Báo cáo của Chainalysis phân tích hệ sinh thái blockchain layer-1 (L1), đặt câu hỏi liệu các L1 thay thế có tiếp tục thách thức Ethereum trong mùa đông tiền điện tử này hay không.
Với sự thống trị của Ethereum cùng với thị trường gấu tiền điện tử hiện tại, vẫn còn nghi vấn liệu L1 có phát triển hay không. Điều này gần đây đã được nhấn mạnh trong bài đăng trên blog của Chainalsys có tựa đề “Blockchain layer-1 đang mở rộng hệ sinh thái DeFi, nhưng chưa ai có thể huỷ diệt ETH”. Ethan McMahon, nhà kinh tế học tại Chainalysis, cho biết báo cáo này được đăng tải nhằm nâng cao nhận thức cho hệ sinh thái L1 hiện tại:
Trong khi Ethereum cho phép DeFi phát triển mạnh mẽ vào năm 2020, một số blockchain layer-1 (L1) kể từ đó đã được phát triển để giải quyết những thách thức liên quan đến mạng lưới. Chẳng hạn: cơ chế đồng thuận proof-of-work (PoW) của Ethereum và phí gas cao tiếp tục ảnh hưởng đến tốc độ giao dịch cũng như khả năng mở rộng trong hệ sinh thái của nó, các L1 như Algorand, BNB Chain, Avalanche… đã được tạo ra nhằm giải quyết những vấn đề này.
“Việc so sánh các chain rất quan trọng vì nhiều người cho rằng hầu hết dịch vụ tiền điện tử chỉ được cung cấp trên Ethereum. Thế nhưng, có một vài blockchain khác nhau đang cung cấp các dịch vụ cạnh tranh với những lợi thế nổi bật so với Ethereum”.
Để chứng minh điều này, McMahon giải thích rằng, Chainalysis đã thu thập dữ liệu từ các blockchain khác nhau để xác định điểm mạnh và điểm yếu của mạng lưới. Chẳng hạn: bài đăng chỉ ra rằng, với phí gas đang tăng cao trên Ethereum, nhiều nhà phát triển đã chọn xây dựng các ứng dụng phi tập trung (DApp) trên Algorand.
BNB Chain, cũng được công nhận hỗ trợ nhiều token và DApp mới mà không có phí gas cao như Ethereum.
“Mọi người đang trả phí gas rất cao trên mạng lưới Ethereum. Phát hiện của chúng tôi cho thấy rằng, các giao dịch dưới $ 1.000 đã tạo ra lượng phí gas khổng lồ”, McMahon nói.
Phí gas trên mạng lưới Ethereum theo kích thước giao dịch từ tháng 01/2021 đến 05/2022 | Nguồn: Chainalysis
Tuy nhiên, dựa trên những phát hiện tổng thể của Chainalysis, bài đăng kết luận rằng, không có blockchain L1 nào được phân tích thành công trong việc giải quyết tất cả các thách thức liên quan đến mạng lưới Ethereum. Điều này cũng đặt ra câu hỏi liệu L1 có tồn tại lâu dài hay không.
Mùa đông tiền điện tử hiện tại có thể làm chậm lại các khoản đầu tư vào các hệ sinh thái này. Ngoài ra, việc hợp nhất Ethereum 2.0, dự kiến diễn ra trong năm nay nhưng có thể bị đẩy sang năm 2023, có thể dẫn đến những cải tiến trong hệ sinh thái Ethereum, gây ảnh hưởng đến việc sử dụng các mạng lưới L1 thay thế.
L1 phát triển, thúc đẩy sự chấp nhận
Để xác định L1 sẽ tăng trưởng như thế nào, điều quan trọng là phải xem xét kỹ hơn những phát triển gần đây trong các hệ sinh thái khác nhau mà Chainalysis đề cập. Chẳng hạn, báo cáo phân loại Algorand là blockchain L1 top 10 theo vốn hóa thị trường, nêu rõ:
“Trong quý 3 năm 2021, Algorand đã chứng kiến khối lượng giao dịch của mình tăng 65%, trong khi Bitcoin và Ethereum chứng kiến khối lượng giảm lần lượt 37% và 45%. Điều này có thể phản ánh sự phát triển vượt bậc của Algorand. Khi ra mắt vào tháng 4 năm 2019, Algorand là blockchain tương đối mới và nó đã đạt mức giá ATH vào tháng 9 năm 2021”.
Kết quả cũng cho thấy, 10% khối lượng giao dịch của Algorand đến từ các nhà đầu tư bán lẻ, so với 5% đối với Bitcoin (BTC) và 8% của Ether (ETH). Do đó, báo cáo lưu ý rằng, sự thành công của Algorand đến từ việc thu hút khối lượng lớn các giao dịch nhỏ hơn.
Khối lượng giao dịch trên Algorand, Bitcoin và Ethereum từ tháng 06/2021 đến 05/2022 | Nguồn: Chainalysis
Staci Warden, Giám đốc điều hành của Algorand Foundation, tổ chức đứng sau nền kinh tế, quản trị hệ sinh thái cung ứng tiền tệ của Algorand, cho biết dự án sử dụng cơ chế đồng thuận Pure proof-of-stake (PPoS), cho phép mạng lưới giải quyết cụ thể các vấn đề liên quan đến mở rộng quy mô. Bà nói rằng: “Sự khác biệt cơ bản nhất giữa Algorand và các L1 khác là khả năng cung cấp tài chính cho hai tỷ người trên thế giới không có quyền truy cập vào các hệ thống tài chính hiện đại”.
Warden giải thích rằng, cơ chế đồng thuận PPoS của Algorand cho phép nó thực hiện điều này do yêu cầu staking thấp. Theo bài viết của Chainalysis, người dùng chỉ cần 1 token Algorand (ALGO) để tham gia staking trên mạng lưới. Warden cũng chỉ ra rằng, Algorand rất tập trung vào phát triển DeFi, lưu ý rằng mạng lưới có khả năng giải quyết khoảng 1.200 giao dịch mỗi giây, với phí gas tương đương 0,001 ALGO.
“Những yêu cầu này là cần thiết để các mạng lưới mở rộng quy mô”, Warden cho hay. Để so sánh, báo cáo Chainalysis đề cập Ethereum chỉ có thể xử lý khoảng 15 giao dịch mỗi giây. Tuy nhiên, lưu ý Eth2 có khả năng giúp tăng con số này lên đáng kể, với khoảng 150.000 giao dịch mỗi giây sau khi hoàn thành nâng cấp.
Để duy trì tính cạnh tranh, Warden chia sẻ rằng, Algorand đang trong quá trình triển khai tính năng mới, cho phép mạng lưới giải quyết các giao dịch trong 2,5 giây, so với 4,5 giây hiện tại. Hơn nữa, khi các multichain trở nên quan trọng hơn, Algorand có kế hoạch cung cấp “state proofs” cho phép người dùng di chuyển token từ chain này sang chain khác.
“Algorand có thể trở thành một bộ định tuyến cho tất cả các giao dịch trên các chain, vì nó có thể xử lý các giao dịch nhanh chóng, với ít khí thải carbon cùng khoản phí rất thấp”.
Mặc dù state proof và các phát triển khác sẽ không được triển khai ngay lập tức, nhưng điều đáng chú ý là FIFA gần đây đã thông báo rằng họ sẽ sử dụng Algorand để phát triển chiến lược tài sản kỹ thuật số của mình. “FIFA đang xây dựng ví riêng của họ trên Algorand và tạo ra thị trường NFT cho các đợt bán vé thứ cấp”, Warden nói thêm.
BNB Chain cũng được đề cập trong báo cáo Chainalysis và được ca ngợi vì khả năng hỗ trợ các token và DApp mới mà không tốn phí gas quá cao. Trên thực tế, DappRadar nhận thấy có nhiều dự án L2 được xây dựng trên BNB Chain hơn bất kỳ blockchain nào khác.
Gwendolyn Regina, giám đốc đầu tư của BNB Chain, nói rằng, mục tiêu của mạng lưới là giúp các nhà xây dựng tạo DApp có khả năng mở rộng để áp dụng tiền điện tử trên quy mô lớn. Bà cho biết:
“Năm nay, BNB Chain sẽ có sức mạnh tính toán gấp 30 lần Ethereum và cũng sẽ hoạt động trên các giải pháp lưu trữ phi tập trung. Kết quả là, công nghệ blockchain sẽ ngày càng được tích hợp rộng rãi hơn vào các ứng dụng trong thế giới thực”.
Theo Regina, các lĩnh vực trọng tâm chính cho lộ trình 2022 của BNB Chain bao gồm phi tập trung, tăng tốc độ giao dịch, tích hợp multichain, tăng cường tập trung vào việc hỗ trợ các nhà phát triển và tính bền vững. Cụ thể, Regina đã chia sẻ rằng, cộng đồng gần đây đã phát hành kế hoạch giúp mạng lưới trở nên phi tập trung nữa thông qua đề xuất BEP-131, giới thiệu các ứng viên trình xác thực cho BNB Chain.
“Đề xuất này sẽ tăng số lượng trình xác thực của BNB Chain Mainnet từ 21 lên 41, cung cấp khả năng phi tập trung hơn và khuyến khích các trình xác thực liên tục đổi mới phần cứng cũng như cơ sở hạ tầng của họ”.
Mặc dù điều này có thể tạo ra sự phi tập trung hơn, nhưng đã có những chỉ trích liên quan đến việc liệu DeFi có được phi tập trung hay không sau đề xuất quản trị tự phát của Solend liên quan đến một trong những ví cá voi có nguy cơ bị thanh lý.
Ngoài Algorand và BNB Chain, Avalanche đã được đề cập trong phát hiện của Chainalysis. Theo báo cáo, Avalanche chuyên về khả năng tùy biến, khả năng mở rộng và tương tác. John Wu, chủ tịch của Ava Labs, nhà phát triển chính của blockchain Avalanche, tiết lộ rằng mạng lưới này đặc biệt hướng tới giải quyết một số vấn đề trong hệ sinh thái Web3.
“Avalanche có thời gian hoàn thành giao dịch nhanh nhất trong ngành vào khoảng 500 mili giây đến 2 giây. Điều này có nghĩa là tất cả các giao dịch cross-chain và subnet đều được giải quyết trong nháy mắt. Các tổ chức tài chính đang xây dựng các sản phẩm DeFi và các studio game Web3 đang phát triển các game bắn súng và nhập vai AAA cần thời gian xử lý gần như tức thì. Đó là điều kiện tiên quyết để thành công. Không có nó, các ứng dụng của họ không thể hoạt động”.
Theo quan điểm của Wu, đây tính năng là cực kỳ quan trọng khi ngày càng có nhiều tổ chức tham gia vào lĩnh vực DeFi. Trên thực tế, thời gian hoàn tất giao dịch nhanh của Avalanche có thể lớn hơn nhiều so với thời gian của Eth2, mà một số người tin rằng có thể không bao giờ dưới 15 phút. Ethereum hiện xử lý 15 – 30 giao dịch mỗi giây với thời gian hoàn tất là hơn một phút.
Wu nói thêm rằng, bất kể điều kiện thị trường như thế nào, cộng đồng Avalanche sẽ tiếp tục xây dựng mạng lưới. Wu cũng chia sẻ, các subnet, một tập hợp các trình xác thực làm việc cùng nhau để đạt được sự đồng thuận về trạng thái của các blockchain, sẽ mở ra cánh cửa mới cho DeFi. Chẳng hạn, ông đề cập rằng khả năng của subnet trong việc kết hợp các yêu cầu KYC và tháo gỡ tắc nghẽn trên chain được chia sẻ với ứng dụng của bên thứ ba, sẽ là tính năng hấp dẫn các tổ chức đầu tư. “Subnet đầu tiên được thiết kế đặc biệt cho các tổ chức trong không gian DeFi đang được phát triển”, ông nói.
Sự sống sót của những người khỏe nhất?
Mặc dù các blockchains L1 đang phát triển, báo cáo của Chainalysis vẫn lưu ý khả năng Ethereum trở thành “người chơi thống trị” do điều kiện thị trường và các nâng cấp dự kiến diễn ra trên mạng lưới.
Raul Jordan, một trong những nhà phát triển cốt lõi đang làm việc trong quá trình hợp nhất Eth2 nói rằng, chẳng bao lâu nữa mọi người trên thế giới sẽ có thể vận hành một node ETH, điều này chứng tỏ sức mạnh thực sự của phi tập trung.
Alex Tapscott, tác giả và đồng sáng lập của Viện Nghiên cứu Blockchain có trụ sở tại Toronto, cho biết rằng, có hai lý do để đặt câu hỏi về tuổi thọ của L1:
“Đầu tiên, thị trường gấu thường khiến sự quan tâm đối với các ứng dụng tiền điện tử sụt giảm, vì vậy nếu phí gas trên Ethereum giảm mạnh, tại sao lại cần phải sử dụng một chain mới hơn hoặc ít có danh tiếng hơn trong khi người dùng hoàn toàn có thể sử dụng Ethereum? Thứ hai, việc hợp nhất với proof-of-stake sẽ cải thiện hiệu suất của Ethereum, do đó, ngay cả khi nhu cầu quay trở lại, nó vẫn có thể xử lý số lượng giao dịch này”.
Tuy nhiên, Tapscott tiết lộ thêm rằng, ông tin là sự quan tâm đối với L1 sẽ chỉ sụt giảm trong thời gian ngắn.
“Trong dài hạn, nhu cầu về không gian khối sẽ tăng lên, với một số nhà phát triển và người dùng sẵn sàng đánh đổi giữa bảo mật (Ethereum) để lấy tốc độ và sự tiện lợi. Ngoài ra, nhiều L1 thay thế vẫn là công nghệ ở giai đoạn đầu, và khi chúng trưởng thành, chúng sẽ trở nên đáng tin cậy, hữu ích cũng như được áp dụng rộng rãi hơn”.
Tapscott chỉ ra thêm rằng “L1 ban đầu thành công không phải vì chúng thu hút được vốn đầu tư mà vì chúng thúc đẩy sự chấp nhận và quan tâm của người dùng”.
Trong quá khứ, thị trường gấu là thời điểm hoàn hảo để xây dựng các dự án. Regina cho biết: “Thị trường gấu sẽ là thời điểm tuyệt vời để đánh giá và đưa ra hỗ trợ cho các dự án thực sự tạo ra sự khác biệt trong hệ sinh thái blockchain, miễn là các nhóm sáng tạo tiếp tục giải quyết các vấn đề trong thế giới thực bằng cách sử dụng công nghệ blockchain”.
Mặt khác, một số dự án cũng có xu hướng thất bại trong thị trường gấu. Warden nhận xét rằng, một số blockchain L1 sẽ thật sự sụp đổ:
“Mùa đông tiền điện tử là thời điểm thử thách đối với các dự án trong hệ sinh thái, cũng như Dapp và tất cả các khía cạnh của cơ sở hạ tầng tiền điện tử, bao gồm cả L1”.
Tuy nhiên, Warden nói thêm rằng, các dự án có thể mở rộng quy mô và xử lý các giao dịch sẽ tiếp tục tăng tốc, đặt ra thách thức đối với Ethereum:
“Các doanh nghiệp hoặc dự án đang xây dựng tiện ích lâu dài và áp dụng trong thế giới thực sẽ tăng trưởng và thu hút sự chú ý trong giai đoạn này”.
- Hãy quên đi 20.000 đô la, đây là những gì bạn thực sự nên theo dõi trên biểu đồ Bitcoin
- Hơn 80% staker ETH đang chìm trong biển máu
- Các chain layer 2 trên Ethereum có thể tồn tại sau The Merge không?
Việt Cường
Theo Cointelegraph
