Bitcoin được cho là nơi lưu trữ giá trị nhưng không phải là phương tiện trao đổi, bất chấp lý luận thế nào. Đầu tiên nó phải có một trường hợp sử dụng.
Trong một bài báo vào tháng 8 năm 2020 “Bitcoin có phải là tiền không?” Peter Hazlett và William Luther đã viết rằng chỉ tồn tại “một góc nhỏ của Internet, nơi các giao dịch được tiến hành thường xuyên với Bitcoin đóng vai trò là phương tiện trao đổi”. Nhưng một góc nhỏ đó có thể đang phát triển nhanh hơn vào thời điểm hiện tại.
“Nhu cầu về Bitcoin chắc chắn đã tăng lên trong năm ngoái. Khi người dùng mới tìm thấy mình với Bitcoin và người dùng hiện tại tìm thấy mình với nhiều Bitcoin hơn, điều tự nhiên là nhiều người sẽ cân nhắc sử dụng nó để thanh toán”, đồng tác giả Luther, trợ lý giáo sư kinh tế tại Đại học Florida Atlantic cho biết.
Những người khác thấy sự gia tăng gần đây trong các tùy chọn thanh toán tiền điện tử. “Chắc chắn rồi”, Joanna Wasick, một đối tác tại công ty luật BakerHostetler nói thêm: “Nhiều người đang sở hữu tiền điện tử và nhiều công ty đang chấp nhận chúng hơn, đôi khi thậm chí còn được khuyến khích hơn tiền fiat. Ngoài ra còn có một loạt các sàn giao dịch và nền tảng thanh toán tạo điều kiện thuận lợi cho các loại giao dịch này. Tôi không nghĩ rằng điều đó xảy ra nếu không có nhu cầu”.
Tuần trước, eBay được cho là đang khám phá các tùy chọn thanh toán tiền điện tử, bao gồm đấu giá NFT, trong khi PayPal được cho là đang thảo luận về việc phát triển stablecoin của riêng mình. Ở những nơi khác, Bang Zug của Thụy Sĩ gần đây đã bắt đầu chấp nhận thanh toán thuế bằng Bitcoin và Ether (ETH).
“Chắc chắn đã có một số thông báo lớn từ các công ty dịch vụ tài chính chính thống trong vài tháng qua cho thấy động lực xem tiền điện tử như một lựa chọn thanh toán”, Kristin Smith, giám đốc điều hành tại Blockchain Association cho biết.
Vẫn còn quá nhiều biến động?
Tuy nhiên, không phải tất cả đều tin rằng Bitcoin có thể tồn tại như một phương tiện trao đổi. Aswath Damodaran, giáo sư tài chính tại Trường Kinh doanh Stern của Đại học New York nói rằng: “Tôi không thấy bằng chứng về điều đó và lý do rất đơn giản: Nó là một loại tiền tệ cực kỳ kém hiệu quả, với chi phí giao dịch áp đảo lợi ích”.
Sự kém hiệu quả này cũng có khả năng nhân lên khi Bitcoin tiến gần hơn đến giới hạn 21 triệu của nó. “Nó cũng quá dễ biến động để mọi người tin tưởng vào nó”, mặc dù ông không loại trừ các loại tiền điện tử khác là tùy chọn thanh toán tiềm năng.
Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang St. Louis, James Bullard lưu ý rằng, vào thế kỷ 19 (trước nội chiến Hoa Kỳ) các ngân hàng tư nhân của Hoa Kỳ phát hành tiền giấy của riêng họ, một hoạt động tương tự như tiền điện tử ngày nay. “Tất cả họ đều giao dịch xung quanh tiền giấy, họ giao dịch với các mức chiết khấu khác nhau, mọi người không thích điều đó chút nào”. Mọi người muốn có một loại tiền tệ thống nhất như đô la Mỹ.
Bởi vì Bitcoin vẫn chưa được sử dụng rộng rãi như một phương tiện trao đổi, số lượng ngày càng tăng đã gợi ý rằng vai trò thích hợp của nó có thể thực sự là một phương tiện lưu trữ giá trị giống như vàng. Luther không nghĩ điều này có nhiều ý nghĩa:
“Tôi không hiểu những người nói rằng Bitcoin phù hợp với một phương tiện lưu trữ giá trị hơn là một phương tiện trao đổi. Một tài sản chỉ có thể hoạt động như một kho lưu trữ giá trị nếu nó được kỳ vọng sẽ có giá trị dương trong tương lai. Và nó sẽ chỉ có giá trị khả quan trong tương lai nếu nó có một số công dụng trong tương lai”.
Để nói rằng Bitcoin có thể là một kho lưu trữ giá trị ngày hôm nay và có thể là một phương tiện trao đổi vào một ngày nào đó mặc dù có thể không, quan điểm của Luther là:
“Bitcoin dự kiến sẽ hoạt động như một phương tiện trao đổi trong tương lai, giá của nó dao động ngày hôm nay vì mọi người mong đợi nó sẽ hữu ích như một phương tiện trao đổi trong tương lai”. Hơn nữa, anh ấy tin rằng “với điều kiện hữu ích của nó như một phương tiện trao đổi trong tương lai, nó cũng có thể đóng vai trò như một kho lưu trữ giá trị”.
Trong khi đó, Bitcoin vẫn là nền tảng thanh toán tiền điện tử được sử dụng nhiều nhất, theo BitPay, nơi xử lý khoảng 1 tỷ đô la hàng năm trong các khoản thanh toán tiền điện tử. Vào tháng 3, Bitcoin chiếm 72% các khoản thanh toán tiền điện tử của BitPay, vượt xa Bitcoin Cash (14%) và ETH (10%).
Bitcoin có đủ tốt?
Thực sự có những lý do hợp lệ tại sao các những người ủng hộ tiền điện tử tiếp tục sử dụng Bitcoin cho các giao dịch, ngay cả khi các nền tảng tiền điện tử khác có thể nhanh hơn với phí thấp hơn. “Tôi không thích tiêu Bitcoin của mình, nhưng tôi biết rằng ngay khi tôi nói rằng ‘chỉ cần gửi cho tôi địa chỉ Bitcoin của bạn’, việc chuyển tiền sẽ được thực hiện nhanh chóng và rẻ”, người sáng lập Quantum Economics Mati Greenspan cho biết trong một bản tin gần đây.
“Tôi biết thực tế là nhà phân tích của tôi sẽ rất vui khi nhận được Bitcoin và tôi có một kho Bitcoin mà tôi có thể sử dụng để thanh toán. Tuy nhiên, nếu tôi nói với anh ấy, ‘Này, để tôi gửi cho bạn một số XLM’, phản hồi có thể sẽ không được nhiệt tình vì có thể sẽ khiến anh ấy dành thời gian và năng lượng để nghiên cứu ví và sàn giao dịch”.
Lawrence White của Viện Cato cho biết trong một bài đăng trên blog, “Bitcoin hiện nay đóng một vai trò như một phương tiện trao đổi thích hợp. Nó tốt hơn các phương tiện khác để thực hiện một số khoản thanh toán, ngay cả khi cho các mục đích hợp pháp, vẫn có thể bị kiểm duyệt nếu được chuyển qua các hệ thống thanh toán do chính phủ và ngân hàng trung ương kiểm soát.” Ví dụ, một tổ chức nhân quyền cấp cơ sở ở Belarus đã sử dụng mạng lưới Bitcoin để chuyển tiền cho các công nhân đình công theo những cách mà chính phủ không thể ngăn chặn.
Những người khác mong đợi rằng Bitcoin sẽ đạt được sự chấp nhận chính thống như một tùy chọn thanh toán. Bill Zielke, giám đốc tiếp thị của BitPay nói rằng, “tiền điện tử đã là một phương thức thanh toán quan trọng, vì hơn một tỷ khối lượng giao dịch diễn ra hàng năm”. Các công ty như Newegg và Apmex, cả 100 thương gia hàng đầu đã “thấy một tỷ lệ phần trăm doanh thu khá lớn của họ bằng Bitcoin và các loại tiền điện tử khác”.
Cần có sự ổn định cao hơn
Tuy nhiên, vẫn cần phải xảy ra nhiều điều hơn nữa trước khi Bitcoin và các loại tiền điện tử khác đạt được sự chấp nhận rộng rãi như các tùy chọn thanh toán. Wasick nói: “Quan trọng nhất, tiền điện tử cần phải trở nên ổn định hơn và không còn là một phương tiện đầu cơ nữa. Nếu tôi nghĩ rằng giá trị của Bitcoin của tôi sẽ tăng lên, tôi sẽ không sử dụng nó để mua xe hơi. Tôi sẽ không sử dụng nó để tôi có thể kiếm được nhiều lợi nhuận hơn”.
Damodaran đã đồng ý, vì những ai nghĩ đến việc sử dụng Bitcoin để mua các mặt hàng lo lắng rằng số Bitcoin đó của họ sẽ có giá trị cao hơn 30% trong một hoặc hai ngày. Người bán “không muốn nhận vì họ lo lắng về điều hoàn toàn ngược lại”, Damodaran nói thêm:
“Một loại tiền điện tử tốt, nó phải khiến các chính phủ mua vào, một số phiên bản của cơ quan đáng tin cậy để giảm chi phí giao dịch và trở thành trò chơi ít đầu cơ hơn”.
“Theo quan điểm của tôi, hai trở ngại lớn nhất là sự biến động của sức mua và số lượng giao dịch tương đối nhỏ mà nó có thể xử lý. Các giải pháp Layer-2 đã đi một chặng đường dài để loại bỏ vấn đề về số lượng giao dịch nhỏ và chắc chắn sẽ đi xa hơn. Tất nhiên, điều đó có nghĩa là hầu hết các giao dịch on-chain của Bitcoin sẽ chỉ đơn thuần là để thanh toán”.
Smith nói thêm: “Có những vấn đề về quy định mà chúng ta tin rằng sẽ khuyến khích việc áp dụng rộng rãi hơn, chẳng hạn như áp dụng mức miễn trừ tối thiểu cho các giao dịch tiền điện tử”. Ví dụ: Các giao dịch tiền điện tử dưới 200 đô la có thể được miễn thuế.
Wasick nói: “Chế độ quản lý cần phải thay đổi hoặc ít nhất là trở nên rõ ràng hơn đối với mọi người. Có bao nhiêu người sử dụng tiền điện tử để thanh toán biết chính xác ý nghĩa thuế của các giao dịch thanh toán của họ là gì?”
Mọi người có muốn một loại tiền tệ thống nhất không?
Bullard cho rằng mọi người không muốn giao dịch tất cả với các hình thức tiền cá nhân này. Những gì họ thực sự muốn là một loại tiền tệ thống nhất, như đô la Mỹ.
Wasick trả lời: “Bullard có lý, mọi người thường muốn có một loại tiền tệ thống nhất”, nhưng Bullard bỏ qua một số khía cạnh chính của tiền điện tử. Chúng “phi tập trung và giảm phát, hoặc ít nhất là không lạm phát”. So sánh với tiền Fiat, do các chính phủ tạo ra và quản lý, “đô la mất giá trị theo thời gian”.
Bullard, theo quan điểm của Luther, cũng đề cập đến một số chi tiết lịch sử quan trọng. Ông nói, hầu hết các loại tiền giấy trước nội chiến không được chiết khấu, “chúng thường được giao dịch ngang giá”. Chỉ khi lưu thông xa ngân hàng phát hành thì họ mới được chiết khấu. Chẳng hạn, tiền giấy phát hành ở Chicago có thể được chiết khấu ở New York nhưng chỉ vì việc mua lại chúng rất tốn kém, Luther giải thích thêm:
“Những người sưu tập tiền giấy đã phải gói chúng lại và chuyển chúng trở lại ngân hàng phát hành để đổi chúng thành vàng. Sau đó, họ phải vận chuyển số vàng đó về nước. Và tất nhiên, họ đã phải mạo hiểm với hành vi trộm cắp theo cả hai cách”.
Các ngân hàng sẽ muốn cung cấp các tùy chọn mua lại gần gũi hơn, nhưng các hạn chế quy định đối với ngân hàng chi nhánh không cho phép điều đó. “Khác với việc thể hiện mong muốn không khoan nhượng đối với một loại tiền tệ có thể quy đổi thống nhất, như Bullard tuyên bố, bằng chứng lịch sử cho thấy rằng nhiều loại tiền tệ có thể mua lại có thể chiếm ưu thế, thậm chí dưới một cơ chế quản lý kém khiến chúng hoạt động tồi tệ hơn nhiều so với những gì chúng có”, theo Luther.
Nếu Bitcoin không thể tạo ra tùy chọn thanh toán, liệu stablecoin có thể chiếm ưu thế?
Tuy nhiên, vấn đề biến động với tiền điện tử vẫn tồn tại, đó là lý do tại sao một số người tin rằng giải pháp cho tiền điện tử như một cơ chế thanh toán bắt đầu với stablecoin. Zielke trả lời: “Chúng ta nhận thấy việc sử dụng stablecoin ngày càng tăng. Việc chấp nhận hoặc thanh toán bằng stablecoin mở ra khả năng mới cho các doanh nghiệp toàn cầu yêu cầu sự ổn định của đồng đô la nhưng tính bảo mật, tốc độ và hiệu quả của thanh toán bằng blockchain”.
“Tôi thích ý tưởng về stablecoin”, Luther nói. Nhưng cũng như trường hợp của các loại tiền điện tử truyền thống, chúng vẫn cần một số cải tiến. “Thứ nhất, chúng có xu hướng ổn định so với đồng đô la, có nghĩa là chúng sẽ không bao giờ được quản lý tốt hơn đồng đô la. Thứ hai, chúng thường yêu cầu một tổ chức phát hành đáng tin để quản lý nguồn cung một cách thích hợp – một đề xuất rủi ro”.
Damodaran đã hoài nghi về tiện ích của stablecoin, thứ mà ông ấy mô tả là “giải pháp tìm kiếm vấn đề”.
Tuy nhiên, Smith tin rằng tiền điện tử như một tùy chọn thanh toán có thể bắt đầu phổ biến rộng rãi “ở các khu vực pháp lý khác, không thuộc Hoa Kỳ, đặc biệt là các quốc gia không có cùng quyền truy cập hệ thống thanh toán giúp các giao dịch nội bộ trở nên đơn giản”.
Trong khi đó, White liệt kê một số trường hợp sử dụng Bitcoin hiện tại khác, bao gồm “gây quỹ bởi các nhà hoạt động ở Nigeria, Hồng Kông và Nga, tiết kiệm của những người rời khỏi Venezuela, kiều hối vào Iran và chuyển tiền ngang hàng ở Trung Quốc giữa những người tìm cách trốn tránh sự giám sát tài chính của chính phủ. Việc sử dụng như vậy, cùng với dự báo về việc sử dụng rộng rãi hơn trong tương lai là đủ để duy trì giá trị thị trường tích cực của Bitcoin”.
- 12k Bitcoin rút khỏi sàn Coinbase, Fomo tổ chức thực sự đang đến
- Giá Bitcoin tăng lên $58k và bull run sau halving sẽ “thuần hóa” hơn so với các chu kỳ trước
Ông Giáo
Theo Cointelegraph