Mỹ nỗ lực đưa “phân cấp” vào luật: Liệu DeFi có còn là DeFi?

Updated: 06/06/2025 at 21:00

Từ những ngày đầu của Bitcoin, những người theo chủ nghĩa lý tưởng về tiền điện tử đã vẽ nên một viễn cảnh đầy tham vọng: một hệ thống tài chính không cần trung gian, nơi người dùng có quyền sở hữu và kiểm soát tài sản của chính mình. Cùng với đó là mong muốn về một mạng internet dân chủ hơn — nơi các ứng dụng không nằm trong tay một nhóm nhỏ những “gã khổng lồ công nghệ”, mà thuộc về cộng đồng người dùng. Tất cả những khát vọng này đều xoay quanh một nguyên lý cốt lõi: phân cấp (decentralization).

Ngày nay, nguyên lý đó đang được đặt lên bàn cân tại Quốc hội Hoa Kỳ, khi các nhà lập pháp giới thiệu Đạo luật làm rõ thị trường tài sản kỹ thuật số năm 2025 (Digital Asset Market Clarity Act) – một văn kiện dài 236 trang nhằm tạo ra khung quản lý toàn diện đầu tiên cho tiền điện tử tại nước này.

Một nỗ lực định nghĩa phi tập trung

Đạo luật đưa ra một định nghĩa pháp lý về “phân cấp”, từ đó phân biệt rõ giữa các dự án blockchain phi tập trung và những hệ thống vẫn còn mang nặng yếu tố kiểm soát tập trung. Những giao thức DeFi được cho là đáp ứng được các tiêu chuẩn phân cấp sẽ được hưởng những quyền miễn trừ nhất định khỏi sự giám sát nghiêm ngặt của SEC.

Đây là một chiến thắng không nhỏ đối với cộng đồng tiền điện tử, nhưng cũng làm dấy lên lo ngại từ phía những người hoài nghi: nếu định nghĩa về “phân cấp” quá lỏng lẻo, luật pháp sẽ tạo ra một “lỗ hổng” lớn – nơi các tập đoàn tài chính hoặc các thực thể thiếu minh bạch có thể lợi dụng để lách luật và né tránh trách nhiệm giám sát.

Các tiêu chuẩn về phân cấp

Theo dự luật, các dự án blockchain ra mắt trước năm 2020 chỉ cần chứng minh rằng không có cá nhân hoặc tổ chức nào nắm giữ hơn 20% quyền biểu quyết hoặc có khả năng kiểm soát đơn phương, là có thể được coi là “phi tập trung”. Một số chuyên gia trong ngành cho rằng đây là “vé miễn phí” cho những dự án cũ — vốn từng bị chỉ trích vì tính tập trung cao trong giai đoạn đầu.

Sarah Brennan, cố vấn tại Delphi Ventures, cảnh báo rằng tiêu chuẩn này dễ bị lợi dụng bởi các dự án “giả phân cấp” nhưng thực chất vẫn được điều hành bởi một nhóm nhỏ nhà sáng lập và nhà đầu tư lớn. Bà nói: “Chúng tôi đã thấy quá nhiều minh chứng cho việc các dự án tập trung cuối cùng trở thành ‘trò chơi xả hàng’, trong đó nhà đầu tư bán lẻ là người chịu thiệt”.

Cuộc chiến quyền lực giữa SEC và CFTC

Ngoài vấn đề phân cấp, dự luật còn là một phần trong cuộc đấu quyền giữa hai cơ quan quản lý tài chính lớn nhất của Hoa Kỳ: SECCFTC. Trong khi SEC muốn kiểm soát các đợt phát hành token mới như “hợp đồng đầu tư”, thì CFTC sẽ phụ trách giám sát các giao dịch thứ cấp.

Đây được coi là nỗ lực nhằm chấm dứt “cuộc chiến thực phẩm” giữa các cơ quan quản lý – một cuộc tranh giành quyền lực khiến ngành tiền điện tử rơi vào thế bị động và khiến nhiều công ty chọn cách rời khỏi thị trường Mỹ.

Đạo luật mang tính lịch sử

Với sự ủng hộ mạnh mẽ từ đảng Cộng hòa và giới công nghệ, Đạo luật Minh bạch và các bản cập nhật đi kèm hứa hẹn sẽ mở ra một kỷ nguyên mới cho ngành blockchain tại Hoa Kỳ. Dự luật còn bao gồm điều khoản cho phép các ngân hàng dễ dàng lưu ký và nắm giữ tiền điện tử, tạo điều kiện hợp pháp cho việc tự lưu trữ tài sản số và giảm rào cản pháp lý cho các công ty phát hành token.

Tuy nhiên, những tiếng nói phản biện vẫn vang lên mạnh mẽ. Dân biểu Maxine Waters, một thành viên kỳ cựu trong Ủy ban Dịch vụ Tài chính Hạ viện, nhận xét rằng:

“Dự luật này đưa ra những định nghĩa mơ hồ và tạo điều kiện để các ông lớn thao túng luật chơi. Điều duy nhất rõ ràng là chúng ta cần phải bắt đầu lại từ đầu.”

Timothy Massad, cựu Chủ tịch CFTC, cũng lên tiếng cảnh báo rằng việc miễn trừ DeFi khỏi giám sát của SEC có thể tạo ra “vô số cơ hội kinh doanh chênh lệch giá theo quy định”, làm suy yếu nghiêm trọng hệ thống pháp lý hiện tại.

Dù ủng hộ hay phản đối, rõ ràng một điều: thế giới tiền điện tử đang đứng trước một ngã rẽ lớn. Những gì từng là lãnh địa của các kỹ sư đam mê mã hóa và nhà đầu tư mạo hiểm, nay đang trở thành chủ đề thảo luận sôi nổi tại hành lang Quốc hội.

Nếu như phân cấp là lý tưởng ban đầu, thì luật pháp là bài kiểm tra của sự trưởng thành. Và giống như bất kỳ công nghệ đột phá nào, thành công thực sự của tiền điện tử sẽ không chỉ nằm ở sự tự do mà nó tạo ra — mà còn ở cách nó được kiểm soát, giám sát và tích hợp một cách có trách nhiệm vào hệ sinh thái tài chính toàn cầu.

“Phân cấp không thể chỉ là khẩu hiệu,” Connor Spelliscy nói. “Nó phải là một cấu trúc thực sự – và luật pháp phải phản ánh điều đó.”

Taylor

Disclaimer: Bài viết chỉ có mục đích thông tin, không phải lời khuyên đầu tư. Nhà đầu tư nên tìm hiểu kỹ trước khi ra quyết định. Chúng tôi không chịu trách nhiệm về các quyết định đầu tư của bạn.

Được đề cập trong bài viết
Bình luận
Đang tải
Mới cập nhật

Nền tảng memecoin nổi bật trên Solana, Pump.fun, đang xem xét chia sẻ doanh thu với những người nắm giữ token PUMP trong đợt ICO sắp tới, theo tiết lộ từ hai nguồn thạo tin. Dự án được cho là đang hướng đến mục tiêu huy động 1 tỷ USD,... ...

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang ngày càng khẳng định vai trò của mình trong không gian Web3, khi số lượng ứng dụng phi tập trung (DApps) được hỗ trợ bởi AI và số lượng người dùng tích cực của chúng đã tăng trưởng mạnh mẽ trong năm nay, theo... ...

GCV (Giá trị Đồng thuận Toàn cầu) của Pi Network đã trở thành một trong những chủ đề được thảo luận sôi nổi trong cộng đồng gần đây. Một số người cho rằng nó là chìa khóa để đạt được sự giàu có lớn, trong khi những người khác lại... ...

Giá Bitcoin đã vượt mức 104.000 đô la khi mở phiên giao dịch ngày 6/6 tại Phố Wall trong bối cảnh dữ liệu thị trường lao động mạnh mẽ của Hoa Kỳ trái ngược với những lời kêu gọi mới về việc cắt giảm lãi suất. Bitcoin tăng cao khi... ...

Giá Dogecoin (DOGE) đã chuyển sang xu hướng giảm vào ngày 5 tháng 6, sau khi xảy ra cuộc khẩu chiến công khai giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và người ủng hộ nổi tiếng nhất của ông – Elon Musk. Giá DOGE đã giảm hơn 7% trong 24 giờ... ...

Official Trump (TRUMP) đã giảm 10% vào ngày 6 tháng 6 giữa bối cảnh thị trường biến động và các lệnh đặt cược giảm giá từ team nội bộ của World Liberty Financials (WLFI). Theo dữ liệu từ Spot On Chain, Ogle – một cố vấn cho dự án DeFi... ...

Strategy, công ty nắm giữ Bitcoin lớn nhất thế giới trong số các doanh nghiệp, dự định huy động gần 1 tỷ đô la thông qua chào bán cổ phiếu để mua thêm BTC. Công ty của Michael Saylor dự kiến sẽ phát hành 11.764.700 cổ phiếu ưu đãi vĩnh... ...

Carlo Pruscino, nhà phân tích thị trường tại CMC Markets, cảnh báo rằng bất kỳ động thái cắt giảm lãi suất nào từ Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ (Fed) sớm hơn dự kiến đều có thể kích hoạt một đợt tăng giá mạnh mẽ của Bitcoin, đưa đồng... ...

Pi Coin hiện đang giao dịch ở mức 0,61 USD, ghi nhận mức giảm 5% trong 24 giờ qua, đánh dấu một xu hướng tiêu cực đang hình thành rõ nét. So với mức đỉnh năm 2025, đồng tiền này đã lao dốc 62%, và giảm tới 80% kể từ mức... ...

Thị trường crypto đã chứng kiến sự biến động khi khoảng 3,7 tỷ USD giá trị quyền chọn Bitcoin và Ethereum hết hạn vào hôm nay. Với tổng giá trị danh nghĩa của quyền chọn Bitcoin là 3,1 tỷ USD và quyền chọn Ethereum chiếm 588 triệu USD, trader đang... ...

Xem thêm bài viết
Chọn chế độ hiển thị:
Bình thường Bảo vệ mắt Dark Mode