J.D. Vance

James David Vance, thường được biết đến với tên J.D. Vance, sinh ngày 2 tháng 8 năm 1984 tại Middletown, Ohio, là một chính trị gia, tác giả, luật sư và cựu chiến binh Thủy quân lục chiến Hoa Kỳ. Ông hiện là Phó Tổng thống thứ 50 của Hoa Kỳ, nhậm chức từ ngày 20 tháng 1 năm 2025 dưới chính quyền Tổng thống Donald Trump lần thứ hai. Là thành viên Đảng Cộng hòa, Vance từng là Thượng nghị sĩ đại diện bang Ohio từ năm 2023 đến 2025.

Cuộc đời và sự nghiệp ban đầu

J.D. Vance lớn lên trong hoàn cảnh khó khăn tại một thị trấn công nghiệp thuộc vùng Rust Belt, nơi gia đình ông đối mặt với nghèo đói, nghiện ngập và bất ổn gia đình. Mẹ ông, bà Beverly Vance, vật lộn với chứng nghiện ma túy, còn cha ông rời bỏ gia đình khi ông còn nhỏ. Vance được ông bà ngoại, đặc biệt là bà ngoại “Mamaw” – người sở hữu 19 khẩu súng và có đức tin Cơ đốc sâu sắc, nuôi dưỡng và định hướng với tình yêu thương nghiêm khắc. Sau khi tốt nghiệp trung học tại Middletown, Vance gia nhập Thủy quân lục chiến Hoa Kỳ (2003-2007), phục vụ với vai trò phóng viên quân sự và từng tham gia chiến dịch tại Iraq vào năm 2005.

Sau khi rời quân ngũ, Vance tận dụng chương trình GI Bill để theo học tại Đại học Bang Ohio, tốt nghiệp cử nhân năm 2009 với danh hiệu summa cum laude. Ông tiếp tục học tại Trường Luật Yale, nơi ông lấy bằng luật (Juris Doctor) năm 2013 và trở thành biên tập viên của Yale Law Journal. Tại đây, ông gặp và kết hôn với Usha Chilukuri, một luật sư gốc Ấn Độ, vào năm 2014. Họ có ba người con: Ewan, Vivek và Maribel.

Sự nghiệp và Hillbilly Elegy

Sau khi tốt nghiệp Yale, Vance làm việc ngắn hạn với vai trò luật sư doanh nghiệp và trợ lý Thượng viện trước khi trở thành nhà đầu tư mạo hiểm tại Mithril Capital của Peter Thiel. Năm 2016, ông xuất bản cuốn hồi ký Hillbilly Elegy (Khúc bi ca từ nguồn cội), kể về tuổi thơ nghèo khó và những thách thức của tầng lớp lao động da trắng ở vùng Appalachia. Cuốn sách trở thành sách bán chạy nhất (Best Seller), được xem là tài liệu giải thích sự trỗi dậy của phong trào dân túy ủng hộ Donald Trump trong cuộc bầu cử năm 2016. Năm 2020, sách được chuyển thể thành phim trên Netflix, do Ron Howard đạo diễn, với sự tham gia của Amy Adams và Glenn Close.

Năm 2016, Vance trở về Ohio và thành lập tổ chức phi lợi nhuận Our Ohio Renewal nhằm hỗ trợ trẻ em gặp khó khăn và giải quyết vấn đề nghiện ma túy. Ông cũng đồng sáng lập quỹ đầu tư Narya Capital tại Cincinnati vào năm 2019.

Sự nghiệp chính trị

Ban đầu, Vance là một người chỉ trích Donald Trump, từng gọi ông là “heroin văn hóa” và “Hitler của Mỹ” trong chiến dịch tranh cử năm 2016. Tuy nhiên, quan điểm của ông thay đổi trong những năm sau, và ông trở thành một trong những người ủng hộ nhiệt thành của Trump. Năm 2021, Vance tuyên bố tranh cử Thượng nghị sĩ bang Ohio và giành chiến thắng trong cuộc bầu cử năm 2022 trước ứng viên Dân chủ Tim Ryan, với sự hậu thuẫn mạnh mẽ từ Trump và nhà đầu tư Peter Thiel.

Trong thời gian tại Thượng viện (2023-2025), Vance là thành viên của các ủy ban về Ngân hàng, Nhà ở, Giao thông vận tải và Thương mại. Ông đề xuất 57 dự luật, bao gồm các sáng kiến tăng thuế đối với các trường đại học lớn, cấm bán sản phẩm chứa natri nitrit ở mức gây chết người, và hạn chế quyền tiếp cận thị trường vốn của chính phủ Trung Quốc nếu không tuân thủ luật quốc tế. Ông ủng hộ các chính sách bảo thủ như kiểm soát nhập cư, bảo vệ công nhân Mỹ, và phản đối viện trợ quân sự cho Ukraine, đồng thời thúc đẩy quan điểm bảo vệ gia đình truyền thống.

Tháng 7 năm 2024, Trump chọn Vance làm ứng viên Phó Tổng thống cho cuộc bầu cử năm 2024. Cặp đôi Trump-Vance đánh bại liên danh Kamala Harris và Tim Walz, giành chiến thắng tại nhiều bang chiến trường. Vance từ chức Thượng nghị sĩ vào ngày 10 tháng 1 năm 2025 và chính thức nhậm chức Phó Tổng thống vào ngày 20 tháng 1 năm 2025, được tuyên thệ bởi Thẩm phán Tòa án Tối cao Brett Kavanaugh. Ông là Phó Tổng thống trẻ thứ ba trong lịch sử Hoa Kỳ (40 tuổi), là người đầu tiên thuộc thế hệ Millennials và là cựu chiến binh Thủy quân lục chiến đầu tiên đảm nhận vị trí này.

Quan điểm chính trị và các hoạt động gần đây

Vance được mô tả là một nhà bảo thủ quốc gia và dân túy cánh hữu, chịu ảnh hưởng từ thần học Công giáo (ông cải đạo sang Công giáo). Ông phản đối phá thai, hôn nhân đồng giới, kiểm soát súng và viện trợ cho Ukraine, đồng thời chỉ trích văn hóa không sinh con. Ông ủng hộ chính sách “America First” của Trump, kêu gọi châu Âu chịu trách nhiệm nhiều hơn về quốc phòng và tập trung nguồn lực của Mỹ vào châu Á để đối phó với Trung Quốc. Trong những tuần đầu của nhiệm kỳ, Vance đã ủng hộ mạnh mẽ kế hoạch cải tổ chính phủ của Trump, bao gồm cắt giảm chi tiêu và thách thức quyền hạn của các thẩm phán liên bang đối với hành động của chính quyền.

Là Phó Tổng thống, Vance đảm nhận vai trò chủ tịch tài chính của Ủy ban Quốc gia Đảng Cộng hòa. Các hành động đầu tiên của ông bao gồm tuyên thệ nhậm chức cho Ngoại trưởng Marco Rubio (21/1/2025) và bỏ phiếu quyết định để xác nhận Pete Hegseth làm Bộ trưởng Quốc phòng (24/1/2025). Ông cũng gặp Phó Tổng thống Trung Quốc Hàn Chính trước khi nhậm chức để thảo luận về quan hệ Mỹ-Trung.

Di sản và tầm ảnh hưởng

Với xuất thân từ tầng lớp lao động và hành trình vượt khó, J.D. Vance là biểu tượng của giấc mơ Mỹ. Cuốn Hillbilly Elegy đã mang lại tiếng nói cho những cộng đồng bị lãng quên, trong khi sự chuyển đổi từ nhà phê bình sang đồng minh của Trump thể hiện sự linh hoạt chính trị của ông. Là Phó Tổng thống trẻ nhất trong gần hai thế kỷ, Vance được xem là ứng viên tiềm năng cho cuộc đua tổng thống năm 2028, khi Trump không còn đủ điều kiện tranh cử.