỏ phiếu điều hành trong đó các chủ sở hữu token bỏ phiếu liên tục để kích hoạt hoặc bỏ qua thay đổi trong hệ thống.
Ngoài ra, vòng bỏ phiếu gần đây nhất cho nền tảng quản trị dựa trên Ethereum – Aragon đã cho thấy các chủ sở hữu token với chín đề xuất khác nhau.
Ít nhất hai trong số đó, theo trang phân tích blockchain Alethio, cuối cùng đã được thông qua và bị từ chối do sở thích của một cử tri có nắm giữ lượng token lớn. Bốn đề xuất khác đã đi từ “cái kết” cho đến một chiến thắng lở đất do sự ủng hộ của một cử tri cá voi.
“Một mối nguy hiểm rõ ràng của quản trị trực tuyến là chế độ tài phiệt. Thật không may, phiếu bầu thứ hai của Aragon thậm chí không phải là chế độ tài phiệt. Đó chỉ là sự cai trị của một con cá voi”, Evan Van Ness, tác giả của Tuần báo Bản tin Ethereum đã viết về kết quả quản trị của Aragon vào ngày 2 tháng 5.
“Vẫn còn quá nhiều bất đồng”
Giống như MakerDAO và Aragon, các thay đổi đối với mạng Tezos cuối cùng cũng được xác định bởi chủ sở hữu token.
Tuy nhiên, theo Arluck, sự khác biệt xác định của quy trình quản trị trực tuyến của Tezos là người nắm giữ token được yêu cầu phải bỏ phiếu với tư cách là baker hoặc ủy thác tài sản của họ cho baker trong hệ thống.
“Trong tất cả các hệ thống như vậy, bất cứ ai cũng chú ý đến các phiếu bầu. Trong hệ thống của chúng tôi, chúng tôi chỉ có những nhóm người luôn chú ý phiếu bầu bởi vì họ là baker”, Arluck nói với CoinDesk. “Nó giải quyết vấn đề về sự chú ý. Nó giúp cho việc quản trị có thể mở rộng hơn về số lượng người có thể được đại diện trong hệ thống”.
Do đó, Arluck cho rằng ngay cả những baker có nắm giữ lượng token khá lớn – từ 3 đến 4 phần trăm nguồn cung token – thực sự là đại diện của nhiều người dùng khác nhau.
“Đó là mọi người bầu chọn thay mặt cho một số lượng rất lớn những người khác”, Arluck nói. “Baker chỉ sở hữu 10% hoặc có thể 20% những gì họ thể hiện. Đối với những người ủy thác cho baker, nếu họ không thích cách baker đó bầu chọn, họ có thể ủy thác cho các baker khác”.
Tuy nhiên, Tezos hoàn toàn không tìm ra cách quản trị trực tuyến hoàn toàn.
Arluck nhấn mạnh rằng nhiều bài học đã được rút ra trong quá trình bỏ phiếu Athens có khả năng sẽ cho biết quá trình bỏ phiếu sẽ thay đổi như thế nào trong tương lai.
Phát biểu về cơ chế quản trị trực tuyến trên các blockchain khác như blockchain Cosmos mới ra mắt gần đây, Arluck nói với CoinDesk:
“Vẫn có quá nhiều bất đồng để bỏ phiếu hay để mọi người báo hiệu về sở thích của họ. Trong tương lai, tôi muốn chúng tôi triển khai một cái gì đó giống như những gì Cosmos đã làm với việc ưu tiên phiếu bầu”.
- Coinbase Custody ra mắt hỗ trợ đặt cược cho Tezos
- 750 triệu đô la tiền điện tử Tezos (XTZ) tăng 10% để giành lại mức cao nhất trong 5 tháng
Thủy Tiên
Tạp chí Bitcoin/Coindesk
