Cứ mỗi bốn năm, một đoạn code trong hệ thống của Bitcoin lại kích hoạt một sự kiện có khả năng làm thay đổi toàn bộ cục diện thị trường. Đó là halving – cơ chế làm giảm một nửa lượng Bitcoin được tạo ra sau mỗi block giao dịch mới. Đây là một hành động tưởng chừng đơn giản nhưng lại có sức ảnh hưởng vô cùng lớn, và trong quá khứ, nó thường là tiền đề cho những đợt biến động mạnh nhất của thị trường tiền điện tử.
Satoshi Nakamoto – nhà sáng lập bí ẩn của Bitcoin – đã thiết kế cơ chế làm tăng sự khan hiếm này ngay từ đầu. Quy tắc rất đơn giản: sau mỗi 210.000 block giao dịch được thêm vào blockchain, phần thưởng dành cho các thợ đào sẽ giảm đi một nửa. Khi mới ra đời vào năm 2009, phần thưởng cho mỗi block là 50 BTC. Sau kỳ halving năm 2024, con số đó chỉ còn 3,125 BTC.
Điều gì sẽ xảy ra vào năm 2028?
Khi bước vào sự kiện halving năm 2028, phần thưởng sẽ tiếp tục giảm xuống còn vỏn vẹn 1,5625 BTC mỗi block. Quá trình này sẽ tiếp tục diễn ra cho đến khi đồng Bitcoin cuối cùng được khai thác – vào khoảng năm 2140.
Tuy nhiên, đây không chỉ là một chi tiết kỹ thuật khô khan, mà là trung tâm của toàn bộ câu chuyện về Bitcoin. Cơ chế này bảo đảm việc phát hành coin mới diễn ra một cách chậm rãi và có thể dự đoán được – hoàn toàn đối lập với cách mà các chính phủ có thể in thêm tiền bất cứ lúc nào. Chính sự khan hiếm được lập trình từ đầu này là lý do khiến nhiều người gọi Bitcoin là “vàng kỹ thuật số”. Trong quá khứ, mỗi lần halving đều giống như một liều “nhiên liệu tên lửa” thúc đẩy thị trường, đã dẫn đến những đợt bull run mạnh mẽ.
Vậy còn năm 2028 thì sao? Theo code lập trình, lần halving tiếp theo sẽ diễn ra vào mùa xuân năm đó, tại block số 1.050.000. Không ngoài dự đoán, hiện đã có rất nhiều dự báo được đưa ra, trong đó một số nhà phân tích đặt mục tiêu giá Bitcoin trong những năm sau có thể đạt từ 150.000 USD đến 300.000 USD. Tuy nhiên, chúng ta cần phải lưu ý một điều: có thể bữa tiệc lần này sẽ không còn cuồng nhiệt như trước. Tác động của mỗi kỳ halving dường như ngày càng giảm đi.
Sau kỳ halving năm 2012, giá Bitcoin đã tăng gần 9.000%. Vào năm 2016, mức tăng là 2.900%, và chu kỳ năm 2020 chỉ còn khoảng 700%. Điều này là hệ quả tất yếu của quy luật toán học: khi thị trường càng lớn, thì cần một lượng vốn khổng lồ mới có thể tạo ra những mức tăng phần trăm ấn tượng như trước.
Đối với các thợ đào – những người duy trì mạng lưới – mỗi kỳ halving chẳng khác nào một “đòn đánh tài chính”. Chỉ sau một đêm, thu nhập từ việc khai thác coin mới của họ giảm đi một nửa. Điều này đã xảy ra sau kỳ halving tháng 4 năm 2024, khi doanh thu hàng ngày của họ lao dốc đột ngột, buộc một số thợ đào phải rời cuộc chơi. Những ai phải chịu chi phí điện cao hoặc sử dụng thiết bị lỗi thời sẽ không thể cạnh tranh nổi và phải ngừng hoạt động. Việc này đôi khi khiến tổng công suất tính toán của mạng lưới tạm thời chao đảo. Để tồn tại, các thợ đào buộc phải liên tục tìm kiếm nguồn điện rẻ hơn và thiết bị mạnh hơn.
Điều gì đã xảy ra sau đợt halving năm 2024?
Lần này, những quy luật cũ dường như không còn đúng nữa. Halving 2024 là lần đầu tiên diễn ra sau khi Hoa Kỳ phê duyệt các quỹ Bitcoin ETF giao ngay, mở đường cho dòng tiền khổng lồ từ giới đầu tư tổ chức. Nhu cầu đến từ các tổ chức là một yếu tố hoàn toàn mới. Thậm chí, có thể lập luận rằng chính sự kết hợp của các yếu tố này, cộng với việc ông Trump tái đắc cử Tổng thống Mỹ vào tháng 11 năm 2024, đã góp phần đẩy giá BTC lên mức đỉnh mới, vượt ngưỡng 120.000 USD.

Bên cạnh đó, số phận của Bitcoin giờ đây bị gắn chặt hơn bao giờ hết với nền kinh tế toàn cầu. Những yếu tố như lãi suất, lạm phát hay lo ngại suy thoái hoàn toàn có thể làm gián đoạn một đợt tăng giá hậu halving.
Ngoài ra, các quy định pháp lý mới cũng đang thay đổi cuộc chơi. Tại châu Âu, khung pháp lý MiCA đã chính thức có hiệu lực, trong khi Mỹ cũng đang từng bước tiến gần hơn đến các đạo luật về tiền điện tử như FIT21. Những quy định rõ ràng hơn có thể là động lực mạnh mẽ thúc đẩy giới đầu tư tổ chức tham gia – hoặc ngược lại, tạo ra rào cản tùy thuộc vào nội dung cụ thể.
Nhìn về tương lai xa, vẫn còn một câu hỏi gây tranh cãi xoay quanh vấn đề bảo mật của Bitcoin. Khi phần thưởng cho việc đào mỗi block mới gần như bằng không, mạng lưới sẽ phải tồn tại dựa vào phí giao dịch. Vấn đề là không ai dám chắc liệu khoản phí đó có đủ để “nuôi” các thợ đào tiếp tục bảo vệ mạng lưới trong vài thập kỷ tới hay không.
Lịch sử đã vẽ nên một bức tranh đầy lạc quan, nhưng không có gì là chắc chắn. Một cuộc suy thoái toàn cầu, một lệnh cấm bất ngờ từ một quốc gia lớn, hay một vụ sụp đổ nữa của một công ty tiền điện tử lớn đều có thể khiến mọi quy luật bị phá vỡ.
Vì vậy, dù kỳ halving 2028 đã được mã hóa sẵn, nhưng tác động thực sự của nó lên thị trường vẫn chưa thể chắc chắn. Đó sẽ là cuộc giao thoa giữa sự khan hiếm có thể dự đoán được và cơn hỗn loạn khó lường đến từ dòng tiền tổ chức, biến động kinh tế toàn cầu và hành vi người dùng.
- Thỏa thuận thương mại lớn nhất từ trước đến nay – 5 điều cần biết về Bitcoin tuần này
- Bitcoin thất lạc được kích hoạt trở lại – Thợ đào tăng cường đầu tư mạnh mẽ
Itadori
Disclaimer: Bài viết chỉ có mục đích thông tin, không phải lời khuyên đầu tư. Nhà đầu tư nên tìm hiểu kỹ trước khi ra quyết định. Chúng tôi không chịu trách nhiệm về các quyết định đầu tư của bạn.
- Thẻ đính kèm:
- BTC
- Donald Trump
- halving
- MiCA
- Satoshi Nakamoto