Bitcoin Ordinals có vẻ như đang tăng trưởng và tiếp quản thời kỳ thịnh vượng của Web3. Thị trường đã xôn xao kể từ khi kỹ sư phần mềm Casey Rodarmor tung ra giao thức vào ngày 21 tháng 1. Tuy nhiên phản ứng của người dùng cũng khá đa dạng, có người thì hào hứng với bản nâng cấp mới, có những người lại từ chối hoàn toàn Ordinals.
Bất chấp tất cả những tai tiếng, đã có 90.000 Ordinals tồn tại tại thời điểm viết bài. Vậy tại sao Ordinals lại khó được tiếp nhận như vậy? Đại đa số mọi người chỉ đơn giản là không biết cách mua chúng chứ chưa nói đến việc tạo ra chúng. Với các rào cản tham gia cao hơn, đồng nghĩa là có rất nhiều cơ hội tiềm năng cho những người tìm hiểu sâu. Nhưng cũng đồng nghĩa là rủi ro nhiều hơn. Nếu bạn đã sẵn sàng nắm lấy cơ hội đó và nắm bắt tiềm năng của Ordinals, thì đã có Tạp Chí Bitcoin ở đây để hướng dẫn bạn cách tìm, mua và lưu trữ chúng một cách an toàn. Đầu tiên, chúng ta cần tìm hiểu Bitcoin Ordinals là gì?
Bitcoin Ordinals là gì?
Ordinals là giao thức được tạo ra bởi Casey Rodarmor, cựu nhà phát triển của Bitcoin. Nếu như các NFT trên Ethereum có tiêu chuẩn token riêng là ERC-721 hoặc ERC-1155 thì Bitcoin NFT không có các tiêu chuẩn đó.
Vì mỗi NFT được đúc trên một satoshi (1 BTC = 100.000.000 Satoshi) nên 1 Bitcoin có thể tạo ra nhiều nhất 100.000.000 Bitcoin NFT. Các NFT này có thể theo dõi được, chuyển được và hoạt động nguyên bản trên Bitcoin mà không cần các giải pháp Layer 2. Điểm nổi bật hơn nữa là các NFT này được lưu trữ hoàn toàn trên network Bitcoin chứ không phải trên các server khác như phần đông NFT trên thị trường. Ordinals cũng tận dụng nâng cấp SegWit 2017 và nâng cấp Taproot 2021 của Bitcoin, đây là công nghệ giúp network được xác thực nhanh hơn.
SegWit giúp mở rộng quy mô Bitcoin khi phát triển thêm một trường dữ liệu mới trong từng block để chứa “dữ liệu chứng nhận” – gồm chữ ký và khóa công khai (public Key) cho các giao dịch Bitcoin. Tuy nhiên, những rủi ro tiềm ẩn trong kỹ thuật này đã làm giới hạn kích thước block của Bitcoin khi đó. Trong khi đó, Taproot ra đời giải quyết những lỗ hổng của SegWit, xóa bỏ giới hạn kích thước block và mở đường cho các block dữ liệu NFT lớn có thể lưu trữ on-chain.
Do đó, giao thức Ordinals mới cho phép những người vận hành các node Bitcoin ghi dữ liệu vào mỗi sat, tạo ra thứ gọi là Ordinal. Dữ liệu được ghi trên Bitcoin có thể bao gồm các smart contract, từ đó kích hoạt NFT. Nói một cách khái quát, Ordinals là NFT mà bạn có thể đúc trực tiếp lên blockchain Bitcoin. Để tạo ra các Bitcoin NFT, cộng đồng sử dụng thuật ngữ “inscribing” (ghi hoặc khắc), bởi vì mỗi NFT được tạo ra là quá trình khắc các bức ảnh trên một phần nhỏ nhất của Bitcoin gọi là satoshi.
Tuy điều đó không hoàn toàn đúng nhưng đây cách hiểu ngắn gọn nhất. Dĩ nhiên, có một số điểm khác biệt quan trọng giữa NFT và Ordinals mà bạn cần biết.
Để không bỏ lỡ thông tin, mời quý độc giả theo dõi Telegram của chúng tôi: https://t.me/tapchibitcoinvn
Ordinal khác với NFT như thế nào?
NFT trên Ethereum thường trỏ đến dữ liệu ngoài chain trên IPFS — một hệ thống lưu trữ tệp phi tập trung, giống như ổ cứng của Blockchain — có thể thay đổi bằng siêu dữ liệu động. Một số dự án NFT cập nhật siêu dữ liệu của từng NFT để cải thiện chất lượng hình ảnh, thậm chí có thể yêu cầu chủ sở hữu nhấp vào nút “làm mới siêu dữ liệu” trên OpenSea để có được hình ảnh mới, chất lượng cao hơn.
Khả năng thay đổi siêu dữ liệu của NFT này ám chỉ đến sự thiếu sót mà Rodarmor đang cố gắng cải thiện khi tạo giao thức mới. Theo ước tính của Rodarmor, NFT là “không đầy đủ” vì nhiều yêu cầu dữ liệu ngoài chain.
Mặt khác, Ordinals “hoàn chỉnh” ở chỗ tất cả dữ liệu được ghi trực tiếp trên chain. Đó là lý do tại sao Rodarmor gọi chúng là đồ tạo tác kỹ thuật số, không phải Bitcoin NFT. Hơn nữa, NFT thường có tiền bản quyền của người sáng tạo gắn liền với chúng, trong khi các tạo tác kỹ thuật số thì không. Theo Rodarmor, một Ordinal được sinh ra nhằm mục đích phản ánh NFT nên là gì, đôi khi là gì và bản chất của các chữ khắc luôn là như thế nào.
1. Get the right wallet
Get a Bitcoin wallet that allows enough customization to receive Ordinal inscriptions. @SparrowWallet fits that bill.
– To start, go to Sparrow Wallet.
– Click on the download link associated with your computer’s operating system.
— nft now (@nftnow) February 13, 2023
Tác động của Bitcoin Ordinals đến môi trường
Mức tiêu thụ năng lượng của các blockchain có quy mô khá lớn. Bitcoin là blockchain lớn nhất trên thế giới tính theo vốn hóa thị trường. Hơn nữa, Bitcoin sử dụng cơ chế đồng thuận Proof-of-Work (PoW) để xác thực các giao dịch và thêm chúng vào chain, đây là một quy trình cực kỳ tốn năng lượng. Do quy mô và cơ chế đồng thuận PoW, Bitcoin vượt xa các blockchain khác khi nói đến mức tiêu thụ năng lượng.
Vào tháng 8 năm 2022, một báo cáo từ chính phủ Hoa Kỳ ước tính rằng Bitcoin chiếm 60-77% mức sử dụng điện. Nếu quy đổi thành năng lượng, con số sẽ khổng lồ như thế nào? Rất khó để xác định chính xác, nhưng các báo cáo từ Digiconomist chỉ ra rằng mức sử dụng năng lượng kết hợp của Bitcoin và Ethereum (trước khi The Merge Ethereum diễn ra vào tháng 9 năm 2022) là hơn 317 TWh năng lượng hàng năm, ngang mức tiêu thụ điện của Ý và Vương quốc Anh vào năm 2022.
Nhiều công ty và ngành tiêu thụ nhiều năng lượng hơn các quốc gia. Blockchain không phải là duy nhất về vấn đề này. Cuối cùng, mức tiêu thụ năng lượng của Bitcoin được xếp ở gần mức thấp hơn so với các ngành khai thác khá nhỏ như đồng và kẽm. Tổng mức tiêu thụ năng lượng hàng năm của Bitcoin cũng thấp hơn mức mà các đơn vị điều hòa không khí dân dụng trên thế giới yêu cầu và thấp hơn nhu cầu năng lượng của các trung tâm dữ liệu trên thế giới (hãy nhìn vào Apple, Google và Amazon).
Và trước khi bạn nói rằng các nghệ sĩ nên quay lại bán tác phẩm nghệ thuật của họ trên áo phông để kiếm sống, xin lưu ý rằng, theo Ngân Lê tại Princeton, “ngành thời trang hiện chịu trách nhiệm về lượng khí thải carbon hàng năm nhiều hơn tất cả các chuyến bay quốc tế và vận tải biển kết hợp.”
Tất nhiên, điều này không có nghĩa là blockchain và NFT không tác động đến môi trường. Nhưng những lời chỉ trích gay gắt thường được phóng đại và thiếu ngữ cảnh cần thiết.
Các bộ sưu tập Ordinals đáng chú ý nhất
Sự trỗi dậy của Ordinals không mất nhiều thời gian. Chỉ cần vài tuần sau khi ra mắt, các bộ sưu tập trở nên hấp dẫn và thu được doanh số bán hàng cực khủng với một số tác phẩm riêng lẻ được bán với giá hàng trăm nghìn đô la.
Ordinal Punks là một trong những dự án đáng chú ý nhất xuất hiện trong những ngày đầu này. Để bày tỏ lòng kính trọng đối với CryptoPunks, Ordinal Punks là một bộ gồm 100 Bitcoin NFT được đúc trong 650 Chữ khắc đầu tiên trên blockchain Bitcoin — Chữ khắc được đánh số cao nhất trong bộ sưu tập chiếm vị trí #642.
Sau đó không thể không kể đến Taproot Wizards. Bắt đầu với Dòng chữ #652, dự án này là một bộ sưu tập Ordinal gồm các thuật sĩ NFT vẽ tay được tạo bởi nhà phát triển Web3 Udi Wertheimer. Vì sao dự án này lại được chú ý đến vậy? Nó được cho là block lớn nhất trong lịch sử của Bitcoin, với dung lượng đáng kinh ngạc là 4MB, cao gấp 4 lần giới hạn 1 MB thông thường. Và đúng như dự đoán, gần như toàn bộ kích thước block đã bị chiếm bởi một giao dịch chứa hình ảnh được NFT hóa. Đây được tuyên bố là block Bitcoin lớn nhất lịch sử, cũng như giao dịch Bitcoin nặng nhất lịch sử.
For those who have yet to harness the power of the full node’s omniscient gaze, you can find the Wizard here, in the largest Bitcoin block ever mined:https://t.co/Iv6SOA7wSr pic.twitter.com/v8wZ1FGnEa
— Luxor Mining (@LuxorTechTeam) February 1, 2023
Tiếp theo là bộ sưu tập dựa trên Ethereum OnChainMonkey (OCM). Với Inscription 20,219, nhóm đã đúc 10.000 Ordinals thành một Inscription duy nhất, khiến nó trở thành một trong những bộ sưu tập 10.0000 Ordinals đầu tiên trên Bitcoin. Nhóm OCM lưu ý rằng kích thước của Inscription nhỏ hơn 20.000 byte. Điều này khiến cho phương pháp của họ trở thành một mô hình có thể mở rộng cho các bộ sưu tập khác ứng dụng theo để tạo NFT trên Bitcoin mà không làm tắc nghẽn network.
Tuy nhiên, chữ khắc của Ordinals vẫn còn ở giai đoạn sơ khai. Khi thị trường Ordinals trưởng thành, chúng ta có thể sẽ thấy một loạt các bộ sưu tập sáng tạo khác xuất hiện.
Cách mua và giao dịch Ordinals
- Bước 1: Chọn ví phù hợp
Bạn chưa thể giữ Ordinals trong ví trình duyệt như MetaMask. Bạn phải thiết lập một ví Bitcoin cho phép đủ khả năng tùy chỉnh để nhận các chữ khắc thông thường. Sparrow hiện tại là một lựa chọn khá phù hợp.
- Bước 2: Thiết lập (các) ví của bạn
Ví Sparrow là một ứng dụng dành cho máy tính để bàn, yêu cầu một số bước chuẩn bị để tương thích với Ordinals. Khi đã tải xuống Sparrow, hãy làm theo hướng dẫn chi tiết này trên Github để tạo ví tương thích với Ordinals. Tuy nhiên, lưu ý là bạn không nên gửi BTC đến hoặc từ ví Ordinals này. Ví này chỉ để nhận Ordinals. Nếu gửi BTC từ ví Ordinals mới này, bạn có thể vô tình gửi cả BTC và (các) Ordinals của mình.
Bây giờ bạn đã thiết lập ví của mình, bạn có ba tùy chọn để nhận Ordinals:
- Chạy một node và tự ghi một Ordinals
- Tìm một chủ sở hữu Ordinals và mua trực tiếp từ họ.
Sử dụng một dịch vụ để ghi một Ordinals mà không cần chạy node của riêng bạn.
Chúng tôi sẽ không đi vào chi tiết kỹ thuật của việc chạy một node Bitcoin. Hãy tập trung vào hai lựa chọn còn lại, hãy nhớ rằng điều này hoàn toàn mới và đầy rủi ro. Vẫn chưa có thị trường Ordinals lớn nào, vì vậy cần rất nhiều sự thận trọng để tiếp tục.
- Bước 3a: Tìm Ordinals để mua
Thị trường Ordinals hoàn toàn là giao dịch OTC.
- Để tìm các dự án thông thường, hãy tham gia kênh Discord Ordinals.
- Truy cập kênh, liên kết dự án của bạn và xem có những dự án nào ở đó.
- Lựa chọn Ordinals yêu thích và mua
Một lưu ý quan trọng: Mua Ordinal OTC sẽ yêu cầu bạn phải kết nối với mọi người trên Discord, gửi tiền trước khi nhận được Ordinal, thực hiện giao dịch trực tiếp với người khác , v.v. Hãy nhớ rằng, hãy thận trọng tìm hiểu và lựa chọn người bán uy tín. Và nên lưu ý chỉ mạo hiểm số tiền mà bạn có thể đánh đổi để mất.
- Bước 3b: Sử dụng dịch vụ để ghi Ordinals cho bạn
Nếu bạn muốn tạo Ordinals của riêng mình nhưng không muốn chạy một node Bitcoin, hãy dùng các dịch vụ thay thế để ghi các Ordinals cho bạn.
- Nhóm Ordinals Satoshibles NFT đã tạo ra Ordinals Bot, sẽ thay mặt bạn ghi một Ordinal.
- Gamma cũng có dịch vụ ghi Ordinals
Các dịch vụ này sẽ yêu cầu bạn cung cấp địa chỉ BTC nơi bạn muốn nhận Ordinals của mình. Bạn sẽ sử dụng địa chỉ của mình từ ví Ordinals mới mà bạn đã tạo trong Sparrow. Họ cũng sẽ cung cấp cho bạn số sats bạn nợ cho giao dịch cộng với phí dịch vụ, cũng như địa chỉ để bạn gửi BTC đến. Các giao dịch có thể dao động từ dưới 50 USD BTC đến vài trăm USD, tùy thuộc vào kích thước tệp của bạn. Thông thường, bạn sẽ mất vài giờ hoặc vài ngày để nhận được Ordinals của mình sau khi gửi tiền.
Tẻ nhạt, rủi ro và đầy tiềm năng
Như bạn có thể thấy, nếu bạn muốn có mặt sớm trong thị trường Ordinals, bạn sẽ phải xâu chuỗi các nhiệm vụ tẻ nhạt lại với nhau để biến điều đó thành hiện thực. Nhưng cơ hội đó có thể đáng giá. Chỉ cần cẩn thận và tìm hiểu những gì bạn phải đối mặt khi mạo hiểm về phía trước.
Tham gia Telegram của Tạp Chí Bitcoin: https://t.me/tapchibitcoinvn
Theo dõi Twitter: https://twitter.com/tapchibtc_io
Theo dõi Tiktok: https://www.tiktok.com/@tapchibitcoin
- Bitcoin tăng giá khi thị trường tiếp nhận dòng vào USDC hàng tỷ đô la
- Bitcoin chuẩn bị tăng lên 56.000 đô la khi Nasdaq breakout cờ bò
Xoài
Theo NFT Now
