Các mạng rollup như Optimism, Arbitrum và Base đã nổi lên như là các giải pháp thay thế có thông lượng cao cho chuỗi chính của Ethereum trong nỗ lực mở rộng Ethereum. Các giao thức layer 2 này thực hiện các giao dịch ngoài chuỗi và chỉ gửi trạng thái cuối cùng lên mạng Ethereum. Thành công của các mạng rollup Ethereum được phản ánh trong giá trị TVL (Tổng giá trị bị khoá) trên 5 tỷ đô la được lưu trữ trong các chuỗi layer 2.
Trong khi các giải pháp layer 2 không phải là mới, ít người biết về “sequencers”, những thành phần quan trọng cho hoạt động của các chuỗi layer 2. Hãy tìm hiểu về các sequencers layer 2, cách chúng hoạt động và lợi ích của chúng.
Sequencers Là Gì?
Sequencers layer 2 chịu trách nhiệm tổ chức các giao dịch trên giao thức layer 2 để đảm bảo các giao dịch theo đúng thứ tự.
Nút sequencer sẽ cuộn các giao dịch thành một lô giao dịch nén khác và gửi chúng định kỳ lên blockchain Ethereum.
Sequencers Hoạt Động Như Thế Nào?
Sequencers layer 2 hoạt động như các bộ điều khiển lưu lượng cho các giao dịch trên chuỗi layer 2.
Chúng sử dụng hai phương pháp sắp xếp giao dịch:
Theo thứ tự đến trước, được phục vụ trước: Ưu tiên cho các giao dịch được gửi sớm hơn.
Sắp xếp giao dịch dựa trên phí gas: Ưu tiên cho các giao dịch có phí cao hơn.
Về lý thuyết, sequencers được cho là thực hiện công việc một cách trung thực. Tuy nhiên, quyền lực của một sequencer là rất lớn và có thể bị lạm dụng. Đây là lúc Chuỗi Cam Kết Trạng Thái (State Commitment Chain) hoạt động để ngăn chặn các hành động ác ý của sequencers thông qua một “cửa sổ thách thức” để xác nhận các bằng chứng cam kết trong các giao dịch layer 2.
Các cam kết được coi là đang chờ xử lý trong cửa sổ này và chỉ tiến hành tới các bằng chứng cam kết trạng thái nếu không bị thách thức. Tuy nhiên, nếu một cam kết bị thách thức, nó sẽ bị coi là không hợp lệ và bị loại bỏ để thay thế bằng một cam kết khác.
Nói cách khác, trong thời gian tranh chấp, nếu không có bằng chứng từ validator rằng giao dịch được sequencer gửi tới layer 1 là không chính xác, giao dịch được gửi sẽ là cuối cùng và được thêm vào layer 1.
Các Loại Sequencers Trong Layer 2
Sequencers được triển khai bởi các chuỗi layer 2 tùy thuộc vào kiến trúc và mục tiêu của chúng. Hãy xem xét các loại sequencers hiện có.
Tập trung
Sequencers tập trung là loại phổ biến nhất và có sẵn trong các mạng layer 2 như Arbitrum, Optimism và Base. Một sequencer được coi là “tập trung” nếu nó được vận hành bởi nhóm phát triển cốt lõi của rollup, hoạt động trên một máy chủ trung tâm và sử dụng một instance duy nhất để phát sóng các lô tới layer 1.
Sequencers tập trung có lợi trong việc cung cấp tính cuối cùng gần như tức thì trên chuỗi layer 2 và gửi giao dịch đáng tin cậy tới Ethereum.
Phi tập trung
Sequencers phi tập trung sử dụng một mạng lưới các nút để thực hiện trách nhiệm của mình. Metis là một ví dụ về một chuỗi layer 2 sử dụng một pool phi tập trung của các nút sequencer để sắp xếp và công bố các giao dịch lên Ethereum. Sequencers phi tập trung có lợi thế không có điểm yếu duy nhất mà sequencers tập trung có.
Shared
Sequencers chia sẻ hoạt động gần như một bên thứ ba sequencing phi tập trung cho nhiều mạng rollup. Các sequencers chia sẻ như Espresso và Astria cung cấp sequencers phi tập trung trên mạng của họ cho các rollup layer 2 khác sử dụng và có dữ liệu gửi lên layer 1. Sequencers chia sẻ cho phép tính tương tác giữa các rollup layer 2.
Ưu và Nhược Điểm của Sequencers
Ưu điểm
Giao dịch nhanh chóng và rẻ: Chúng hữu ích trong việc giảm tải Ethereum bằng cách xử lý các giao dịch layer 2 một cách hiệu quả và tiết kiệm chi phí, giảm đáng kể chi phí của các giao dịch layer 1.
Mở rộng tính bảo mật của Ethereum: Giới thiệu các bằng chứng gian lận hoặc bằng chứng xác thực cho các rollup layer 2 cho phép sequencers tận dụng cơ chế bảo mật của layer 1 và cho phép các validator layer 1 đảm bảo các mạng layer 2 hoạt động như đã hứa.
Cung cấp trải nghiệm người dùng vượt trội: Chúng phê duyệt các giao dịch gần như tức thì, cho phép người dùng rút tiền nhanh hơn từ layer 2 khi chỉ có các lô hợp lệ được gửi.
Nhược điểm
Rủi ro tập trung dẫn đến điểm yếu duy nhất: Trong thời gian cao trào inscription trên layer 2 của Arbitrum, sequencer bị treo, dẫn đến sự cố mạng khi sequencer tập trung gặp sự cố.
Sequencers có thể kiểm duyệt giao dịch: Sequencers tập trung có thể loại trừ hoặc đưa vào danh sách đen các giao dịch vì nhiều lý do hợp pháp hoặc xấu xa.
Thu lợi nhuận không đúng cách từ MEV: Sequencers layer 2 có thể thao túng thứ tự các giao dịch để kiếm lợi nhuận MEV.
Kết luận
Sequencers layer 2 là yếu tố quan trọng đối với hiệu quả của các chuỗi layer 2 trong việc cải thiện trải nghiệm người dùng, tạo điều kiện cho các giao dịch nhanh chóng và bảo mật các giao thức. Tuy nhiên, chúng có một số rủi ro, đặc biệt là về tập trung, cần được giải quyết. May mắn thay, các giải pháp như sequencers phi tập trung hoặc chia sẻ có thể giải quyết một số rủi ro này.
Tham gia Telegram của Tạp Chí Bitcoin: https://t.me/tapchibitcoinvn
Theo dõi Twitter: https://twitter.com/tapchibtc_io
Theo dõi Tiktok: https://www.tiktok.com/@tapchibitcoin
Giả Bảo Ngọc
Theo Unchained Crypto
