Đầu tuần này, Bitcoin đã tăng vọt từ khoảng 8.000 đô la lên chỉ hơn 8.430 đô la trong vòng 1 giờ. Hành động giá mới nhất được đưa ra sau khi chính phủ Iran quyết định tấn công tên lửa vào căn cứ quân sự tại Iraq của quân đội Mỹ.
Tuy nhiên, nguồn cơn của sự việc là do Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump quyết định loại bỏ vị tướng hàng đầu của Iran Qassem Soleimani – một nhân vật gây tranh cãi ở phương Tây nhưng được đông đảo người dân ở quê nhà yêu mến.
Giá trị tổng thể của Bitcoin hiện tăng khoảng 15% trong năm nay, nhưng vì Tổng thống Trump gần đây đã xoa dịu tình hình tại một cuộc họp báo tại Nhà Trắng – nói rằng Trung Đông đã nhân nhượng – nên giá của BTC đã trượt trở lại xuống dưới mốc 8.000 đô la.
Giá BTC hôm nay | Nguồn : Coinmarketcap
Theo đó, một loạt các nhân vật nổi bật như Mike Novogratz của Galaxy Digital và Joshua Green của Digital Asset Capital Management dường cũng đồng ý với quan điểm rằng cuộc tăng giá nói trên chắc chắn có liên quan đến các sự kiện gần đây đã diễn ra ở Iraq.
The more I analyze this Iranian situation, the more bullish gold and $btc I become.
— Michael Novogratz (@novogratz) 5 tháng 1, 2020
“Tôi càng phân tích tình hình ở Iran thì càng thấy có cơ sở để giá BTC và vàng tăng”
Ngoài ra, giá Bitcoin tăng cũng một phần nhờ vào xu hướng leo thang của tài sản trú ẩn an toàn khác như vàng và dầu. Cụ thể, vàng đang giao dịch gần mức cao nhất kể từ tháng 3/2013. Trong khi đó, tin tức cho biết giá dầu thô Brent tăng 2,5% lên khoảng 70 USD/thùng – có thể liên quan đến mối lo ngại mạng lưới phân phối dầu trên toàn cầu bị gián đoạn vì căng thẳng quân sự Mỹ – Iran.
Trình bày quan điểm của mình về vấn đề này, Mati Greenspan, người sáng lập QuantumEconomics.io, bình luận:
“Sự tương đồng giữa vàng kỹ thuật số và vàng thật rất lạ. Về cơ bản, chúng đã di chuyển theo một mô hình rất giống nhau trong hầu hết năm qua.”
Người Iran có thực sự tin vào sức mạnh của Bitcoin không?
Với tất cả các mẩu tin tức xuất hiện trên mạng gần đây cho rằng người dân ở Iran đang ráo riết tìm kiếm Bitcoin, đặc biệt là sau những căng thẳng địa chính trị trong khu vực, Hadi Nemati, chuyên gia tiền tệ kỹ thuật số Iran và giám đốc điều hành quỹ phòng hộ tiền điện tử mở Bitfolio Capital chỉ những điều sau đây:
“Sau mùa hè năm 2019, nhiều người Iran đã biết đến Bitcoin vì tất cả các tin tức khai thác và việc sử dụng điện liên quan được các phương tiện truyền thông nhà nước cũng như báo chí đưa tin rộng rãi. Bitcoin đang được xem là tài sản thay thế đầu cơ và tiền kỹ thuật số trên quy mô lớn”.
Khi được hỏi về thành phần nào trong số người dân địa phương đang tích cực sử dụng Bitcoin nhiều nhất, Nemati chia thành 3 loại sau đây:
- Miner: Theo ý kiến của Nemati, miner là nhóm chiếm ưu thế nhất, cả về quy mô công nghiệp và bán lẻ. Tuy nhiên, miner buộc phải thanh lý BTC thường xuyên để trang trải chi phí hoạt động.
- Nhà đầu tư: Những cá nhân này chủ yếu mua Bitcoin cho mục đích đầu tư dài hạn và sử dụng tài sản để phòng ngừa vốn, chống lại lạm phát đồng Rial Iran. Ngoài ra, theo ý kiến của anh, mặc dù Bitcoin không phổ biến như nhiều loại ngoại tệ hoặc kim loại quý khác như vàng hoặc bạc, tỷ lệ áp dụng đã tăng lên đều đặn trong những năm gần đây.
- Trader tích cực: Nhóm này hoạt động chủ yếu ở thị trường tiền điện tử địa phương, ở cấp độ doanh nghiệp và bán lẻ bởi vì Bitcoin hiếm khi được sử dụng cho các giao dịch hàng ngày do thiếu cơ sở hạ tầng. Không chỉ vậy, ngay cả Ngân hàng Trung ương Iran vẫn chưa ban hành các hướng dẫn quy định rõ ràng về việc sử dụng tiền kỹ thuật số.
Liên quan đến lý do tại sao mức độ phổ biến của BTC đã tăng mạnh ở Iran trong 24 tháng qua, nhà đầu tư và miner Mahyar làm việc tại Tehran chỉ ra rằng vì nhiều người Iran không sở hữu tài khoản quốc tế, do đó họ có thể sử dụng Bitcoin như một phương tiện để nhận thanh toán xuyên biên giới liền mạch, không rắc rối. Về chủ đề này, Mahyar nói thêm:
“Người dân có thể gửi Bitcoin đến một sàn giao dịch tiền tệ và nhận tiền mặt. Hầu hết coin đều được tạo ra từ các trang trại khai thác và doanh thu bằng đô la rất quan trọng đối với mọi người. Tôi nghĩ các công ty lớn cũng đang cố gắng hết sức để tránh thuế”.
Một lý do khác khiến anh tin rằng mức độ phổ biến của Bitcoin đã tăng rất nhiều trong những năm gần đây là vì lợi ích ẩn danh mà hầu hết các loại tiền điện tử mang lại. Không chỉ vậy, vì BTC có thể được sử dụng bởi bất kỳ ai, bất kể nền tảng tài chính nào nên ngày càng có nhiều người sẵn sàng lao vào loại tài sản mới lạ này.
Về vấn đề liệu hiện có cách chuyển đổi dễ dàng nào để mọi người thanh lý BTC không, Mahyar cho biết có rất nhiều người sẵn sàng tạo điều kiện trao đổi ngang hàng vì họ tin rằng BTC được dành cho đại sự trong tương lai gần. Ngoài ra, anh cũng nhấn mạnh các phương thức truyền thống hơn như LocalBitcoins khá phổ biến trong quần chúng nhân dân.
Mối quan hệ của Iran với tiền điện tử dường như không ngừng gia tăng
Kể từ khi phải đối mặt với các lệnh trừng phạt kinh tế nghiêm trọng của chính phủ Hoa Kỳ vào năm 1979, giá trị của đồng Rial của Iran đã giảm dần, với tình hình suy thoái trở nên đặc biệt rõ ràng trong những năm 2000.
Do đó, nhiều người Iran đã cố gắng tìm kiếm những cách thức mới để chuyển tài sản của họ đến nơi lưu trữ an toàn khác như các loại tiền fiat, kim loại quý, v.v.
Ngoài ra, nhiều người Iran giàu có đã tìm cách lánh nạn ở các ngân hàng có trụ sở trên khắp Dubai và các quốc gia Trung Đông thân thiện khác. Tuy nhiên, với lạm phát liên tục gia tăng, đồng Rial ngày càng mất giá, đặc biệt là sau khi Tổng thống Trump khôi phục một số lệnh trừng phạt kinh tế đối với quốc gia Hồi giáo này vào năm ngoái.
Tỷ lệ lạm phát của Iran trong 5 năm qua | Nguồn: Tradingeconomics
Để làm rõ thêm vấn đề, CEO Jeremy Joo của Unicoindcx và là thành viên của tập đoàn blockchain G1 của Malaysia đã được mời phỏng vấn. Joo thường xuyên giao dịch với các công ty và startup tiền điện tử có trụ sở tại và xung quanh Iran. Theo quan điểm cá nhân của anh, nhiều người dân địa phương cho đến bây giờ không có phương tiện để chuyển tiền ra khỏi đất nước đã bắt đầu chuyển sang Bitcoin với tốc độ chóng mặt, đặc biệt là thế hệ trẻ. Cụ thể:
“Dân số trẻ đã bắt đầu hoạt động khai thác nhỏ lẻ. Chi phí điện hầu như rất rẻ ở Iran và trong năm 2017, hải quan không quen thuộc với các máy khai thác, do đó nhiều loại đã được đưa vào nước này – đặc biệt là S9 và các loại tương đương khác. Cuối năm 2018, chính phủ cuối cùng cũng biết về sự hiện diện của chúng và đẩy giá lên cao. Tuy nhiên, điều này đã không ngăn cản được dân chúng”.
Joo cũng ủng hộ lập trường của Mahyar rằng một số miner và holder ở Iran hiện đang sử dụng LocalBitcoins cũng như một loạt các nhóm giao dịch OTC tại địa phương, có kết nối mạnh ở nước ngoài để tạo điều kiện thuận lợi cho các giao dịch của họ theo kiểu không thông qua sàn giao dịch.
Ngoài ra, Joo cũng chỉ ra rằng mặc dù tồn tại một nhóm các trader nhỏ lẻ ở nước này nhưng người Iran không được biết đến với kiến thức thị trường tài chính giỏi giang mà là nhờ vào các kỹ năng kỹ thuật của họ. Bằng chứng là hầu hết các trader này cũng tham gia vào một số hoạt động khai thác Ether hoặc Bitcoin. Cụ thể:
“Người Iran sử dụng tiền điện tử như một kho lưu trữ giá trị – rất giống như ở Venezuela, nơi đồng nội tệ đã bị mất giá nhanh chóng. Ngoài ra, không có thương nhân nào công khai chấp nhận Bitcoin là hình thức thanh toán ở Iran và không hề có ví điện tử”.
Giới hạn cho tiền điện tử
Bỏ qua các quan điểm chính trị, thực tế đáng buồn của Iran là kể từ cuộc cách mạng năm 1979, đất nước này đã phải đối mặt với vô số lệnh trừng phạt kinh tế cũng như các vấn đề gây bất ổn khác, như liên tục mất giá nội tệ và lạm phát cao.
Những người sống ở các quốc gia như Iran phải đối mặt với bất ổn kinh tế và xã hội, nhất định phải chuyển sang tiền điện tử vào lúc này hay lúc khác để bảo vệ tài sản của họ. Đặc biệt là vì tiền tệ kỹ thuật số không bị chính phủ hoặc bất kỳ tổ chức tài chính tập trung/tổ chức ngân hàng nào khác kiểm soát hoặc thao túng.
Về vấn đề này, những người trẻ tuổi, đặc biệt là những người có cơ hội vươn ra trường quốc tế dường như đổ xô vào nhóm tiền điện tử với tốc độ cực nhanh, đơn giản vì tiền điện tử là một lựa chọn tốt hơn khi so sánh với tiền tệ có chủ quyền quốc gia.
- Theo sau Vàng và dầu thô, Bitcoin lập tức nhảy vọt lên 7.200 USD sau khi Mỹ giết chết vị tướng Tư lệnh “đầu sỏ” Soleimani của Iran
- Iran treo thưởng cho ai cung cấp thông tin về việc khai thác tiền điện tử bất hợp pháp
Minh Anh
Tạp chí Bitcoin | Cointelegraph
