FTX sụp đổ không chỉ đánh dấu thêm một sàn giao dịch nữa thất bại mà nó còn báo hiệu đã đến lúc ngành công nghiệp này phải phát triển và nắm lấy giá trị. Đây chính là lúc cần đến phân chia giá trị.
FTX từng là sàn giao dịch lớn thứ hai thế giới. Bây giờ, nó là một meme cho cái chết của những khoản tiền vô lý được đổ vào các mô hình kinh doanh tập trung đã được tân trang lại để làm lu mờ hoạt động phân cấp giả tạo.
Như nhà đầu tư huyền thoại Warren Buffet đã nói một câu nổi tiếng: “Chỉ khi thủy triều rút, bạn mới biết ai đang bơi khỏa thân”. Có vẻ như đã có nhiều người tắm khỏa thân trong chu kỳ mới nhất này.
Bitcoin nổi lên khi bắt đầu đợt tăng giá dài nhất trên thị trường tài chính trong lịch sử. Theo nghĩa đen, ngành công nghiệp mà nó sinh ra phát triển nhanh chóng trong thời kỳ thịnh vượng. Nhưng cuộc vui nào rồi cũng phải đến lúc kết thúc. Tiền điện tử hiện đang phải đối mặt với hàng loạt các điều kiện kinh tế vĩ mô ngày càng tồi tệ và các cơ quan quản lý săn lùng kiểm soát.
Trong khi đó, các thị trường truyền thống đang chứng kiến sự trở lại của hình thức đầu tư thận trọng, dựa trên giá trị. Lý do rất đơn giản: Khi lãi suất ở mức thấp nhất, tiền là miễn phí. Bây giờ thì ngược lại. Ubers, Airbnbs và DoorDash có thể thăng tiến chóng mặt bởi vì khi tiền mặt còn miễn phí, các doanh nghiệp tạo ra nó không được xem trọng về mặt giá trị. Nhưng lời hứa không thể giải quyết được vấn đề. Các nhà đầu tư sẽ yêu cầu bằng chứng về giá trị trước khi trả trước số vốn ngày càng đắt đỏ của họ.
Với vụ sụp đổ của FTX, thị trường tiền điện tử cũng dần phải đầu tư theo định hướng giá trị. Nền kinh tế token chưa bao giờ có thật, ví dụ như FTT. Cho dù chúng ta có phớt lờ những bài học rút ra trong thời kỳ bùng nổ đến đâu, thì kinh tế học chắc chắn là có cung sẽ có cầu. Khi chúng cân bằng, thị trường hoạt động và ngược lại.
Rõ ràng, tập trung hóa không phù hợp với thị trường tiền điện tử. Có quá nhiều cơ hội cho những kẻ bịp bợm trục lợi săn lùng những người không hiểu rõ về công nghệ. Hậu quả là những người tin vào món hời khổng lồ trời cho từ không gian tiền điện tử bị vỡ mộng.
Nhưng giữa những mảnh vụn ấy, có một tia sáng hy vọng lóe lên: sự phân chia giá trị.
Phân chia giá trị là gì?
Theo cách nói của ngành, tiền điện tử đang ở giữa giai đoạn “hardfork”. Những người còn lại sau khi vụ việc FTX lắng xuống có thể chọn săn lùng giá trị được gặt hái và phân phối cho người dùng hoặc họ có thể tiếp tục đặt cược phụ thuộc vào việc tìm kiếm một “kẻ ngốc hơn”.
Một số sẽ gắn bó với con đường thứ hai vì thói quen cũ khó thay đổi. Nhưng rồi “kẻ ngốc hơn” sẽ “ngã ngựa” khi các nhà đầu tư đòi hỏi nhiều hơn. Trong khi đó, chúng ta sẽ thấy sự gia tăng của các dự án Web3 mang lại giá trị thực bằng cách quay trở lại thương mại cơ bản.
Đối với những người thành công, phần thưởng sẽ rất lớn. Đối với những người chỉ đơn thuần là cổ vũ trống rỗng của quá khứ, kết thúc sẽ không xa vời.
Điều hướng một mô hình mới
Có hai chỉ dẫn để xem xét phân chia giá trị. Đầu tiên, tiền điện tử là một loại tài sản tài chính. Thứ hai, blockchain với tư cách là giàn giáo công nghệ.
Trở ngại khi đánh giá tiền điện tử như một loại tài sản tài chính là không có mô hình hoạt động nào để định giá các giao thức. Điều này không có gì bất ngờ trong một ngành công nghiệp non trẻ. Trong giai đoạn đầu, không có thước đo nào tồn tại để đánh giá những mạng này. Dần dần, các cải tiến sẽ được xây dựng để hướng đến thị trường trưởng thành.
Crypto đã phát triển kể từ đó. Giờ đây, chúng ta có được một số cách khác nhau mà các giao thức tài chính phi tập trung (DeFi) đang được sử dụng, cho phép phân loại mạng.
Bitcoin, một chain PoW, có tính phân tán cao, chậm nhưng an toàn. Chúng ta có thể thấy có bao nhiêu ví chứa Bitcoin cũng như cách những ví đó tương tác với chain. Ngoài ra, cũng có thể tính toán giá trị di chuyển qua layer giao dịch thứ cấp Lightning Network.
Ethereum là một chain PoS. Mặc dù tập trung hơn Bitcoin, nhưng nó là trái tim của DeFi. Đến nay, DeFi đã có công cụ giúp đánh giá giá trị: tính toán tổng giá trị bị khóa. Mặc dù cũng tồn tại giới hạn, nhưng sự xuất hiện của các thước đo tài chính tiên tiến bên ngoài các tổ chức truyền thống đang rất được quan tâm. Rõ ràng, tài chính truyền thống nghĩ như vậy, do đó trọng tâm điều tiết tăng lên.
Vấn đề là giao dịch ETH hoặc Bitcoin có cảm giác tương tự nhau vào năm 2016. Với sự khác biệt ngày càng tăng, giờ đây chúng ta có nhiều thước đo dựa trên dữ liệu để đánh giá các mạng này. Tiền điện tử đang phát triển thành một loại tài sản thực tế, có thể đo lường được.
Gia tăng tính năng
Các tính năng đó là tài sản Web3 phi tài chính: các sản phẩm và dịch vụ được phân phối qua blockchain.
Lấy bằng chứng không kiến thức (ZK) làm ví dụ. Một người mua nhà muốn cho đại lý bất động sản thấy họ có đủ tiền để mua mà không tiết lộ nội dung tài khoản của họ. Họ có thể trả tiền cho dịch vụ này để được thực hiện thông qua ZK. Theo đó, họ chỉ trả tiền cho một dịch vụ bảo vệ quyền riêng tư, không đầu cơ vào một tài sản không nắm giữ hoặc giao dịch.
Nhiều dự án xử lý dữ liệu như vậy đang xuất hiện, cung cấp các dịch vụ như công cụ nhận dạng, lưu trữ đám mây, tìm kiếm và lập chỉ mục. Cơ sở hạ tầng phi tập trung của họ giúp họ được định giá rất cạnh tranh so với các đối tác tập trung.
Vụ phá sản của FTX không phải là duy nhất và cũng chưa là kết thúc. Sự lây lan đang lan rộng khắp hệ thống, trở nên phức tạp do áp lực giảm phát sinh từ các lực lượng kinh tế vĩ mô. Nhưng khi mọi việc được giải quyết, FTX sẽ trở thành vành đai tăng trưởng trong lĩnh vực tiền điện tử, để lại những hệ thống cứng rắn sẽ thúc đẩy giá trị sau khi được tôi luyện qua lửa.
Phân chia giá trị sẽ buộc các hệ sinh thái blockchain chọn một trong hai con đường: Tiếp tục sử dụng các chu kỳ cường điệu để tạo ra lợi nhuận đầu cơ hoặc xây dựng các mô hình hiển thị giá trị thực của người dùng.
Giống như máy tính cá nhân di chuyển từ nhà để xe sang bàn làm việc, các hệ thống dựa trên blockchain cuối cùng sẽ đang phát triển.
Tham gia Telegram của Tạp Chí Bitcoin: https://t.me/tapchibitcoinvn
Theo dõi kênh Tiktok của Tạp Chí Bitcoin tại đây: https://www.tiktok.com/@tapchibitcoin
- Elon Musk nghi ngờ Sam Bankman-Fried chi hơn 1 tỷ đô la để hỗ trợ Đảng Dân chủ Hoa Kỳ
- Sự sụp đổ của FTX không phải là tai nạn, đó là một tội ác – Đây là chuỗi tội ác của Sam Bankman-Fried và FTX
- Công ty chị em Alameda Research đã gánh lỗ 1 tỷ đô la cho FTX vào năm 2021
Minh Anh
Theo Cointelegraph
