Nhu cầu về các giải pháp Bitcoin Layer-2 (L2) đã trở nên rõ ràng hơn bao giờ hết sau khi ra mắt giao thức Runes.
Runes là tiêu chuẩn token Bitcoin mới cho phép người dùng tạo token có thể thay thế trên blockchain Bitcoin. Chúng được tạo ra bởi Casey Rodarmor, người tạo ra Ordinals, cho phép đúc Bitcoin NFT.
Sự phổ biến của Runes đã dẫn đến phí giao dịch Bitcoin cao ngất ngưởng và tình trạng tắc nghẽn mạng lưới.
Hàng triệu giao dịch Runes đã được xử lý, chiếm 68% tổng số giao dịch Bitcoin được thực hiện kể từ khi giao thức này ra mắt.
Nguồn: Dune
Theo báo cáo từ công ty quản lý tài sản blockchain Spartan Group, việc giới thiệu Ordinals đã khiến phí Bitcoin tăng tới 280% YTD tính đến tháng 12/2023. Hoạt động tăng cường trên mạng Bitcoin phản ánh nhu cầu về các giải pháp mở rộng quy mô Bitcoin L2.
Rena Shah, phó chủ tịch sản phẩm và hoạt động tại Trust Machines, nói rằng:
“641.668 giao dịch Bitcoin xảy ra trên Bitcoin vì người dùng muốn khắc Runes và làm cho BTC của họ hoạt động hiệu quả. Sự bùng nổ giao dịch tín hiệu tốt cho những người xây dựng Bitcoin. Đã đến lúc Bitcoin cần đến các giao thức mở rộng quy mô L2 cho người dùng”
Shah tin rằng “Mùa hè Bitcoin L2” đang diễn ra, điều này sẽ dẫn đến một loạt các giải pháp mở rộng quy mô mới được ra mắt.
“Tương tự như vậy, khi phí giao dịch Ethereum trở nên quá cao, cộng đồng đã nhanh chóng chấp nhận L2”.
Daniel Fogg, Giám đốc điều hành của Rootstock Labs, nhận định rằng, mặc dù Bitcoin có thể xử lý hoạt động gia tăng của Runes, nhưng mức phí cao đang mang lại cơ hội cho các L2 có thể thành công mở rộng mạng lưới và chức năng của nó.
“Runes (như Ordinals và chữ khắc) đã mang lại sự phấn khích cho ý tưởng xây dựng trên Bitcoin. Nhưng với ý định xây dựng một nền kinh tế mới, thì việc lưu trữ và chuyển giao giá trị là chưa đủ. Mọi người cần các hợp đồng thông minh hoàn chỉnh của Turing, các công cụ dành cho nhà phát triển và nhiều hơn thế nữa”.
Bitcoin L2 đang được phát triển
Với những nhu cầu này, một số giải pháp Bitcoin L2 sắp thành hiện thực.
Chẳng hạn, Fogg nói rằng, Rootstock là giải pháp Bitcoin L2 kết hợp tính bảo mật của Bitcoin với khả năng lập trình của Ethereum.
Rootstock rơi vào danh mục “Big Four” của Spartan Group dành cho các giải pháp Bitcoin L2 mới nổi. Theo Báo cáo Bitcoin Layers của Spartan Group, Rootstock đã đưa các hợp đồng thông minh tương thích với Máy ảo Ethereum (EVM) vào Bitcoin thông qua Máy ảo RSK, được gọi là RVM. Báo cáo lưu ý: “Với RVM, các nhà phát triển có thể chuyển các hợp đồng Ethereum lên trên Bitcoin”.
So sánh các L2 Bitcoin “Big Four” | Nguồn: Spartan Group
Fogg lưu ý rằng, Rootstock là một trong những sidechain Bitcoin hoạt động lâu nhất, với tổng giá trị bị khóa hơn 460 triệu USD.
“Hơn 60% hashrate của Bitcoin đảm bảo Rootstock thông qua cơ chế đồng thuận khai thác hợp nhất độc đáo của nó”, Fogg nhận xét.
Mạng lưới Stacks, ra mắt vào tháng 1/2021, là Bitcoin L2 nổi tiếng khác. Stacks Bitcoin L2 sử dụng cơ chế đồng thuận proof-of-transfer hoạt động song song và tái sử dụng sức mạnh tính toán của cơ chế đồng thuận proof-of-work của Bitcoin.
Shah cho biết, mặc dù Stacks đã được phát triển trong nhiều năm nhưng mạng lưới sẽ sớm triển khai bản nâng cấp lớn để cuối cùng sẽ biến nó thành Bitcoin L2 có thể sử dụng được.
“Stacks Nakamoto là bản nâng cấp quan trọng sắp tới cho layer Stacks, giúp nó nhanh hơn và an toàn hơn”.
Nói một cách cụ thể, Shah giải thích rằng, việc nâng cấp sẽ tạo ra thời gian tạo block nhanh hơn, nâng cao tính toàn vẹn của Bitcoin và nâng cấp giá trị có thể trích xuất (MEV) của thợ đào.
“Với những thay đổi này, Stacks đang chuyển sang danh mục L2 thực sự, có thể sử dụng để giải phóng vốn BTC từ layer-1 (L1) để sử dụng trong các ứng dụng L2. Hãy nghĩ đến DeFi, danh tính Web3, tài sản trong thế giới thực,… 1 nghìn tỷ USD nguồn vốn BTC cuối cùng có thể chuyển từ tài sản thụ động sang tài sản sản xuất”.
Nhiều Bitcoin L2 khác đang được triển khai
Trong khi Rootstack và Stacks là một số L2 Bitcoin tồn tại lâu nhất, Fogg tin rằng sẽ có nhiều giải pháp hơn ra mắt trong tương lai.
Alexei Zamyatin, nhà đồng sáng lập Build on Bitcoin (BOB), nói rằng, ông ước tính ít nhất 40 Bitcoin L2 gần đây đã được công bố.
Zamyatin nói thêm rằng, BOB, giải pháp L2, đã ra mắt mainnet vào ngày 1 tháng 5.
“BOB kết hợp các tính năng của Bitcoin với khả năng đổi mới của Ethereum như EVM, hợp đồng thông minh và ví Web3 tự lưu ký”.
Bitcoin L2 tạo ra nhiều trường hợp sử dụng hơn
Mặc dù những đổi mới này có thể sẽ tác động tích cực đến mạng lưới Bitcoin nhưng điều quan trọng là phải hiểu tác động của chúng đối với Runes.
Knut Arne Vinger, giám đốc công nghệ và đồng sáng lập của Coinweb Labs, cho biết, các giải pháp Bitcoin L2 có thể mở rộng chức năng của Runes, khiến chúng dễ kết hợp hơn với các dữ liệu Bitcoin khác. Điều này rất quan trọng, vì Rune hiện giống như memecoin với rất ít tiện ích.
Tuy nhiên, Vinger giải thích rằng, hợp đồng thông minh trên Coinweb có thể được sử dụng để giám sát các giao dịch liên quan đến Runes nhằm bổ sung các cơ chế như tài sản thế chấp và các cơ chế khuyến khích khác để mở rộng các trường hợp sử dụng.
“Coinweb sắp kích hoạt layer tính toán L2 thống nhất trên Bitcoin, điều này sẽ cho phép người dùng khởi chạy các hợp đồng thông minh trên Bitcoin bằng cách sử dụng ví Bitcoin hiện có của họ. Điều này, kết hợp với các cơ chế thanh toán bằng Bitcoin gốc, sẽ là yếu tố thay đổi cuộc chơi”.
Fogg nói thêm rằng, các giải pháp Bitcoin L2 khác đang tập trung vào việc tạo ra những cầu nối mạnh mẽ hơn, an toàn hơn cho Bitcoin bằng BitVM. Trưởng dự án ZeroSync, Robin Linus, đã công bố BitVM trong whitepaper có tiêu đề “BitVM: Compute Anything on Bitcoin” vào ngày 9/10/2023.
BitVM cho phép triển khai các hợp đồng Bitcoin Turing hoàn chỉnh mà không làm thay đổi các quy tắc đồng thuận của Bitcoin.
“Điều này mở ra khả năng phát triển các rollups được kết nối với Bitcoin. Hầu hết các L2 đã xuất bản whitepaper hoặc triển khai mạng lưới thử nghiệm trong những tháng gần đây đều đang thực hiện một số biến thể của việc này”.
Tuy nhiên, Fogg cảnh báo rằng, nhiều giải pháp Bitcoin L2 đang được phát triển hiện nay có thể chỉ nhằm mục đích cường điệu hóa.
“Theo quan điểm của Rootstock, để được coi là Bitcoin L2, blockchain phải sử dụng BTC làm tài sản gốc, sử dụng Bitcoin làm cơ chế thanh toán để thực thi các giao dịch và thể hiện sự phụ thuộc chức năng vào Bitcoin. Mọi thứ khác chỉ là cấu trúc liên kết”, ông nhận xét.
Tham gia Telegram của Tạp Chí Bitcoin: https://t.me/tapchibitcoinvn
Theo dõi Twitter (X): https://twitter.com/tapchibtc_io
Theo dõi Tiktok: https://www.tiktok.com/@tapchibitcoin
- Khối lượng stablecoin vẫn tăng khi FDUSD đạt mức cao kỷ lục, trong khi USDT giảm
- Tương lai của Solana sẽ dựa vào 4 nền tảng quan trọng này
- Khả năng lập trình Bitcoin theo phong cách Ethereum có thể xuất hiện sau 12 tháng
Việt Cường
Theo Cointelegraph
