Với giá trị thu lợi bất chính lên đến 3 tỷ đô la, PlusToken Ponzi là một trong 10 kế hoạch lừa đảo lớn nhất từ trước đến nay. Nhưng liệu nó đã hoàn toàn chấm dứt hay chưa?
Từ năm 2018 đến 2019, PlusToken thu gom tài sản kỹ thuật số từ những người dùng với lời hứa mang lại lợi nhuận cao, nhưng đột nhiên ngừng trả lãi và biến mất với khoản tiền 3 tỷ đô la.
Theo trang web truyền thông fintech Boxmining, chương trình đầu tư lợi suất cao chỉ mang lại ảo tưởng đầu tư vè một doanh nghiệp bền vững, tiền thưởng giới thiệu, hội nghị và tham gia họp hội. Vào tháng 6, các hoạt động rút tiền bắt đầu gặp trở ngại và đột ngột dừng lại vào ngày 30/6/2019, sau đó được xác nhận:
“Xin lỗi, chúng tôi đã bỏ chạy”.
Ngay trong ngày 29/6/2019, South China Morning Post đã đưa tin về việc bắt giữ 6 công dân Trung Quốc có liên quan đến vụ án lừa đảo này và một trong những kẻ cầm đầu bị truy tố vào tháng 5/2020.
Theo dữ liệu từ Chainalysis, họ tìm ra dấu vết của 180,000 BTC, 6,400,000 ETH, 111,000 USDT và 53 OMG được chuyển từ nạn nhân đến ví PlusToken. Theo các nguồn khác, 26,000,000 EOS và 485,000,000 XRP cũng đã được gửi.
Mặc dù cơ quan thực thi pháp luật có thể đang bán tài sản bị tịch thu nhưng các phản hồi từ sàn giao dịch cho thấy có thể quá trình sẽ diễn ra nhiều hơn và khả năng hoạt động có thể ảnh hưởng đến giá giao dịch chắc chắn đòi hỏi sự minh bạch tăng lên.
Tiền vẫn đang di chuyển
Ngay cả khi 6 thành viên đã bị bắt giữ thì tiền vẫn được chuyển từ PlusToken sang sàn giao dịch và OTC vào tháng 10/2019, cho thấy thành viên chủ chốt của ponzi có thể vẫn còn nhởn nhơ ngoài vòng pháp luật.
Sau một thời gian dài im ắng, khoảng 1 năm sau khi PlusToken biến mất, scammers đã di chuyển trở lại với 285,000,000 XRP được gửi đến một pool tài khoản để xáo trộn tiền – được gọi là shuffle-pool – rất có thể để che dấu dấu vết và khó theo dõi.
Shuffle-pool PlusToken trên XRPL
Căn cứ vào dữ liệu do xrplorer.com cung cấp, điều tra được hơn 100,000 khoản thanh toán tách biệt hoạt động bên trong shuffle-pool từ các khoản gửi, rút tiền. Pool vận hành kể từ tháng 10/2019, với 100,000,000 XRP được thêm vào trong những tháng đầu tiên, 100,000,000 XRP vào tháng 3/2020 và 285,000,000 còn lại vào ngày 19/6/2020.
XRP được thêm vào shuffle-pool PlusToken
Shuffle-Pool và rửa tiền
Mặc dù dữ liệu chắc chắn đáng ngờ và đáng để các nhà điều tra nghiên cứu thêm, nhưng cũng có nhiều cách để giải thích nó.
Thêm tiền vào shuffle-pool cũng giống như lưu trữ tiền trong mạng lưới ví. Theo đó, tiền được di chuyển tiền qua lại các nơi, nhằm làm rối việc theo dõi. Pool được scammers PlusToken sử dụng bao gồm gần 7,500 tài khoản với 485,000,000 XRP có nguồn gốc từ ví PlusToken và 5,000,000 đến từ các nguồn khác.
Điều này có thể chỉ ra rằng pool không do những kẻ lừa đảo PlusToken kiểm soát, mà là nhà cung cấp dịch vụ trộn tiền hoặc scammers có thêm tiền ở những nơi khác đổ vào. Dù bằng cách nào, 99% số tiền trong shuffle-pool đã được gửi trực tiếp từ PlusToken.
Các khoản gửi tiền và rút tiền trong shuffle-pool PlusToken XRPL
Kể từ khi PlusToken ‘chạy làng’, 60,000,000 XRP đã tìm được đường đến sàn giao dịch hoặc các dịch vụ OTC, chủ yếu là OKEx và Huobi. Vào ngày 17/6/2020, hoạt động rút tiền bắt đầu lại, với gần 300,000,000 XRP được chuyển đến sàn giao dịch trong những tuần tiếp theo (và vẫn đang diễn ra), chủ yếu là HBTC, trước đây gọi là BHEX hoặc Blue Helix.
Số XRP đã rút khỏi shuffle-pool PlusToken
HBTC ra mắt vào năm 2018 dưới tên BHEX, thu hút 15 triệu đô la vốn chủ sở hữu từ các tổ chức hàng đầu như OKEx và Huobi theo BitcoinWiki. Đáng chú ý, sàn nhận được hơn 290,000,000 XRP trong vài tuần qua, tăng hơn 85% tổng số XRP từng nhận được kể từ khi thành lập vào năm 2018, đặt ra một câu hỏi lớn: Tại sao các khoản thanh toán tăng mạnh như vậy và vẫn chưa ngừng lại?
Hiện trạng của shuffle-pool PlusToken
Chỉ 136,000,000 XRP còn lại trong shuffle-pool và với tỷ lệ rút tiền hiện tại, pool dự kiến sẽ hết tiền vào cuối tháng 7.
Các sàn giao dịch nói gì?
HBTC xác nhận rất ngắn gọn về bản chất cụ thể của lưu lượng giao dịch mặc dù không đưa ra bằng chứng:
“Sau khi xác minh, cơ quan thực thi pháp luật đang bán các khoản tiền liên quan”.
Email từ Ciara Sun, phó chủ tịch và phát ngôn viên gốc Anh của Huobi Group đã giải thích những gì cô ấy mô tả là cam kết bảo mật của Huobi và một số hạn chế không rõ ràng của báo cáo Chainalysis. Cô nói:
“Vì là sàn giao dịch hợp tác chặt chẽ với các cơ quan quản lý và cơ quan chính phủ ở mọi quốc gia hoạt động, chúng tôi thực hiện chính sách không khoan nhượng khi nói đến hoạt động bất hợp pháp”.
Mặc dù không xác nhận chi tiết các giao dịch đáng ngờ nhưng Sun cho biết công ty sẽ cải thiện biện pháp bảo vệ chống rửa tiền:
“Đáp lại nhu cầu ngày càng tăng về tính toàn vẹn, minh bạch và bảo mật trong ngành, Huobi sẽ tiếp tục nỗ lực cải thiện công nghệ và làm việc với các cơ quan hữu quan để đóng góp tích cực cho cộng đồng của chúng tôi”.
Những trường hợp như thế này cho thấy tầm quan trọng của sự hợp tác giữa chính quyền và tư nhân trong cả công cụ và trí tuệ.
