Dù muốn hay không cũng phải thừa nhận tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương (CBDC) đang trên đà phát triển và khó có gì ngăn cản được. Từ Thụy Điển đến Thái Lan và Trung Quốc đến Canada, các chính phủ trên toàn thế giới đang thử nghiệm CBDC. Trong khi hầu hết đang thí điểm ở giai đoạn này, Trung Quốc đã sẵn sàng ra mắt.
Tín dụng xã hội
Đồng đô la và nhân dân tệ kỹ thuật số sẽ mang đến nhiều lợi ích cho các chính phủ đang tìm kiếm giải pháp giám sát chặt chẽ hơn lưu thông tiền tệ, với thông tin chi tiết theo thời gian thực về cách thức và nơi các quỹ được triển khai. Nhưng những công cụ này có thể gây ra thảm họa cho những người dân bình thường, làm ảnh hưởng quyền riêng tư của họ đồng thời gia tăng bất bình đẳng.
CBDC có tất cả những gì tiền mặt không có: dễ dàng khảo sát, kiểm duyệt và phân bổ cho những người được coi là “xứng đáng” tham gia vào nền kinh tế kỹ thuật số mới này.
Tín dụng xã hội là khái niệm mà công dân phải chứng minh mình đủ điều kiện để được hòa nhập bằng cách phục tùng ý chí của nhà nước và nó không chỉ giới hạn trong các chế độ độc tài. Andrew Torba viết:
“Nếu Đảng Cộng sản Trung Quốc coi bạn là người không đáng tin cậy, bạn sẽ bị từ chối tiếp cận vé máy bay, vé tàu và điều hành doanh nghiệp,…”
Người sáng lập Gab.com có vẻ thấm thía điều gì sẽ xảy ra khi kết thúc sai điểm tín dụng xã hội sau khi Visa đưa doanh nghiệp của anh ấy vào danh sách đen vì đã tạo ra mạng tự do ngôn luận. Hiện tại, phân biệt đối xử tài chính được các bộ xử lý thanh toán triển khai theo lệnh của chính phủ. Trong thế giới của CBDC, các chính phủ thậm chí sẽ không cần dựa vào bên thứ ba, như cách họ đã làm khi buộc các nhà cung cấp dịch vụ thanh toán rút hỗ trợ đối với Libra của Facebook. Họ có thể chỉ cần nhấn một nút và đóng băng các công ty không tham gia vào đường lối của đảng.
Cho dù dự án của bạn thuộc lĩnh vực kinh doanh tự do ngôn luận hay in 3D thì đều quá dễ đụng chạm đến giới quyền lực. Và đừng nghĩ rằng công dân được miễn trừ. Sẽ rất rắc rối cho bất cứ ai muốn gửi tiền cho người thân ở Iran hoặc Cuba. Như vậy, CBDC là hồi kết các tổ chức đã và đang thúc đẩy một xã hội không tiền mặt.
Big Tech sẽ không giữ bí mật tài chính của bạn
Khi CDBC được triển khai, chúng sẽ cần đến những sản phẩm của các công ty công nghệ để vận hành mạng thanh toán kỹ thuật số như Google và Apple Pay.
Các công ty công nghệ lớn (big tech) và nhà cung cấp dịch vụ thanh toán sẽ có thể tích hợp khoản tiền gửi được giữ tại ngân hàng trung ương thông qua SDK, cho phép thanh toán kỹ thuật số trên ứng dụng và nền tảng. CBDC sẽ mở rộng những khả năng này, kích hoạt gửi tiền cho bạn bè, gia đình và người bán trên nhiều loại ứng dụng messenger, email và tin nhắn.
Theo đó, những gã khổng lồ nói trên sẽ trở thành ngân hàng mới, cung cấp hệ thống thanh toán cho hàng tỷ người dùng và mở rộng các dịch vụ tài chính để bao gồm những khoản vay và tính điểm tín dụng.
Và một câu chuyện muôn thuở mà ai cũng phải ngao ngán là các công ty công nghệ rất tệ trong việc bảo vệ dữ liệu người dùng. Họ lén lút làm rò rỉ, bán lại và tích trữ trong các cơ sở dữ liệu trung tâm vốn là nơi thu hút hacker. Trong tương lai, không chỉ tài khoản Facebook của bạn bị đánh cắp mà còn là toàn bộ danh tính tài chính và số dư ngân hàng kỹ thuật số của bạn.
Vũ khí hóa blockchain
Blockchain không cần sự cho phép của Bitcoin cung cấp phương tiện xác minh giao dịch tài chính và đảm bảo duy trì quy tắc quản lý phát hành coin và chi tiêu gấp đôi của mạng. Ngược lại, CBDC sử dụng thành phần blockchain cần sự cho phép và những đặc điểm tương tự đó sẽ được sử dụng để khảo sát, kiểm soát và hạn chế, trong khi không cần các công ty phân tích chuỗi tìm ra địa chỉ vì tất cả những người tham gia mạng sẽ được biết đến thông qua việc thực thi nghiêm ngặt KYC/AML.
Tất nhiên, không ai mong đợi CBDC do chính phủ ban hành không có KYC: tiền là vũ khí chính của nhà nước và họ sẽ không từ bỏ quyền kiểm soát chỉ vì tiền mặt đã chuyển sang dạng kỹ thuật số. Tuy nhiên, việc triển khai CBDC có nguy cơ mở ra kỷ nguyên kiểm soát và giám sát tài chính chưa từng có.
Hãy xem xét các trạm phân phối cần sa ở Hoa Kỳ có hoạt động kinh doanh hợp pháp ở cấp tiểu bang nhưng vẫn bất hợp pháp trên phạm vi liên bang. Hiện tại, họ chỉ có thể tồn tại nhờ vào tiền mặt và thanh toán kỹ thuật số có khả năng chống kiểm duyệt như tiền điện tử. Các ngân hàng chỉ đơn giản là sẽ không giao dịch với các công ty thương mại mờ ám hoặc công việc kinh doanh của họ có một chút bất lợi về đạo đức. Cho nên, CBDC sẽ chỉ làm trầm trọng thêm điều đó.
Trong thời đại mà các tập đoàn tẩy chay Facebook để xoa dịu đám đông quá khích, thật dễ dàng hình dung ra tương lai loại trừ tài chính là cái giá phải trả cho bất kỳ ai tán thành quan điểm khác thường. Nếu bạn muốn trở thành một phần của trật tự thế giới mới mà các lãnh chúa tài chính của chúng ta đang xây dựng, hãy giữ mồm giữ miệng và công việc kinh doanh của bạn trong sạch.
CBDC là một mối đe dọa đối với mọi người
Không chỉ người dân và chủ doanh nghiệp nhỏ phải lo lắng trước sự xuất hiện của các loại tiền kỹ thuật số ngân hàng trung ương. Chúng cũng là mối đe dọa đối với ngân hàng thương mại và tư nhân. Doanh thu của họ sẽ bị ảnh hưởng vì các doanh nghiệp có thể nhận được tín dụng trực tiếp từ ngân hàng trung ương, được phát hành trên một sổ cái cần sự cho phép được kiểm soát chặt chẽ.
Các ngân hàng tư nhân sẽ cần phải thích ứng để duy trì sự phù hợp và có thể chống lại CBDC, giống như báo in ban đầu phản kháng blogger và nhà báo trên mạng xã hội. Nhưng cũng giống như các tờ báo đã bất lực trong việc ngăn chặn phương tiện truyền thông kỹ thuật số thiết lập quyền bá chủ, các ngân hàng tư nhân và thương mại sẽ phải vật lộn để ngăn chặn cuộc tấn công của CBDC. Khi cuộc chiến thanh toán kỹ thuật số nóng lên, các nhóm lợi ích này sẽ vận động hành lang để giành lấy miếng bánh của họ.
Khi câu chuyện lắng xuống, thiệt hại lớn nhất sẽ là quyền riêng tư của người dân. CBDC có thể tốt cho thanh toán quốc tế, các khoản vay của công ty và thương mại trực tuyến, nhưng chúng sẽ không tốt cho quyền riêng tư của bạn.
Đừng để chính quyền kiểm soát ví của bạn
Khi Bitcoin và tiền điện tử trỗi dậy, tiền mặt phải trở thành tiền kỹ thuật số để không bị lỗi thời. Nếu chúng ta không muốn bị ‘dắt mũi’ trong toàn cảnh tài chính, nơi mọi giao dịch dù nhỏ đến đâu đều bị theo dõi sát sao trong thời gian thực thì CBDC phải bị phản đối kịch liệt. Có nhiều cách tốt hơn để thanh toán.
- Phí bảo hiểm Grayscale Litecoin bùng nổ hơn 1,100%
- Giám đốc cấp cao của Ripple: XRP không cạnh tranh với stablecoin hoặc CBDC
- Trung Quốc mở rộng thử nghiệm CBDC tới Bắc Kinh và các tỉnh lân cận
Minh Anh
Theo News Bitcoin