Tezos là gì?
Tezos là một nền tảng tiền điện tử và blockchain với XTZ là token gốc. Nền tảng này tập trung vào việc cung cấp một hệ sinh thái phi tập trung, an toàn và có khả năng mở rộng để xây dựng các hợp đồng thông minh phức tạp và các ứng dụng phi tập trung (dApps).
Điểm khác biệt của Tezos là khả năng tự nâng cấp mà không cần phải thực hiện hard fork. Giao thức Tezos có thể tự động và dân chủ cải tiến bằng cách cho phép cộng đồng nắm giữ XTZ bỏ phiếu cho các thay đổi được đề xuất. Điều này cho phép giao thức thích nghi với các nhu cầu thay đổi và triển khai các tính năng và cải tiến mới mà không cần chia tách blockchain. Ngoài ra, Tezos cung cấp phương pháp xác minh hình thức để đảm bảo rằng các hợp đồng thông minh trên blockchain hoạt động an toàn và chính xác. Tezos được thành lập vào năm 2018 và hoạt động dựa trên thuật toán đồng thuận Proof of Stake.
Tezos hoạt động như thế nào?
Tezos là một nền tảng blockchain mã nguồn mở hoạt động trên cơ chế đồng thuận Proof of Stake. Người dùng stake token XTZ của họ để xác thực các giao dịch và thêm các block mới vào blockchain. Điều này dẫn đến việc tiêu thụ năng lượng thấp hơn đáng kể so với các blockchain dựa trên Proof of Work, vốn đòi hỏi sức mạnh tính toán lớn.
Giao thức Tezos có khả năng tự sửa đổi, cho phép những người nắm giữ XTZ đưa ra quyết định về các thay đổi giao thức và phát triển mạng lưới. Điều này được thực hiện thông qua cơ chế tích hợp gọi là ‘quản trị on-chain’. Các quyết định được thực hiện thông qua các đề xuất và bỏ phiếu được tiến hành trực tiếp trên blockchain, cho phép giao thức dễ dàng và nhanh chóng điều chỉnh theo nhu cầu của cộng đồng, thúc đẩy sự phát triển và đổi mới mạng lưới một cách nhanh chóng.
Công nghệ đằng sau XTZ
Công nghệ đằng sau XTZ được thiết kế như một nền tảng an toàn, có khả năng nâng cấp và mô-đun để phát triển các ứng dụng phi tập trung (dApps) và thực hiện các giao dịch tài chính.
Tezos sử dụng một biến thể của thuật toán đồng thuận Proof of Stake gọi là Liquid Proof of Stake. Chủ sở hữu nút đặt cược token XTZ của họ và được thưởng bằng các token XTZ mới. Không giống như các blockchain Proof of Stake khác chỉ phạt chủ sở hữu nút khi có hành vi độc hại, các chủ sở hữu nút của Tezos còn được thưởng khi tích cực tham gia vào mạng lưới.
Công nghệ đằng sau Tezos bao gồm ba thành phần chính: mạng lưới, blockchain và hợp đồng thông minh.
- Mạng lưới: Bao gồm các nút giao tiếp với nhau để xác thực các giao dịch và thêm các khối mới vào blockchain.
- Blockchain: Chứa một bản ghi của tất cả các giao dịch đã từng được thực hiện trên mạng lưới.
- Hợp đồng thông minh: Là các chương trình tự thực hiện được lưu trữ trên blockchain, có khả năng khởi tạo và thực hiện các giao dịch mà không cần một cơ quan trung ương.
Một tính năng độc đáo của Tezos là hệ thống quản trị trên chuỗi, cho phép các chủ sở hữu nút bỏ phiếu về các thay đổi giao thức được đề xuất. Điều này cho phép Tezos thích nghi và phát triển mà không cần thực hiện hard fork. Ngoài ra, nền tảng Tezos hỗ trợ tạo các token không thể thay thế (NFT) và được sử dụng cho các ứng dụng DeFi khác nhau như cho vay và cung cấp lãi suất trên các token được gửi vào.
Hệ sinh thái Tezos
Hệ sinh thái Tezos bao gồm nhiều thành phần và người tham gia khác nhau, bao gồm:
Blockchain Tezos: Nền tảng kỹ thuật của hệ sinh thái, cung cấp các công cụ khác nhau để xây dựng các ứng dụng phi tập trung (dApps) và hợp đồng thông minh. Đây là một blockchain Proof of Stake, nơi việc xác thực giao dịch được thực hiện bởi các trình xác thực (validators) khóa token XTZ làm tài sản thế chấp.
Token XTZ: Tiền điện tử gốc của hệ sinh thái Tezos, được sử dụng để thực hiện các giao dịch và thưởng cho các trình xác thực vì những đóng góp của họ vào mạng lưới. Ngoài ra, những người nắm giữ XTZ còn bỏ phiếu cho các quyết định quản trị quan trọng trên mạng lưới.
Bakers: Các trình xác thực trên mạng lưới Tezos, chịu trách nhiệm xác thực các giao dịch và thêm các khối mới vào blockchain. Bakers phải đặt cọc một số lượng token XTZ nhất định làm tài sản thế chấp để hoạt động như các trình xác thực và nhận phần thưởng token XTZ cho những đóng góp của họ vào mạng lưới.
Quỹ Tezos: Một tổ chức phi lợi nhuận thúc đẩy và hỗ trợ hệ sinh thái Tezos. Quỹ này cũng quản lý một phần token XTZ được dành riêng cho sự phát triển và tăng trưởng tương lai của mạng lưới.
DApps và Dự án: Ngày càng nhiều ứng dụng phi tập trung và dự án đang được phát triển trong hệ sinh thái Tezos. Các dự án này có thể phục vụ cho nhiều mục đích khác nhau, bao gồm DeFi, trò chơi, và nhiều lĩnh vực khác.
Ai là người sáng lập Tezos?
Blockchain Tezos được sáng lập bởi cặp vợ chồng Arthur và Kathleen Breitman, họ đã thành lập nó thông qua Dynamic Ledger Solutions, một startup họ sáng lập để phát triển Tezos.
Năm 2014, Arthur Breitman, dưới bút danh ‘L. M. Goodman,’ đã công bố hai bài báo đề xuất một loại blockchain mới. Ông chọn tên ‘Tezos’ sau khi viết một chương trình để tạo ra danh sách các tên miền chưa được đăng ký có thể phát âm được bằng tiếng Anh.
Token XTZ
Token XTZ phục vụ nhiều mục đích khác nhau trong mạng lưới Tezos. Vậy những chức năng chính của nền kinh tế token của Tezos là gì?
Quản trị: Người nắm giữ token có thể đưa ra quyết định liên quan đến phát triển và quản lý mạng lưới. Họ có thể nộp các đề xuất, bỏ phiếu cho các thay đổi và thậm chí xác định cơ chế thưởng cho các trình xác thực.
Staking: Token XTZ được sử dụng để đặt cược trên mạng lưới Tezos. Người nắm giữ token khóa các token của họ làm tài sản thế chấp để xác thực các giao dịch và nhận thưởng dưới dạng các token XTZ mới.
Phí giao dịch: Token XTZ được sử dụng để trả phí giao dịch trên mạng lưới. Các khoản phí này được sử dụng để thưởng cho các trình xác thực và duy trì tính bảo mật và độ tin cậy của mạng lưới.
Nâng cấp: Tezos có một cơ chế để nâng cấp mạng lưới, trong đó người nắm giữ token bỏ phiếu về việc triển khai các nâng cấp. Khi một nâng cấp được chấp nhận, các trình xác thực có thể cài đặt phiên bản phần mềm mới và tiếp tục hỗ trợ mạng lưới.
Kết luận
Tezos là một loại tiền điện tử đã được thiết lập vững chắc và đã vượt qua nhiều chướng ngại. Nó cung cấp một đề xuất giá trị độc đáo về mặt quản trị, điều mà nhiều nhà đầu tư có thể thích. Nếu chúng ta thêm vào đó khả năng của Tezos trong việc lưu trữ các ứng dụng phi tập trung, chúng ta có thể thấy lý do tại sao loại tiền điện tử này lại được ưa chuộng trong cộng đồng đam mê tiền điện tử.
Tham gia Telegram của Tạp Chí Bitcoin: https://t.me/tapchibitcoinvn
Theo dõi Twitter: https://twitter.com/tapchibtc_io
Theo dõi Tiktok: https://www.tiktok.com/@tapchibitcoin
Ông Giáo
Tạp Chí Bitcoin
