Các tổ chức tự trị phi tập trung (DAO) ban đầu như một khái niệm đơn giản được hình dung như các tổ chức, được tạo ra bởi một ý tưởng và được thúc đẩy bởi các nhà phát triển nhằm tự động hóa các chức năng và quy trình kinh doanh bằng cách tận dụng các hợp đồng thông minh và tất cả các nguyên lý cơ bản của blockchain. Ý tưởng cốt lõi của DAO là loại bỏ những quy trình hoạt động kinh doanh phức tạp mà các tổ chức khác nhau đang sử dụng và tạo điều kiện thuận lợi cho việc di chuyển tài sản sang một tương tác kỹ thuật số hướng tới tương lai mà không cần trung gian – hứa hẹn xử lý giao dịch nhanh hơn, rẻ hơn và minh bạch hơn.
Bằng cách thay thế nhiều trung gian, bản thân các DAO đã hoạt động như những trung gian kỹ thuật số cung cấp tính minh bạch và quy mô, tạo quy mô tổ chức mà không cần các thực thể, nhóm, ban quản lý, điều lệ và các hình thức hoạt động tập thể khác như cấu trúc tổ chức truyền thống. Trong khi hệ thống tổ chức tập trung truyền thống đang gặp khó khăn, các yếu tố tổ chức quan trọng vẫn còn đang thúc đẩy một cuộc cách mạng kinh tế mới, khai sinh ra một nền kinh tế sáng tạo mới và đưa các nghệ sĩ, luật sư, nhà phát triển và người sáng tạo từ khắp nơi trên thế giới đến với nhau để tạo ra các ý tưởng và kiếm tiền từ chúng ở quy mô toàn cầu trong các hệ thống kinh tế tiền điện tử không được phép được xây dựng dựa trên công nghệ blockchain và Web 3.0 – và về cơ bản định hình tương lai của công việc.
Giảm sự phụ thuộc vào các bên đáng tin cậy, mã hóa tài sản và các kho lưu trữ giá trị mới được kích hoạt bởi công nghệ blockchain có thể tự kích hoạt các loại cấu trúc tổ chức mới và giảm quyền lực của các bên trung gian. Bài luận nổi tiếng của Ronald Coase về xu hướng phát triển của công ty có tựa đề: “Bản chất của công ty“, đã khám phá lý do tại sao các công ty tồn tại và những yếu tố cấu thành chúng.
Từ góc độ chi phí, công ty tạo ra một cơ cấu kinh tế trong đó chi phí được giảm xuống bằng cách kiểm soát tốt hơn các hợp đồng tiêu chuẩn hóa với nhân viên và quyền sở hữu các nguồn lực. Khi chi phí nội bộ tăng lên, sẽ dẫn đến các thỏa thuận hợp đồng với các công ty khác trong các lĩnh vực chuyên biệt. Chi phí liên quan đến hợp đồng có thể được giảm đáng kể nhờ xác minh phi tập trung và các hợp đồng thông minh được kích hoạt bởi blockchain.
Mặc dù đây là luận điểm ban đầu đằng sau các DAO, với tốc độ và chi phí mang hiệu quả, các DAO hiện đại diện cho một phần quan trọng của việc điều hành chia sẻ tư duy và động lực chính đằng sau việc khai thác giá trị từ Layer cơ sở hoặc Layer-1 trên nền tảng blockchain. Các nền tảng blockchain Layer-1 này đại diện cho các công nghệ Web 3.0 mới nổi nhằm cung cấp khả năng kiểm soát tốt hơn cho những người tham gia bằng cách phân quyền cơ bản về tính toán, lưu trữ và kết nối với nhau. Nhiều DAO sẽ xuất hiện đại diện cho sự hợp tác của một nhóm chuyên gia toàn cầu, những người bản xứ kỹ thuật số và sự khéo léo của một cộng đồng chia sẻ một hệ thống niềm tin chung – và đưa thuật ngữ “tổ chức” vào cuộc sống.
DAO: Trụ cột của nền kinh tế sáng tạo
Một định nghĩa rộng rãi về DAO sẽ là một tổ chức ghi lại tư cách thành viên, các quy tắc và trách nhiệm của mình trên một sổ cái bất biến được kích hoạt bởi công nghệ blockchain. Điều lệ và sự phát triển của nó là công khai và không thể thay đổi. Nói chung, việc tham gia yêu cầu các nguồn lực và tư cách thành viên cộng đồng, dưới dạng token để tham gia hoặc bỏ phiếu với tư cách là người tham gia. Token được định giá bằng tài sản tài chính (token có thể thay thế hoặc không thể thay thế), cho dù là tiền điện tử hay tiền pháp định. Thông thường, việc mua lại token yêu cầu cả thời gian và chuyên môn hoặc mua bằng tiền pháp định hay tiền điện tử.
DAO cung cấp một cấu trúc độc đáo hỗ trợ một cách tự nhiên cho nền kinh tế sáng tạo, trong đó một mô hình kinh tế hỗ trợ một cấu trúc mà qua đó bạn thuê chuyên môn và thời gian của mình, có được sự linh hoạt và thu nhập, đồng thời tận dụng nó để tạo điều kiện cho quyền sở hữu theo từng phần trong hệ thống được hỗ trợ và quản lý bởi cộng đồng. Bằng cách liên kết qua blockchain, các DAO thể hiện một cấu trúc quản trị tự nhiên cho sự hợp tác online không biên giới trên các dự án tiền điện tử của người bản địa kỹ thuật số, bằng cách này, có thể được tận dụng bởi các tổ chức truyền thống tuân theo các nguyên tắc, tương tự như cách các doanh nghiệp truyền thống tìm thấy trên đường đến tương đương kỹ thuật số trong kỷ nguyên Web 2.0.
Trong khi các vấn đề xung quanh sự rõ ràng về quy định và khuôn khổ bảo vệ nhà đầu tư vẫn tồn tại, các thực thể kỹ thuật số này thể hiện giống như của một quốc gia – nhà nước cố gắng thu hút nhân tài, vốn và sự đổi mới. Mặc dù việc quản lý và các quy tắc tham gia có thể không hoàn hảo, chúng là một thử nghiệm liên tục với sự đổi mới nhằm thay đổi cách chúng ta sống và trao quyền cho mọi cộng đồng sẵn sàng tham gia. Trong khi các lập luận về quyền tự chủ và tập thể hóa được sử dụng để bảo vệ trong trường hợp thiếu quy định, khả năng mua quyền biểu quyết và thiếu sự bảo vệ đã phản bác mạnh mẽ lập luận này. Nếu các DAO phát triển thành các yếu tố tương tự kỹ thuật số đối với các cấu trúc tổ chức và công ty hiện có, thì chúng có tiếp tục đóng vai trò là con đường dẫn đến hoặc là người quảng bá cho nền kinh tế sáng tạo và hỗ trợ các nguyên tắc Web 3.0 không?
Tương lai của công việc
Web 3.0 với tư cách là một mô hình công nghệ nhằm mục đích hỗ trợ để tạo, mã hóa và chuyển động của giá trị và tài sản. Mục đích của Web 3.0 là giải quyết quyền sở hữu nội dung và cung cấp khả năng di động của tài sản kỹ thuật số bằng cách mã hóa chúng mở đường để giao dịch giá trị mã hóa này cho các tài sản mã hóa có thể thay thế khác, do đó cho phép người sáng tạo kiếm tiền từ nỗ lực làm việc của họ. Những nỗ lực này có thể bao gồm việc khai thác (tuy nhiên thường không giới hạn) và tạo ra nội dung, chẳng hạn như nghệ thuật, âm nhạc và các hình thức khác của NFT, đại diện cho cổ phần trong một hệ sinh thái, giống như token game.
Trong một tương lai mà các tổ chức năng động, không biên giới không có hệ thống phân cấp có thể đảm nhận phần lớn việc tạo ra giá trị, thì việc cung cấp dịch vụ sẽ dễ hình dung hơn với các mạng lưới giá trị được kết nối với nhau, các sàn giao dịch và cầu nối cung cấp kết nối giữa các hệ sinh thái này. Các sàn giao dịch phi tập trung (DEX) hoặc cầu nối tài sản này không chỉ cung cấp một con đường để trao đổi các loại tài sản khác nhau mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho sự di chuyển tài sản trên toàn cầu, do đó tạo ra các nền kinh tế toàn cầu thực sự thu hút người bản địa kỹ thuật số và một nhóm tài năng.
Sự đổi mới được thúc đẩy bởi các mô hình kinh tế token phi tập trung và minh bạch nhằm mục đích mang lại trải nghiệm tuyệt vời cho người dùng cuối và nhân viên, đồng thời đảm bảo rằng tổ chức thu được khoản tiết kiệm chi phí và lợi ích cạnh tranh từ trải nghiệm của người tham gia vượt trội. Các DAO liên quan đến DeFi, NFT và nhiều dự án Metaverse khác mang đến điều đó, nơi một số nhà phát triển hoặc người sáng lập hình thành các sáng kiến và theo đuổi sự phát triển phi tập trung thông qua các dự án nền tảng hoặc phát triển nguồn lực cộng đồng với các ưu đãi token và những người tham gia.
DAO đại diện cho xu hướng mới nổi đang thúc đẩy sự chuyển đổi sâu sắc và lâu dài của nơi làm việc kết hợp các nhận thức văn hóa, kỹ thuật số và triết học. Điều này đang thu hút đầu tư từ các dự án token khác và chuyên môn từ những người bản địa kỹ thuật số từ khắp nơi trên thế giới, do đó tạo ra trải nghiệm cho tất cả những người tham gia, nhằm tạo lực lượng lao động có khả năng phục hồi và trao quyền nhiều hơn cũng như sự tham gia của cộng đồng.
Tham gia Telegram của Tạp Chí Bitcoin để theo dõi tin tức và bình luận về bài viết này: https://t.me/tapchibitcoinvn
- Kho bạc DAO tăng gấp 40 lần vào năm 2021
- Meta của Facebook có kế hoạch khám phá NFT, hợp đồng thông minh và DAO vào năm 2022
Ông Giáo
Theo Cointelegraph
