Một chu kỳ bùng nổ và phá sản (boom-and-bust) đối với ngành công nghiệp blockchain và tiền điện tử là điều hoàn toàn bình thường. Chu kỳ này được dẫn đầu bởi “vua tiền điện tử” Bitcoin.
Bitcoin được thiết lập giảm một nửa nguồn cung tiền mới được trao cho các thợ đào cứ 4 năm một lần. Các đợt halving sẽ gây ra cú sốc nguồn cung cho thị trường và như đã thấy trong ba chu kỳ vừa qua, việc định giá quá thấp hoặc quá cao trên thị trường là một phần nguyên nhân gây ra những thăng trầm kịch tính.
Các yếu tố khác cũng đóng vai trò quan trọng trong chu trình này, bao gồm việc áp dụng mạng tổng thể, các trường hợp sử dụng mở rộng cho Bitcoin – như Lightning Network cho khả năng mở rộng và Ordinals cho các NFT – và việc “áp dụng tổ chức” đang ngày càng phổ biến.
Vào năm 2020, Dan Held, nhà giáo dục Bitcoin và cố vấn tiếp thị cho Trust Machines, đã dự đoán rằng Bitcoin cuối cùng sẽ chứng kiến một “siêu chu kỳ”, lấy dẫn chứng từ việc giá trị của mạng ngày càng tăng khi việc áp dụng tăng lên (luật Metcalfe), sự khan hiếm gia tăng do sự kiện halving cùng sự áp dụng tổ chức ngày càng tăng lên.
Về mặt lý thuyết, siêu chu kỳ này sẽ chứng kiến Bitcoin thiết lập ATH mới, từ đó sẽ không còn thị trường gấu nữa vì sẽ có đủ sự chấp nhận và hỗ trợ của tổ chức để tiếp tục đẩy giá.
Mùa đông tiền điện tử bắt đầu vào cuối năm 2021
Sự hỗ trợ này đã không xảy ra trong chu kỳ trước và Bitcoin đã “rơi tự do” từ đỉnh mọi thời đại là 69.000 USD vào cuối năm 2021, kéo theo phần còn lại của thị trường. Tất cả những yếu tố như nguồn cung giảm, mạng lưới phát triển mạnh hơn và việc được các doanh nghiệp cũng như tổ chức hỗ trợ mạnh hơn đều không đủ để giúp BTC phục hồi nhanh chóng.
Sự hỗ trợ tổ chức đã tăng lên rất nhiều trong giai đoạn cuối của chu kỳ, đến mức các quỹ hoán đổi danh mục (ETF) đã được chấp thuận trên toàn thế giới. Quỹ BTC ETF được hỗ trợ vật lý đầu tiên đã được ra mắt tại Canada vào tháng 2 năm 2021 bởi Purpose Investments.
Kể từ đó, Canada cũng đã phê duyệt CI Galaxy Bitcoin ETF và Evolve Bitcoin ETF. Đức đã có quỹ Bitcoin ETF vật lý của ETC Group, trong khi Brazil và Úc cũng ra mắt quỹ Bitcoin ETF giao ngay vào năm 2021 và 2022. Tuy nhiên, những sản phẩm này không mang lại sự hỗ trợ tổ chức mà nhiều người tin rằng sẽ đến từ các quỹ ETF.
Nhưng dù sao thì các thị trường chứng khoán khác nhau trên toàn thế giới cũng không có cửa so sánh với Hoa Kỳ.
Liên minh châu Âu chiếm 11,1% thị trường vốn cổ phần toàn cầu, trong khi Úc và Canada lần lượt chiếm 1,5% và 2,7%. Tất cả các thị trường này cộng lại đều bị lấn át bởi Hoa Kỳ, quốc gia chiếm 42,5% tổng thị trường chứng khoán toàn cầu.
Điều này làm tăng thêm sức nặng cho ý tưởng rằng chu kỳ này có thể rất hứa hẹn sẽ trở thành “siêu chu kỳ Bitcoin” của Held, vì quốc gia lớn nhất trong tất cả các thị trường chứng khoán toàn cầu có thể sớm cho phép giao dịch Bitcoin ETF giao ngay.
BlackRock, một trong những cái tên nổi bật nhất trong giới quản lý tài sản và đầu tư, đã đăng ký Bitcoin ETF giao ngay của riêng mình vào tháng 6 năm 2023, bật đèn xanh cho những tổ chức khác bắt đầu tham gia. Tuy nhiên, các tổ chức cũng chỉ là một yếu tố ở đây.
Biểu đồ thị phần chứng khoán toàn cầu. Nguồn: Visual Capitalists
Việc áp dụng có thể là một trend của thị trường mới nổi
Theo “Báo cáo địa lý về tiền điện tử năm 2023” gần đây của Chainalysis thì Ấn Độ, Nigeria và Việt Nam là ba quốc gia hàng đầu về áp dụng tiền điện tử vào năm 2023. Bảng xếp hạng dựa trên điểm chỉ số xem xét các dịch vụ tập trung, dịch vụ bán lẻ, khối lượng giao dịch P2P, tài chính phi tập trung (DeFi) và giá trị DeFi bán lẻ nhận được.
Hoa Kỳ chiếm tỷ lệ phần trăm khối lượng giao dịch lớn nhất ở Bắc Mỹ, đứng vị trị thứ tư. Như biểu đồ dưới đây cho thấy, Bắc Mỹ có tỷ lệ chuyển nhượng tổ chức lớn nhất nhưng lại có số lượng bán lẻ lớn và nhỏ thấp nhất.
Nguồn: Báo cáo địa lý về tiền điện tử năm 2023 của Chainalysis
Sự khác biệt này rất quan trọng, vì giá trị thị trường của hàng hóa không bắt nguồn từ các thực thể tập trung mà từ các tác nhân độc lập phi tập trung nhận thức được giá trị của hàng hóa. Như báo cáo Chainalysis, đầu tư vào Bitcoin và các loại tiền điện tử khác cũng giống như các thị trường mới nổi đầu tư vào giai đoạn này trong chu kỳ áp dụng.
Những người tham gia, không phải tổ chức, mang lại giá trị
Mặc dù việc áp dụng của các tổ chức chắc chắn sẽ là một yếu tố thiết yếu nếu và khi siêu chu kỳ Bitcoin được giữ vững, bản thân Bitcoin cần phải có giá trị được nhận thức từ những người tham gia thị trường, nếu không nó sẽ không có sức mạnh bền bỉ. Trong quá khứ đã có rất nhiều ví dụ về các ngành công nghiệp phát triển mạnh nhưng bị thay thế bởi một công nghệ mới mà thị trường cho là hữu ích và đã lật đổ những gã khổng lồ chỉ sau một đêm.
Sự ra đời của các sản phẩm dầu mỏ đã làm đảo lộn hoàn toàn ngành đánh bắt cá voi vào giữa những năm 1800. Có một ngành công nghiệp và thể chế rộng lớn đằng sau lợi ích săn bắt cá voi toàn cầu với tàu thuyền, thương mại và cơ sở hạ tầng. Tuy nhiên, cho dù có bao nhiêu tiền đi chăng nữa thì thị trường vẫn thấy việc sử dụng các sản phẩm mới sẽ tốt hơn.
Gần đây hơn, sự đổi mới công nghệ do cuộc cách mạng blockchain dẫn đầu, bong bóng dot-com vào giữa những năm 1990 và đầu những năm 2000 đã chứng kiến nhiều công ty được định giá quá cao. Một phần của xu hướng này đến từ giả định rằng việc áp dụng sẽ nhanh hơn những gì thực sự diễn ra.
Những tín hiệu như trình duyệt internet Netscape đạt 3 triệu lượt tải xuống trong ba tháng khiến các nhà đầu tư phấn khích về những gì phần còn lại của ngành có thể làm.
Năm 1995, Netscape có đợt phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng thành công, được hỗ trợ bởi các tổ chức như Morgan Stanley, đẩy giá cổ phiếu từ 14 USD lên 28 USD – định giá công ty 16 tháng tuổi chưa có lãi này ở mức hơn 1 tỷ đô.
Các nhà đầu tư tiếp tục tìm kiếm Netscape tiếp theo trong số hàng loạt công ty ở Thung lũng Silicon và dòng tiền tiếp tục được đổ vào không gian này. Trong kinh tế học, đỉnh cao của chu kỳ bùng nổ, khi việc định giá quá cao đạt đến đỉnh điểm ngay trước khi phá sản, được gọi là “thời điểm Minsky”.
Thời điểm Minsky của bong bóng dot-com xảy ra vào năm 2002. Có rất nhiều tâm lý của nhà đầu tư và tiền của tổ chức chảy vào, nhưng không có sự chấp nhận cơ bản nào của các công ty nhận được khoản đầu tư. Cuối cùng thì không có gì có thể hỗ trợ những công ty này và làm tăng giá trị của chúng.
Thị trường chứng khoán Nasdaq tăng đáng kể từ năm 1995 đến năm 2000, đạt đỉnh vào tháng 3 năm 2000 ở mức 5.048 trước khi giảm 76,81% xuống còn 1.139 vào tháng 10 năm 2002. Không có khách hàng và việc sử dụng thực tế các dịch vụ của các công ty này trên thị trường, không có gì có thể giữ chúng tiếp tục tồn tại.
Bong bóng công nghệ Dot.com. Nguồn: Kampas Research
Điều này có ý nghĩa gì đối với Bitcoin?
Theo Chainalysis, “Không thể phủ nhận rằng việc áp dụng tiền điện tử cơ sở trên toàn thế giới đang giảm sút”. Tuy nhiên, như đã đề cập trước đây, các quốc gia có thu nhập trung bình thấp (LMI) – như Ấn Độ, Nigeria và Ukraine – đã chứng kiến mức độ áp dụng ngày càng tăng.
“LMI là nhóm các quốc gia duy nhất có tổng số lượt áp dụng ở cấp cơ sở vẫn cao hơn so với quý 3 năm 2020, ngay trước thị trường tăng trưởng gần đây nhất”, báo cáo cho biết.
Mặc dù Hoa Kỳ có thể đứng thứ tư về việc áp dụng tiền điện tử, nhưng nó không bị thúc đẩy bởi các giao dịch Bitcoin P2P, vì Hoa Kỳ đứng thứ 12 trong danh mục đó.
Thay vào đó, giao dịch stablecoin chiếm phần lớn giao dịch, trong đó Bitcoin thường giao dịch ít hơn altcoin. Bitcoin hiện không phải là phương tiện trao đổi phổ biến ở Mỹ.
Điều này không phải do Bitcoin thiếu giá trị được cảm nhận trên thị trường mà là do người Mỹ it có nhu cầu sử dụng nó để thanh toán.
Các quốc gia LMI đang được áp dụng nhiều hơn do các vấn đề tiền tệ lạm phát cao ở các quốc gia tương ứng của họ và Bitcoin, dù có biến động bao nhiêu, có thể là một lựa chọn thay thế tốt hơn so với việc nắm giữ đồng nội tệ.
Khi thế giới tiếp tục với xu hướng phi đô la hóa, Bitcoin có thể là lựa chọn an toàn nhất.
Điều này có thể xảy ra ở Hoa Kỳ không?
Ba công ty xếp hạng tín dụng lớn – Standard and Poor’s (S&P), Moody’s Investor Service và Fitch Ratings – đều đã hạ xếp hạng tín dụng của Hoa Kỳ.
Vào tháng 8 năm 2011, S&P đã hạ xếp hạng tín dụng của Mỹ từ AAA xuống AA+. Fitch cũng làm theo vào tháng 8 năm 2023. Và vào ngày 10 tháng 11 năm 2023, Moody’s đã hạ triển vọng xếp hạng tín dụng của Hoa Kỳ từ “ổn định” xuống “tiêu cực”, với lý do thâm hụt ngày càng tăng và khả năng trả nợ quốc gia giảm.
Việc giảm xếp hạng tín dụng báo hiệu sự suy giảm niềm tin vào Hoa Kỳ và nói rộng hơn là vị thế của đồng đô la Mỹ là đơn vị tính toán trung tâm cho thanh toán toàn cầu.
Nếu siêu lạm phát bắt đầu xuất hiện ở Mỹ, có thể các giải pháp thay thế sẽ được sử dụng thay vì giữ tiền mặt.
Phần trăm khối lượng giao dịch chia theo từng loại tài sản ở khu vực Bắc Mỹ. Nguồn: Báo cáo địa lý về tiền điện tử năm 2023 của Chainalysis
Rất có thể là quá sớm trong chu kỳ này
Trong lúc giới thiệu ý tưởng về siêu chu kỳ Bitcoin, Held vẫn thường nói rằng mọi người vẫn còn sớm trong việc bắt đầu xếp chồng sats. Mặc dù việc áp dụng tổ chức ngày càng tăng có thể giúp Bitcoin tăng giá trị tiền fiat và các lộ trình đầu tư lớn hơn, nhưng tất cả các yếu tố sau đây phải có hiệu lực để siêu chu kỳ phát huy tác dụng:
Nhu cầu của tổ chức: Giả sử BlockRock và các gã khổng lồ tài chính khác được cấp Bitcoin ETF giao ngay ở Hoa Kỳ, lượng đầu tư từ các tổ chức, văn phòng gia đình, quỹ tài sản có chủ quyền và các cá nhân có giá trị ròng cao có thể hỗ trợ Bitcoin trong việc nâng giá trị tiền fiat lên một mức độ nhất định. Ví dụ, Galaxy Digital dự đoán điều này sẽ đưa Bitcoin lên khoảng 59.000 USD.
Nguồn cung: Sự kiện halving Bitcoin tiếp theo sẽ diễn ra vào khoảng tháng 4 năm 2024 ở độ cao block 840.000 và 96,9% tổng số BTC hiện có sẽ được khai thác. Điều này có nghĩa là phần cung của phương trình siêu chu kỳ đã được kiểm tra. Ngay cả khi nhu cầu cơ sở không thay đổi, điều này sẽ cho thấy giá tiền fiat cao hơn. Tuy nhiên, như đã thấy trong các chu kỳ trước, việc tăng giá (number-go-up) có thể sẽ làm tăng nhu cầu, ít nhất là trong ngắn hạn, do nỗi sợ bỏ lỡ.
Sự chấp nhận: Mặc dù một số người có thể mua Bitcoin vì lý do “number-go-up” (NGU – một meme thể hiện suy nghĩ của nhà đầu tư hy vọng giá của một tài sản sẽ tăng), nhưng việc sử dụng thực tế sẽ mang lại cho nó một đề xuất giá trị lâu dài. Vẫn chưa biết liệu môi trường kinh tế và chính trị xã hội của Mỹ sẽ thúc đẩy mọi người chấp nhận Bitcoin như một phương tiện trao đổi, một kho lưu trữ tài sản hay một hàng rào chống lại áp lực lạm phát đồng đô la hơn nữa.
Xác suất của siêu chu kỳ Bitcoin năm 2024 là bao nhiêu?
Trong một cuộc phỏng vấn, tỷ phú đầu tư mạo hiểm và là nhà đầu tư blockchain Tim Draper đã được hỏi rằng ông nghĩ sao về khả năng xảy ra siêu chu kỳ Bitcoin vào năm 2024. Ông chia sẻ:
“Tôi nghĩ đó sẽ là chu kỳ tiếp theo, khi chúng ta có thể điều hành hoạt động kinh doanh của mình mà không bị cản trở bởi sự mông lung về quy định, thời điểm chúng ta có thể mua thực phẩm, quần áo, chỗ ở và thanh toán thuế bằng Bitcoin”.
Julian Liniger, Giám đốc điều hành của sàn giao dịch Bitcoin – Relai, nói rằng thị trường “sẽ chứng kiến nguồn cung giảm mạnh do sự kiện halving sắp tới, trong khi Bitcoin ETF và sự quan tâm nói chung ngày càng tăng đối với tài sản Bitcoin sẽ dẫn tới việc nhu cầu cao hơn đáng kể”.
Liniger nói thêm rằng các yếu tố như sự mất niềm tin vào tiền tệ fiat, sự tăng cường giám sát ngân hàng và sự sụp đổ của các sàn giao dịch (điển hình là FTX) “củng cố câu chuyện về Bitcoin”.
“Với sự tham gia của BlackRock và những công ty lớn khác, tôi cũng nghĩ rằng không có khả năng chúng ta sẽ chứng kiến sự thay đổi hoàn toàn 180 độ trong nhận thức của công chúng về Bitcoin. Thay vì là một tài sản đầu cơ tiêu thụ nhiều điện như toàn bộ các quốc gia, Bitcoin có thể sớm được coi là nơi trú ẩn an toàn thúc đẩy quá trình chuyển đổi sang năng lượng tái tạo.”
Giám đốc điều hành Bitget, Gracy Chen cho biết rằng để siêu chu kỳ xảy ra, “thị trường cần có nguồn vốn dồi dào để chống lại những tâm lý tiêu cực. Thứ nhất, thiết lập lại các kênh tiếp cận dễ dàng giữa tài chính truyền thống và thị trường tiền điện tử, đặc biệt là sau khi ba ngân hàng thân thiện với tiền điện tử bị đàn áp. Thứ hai, các chính phủ toàn cầu, bao gồm cả Hoa Kỳ, phải chính thức công nhận tài sản Bitcoin ngang hàng với vàng và cổ phiếu. Điều này liên quan đến việc loại bỏ các hạn chế đối với việc giao dịch và nắm giữ Bitcoin đối với công chúng. Sự tích hợp như vậy với tài chính truyền thống cung cấp nền tảng cho việc áp dụng Bitcoin rộng rãi và tạo điều kiện thuận lợi cho siêu chu kỳ Bitcoin trở thành hiện thực”.
Siêu chu kỳ Bitcoin có thể sẽ không xuất hiện trên thế giới trong chu kỳ áp dụng tiếp tục này. Đơn giản là có quá nhiều suy đoán về việc áp dụng và sử dụng hàng ngày diễn ra trên toàn cầu khiến tài sản này không có hoặc chỉ có một sự điều chỉnh nhẹ để bù đắp cho sự sụt giảm khi khoảnh khắc Minsky làm bong bóng vỡ. Mặt khác, năm 2028 có thể là một câu chuyện hoàn toàn khác.
Tham gia Telegram của Tạp Chí Bitcoin: https://t.me/tapchibitcoinvn
Theo dõi Twitter: https://twitter.com/tapchibtc_io
Theo dõi Tiktok: https://www.tiktok.com/@tapchibitcoin
- Bitcoin chào đón ‘Uptober’ với mức tăng 5% – 5 điều nên xem xét trong tuần này
- SEC trì hoãn quyết định về Bitcoin ETF sau khi Quốc hội Hoa Kỳ kêu gọi phê duyệt ‘ngay lập tức’
Itadori
Theo Cointelegraph
