Tương lai của web3 phụ thuộc rất nhiều vào khả năng hoàn thành các giao dịch trên nhiều hệ sinh thái blockchain. Hơn thế nữa, sự tương tác này phải đảm bảo an toàn, nhanh chóng và dễ dàng. Tuy nhiên, cho đến nay, cả nhà phát triển lẫn người dùng đều gặp khó khăn với sự phức tạp của web3. Mặc dù các blockchain là những mạng lưới an toàn, sự phân tách liên quan đến thị trường dịch vụ bị phân mảnh kéo theo các thách thức triển khai tốn kém và tăng nguy cơ bảo mật. Mạng lưới phủ web3 của Axelar cung cấp một giải pháp thiết yếu cho những vấn đề này, cho phép tương tác liền mạch giữa các blockchain khác nhau chỉ với một cú nhấp chuột, một tính năng nâng cao đáng kể trải nghiệm người dùng trong không gian web3.
Axelar (AXL) là gì?
Axelar là một mạng lưới tương tác lập trình được, mang đến cuộc cách mạng về tính dễ sử dụng của web3 cho cả nhà phát triển và người dùng cuối. Nó cho phép tương tác dễ dàng với bất kỳ tài sản hoặc ứng dụng nào trên các chain khác nhau. Axelar là giải pháp web3 hoạt động như một mạng lưới toàn cầu, xây dựng cầu nối giữa nhiều hệ sinh thái blockchain. Kiến trúc đơn giản của Axelar, với các giao thức định tuyến và phân phối, hỗ trợ giao tiếp xuyên chuỗi (cross-chain) an toàn với tính năng chỉ cần một cú nhấp chuột.
Các nhà phát triển của nền tảng này đã thiết kế mạng lưới Axelar để nâng cao tính bảo mật. Cụ thể, kiến trúc phi tập trung của nó sử dụng Proof of Stake (PoS), một cơ chế bỏ phiếu bậc hai mới lạ và việc luân chuyển khóa bắt buộc. Ngoài ra, lưu lượng truy cập có thể bị tạm dừng nếu các chain liên kết được cho là độc hại hoặc bị xâm phạm, nhằm cô lập vấn đề một cách nhanh chóng.
Tại sao tính tương tác quan trọng?
Trong thế giới rộng lớn của internet, khái niệm về tính tương tác thường bị người dùng hàng ngày bỏ qua. Tuy nhiên, nó là nền tảng của thương mại và giao tiếp kỹ thuật số, cho phép các tương tác toàn cầu như cuộc gọi video quốc tế.
Khi chúng ta tiến vào lĩnh vực web3, chúng ta đang ở giai đoạn giống như thời kỳ sơ khai của internet những năm 1980, được đặc trưng bởi sự xuất hiện của các ứng dụng sáng tạo trên nhiều mạng lưới khác nhau, mỗi mạng đều bị cô lập và không thể khai thác hết tiềm năng thị trường toàn cầu của mình do thiếu sự kết nối.
Để đánh giá tác động biến đổi của Axelar, điều cần thiết là phải khám phá câu chuyện đang phát triển về chức năng xuyên chuỗi và tầm quan trọng then chốt của nó đối với cảnh quan web3.
- Sự cùng tồn tại của nhiều blockchain: Sự thành công của hệ sinh thái blockchain phụ thuộc vào sự tồn tại song song của nhiều blockchain Layer-1 và Layer-2. Lý do rất đơn giản: Không có blockchain nào, bất kể tốc độ xử lý của nó nhanh đến đâu, có thể mở rộng đủ để hỗ trợ các ứng dụng thực tế phổ biến ngày nay. Do đó, việc mở rộng phải diễn ra thông qua sự mở rộng theo chiều ngang.
- Giao dịch xuyên chuỗi là điều bình thường: Trong hành trình người dùng web3 hiện nay, các hoạt động như mua meme coin trên sàn giao dịch phi tập trung (DEX), mua NFT hoặc tham gia vào các nền tảng DeFi như GMX thường dẫn đến các tương tác qua nhiều ứng dụng. Mỗi tương tác này thường liên quan đến nhiều giao dịch, với một tỷ lệ đáng kể diễn ra trên các nền tảng hoặc chain khác nhau. Ước tính khoảng một trong mỗi bốn giao dịch sẽ là giao dịch xuyên chuỗi, đòi hỏi một cơ sở hạ tầng tương tác mạnh mẽ để hỗ trợ các chuyển động này.
Vai trò của Axelar trong tính tương tác
Mạng lưới Axelar có vị thế đặc biệt để chiếm lĩnh thị trường tính tương tác, một kỳ tích đòi hỏi sự tích hợp với một loạt các ứng dụng phi tập trung (DApps). Hiện tại, Axelar dẫn đầu trong lĩnh vực này, với số lượng tích hợp DeFi blue-chip gấp ba lần so với đối thủ gần nhất. Sự hợp tác của Axelar với các dự án hàng đầu trải rộng trên các danh mục quan trọng của web3.
- DeFi: Hợp tác với các nền tảng nổi bật như dYdX, Frax®, Lido, PancakeSwap và Uniswap.
- Ví: Tích hợp với các nhà cung cấp ví lớn như Blockchain.com, Ledger, MetaMask và Trust Wallet.
- Tài sản thế giới thực (RWAs): Hợp tác với Circle, Ondo Finance, Centrifuge và Apollo Global Management.
- Lĩnh vực doanh nghiệp: Hợp tác với các tập đoàn công nghiệp lớn như J.P. Morgan, Mastercard và Microsoft.
Sự thăng tiến của Axelar trên thị trường phần lớn được ghi nhận nhờ vào công nghệ vượt trội của nó, đặc biệt là về bảo mật và khả năng mở rộng. Điều này đã được cộng đồng nhà phát triển công nhận rộng rãi và được chứng thực bởi các đánh giá độc lập, bao gồm một báo cáo đáng chú ý của Uniswap Foundation.
Axelar hoạt động như thế nào?
Axelar hoạt động như một ngăn xếp công nghệ với ba lớp. Lớp đầu tiên là blockchain PoS sử dụng các giao thức không cần cấp phép và để xử lý các yêu cầu xuyên chuỗi. Một giao thức cổng xuyên chuỗi nằm trên blockchain, thông qua đó các trình xác nhận giám sát và xử lý giao tiếp xuyên chuỗi bằng cách sử dụng các hợp đồng thông minh. Giao thức cổng xuyên chuỗi bao gồm đồng thuận, tính toán đa bên và bỏ phiếu để xác minh sự kiện trên chain.
Lớp thứ hai là các cổng bao gồm các hợp đồng thông minh mà các trình xác nhận đọc và ghi để thực hiện các giao dịch xuyên chuỗi. Lớp cuối cùng, trên lớp blockchain và cổng, là lớp API và SDK, cho phép các nhà phát triển dễ dàng thiết lập các ứng dụng phi tập trung (DApps) trên các chain.
Khi một blockchain tích hợp được thiết lập, nó có chức năng tương tác không giới hạn. Cụ thể hơn, ngăn xếp công nghệ Axelar hỗ trợ các ứng dụng với các blockchain phổ biến như Ethereum, Avalanche, Cosmos và nhiều blockchain khác.
Các tính năng chính của Axelar
Axelar là một mạng lưới phi tập trung với nhiều tính năng nổi bật, tăng cường chức năng định tuyến xuyên chuỗi đồng thời hỗ trợ cải thiện trải nghiệm người dùng. Một số yếu tố quan trọng của mạng lưới Axelar bao gồm:
Squid
Squid là một bộ định tuyến thanh khoản xuyên chuỗi được xây dựng trên Axelar, sử dụng Axelar General Message Passing (GMP). Nó cho phép thực hiện cầu nối thông thường, cũng như hoán đổi native-to-native chỉ với một cú nhấp chuột – cũng như hoàn tất nhanh chóng qua Squid Boost, một tính năng hoàn thành các hoán đổi xuyên chuỗi chỉ trong vài giây. Người dùng tương tác trực tiếp qua giao diện người dùng đơn giản và các ví và DEX hàng đầu bao gồm MetaMask và dYdX tích hợp Squid qua SDK để thực hiện swap xuyên chuỗi một cách liền mạch và phi tập trung.
Truyền tải thông điệp tổng quát
Truyền tải thông điệp tổng quát (General Message Passing – GMP) vượt ra ngoài chức năng cầu nối, cho phép các ứng dụng phi tập trung (dApps) truyền tải an toàn bất kỳ gói dữ liệu nào, bao gồm cả các lệnh chức năng, qua các blockchain. Đây là cốt lõi của khả năng tương tác lập trình của blockchain Axelar. GMP cho phép các nhà phát triển kết nối các chain khác nhau, mang lại quyền truy cập vào tài sản và chức năng như một trải nghiệm liền mạch, chỉ với một cú nhấp chuột cho người dùng. Các dự án NFT và GameFi nổi bật như Decentraland đang sử dụng các khả năng của GMP để mang lại những trải nghiệm này cho người dùng.
Máy ảo Axelar
Máy ảo Axelar (Axelar Virtual Machine) hỗ trợ khả năng tương tác bằng cách làm cho nó có thể lập trình được. Các nhà phát triển có thể thiết lập các dApp của họ trực tiếp trên Axelar thông qua các hợp đồng thông minh, thay vì phải xây dựng và quản lý chúng trên nhiều chain khác nhau. Máy ảo Axelar hỗ trợ hai sản phẩm mới — Interchain Amplifier và Interchain Maestro. Trong khi Interchain Amplifier hỗ trợ kết nối dễ dàng và liền mạch qua Axelar và các blockchain được hỗ trợ, Interchain Maestro cho phép các nhà phát triển triển khai và quản lý dApp của họ trên tất cả các chain được kết nối.
Hiện tại, dịch vụ Interchain Token Service – sản phẩm đầu tiên trên Interchain Maestro – đang tiến gần đến việc ra mắt trên mạng chính (mainnet). Interchain Token Service cho phép các nhà phát triển dễ dàng phát hành và quản lý các token trên nhiều chain với đầy đủ tính năng hoán đổi và chức năng tùy chỉnh.
Khả năng mở rộng
Hiện tại, Axelar kết nối 54 chain, vượt qua các đối thủ về phạm vi mạng lưới. Đầu tư sớm vào kiến trúc có khả năng mở rộng đã cho phép Axelar dễ dàng tích hợp các blockchain mới, xử lý hơn 7 tỷ USD giao dịch. Các đối thủ như Chainlink CCIP, LayerZero và Wormhole đang tụt hậu trong việc thêm các chain mới do cơ sở hạ tầng kém mở rộng hơn.
Khi sự phức tạp của web3 tăng lên, khả năng kết nối blockchain không cần cấp phép của Axelar sẽ trở nên ngày càng quan trọng, cho phép tích hợp web3 ngay lập tức cho các dự án blockchain mới.
Tính năng Interchain Amplifier sắp tới sẽ cho phép các nhà phát triển sử dụng các mẫu hợp đồng thông minh để tích hợp blockchain dễ dàng, được hỗ trợ bởi các ưu đãi cho trình xác thực được tài trợ bởi AXL. Tính năng này được thiết kế để thích ứng với các công nghệ mới nổi, chẳng hạn như bằng chứng không kiến thức (zero-knowledge proofs) và mã hóa đồng hình hoàn toàn (fully homomorphic encryption), đảm bảo khả năng tương tác trong tương lai.
Bảo mật
Axelar nổi bật là nền tảng tương tác phi tập trung duy nhất, được hỗ trợ bởi nhiều báo cáo độc lập, bao gồm một từ Uniswap Foundation. Tính phi tập trung này là yếu tố then chốt để tránh các tổn thất đáng kể trong các vụ tấn công xuyên chuỗi tập trung.
Các đối thủ như Chainlink CCIP, LayerZero và Wormhole dựa vào mô hình bằng chứng ủy quyền (PoA) với số lượng trình xác thực hạn chế, bị chỉ trích vì rủi ro tập trung. Ngược lại, Axelar sử dụng đồng thuận bằng chứng cổ phần được ủy quyền (DPoS) và một bộ trình xác thực động lớn nhất trong giao dịch xuyên chuỗi (75 trình xác thực). Ngoài ra, mô hình kiến trúc mạng lưới hình nan hoa (hub-and-spoke) của Axelar tăng cường an toàn và kiểm soát trong các tình huống khẩn cấp, khác với mạng lưới cặp đôi của các đối thủ.
Bảo mật nhiều lớp: Quản lý rủi ro xuyên chuỗi
Chiến lược bảo mật của Axelar bao gồm nhiều lớp như sau:
- Kiểm toán và chương trình tìm lỗi: Hơn 30 cuộc kiểm toán và một chương trình tìm lỗi đáng kể thông qua Immunefi.
- Giới hạn tốc độ toàn cầu: Giới hạn chuyển tài sản để quản lý rủi ro.
- Cô lập rủi ro: Các chain lỗi có thể được cô lập mà không ảnh hưởng đến mạng lưới.
- Giám sát độc lập: Giám sát vòng đời giao dịch để đảm bảo an ninh.
- Bảo mật ứng dụng cụ thể: Kiểm tra relayer tùy chỉnh cho các ứng dụng khác nhau.
Khả năng lập trình độc quyền xuyên chuỗi
Axelar nổi bật với việc cung cấp nền tảng lập trình xuyên chuỗi, hoàn chỉnh với các công cụ phát triển như Axelarscan. Điều này khác biệt so với các ngăn xếp đóng, không thể lập trình của CCIP, LayerZero và Wormhole.
Lập trình xuyên chuỗi và thanh khoản token
Dịch vụ token liên chain (ITS) của Axelar, sắp ra mắt mainnet, cho phép quản lý dễ dàng các token gốc trên các chain, một tính năng không được hỗ trợ đầy đủ bởi các giải pháp như Omnichain Fungible Tokens của LayerZero.
Giải quyết khả năng mở rộng lớp 2 của Ethereum
Khi Ethereum phát triển, vai trò của Axelar trở nên quan trọng trong việc duy trì tính tương tác giữa ngày càng nhiều blockchain. Không giống như các cầu nối và bộ sắp xếp cơ bản, Axelar có thể hỗ trợ các quy trình xuyên chuỗi phức tạp với logic hợp đồng thông minh, đảm bảo trải nghiệm người dùng liền mạch và giảm khối lượng công việc cho nhà phát triển.
Token Axelar (AXL) là gì?
Token gốc của Axelar là AXL, hỗ trợ tính tương tác phi tập trung của mạng lưới. Token không phụ thuộc chain này được sử dụng cho các mục đích quản trị, staking, trả phí giao dịch và cung cấp thanh khoản. Là một mạng lưới bằng chứng cổ phần (PoS), các trình xác thực cũng nhận được phần thưởng từ việc bảo vệ mạng lưới. Một số tham số được quản trị bao gồm tỷ lệ lạm phát cơ bản, phần thưởng chain, giới hạn tốc độ chuyển và thêm các chain EVM mới.
Phần thưởng tăng tổng cung token AXL. Cấu trúc lạm phát này được thiết kế để tăng cường bảo mật, ổn định và phi tập trung nhằm duy trì và phát triển mạng lưới trong thời gian dài.
Biến thể tương thích ERC-20 của AXL là wAXL. Token này hoạt động trên tất cả các chain tương thích với EVM. Lưu ý rằng wAXL không thể được sử dụng để cung cấp thanh khoản đổi lại phần thưởng, và phải được chuyển đổi lại thành AXL gốc để cung cấp thanh khoản.
Kết luận
Web3 ngày càng được chú ý, và sự tăng trưởng liên tục trong lĩnh vực này dựa trên khả năng cải thiện bảo mật và chức năng cho giao tiếp xuyên chuỗi. Axelar là một giải pháp phi tập trung hỗ trợ tính tương tác của nhiều hệ sinh thái đồng thời tăng cường bảo mật và chức năng. Mạng lưới của nó đang trở thành một khía cạnh quan trọng của chức năng web3, và sự thống trị của nó sẽ gia tăng khi nhiều phát triển mới được giới thiệu.
Tham gia Telegram của Tạp Chí Bitcoin: https://t.me/tapchibitcoinvn
Theo dõi Twitter: https://twitter.com/tapchibtc_io
Theo dõi Tiktok: https://www.tiktok.com/@tapchibitcoin
Ông Giáo
Tạp Chí Bitcoin
