Một thẩm phán ở New York đã ra lệnh cho Bitfinex – một sàn giao dịch tiền điện tử có chung công ty mẹ với “stablecoin” Tether – chuyển một loạt các tài liệu cho Tổng chưởng lý New York Letitia James. Bà James đã công bố mệnh lệnh này trong một thông cáo báo chí vào hôm thứ Năm. Bà cũng không tiết lộ các hồ sơ pháp lý về yêu cầu của mệnh lệnh trên.
Những tài liệu đó cho thấy Bitfinex có thể gặp rắc rối tài chính nghiêm trọng. Công ty đã không thể thu hồi 851 triệu đô la tiền mặt mà trước đó công ty đã ủy thác cho một bộ xử lý thanh toán ở Panama có tên là Crypto Capital. Văn phòng của James viết rằng thông tin được thu thập trong quá trình điều tra “đã đặt ra những câu hỏi nghiêm trọng về khả năng của Bitfinex dưới vai trò là một mối lo ngại đang diễn ra.”
Trong một tuyên bố, Tether nói rằng các hồ sơ từ tổng chưởng lý của New York “được viết với mục đích xấu và bị đánh lừa bởi những khẳng định sai lầm.” Theo Tether, 851 triệu USD tiền mất tích “không bị mất mà đã bị tịch thu và bảo vệ an toàn”. Công ty nói thêm rằng “cả Bitfinex và Tether đều đang rất mạnh về tài chính”.
Lời cam kết của Bitfinex rất quan trọng, không chỉ vì khách hàng của họ có khả năng mất hàng trăm triệu đô la, mà còn bởi vì tether đã trở thành một loại tiêu chuẩn tiền tệ toàn cầu trong thế giới tiền điện tử. Tether (công ty) đã hứa rằng mỗi đơn vị USDT sẽ có giá trị 1 đô la, và công ty đã thành công đáng kể trong việc duy trì mức hỗ trợ này trong nhiều năm đầy biến động. Sự ổn định đó đã khiến một số sàn giao dịch coi USDT nhưng một sự thay thế cho đồng đô la – một sự thay thế có thể được mua và bán mà không thu hút sự chú ý không mong muốn từ các nhà quản lý Hoa Kỳ.
Bitfinex bị cáo buộc vì đã cố gắng giải quyết các vấn đề tài chính của mình bằng cách vay tiền từ Tether, đặt câu hỏi về lời hứa của Tether về việc sẽ giữ một đô la trong ngân hàng cho mỗi đồng tether được phát hành. Mặc dù bạn có thể lo rằng điều này sẽ làm lung lay niềm tin của thị trường đối với đồng đô la, nhưng điều đó dường như đã không xảy ra. Khi bài báo này được viết, USDT vẫn được giao dịch ở mức giá từ 0,98 đến 1 đô la trên nhiều sàn giao dịch, thậm chí có lúc trên 1 USD.
Giá Tether hôm nay. Nguồn: Coinmarketcap
Bitfinex từ lâu đã bị “bủa vây” bởi những mối lo ngại về khả năng thanh toán
Bitfinex là một sàn giao dịch tiền điện tử phổ biến, dường như hoạt động chủ yếu ở Hồng Kông và Đài Loan. Sàn giao dịch này cho phép mọi người mua và bán Bitcoin, Ether, Litecoin và các tài sản dựa trên blockchain, và nó chia sẻ công ty mẹ với Tether.
Trong ba năm qua, các nhà phê bình đã liên tục đặt ra câu hỏi về tình trạng tài chính của hai công ty. Sau khi hacker đánh cắp 70 triệu đô la Bitcoin từ Bitfinex vào năm 2016, sàn giao dịch đã phát hành các IOU để bù đắp cho sự thiếu hụt. Vào tháng 4 năm 2017, Bitfinex trả lại được tất cả số tiền đã vay. Nhưng mọi người tự hỏi liệu sàn giao dịch đã động đến khoản dự trữ Tether của họ để giải quyết vấn đề tài chính này.
( IOU – viết tắt của “I Own You”, có nghĩa là “tôi nợ bạn” – đây là hình thức giao dịch trước khi một đồng ICO được niêm yết lên một sàn giao dịch nào đó).
Bitfinex hứa sẽ xuất bản một cuộc kiểm toán chuyên nghiệp, nhưng công ty đã không thực hiện được lời hứa này. Đầu năm 2018, một công ty được Bitfinex thuê để tiến hành kiểm toán đột ngột rút khỏi dự án mà không công bố các kết quả.
Trong cùng thời gian này, Bitfinex nhận thấy rằng việc có được các dịch vụ ngân hàng ngày càng khó khăn hơn. Một ngân hàng khác đã chấm dứt mối quan hệ với Bitfinex và Tether. Các ngân hàng đó đã không đưa ra lý do vì sao họ không còn muốn làm việc với Bitfinex, nhưng mọi người tin rằng các ngân hàng đã trở nên lo lắng về những vấn đề về quy định.
Sự truy cập hạn chế vào hệ thống tài chính thông thường đã khiến Bitfinex và Tether gặp khó khăn trong việc tôn trọng các yêu cầu rút tiền của khách hàng. Vào cuối năm 2017 và đầu năm 2018, khách hàng bắt đầu gặp phải sự chậm trễ trong việc rút tiền. Bitfinex bắt đầu phụ thuộc rất nhiều vào một công ty thanh toán của Panama có tên là Crypto Capital để thực hiện thanh toán cho khách hàng.
“Vào năm 2018, Bitfinex đã đặt hơn 1 tỷ đô la tiền của khách hàng chung và quỹ công ty với Crypto Capital,” Trợ lý Tổng chưởng lý New York Brian Whitehurst viết trong một hồ sơ pháp lý vào tuần trước. Các công ty nói với các quan chức New York rằng “không có hợp đồng hoặc thỏa thuận bằng văn bản tương tự nào được ký kết giữa Crypto Capital và Bitfinex hoặc Tether.”
“Vào giữa năm 2018, Bitfinex đã gặp khó khăn trong việc thực hiện các yêu cầu rút tiền của khách hàng khỏi nền tảng giao dịch,” Whitehurst báo cáo. “Crypto Capital, công ty nắm giữ tất cả hoặc gần như toàn bộ số tiền của Bitfinex, đã từ chối xử lý các yêu cầu rút tiền của khách hàng, và từ chối hoặc không thể trả lại bất kỳ khoản tiền nào cho Bitfinex.”
Nhật ký trò chuyện mà các quan chức New York có được cho thấy, trong nửa cuối năm 2018, Bitfinex đã liên tục gửi các tin nhắn “tuyệt vọng” tới Crypto Capital.
“Hàng chục người hiện đang chờ để được rút tiền từ Crypto Capital”, một tin nhắn tháng 10 cho biết. “Bây giờ đã là cuối tháng và bạn vẫn không hề gửi lại phản hồi nào”, đây là tin nhắn vào cuối thàng 11. “Tôi không phải là kẻ thù của bạn. Tôi ở đây để giúp bạn và cho tới giờ tôi vẫn rất kiên nhẫn. Nhưng bạn cần phải gạt tất cả những chuyện tào lao sang một bên và cho tôi biết chuyện gì đang xảy ra.”
Theo Whitehurst, Crypto Capital nói với Bitfinex rằng 851 triệu đô la không có sẵn vì quỹ tiền đã bị các quan chức ở Bồ Đào Nha, Ba Lan và Hoa Kỳ tịch thu. Điều thú vị ở đây là Whitehurst đã báo cáo tuần trước rằng Bitfinex và Tether “không tin các đại diện của Crypto Capital rằng các khoản tiền đã bị tịch thu.” Tether nói rằng các khoản tiền “không bị mất mà đã bị tịch thu và đang được bảo vệ.”
Bitfinex vay mượn từ Tether
Thay vì báo cáo lại tình trạng này lại cho khách hàng, Bitfinex đã nhắm đến các khoản dự trữ tiền mặt của Tether. Bitfinex thừa nhận với các nhà quản lý New York rằng vào tháng 11, họ đã lấy 625 triệu đô la từ tài khoản của Tether tại ngân hàng Bahamian Deltec và chuyển nó vào tài khoản của Bitfinex tại cùng một ngân hàng. Đổi lại, Bitfinex đã chuyển 625 triệu đô la tiền quỹ Crypto Capital bị đóng băng của mình cho Tether.
Rõ ràng đó không phải là một thỏa thuận tốt cho Tether, vì họ đã từ bỏ 625 triệu đô la tiền mặt để đổi lấy 625 triệu đô la mà trong đó tính xác thực của số tiền này vẫn chưa được làm rõ. Một tháng sau (tháng 12), Bitfinex đã “nảy sinh ra mối lo ngại rằng tiền vốn của Crypto Capital có thể là sự lừa đảo.”
Một lần nữa, Bitfinex đã không nói cho khách hàng biết chuyện gì đang xảy ra. Thay vào đó, sàn giao dịch đã cố che đậy tất cả mọi thứ bằng cách thực hiện một giao dịch đáng ngờ khác với Tether. Tether đã bổ sung cho Bitfinex một khoản tín dụng trị giá 900 triệu đô la được bảo đảm bằng cổ phiếu trong công ty mẹ của Bitfinex. Bitfinex đã sử dụng khoản tín dụng này để “mua lại” 625 triệu đô la của Tether trong các quỹ Crypto Capital bị mắc kẹt. Tất nhiên, không có hành động nào trong số này thay đổi thực tế rằng công ty mẹ chia sẻ của họ đang bị mất tích 851 triệu đô la.
Trong khoảng thời gian này, Tether đã thay đổi ngôn ngữ trên trang web của mình. Trước đây, trang web đã tuyên bố rằng “mỗi tether luôn được hỗ trợ 1-1 bởi tiền tệ truyền thống trong các khoản dự trữ của chúng tôi”. Giờ đây trang web lại nói rằng “mỗi tether luôn được hỗ trợ 100% bởi các khoản dự trữ của chúng tôi, bao gồm tiền tệ truyền thống và các khoản tiền mặt tương đương, và đôi khi có thể bao gồm các tài sản và khoản phải thu khác từ các khoản vay của Tether cho các bên thứ ba, có thể bao gồm các thực thể liên kết.”
Thị trường dường như không ngạc nhiên trước những khó khăn của Tether
Vậy thị trường đã phản ứng như thế nào với tin tức này? Trong vài giờ sau thông báo vào hôm thứ Năm tuần trước, giá Bitcoin đã giảm gần 10%. Thấp hơn 6% giá trị của nó từ thứ Năm tuần trước.
Trong khi đó, bitcoin đã được giao dịch ở mức cao trên Bitfinex so với các loại tiền điện tử khác. Đây là một tình huống phổ biến khi một sàn giao dịch đóng băng các khoản rút tiền bằng đô la. Khách hàng đang lo lắng việc rút tiền mặt đã sẵn sàng trả mức phí cao để nhận bitcoin, thứ mà họ có thể rút ra ngay lập tức, thay vì mạo hiểm rằng họ có thể không bao giờ lấy lại được tiền.
Nhưng đáng chú ý, những tin tức gần đây dường như có rất ít tác động đến giá trị của Tether. Khi bài báo này được viết vào sáng thứ Hai, CoinMarketCap cho thấy giao dịch Tether đang ở mức từ 0,98 đến 1 đô la trên nhiều sàn giao dịch.
Không rõ tại sao các vấn đề tài chính của Bitfinex lại có ít ảnh hưởng đến giá của Tether như vậy. Giá trị của Tether đã ổn định đáng kể giữa những tin tức hỗn loạn trong ba năm qua, cho thấy công ty đã phát triển những cách để duy trì được giá trị khi đối mặt với sự thù địch đến từ hệ thống ngân hàng chính thống.
Trong ngắn hạn, Tether có thể chỉ cần có đủ tiền trong ngân hàng, nó được cho là có hơn 1 tỷ đô la ngay cả sau khi mất 851 triệu đô la để hỗ trợ giá trị của tiền tệ. Chừng nào tổng nhu cầu về tether không giảm xuống dưới 851 triệu đô la, thì Tether vẫn sẽ có thể mua tether bất cứ khi nào chúng giảm xuống dưới 1 đô la.
Tuy nhiên, các giá trị được xây dựng dựa trên sự tự tin. Nếu thị trường bắt đầu lo lắng rằng nhu cầu về Tether đang giảm, nó có thể tự trở thành một lời tiên tri, gây ra một cuộc chạy đua về tiền tệ khi mọi người tranh giành để rút tiền mặt trong khi vẫn còn tiền.
Nhưng…
Cho đến nay, điều đó đã không xảy ra. Và đó có thể là một minh chứng cho vai trò trung tâm của Tether trên một số sàn giao dịch tiền điện tử.
Do những xung đột giữa tiền điện tử và hệ thống ngân hàng truyền thống, có một số sàn giao dịch “dành riêng cho tiền điện tử” không cung cấp thanh toán bằng các loại tiền thông thường như đô la hoặc euro. Trên các sàn giao dịch này, tether là cách khả thi nhất để các trader có thể nhận được đô la cho tiền điện tử của họ. Chừng nào còn nhiều nhu cầu sử dụng tether để sử dụng trong giao dịch hàng ngày, nhu cầu có thể sẽ không bao giờ giảm đến mức phải đặt ra những câu hỏi về khả năng tồn tại của Tether.
Nếu đó là những gì đang diễn ra, nó sẽ là một sự tương đồng có tính “châm biếm” đối với các loại tiền tệ thông thường như đồng đô la Mỹ, được hỗ trợ bởi vàng cho đến những năm 1930. Giữa năm 1933 và 1971, chính phủ Hoa Kỳ dần dần cắt đứt mối liên kết giữa vàng và đồng đô la. Điều đó đã dẫn đến đồng đô la hiện đại, không thể được đổi để lấy bất cứ thứ gì. Đồng đô la duy trì giá trị của nó bởi vì đó là cách thuận tiện để mọi người thực hiện các giao dịch hàng ngày.
Tương tự như vậy, tether đã trở thành cách thuận tiện nhất để thực hiện các giao dịch bằng đô la trong thế giới tiền điện tử. Miễn là điều đó đúng, các nhu cầu về tether vẫn sẽ được duy trì, cho dù mỗi tether có được hỗ trợ bởi một đô la trong tài khoản ngân hàng ở đâu đó hay không.
- Chỉ báo kỹ thuật cho thấy bê bối của Tether đã chấm dứt đà tăng giá Bitcoin
- Tất tần tật về vụ bê bối Bitfinex và Tether (USDT)
Diệu Anh
Theo TapchiBitcoin/Arstechnica