Ethereum (ETH) là token gốc của Ethereum, một blockchain Layer 1 phi tập trung được thiết kế để hỗ trợ hợp đồng thông minh (smart contracts) và ứng dụng phi tập trung (dApps). Ra mắt vào tháng 7/2015 bởi Vitalik Buterin cùng các đồng sáng lập như Gavin Wood và Joseph Lubin, Ethereum là nền tảng dẫn đầu trong tài chính phi tập trung (DeFi), NFT, Game-Fi, và Web3. ETH đóng vai trò tiện ích và quản trị, dùng để thanh toán phí giao dịch, staking, và tham gia quản lý mạng lưới. Dưới đây là những điểm nổi bật về ETH và Ethereum blockchain:

Nguồn gốc và ý tưởng

Ethereum được tạo ra để mở rộng khả năng của blockchain, cho phép lập trình hợp đồng thông minh tự động thực thi khi đáp ứng các điều kiện, vượt xa chức năng giao dịch của Bitcoin. Dự án huy động hơn 18 triệu USD qua ICO năm 2014, trở thành một trong những nền tảng blockchain đầu tiên hỗ trợ dApps. Ethereum đã chuyển sang cơ chế Proof-of-Stake (PoS) vào tháng 9/2022 (The Merge), giảm 99.95% tiêu thụ năng lượng và tăng tính bền vững. Ethereum định hình ngành blockchain bằng cách cung cấp nền tảng mở cho DeFi, NFT, và Web3.

Thông tin cơ bản

• Tổng cung tối đa: Không giới hạn, nhưng lạm phát được kiểm soát qua cơ chế đốt phí (EIP-1559) và phát hành token giảm dần (khoảng 0.5-1% mỗi năm sau The Merge).
• Nguồn cung lưu hành: Khoảng 120 triệu ETH (tính đến tháng 4/2025).
• Mạng lưới: Ethereum, một blockchain Layer 1 với Máy ảo Ethereum (EVM), hỗ trợ token ERC-20, ERC-721 (NFT), và dApps.
• Đỉnh lịch sử (ATH): 4,891.70 USD (ngày 10/11/2021).
• Đáy lịch sử (ATL): 0.432 USD (ngày 20/10/2015).

Đặc điểm nổi bật

• Hợp đồng thông minh: Ethereum cho phép lập trình hợp đồng tự động, tạo nền tảng cho DeFi (Uniswap, Aave), NFT (OpenSea, Rarible), và Game-Fi (The Sandbox).
• Proof-of-Stake (PoS): Sau The Merge, Ethereum sử dụng PoS, cho phép stake ETH (tối thiểu 32 ETH hoặc qua pool như Lido) để bảo mật mạng và nhận phần thưởng (APY khoảng 3-5%).
• Hệ sinh thái phong phú: Ethereum hỗ trợ hơn 4,000 dApps, chiếm hơn 50% tổng giá trị khóa (TVL) trong DeFi (hơn 100 tỷ USD vào tháng 4/2025). Các dự án nổi bật:
  • DeFi: Uniswap, MakerDAO, Curve.
  • NFT: OpenSea, Bored Ape Yacht Club.
  • Game-Fi: Axie Infinity, Decentraland.
  • Stablecoin: USDT, USDC, DAI.
• ETH Token: ETH được dùng để:
  • Thanh toán phí gas cho giao dịch và hợp đồng thông minh.
  • Staking để bảo mật mạng và nhận phần thưởng.
  • Tham gia quản trị phi tập trung qua Ethereum Improvement Proposals (EIPs).
• Khả năng mở rộng: Ethereum đang nâng cấp qua roadmap “Surge” (2023-2025), với sharding và Layer 2 (Arbitrum, Optimism) để tăng TPS từ 15-30 lên hàng ngàn, giảm phí gas.
• Cộng đồng và nhà phát triển: Ethereum có cộng đồng phát triển lớn nhất, với hơn 300,000 nhà phát triển và hàng trăm hackathon. Ethereum Foundation tài trợ nghiên cứu và dự án.

Ứng dụng và tiềm năng

Ethereum và ETH mang đến nhiều ứng dụng thực tiễn:

• DeFi: Trung tâm của DeFi với các giao thức như Uniswap, Aave, và MakerDAO, hỗ trợ swap, vay, và quản lý tài sản phi tập trung.
• NFT: Dẫn đầu về NFT với các bộ sưu tập như CryptoPunks và marketplaces như OpenSea.
• Game-Fi: Các trò chơi như Axie Infinity và The Sandbox dùng Ethereum để giao dịch NFT và tạo kinh tế trong game.
• Web3: Hỗ trợ ví MetaMask, mạng xã hội phi tập trung (Lens Protocol), và danh tính số (ENS).
• Doanh nghiệp: Các công ty như Microsoft, JPMorgan, và Visa sử dụng Ethereum cho chuỗi cung ứng, tài chính, và thanh toán qua Enterprise Ethereum Alliance (EEA).

Tầm nhìn và triển vọng

Ethereum hướng tới trở thành “máy tính toàn cầu” cho Web3, cung cấp cơ sở hạ tầng phi tập trung cho hàng tỷ người dùng. Roadmap 2023-2025 tập trung vào sharding, rollup, và cải tiến PoS để đạt 100,000 TPS và phí gas tối ưu. Với hệ sinh thái lớn nhất, Ethereum duy trì vị thế trước Solana, BNB Chain, và Cardano. Tuy nhiên, phí gas cao trên Layer 1 và sự phức tạp của nâng cấp là thách thức cần khắc phục.

Rủi ro cần lưu ý

• Biến động giá: ETH chịu ảnh hưởng từ thị trường gấu, với giá giảm đáng kể từ ATH.
• Phí gas: Phí Layer 1 vẫn cao trong giờ cao điểm, dù Layer 2 giảm chi phí đáng kể.
• Cạnh tranh: Ethereum cạnh tranh với Solana, Aptos, và Sui, đòi hỏi đổi mới liên tục.
• Người dùng nên dùng ví uy tín như MetaMask, kiểm tra phí gas qua Etherscan, và xác minh thông tin chính thức để tránh scam.

Kết luận

Ethereum (ETH) là nền tảng blockchain hàng đầu, cung cấp cơ sở hạ tầng mạnh mẽ cho DeFi, NFT, Game-Fi, và Web3. Với hợp đồng thông minh, hệ sinh thái đa dạng, và lộ trình nâng cấp tham vọng, ETH là token cốt lõi trong không gian tiền mã hóa. Nếu bạn quan tâm đến tài chính phi tập trung, NFT, hoặc Web3, ETH là một lựa chọn không thể bỏ qua.

Nguồn tham khảo:

• CoinGecko
• CoinMarketCap
• Website
• X