Trong thế giới tài chính phi tập trung (DeFi), nơi ẩn danh và biệt danh (pseudonym) là điều phổ biến, 0xngmi nổi lên như một nhân vật quan trọng, gắn liền với sự phát triển của DeFiLlama – nền tảng phân tích dữ liệu DeFi hàng đầu. Dù không tiết lộ danh tính thật, 0xngmi đã để lại dấu ấn sâu đậm trong cộng đồng tiền điện tử nhờ đóng góp to lớn vào việc xây dựng và duy trì một trong những công cụ quan trọng nhất của hệ sinh thái DeFi. Bài viết này sẽ khám phá hành trình của 0xngmi, vai trò của anh trong DeFiLlama, những tranh cãi đáng chú ý và ảnh hưởng của anh đối với ngành tài chính phi tập trung.
0xngmi là ai?
0xngmi là một nhà phát triển ẩn danh, được biết đến như một trong những nhân vật chủ chốt đứng sau sự thành công của DeFiLlama, nền tảng tổng hợp dữ liệu DeFi hàng đầu thế giới. Với biệt danh “0xngmi” (viết tắt của “not gonna make it” – một cụm từ phổ biến trong cộng đồng tiền điện tử, mang ý nghĩa hài hước), anh đã trở thành một trong những cái tên được kính trọng trong lĩnh vực DeFi nhờ sự cống hiến và chuyên môn kỹ thuật. Dù không công khai danh tính, 0xngmi thường xuyên chia sẻ thông tin và cập nhật về DeFi thông qua tài khoản X (@0xngmi) và các bài viết trên DL News, một nhánh tin tức của DeFiLlama.
Theo các nguồn tin, 0xngmi không phải là người sáng lập ban đầu của DeFiLlama (được thành lập bởi 0xLlam4), nhưng anh đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển nền tảng, dẫn dắt đội ngũ kỹ thuật, và thậm chí hỗ trợ tài chính cho dự án trong giai đoạn đầu. Một cộng tác viên của DeFiLlama, Tendeeno, từng tiết lộ rằng 0xngmi sở hữu 70% quyền sở hữu hợp pháp của nền tảng và chịu trách nhiệm chi trả lương cho nhân viên trước khi dự án nhận được các khoản tài trợ.
Vai trò của 0xngmi trong DeFiLlama
0xngmi được coi là “bộ óc” kỹ thuật của DeFiLlama, đóng góp lớn vào việc xây dựng cơ sở hạ tầng dữ liệu minh bạch và đáng tin cậy. Dưới đây là những đóng góp chính của anh:
- Phát triển nền tảng DeFiLlama:
0xngmi là một trong những nhà phát triển chính trên GitHub của DeFiLlama, chịu trách nhiệm xây dựng các bộ điều hợp (adapters) mã nguồn mở để thu thập dữ liệu từ hàng nghìn giao thức DeFi trên hơn 150 blockchain. Nhờ công sức của anh, DeFiLlama trở thành nguồn dữ liệu đáng tin cậy, cung cấp các chỉ số như Tổng Giá Trị Bị Khóa (TVL), phí giao dịch, doanh thu, và khối lượng giao dịch. - Dẫn dắt đội ngũ kỹ thuật:
0xngmi không chỉ đóng góp mã nguồn mà còn dẫn dắt đội ngũ phát triển, đảm bảo các tính năng mới như công cụ tổng hợp DEX, xếp hạng lợi suất (Yield Rankings), và theo dõi airdrop được triển khai hiệu quả. Anh cũng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì tính minh bạch và không quảng cáo của nền tảng. - Hỗ trợ tài chính ban đầu:
Theo Tendeeno, 0xngmi đã tự bỏ tiền túi để chi trả các chi phí vận hành và lương nhân viên trong những năm đầu của DeFiLlama, khi dự án chưa có nguồn thu ổn định. Điều này thể hiện sự cam kết mạnh mẽ của anh đối với sứ mệnh cung cấp dữ liệu DeFi miễn phí và minh bạch. - Cộng đồng và truyền thông:
0xngmi thường xuyên chia sẻ thông tin, phân tích, và các biểu đồ dữ liệu DeFi trên X, giúp cộng đồng hiểu rõ hơn về xu hướng thị trường. Ví dụ, vào năm 2023, anh đã công bố một loạt biểu đồ nổi bật, phân tích sự phát triển của các giao thức mới, sự thống trị của liquid staking, và xu hướng lợi suất trong thị trường DeFi.
Tranh cãi năm 2023 và vụ fork DeFiLlama
Một trong những sự kiện đáng chú ý nhất liên quan đến 0xngmi là cuộc tranh cãi nội bộ vào tháng 3/2023, khi anh công khai cáo buộc người sáng lập DeFiLlama, 0xLlam4, cố gắng thực hiện một “cuộc tiếp quản thù địch” bằng cách phát hành token LLAMA mà không có sự đồng thuận của đội ngũ. Sự việc này đã dẫn đến việc 0xngmi và một số thành viên khác fork DeFiLlama, tạo ra một phiên bản mới tại llama.fi. Dưới đây là diễn biến chính của vụ việc:
- Bối cảnh: Theo 0xngmi, 0xLlam4, người kiểm soát tài khoản Twitter và tên miền chính thức của DeFiLlama, đã lên kế hoạch phát hành token LLAMA bất chấp sự phản đối của toàn bộ đội ngũ. 0xngmi cho rằng động thái này không chỉ đi ngược lại giá trị minh bạch của dự án mà còn có thể gây rủi ro pháp lý, vì token không đại diện cho giá trị thực của DeFiLlama (một nền tảng dữ liệu, không phải giao thức DeFi).
- Hành động của 0xngmi: Cùng với các thành viên khác, 0xngmi đã fork dự án và ra mắt llama.fi, đồng thời kêu gọi cộng đồng sử dụng phiên bản mới này thay vì defillama.com. Anh cũng xác nhận thông qua chữ ký trên Etherscan rằng tài khoản của mình không bị hack, nhằm bác bỏ tin đồn.
- Phản hồi từ Llama Corp: Công ty mẹ của DeFiLlama, Llama Corp, đã phản bác cáo buộc của 0xngmi, cho rằng anh và một số thành viên “đi ngược lại” dự án, cố gắng chiếm đoạt quyền sở hữu trí tuệ và cộng đồng. Họ nhấn mạnh rằng không có cuộc tiếp quản thù địch nào diễn ra và gọi hành động của 0xngmi là “đáng tiếc”.
- Kết quả: Chỉ một ngày sau, vào ngày 20/3/2023, DeFiLlama đưa ra thông báo chính thức trên Twitter, xin lỗi về sự cố và khẳng định rằng không có kế hoạch phát hành token LLAMA trong tương lai gần. Các bên đã đạt được thỏa thuận hòa giải, và llama.fi hiện chuyển hướng về defillama.com, cho thấy tranh cãi đã được giải quyết. Tất cả các bộ phận của Llama Corp tiếp tục hoạt động dưới một mái nhà.
Sự kiện này không chỉ làm dấy lên tranh luận về quản trị trong các dự án mã nguồn mở mà còn cho thấy vai trò quan trọng của 0xngmi trong việc bảo vệ giá trị cốt lõi của DeFiLlama.
Những đóng góp gần đây và tranh cãi mới
Ngoài vụ việc năm 2023, 0xngmi tiếp tục là tâm điểm của các cuộc thảo luận trong cộng đồng DeFi. Một số sự kiện gần đây bao gồm:
- Cáo buộc Artemis sử dụng dữ liệu không ghi công (2025): Vào tháng 2/2025, 0xngmi công khai cáo buộc Artemis, một nền tảng phân tích DeFi được hỗ trợ bởi vốn đầu tư mạo hiểm, đã sử dụng dữ liệu độc quyền của DeFiLlama mà không ghi nguồn. Để chứng minh, anh đã tải dữ liệu giả lên cơ sở dữ liệu của một giao thức “chết” và phát hiện các số liệu này xuất hiện trên trang Artemis với ghi nguồn là “Artemis”. Artemis sau đó thừa nhận lỗi do “sơ suất” và cam kết sửa chữa việc ghi công. Sự kiện này một lần nữa khẳng định sự nhạy bén của 0xngmi trong việc bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ của DeFiLlama.
- Phân tích về các vụ hack và thị trường DeFi: 0xngmi thường xuyên chia sẻ những phân tích sâu sắc về thị trường DeFi. Vào tháng 5/2025, anh báo cáo về một vụ hack vào ví đa chữ ký (multisig) của Lido, nơi hacker đánh cắp 1.4 ETH và vô tình để lộ danh tính. Anh đề xuất sử dụng “canary tokens” (token báo động) để phát hiện sớm các vụ xâm nhập tương tự.
- Bình luận về rủi ro tài chính: Cũng trong tháng 5/2025, 0xngmi đưa ra quan điểm về một vụ kiện tập thể chống lại Strategy, một công ty liên quan đến đòn bẩy Bitcoin. Anh nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nhà đầu tư cần hiểu rõ rủi ro thị trường và thực hiện thẩm định kỹ lưỡng trước khi đầu tư vào các công ty tiền điện tử.
Ảnh hưởng của 0xngmi đối với DeFiLlama và cộng đồng DeFi
0xngmi không chỉ là một nhà phát triển mà còn là biểu tượng cho tinh thần mã nguồn mở và minh bạch trong cộng đồng DeFi. Những đóng góp của anh đã giúp DeFiLlama trở thành công cụ không thể thiếu cho hàng triệu nhà đầu tư, nhà nghiên cứu và nhà phát triển. Dưới đây là một số tác động chính:
- Duy trì tính minh bạch: Sự kiên quyết của 0xngmi trong việc phản đối token LLAMA và bảo vệ dữ liệu của DeFiLlama cho thấy cam kết của anh đối với giá trị cốt lõi của dự án: cung cấp dữ liệu chính xác, không quảng cáo, và không bị chi phối bởi lợi ích thương mại.
- Tăng cường uy tín của DeFiLlama: Nhờ các nỗ lực của 0xngmi, DeFiLlama đã củng cố vị thế là nguồn dữ liệu DeFi đáng tin cậy nhất, với hơn 2,400 giao thức được theo dõi và hàng triệu lượt truy cập mỗi tháng.
- Truyền cảm hứng cho cộng đồng: Các bài đăng trên X và các phân tích của 0xngmi, như các biểu đồ về xu hướng liquid staking hay tỷ lệ giao thức mới, đã giúp cộng đồng hiểu rõ hơn về sự phát triển của DeFi, từ đó hỗ trợ việc ra quyết định đầu tư.
Kết luận
0xngmi là một nhân vật ẩn danh nhưng đầy ảnh hưởng trong thế giới DeFi, với vai trò trung tâm trong việc xây dựng và bảo vệ DeFiLlama – nền tảng dữ liệu quan trọng của hệ sinh thái tài chính phi tập trung. Từ việc dẫn dắt phát triển kỹ thuật, hỗ trợ tài chính, đến đứng lên bảo vệ giá trị minh bạch trong những thời điểm tranh cãi, 0xngmi đã chứng minh mình là một nhà lãnh đạo tận tâm và có tầm nhìn. Dù đối mặt với những thách thức như vụ fork năm 2023 hay tranh cãi về dữ liệu với Artemis, anh vẫn tiếp tục đóng góp cho sự phát triển của DeFiLlama và cộng đồng tiền điện tử.