Một trong những mạng phi tập trung nhất trên thế giới Polkadot đã tạo ra tia lửa kích hoạt cuộc cách mạng blockchain và chuyển sang các giao thức hướng tới cộng đồng hơn. Mạng tự gọi mình là “chuỗi của các chuỗi” và muốn phá vỡ cách mọi người đổi mới với công nghệ blockchain.
Polkadot là một bài tập về trừu tượng hóa blockchain
Được giới thiệu lần đầu vào năm 2016, Polkadot là một trong những nền tảng blockchain có ảnh hưởng nhất nhằm phân cấp thị trường. Được tạo ra bởi Gavin Wood, một trong những người sáng lập Ethereum, mạng được hình dung như một giải pháp giúp các doanh nghiệp và nhà phát triển tiếp cận dễ dàng hơn với công nghệ blockchain.
Trong một cuộc phỏng vấn với Sebastian Moonjava của Real Vision, Wood nói rằng mục tiêu chính của anh với Polkadot là giải quyết vấn đề đổi mới nhanh chóng. Việc xây dựng các sản phẩm mới, đột phá đòi hỏi phải nỗ lực rất nhiều và nhận lại phần thưởng tương đối nhỏ. Các nhà phát triển cần phải xây dựng mọi thứ từ cơ sở các nền tảng blockchain đến logic kinh doanh từ đầu, điều này có thể là một nhiệm vụ quá tải làm chậm sự đổi mới.
“Những gì Polkadot làm là nó cho phép thực hiện rất nhiều công việc khủng khiếp đó”, anh giải thích trong cuộc phỏng vấn. “Nó cũng rất quan trọng, giúp bạn tránh phải xây dựng cơ sở bảo mật của riêng mình”.
Polkadot hoạt động theo thuật toán PoS là một lựa chọn hiển nhiên, do các blockchain PoW tiêu thụ điện rất lớn, như Bitcoin. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là hệ thống PoS không có những nhược điểm riêng. Wood nói rằng sự gia tăng của PoS đã dẫn đến một vấn đề thanh khoản lớn – với hàng chục, thậm chí có thể là hàng trăm chuỗi PoS lớn, vốn mà họ có được sẽ bị phân tán và chia nhỏ. Nếu tất cả số vốn đó được gộp lại với nhau và được sử dụng để bảo đảm cho tất cả các chuỗi, độ an toàn sẽ tăng lên theo cấp số nhân.
“Đó thực sự là một trong những vấn đề quan trọng mà Polkadot giải quyết — cùng một cơ sở vốn để đảm bảo nhiều blockchain khác nhau theo miền cụ thể”.
Theo Wood, bí mật của Polkadot là tính trừu tượng tích cực của nó.
Nhìn thấy những vấn đề mà Ethereum phải đối mặt với phí gas cao, Polkadot được hình dung là giao thức trừu tượng nhất trên thế giới. Blockchain này không có khái niệm gas, tài khoản hoặc số dư tài khoản.
“Cách tôi thiết kế Polkadot lúc đầu là cố gắng làm cho nó càng tổng quát càng tốt”.
Không giống như việc xây dựng các ứng dụng trên Ethereum, đòi hỏi mỗi giao thức phải được liên kết với một tài khoản nắm giữ ETH, việc xây dựng trên Polkadot cho phép các giao thức về cơ bản tồn tại dưới dạng thực thể độc lập, không liên kết với chính Polkadot và tiền bản địa của nó DOT.
Parachains: Độc lập, nhưng vẫn gắn bó sâu sắc
Các cơ chế của Polkadot đã không hy sinh sự đơn giản để đổi mới.
Như Wood đã giải thích, Polkadot về cơ bản là “chuỗi của các chuỗi”, một mạng lưới gồm nhiều blockchain được gọi là parachain kết nối trong chuỗi chính của Polkadot, được gọi là chuỗi chuyển tiếp (relay chain).
Bất kỳ ứng dụng nào chạy trên Polkadot đều thực sự là một parachain, trong đó mạng yêu cầu các nhà phát triển phải ký hợp đồng thuê để “tải” giao thức của họ lên bất kỳ parachain miễn phí nào. Khi Polkadot đạt được đầy đủ chức năng, nó sẽ có khoảng 100 vị trí trống cho các parachain khác nhau sử dụng.
Các nhà phát triển muốn giành được vị trí cần phải ký một hợp đồng thuê dưới dạng token DOT. Theo Wood, hợp đồng thuê chỉ là một cách xác định giá trị của dự án so với dự án khác. Token DOT cho thuê không cần phải được đưa ra bởi một tổ chức duy nhất — người dùng nắm giữ DOT có thể quyết định tài trợ cho dự án bằng tiền gửi của họ. Bằng cách này, người dùng không chuyển token của họ sang dự án mà chỉ đặt chúng vào chuỗi như một cách để bảo mật nó.
Wood giải thích những token này không bao giờ rời khỏi quyền sở hữu của đám đông và chỉ được đặt sau một parachain cụ thể.
Tuy nhiên, giá trị thực sự của parachain nằm ở khả năng giao tiếp với nhau.
Mặc dù về cơ bản, chúng là các blockchain độc lập, nhưng chúng có khả năng giao tiếp với nhau. Giao tiếp này xảy ra sau mỗi 6 giây khi các parachain bắt kịp với nhau và đảm bảo toàn bộ hệ thống parachain đang hoạt động trơn tru.
Một cách để đảm bảo mọi thứ đều tốt trong Polkadot là giao tiếp với trình xác thực, là những thực thể độc lập đóng vai trò là người kiểm soát mạng. Họ là những người đảm bảo các parachain hoạt động chính xác và không có hoạt động độc hại nào được thực hiện trên mọi chuỗi.
Sự kỳ diệu về bảo mật của Polkadot được ẩn giấu trong việc chỉ định ngẫu nhiên các nhóm trình xác thực này cho các parachain. Cụ thể, một khi Polkadot đạt được đầy đủ chức năng, sẽ có khoảng 1000 trình xác nhận kiểm soát mạng. Họ sẽ được chia thành 100 nhóm con gồm 10 người xác nhận, mỗi người có giao diện theo nghĩa đen trong trò chơi bằng cách khóa tiền của họ vào Polkadot. Sau đó, mỗi nhóm nhỏ được gán ngẫu nhiên cho một parachain và đảm bảo vẫn giữ được tính toàn vẹn.
Khi được hỏi điều gì sẽ ngăn các nhóm xác nhận thông đồng và phá hoại một parachain, Wood đã có câu trả lời đơn giản.
“Chúng được hoán đổi sau mỗi 6 giây,” anh giải thích. “Ngay cả khi bạn thỏa hiệp một trong những nhóm này, rất khó để có được thời gian dài, về cơ bản là không thể có được thời gian dài các khối, gồm các khối dài 6 giây, để thực sự thực hiện bất kỳ cuộc tấn công nào”.
Nỗ lực tạo ra một blockchain không fork
Bên cạnh hệ thống quản trị mạnh mẽ, một điều khác khiến Polkadot trở thành đối thủ cạnh tranh nguy hiểm với hầu hết các hệ thống PoS trên thị trường là khả năng chống fork.
Mặc dù mạng không được dự định là nền tảng dành cho các doanh nghiệp và chính phủ coi trọng bảo mật hơn đổi mới, nhưng nền tảng mạnh mẽ mà nó cung cấp chắc chắn sẽ trở nên hấp dẫn đối với các ứng dụng đang tìm cách thu hút dân số ít hiểu biết về tiền điện tử và tài sản rủi ro.
Cùng với nhiều định nghĩa, Polkadot cũng là giao thức blockchain toàn diện.
Điều này có nghĩa là tất cả những thứ liên quan đến Polkadot — parachain, quản trị, số dư, token DOT, v.v. — thực tế không phải là một phần của giao thức cơ bản. Như Wood giải thích, tất cả chỉ là logic kinh doanh nằm trên giao thức và được lập trình hoàn toàn.
“Điều này có nghĩa là nó có thể được hoán đổi tại bất kỳ thời điểm nào trong tương lai của Polkadot cho một số logic kinh doanh khác”.
Mặt khác, giao thức thực tế rất mỏng và rất khó thay đổi. Sự đồng thuận cơ bản tương tự như đồng thuận của Ethereum 2.0 và đại diện cho một bước tiến khá đáng kể về phía trước khi so sánh với tất cả các cơ chế đồng thuận hiện có.
Những gì Parity – công ty blockchain của Wood chủ quản Polkadot đã làm là kết hợp WebAssembly vào đồng thuận blockchain cùng với cơ sở dữ liệu.
Có một thuật toán đồng thuận đơn giản và mỏng như vậy cung cấp khả năng bảo vệ tuyệt vời khỏi các fork.
Vì mọi thứ vốn có liên quan đến Polkadot đều chạy trên nền WebAssembly, nên không cần và không có cách nào để thay đổi giao thức cơ bản. Nếu bất kỳ cơ chế Polkadot nào cần thay đổi, nó có thể được thực hiện nhanh chóng, hiệu quả và rẻ trên giao thức cơ sở của nó Substrate.
Một điều khác, nhưng không kém phần quan trọng bảo vệ Polkadot khỏi fork là các parachain của nó.
Wood nói:
“Chúng tôi thực sự có thể lấy những điều tốt nhất do hard fork gây ra, đó là các thử nghiệm về chính sách hoặc giao thức và thực hiện chúng ở cấp độ parachain”.
Tất cả các thí nghiệm này có thể được thực hiện song song, mỗi thí nghiệm một parachain. Những parachain hoạt động sau đó có thể được nâng lên thành chuỗi chuyển tiếp Polkadot, trong khi những thứ không hoạt động có thể được để lại trên parachain hoặc bị loại bỏ hoàn toàn nhờ khả năng lập trình của chúng.
Điều này hoàn toàn trái ngược với cách hoạt động của Ethereum.
Các định nghĩa cứng nhắc của Ethereum về từng khía cạnh của giao thức buộc tất cả người dùng phải tuân theo hệ thống quy định của nó. Tất cả mọi người sử dụng mạng, dù là một người hay một dự án DeFi khổng lồ với hàng tỷ giá trị bị khóa, đều phải tuân theo cùng một logic blockchain cơ bản.
Với Polkadot, người dùng có thể xác định luật của riêng họ bất kể Polkadot phải nói gì về nó.
Wood giải thích:
“Polkadot tồn tại ở vị trí thấp hơn trong ngăn xếp. Polkadot đóng vai trò là lớp nền tảng để cung cấp bảo mật và khả năng tương tác cho các chuỗi cấu thành của nó. Không làm được gì hơn thế”.
Wood nói rằng đó là một cuộc cá cược chống lại chủ nghĩa tối đa, thêm một định nghĩa hấp dẫn khác cho Polkadot.
Anh kết luận: “Bạn có thể coi nó như một blockchain lớp 0”.
- TOMO tiếp cận mức giá cao nhất mọi thời đại và gần với việc đột phá
- Manta đặt mục tiêu mang lại một sàn giao dịch phi tập trung ẩn danh cho Polkadot với mức vốn huy động 1.1 triệu đô la
- Tại sao Polkadot là tương lai của DeFi?
Minh Anh
Theo Cryptoslate