Nếu cụm từ “giao dịch phái sinh” gợi lên hình ảnh những người đàn ông mặc vest với tay áo trắng cuộn đến khuỷu và biểu cảm nghiêm trọng trên khuôn mặt thì sàn giao dịch phi tập trung (DEX) hoàn toàn không có điều đó.
Không có văn phòng, không có trader tại sàn vẫy giấy và chắc chắn không có người đàn ông mặc vest nào. DEX được quản lý tự động hoặc bán tự động, trong đó những người tham gia vào nền tảng đưa ra quyết định quan trọng. DEX hiện là nền móng của hệ thống đang tạo ra các cơ hội đột phá cho nhiều người, nhưng chưa thể đáp ứng môi trường giao dịch phái sinh trong thời gian này.
Khoảng cách công nghệ
DEX hiện chưa có đủ cơ sở công nghệ cho thị trường quyền chọn với mức độ phức tạp như trong không gian truyền thống. Do đó, các dịch vụ hiện tại thiếu hiệu quả về vốn, định giá kém và nhiều rủi ro cho trader. Bên cạnh đó, con người phải được đặt lên hàng đầu và công nghệ được xếp sau khi nó trưởng thành, cung cấp sự phân quyền trong các thành phần tiến bộ. Sàn giao dịch phi tập trung dYdX gặt hái được khá nhiều thành công từ cách tiếp cận kết hợp giữa sổ lệnh tập trung với lưu ký (custody) phi tập trung, cho thấy đây cũng là con đường khả thi để thực thi các công cụ phái sinh.
Tỷ lệ phần trăm khối lượng giao dịch giao ngay của DEX so với sàn giao dịch tập trung (CEX) ở mức 9% hồi tháng 6 – là thời kỳ đỉnh điểm của cuộc đàn áp theo quy định.
Tỷ lệ khối lượng giao dịch giao ngay giữa DEX và CEX | Nguồn: The Block
Trong thời gian này, dYdX cũng đã ghi nhận mức doanh thu tăng đột biến 11,6 triệu đô la vào tháng 8 – dẫn đến tỷ lệ chấp nhận DEX cao hơn, một phần nhờ vào cách tiếp cận kết hợp.
Dữ liệu gần đây của dYdX | Nguồn: Tokeninsight
Cách tiếp cận kết hợp tập trung hơn tạo cơ hội sử dụng các công cụ tài chính phức tạp sớm hơn và trên quy mô lớn. Ưu tiên tính phi tập trung là một điều đáng hoan nghênh, nhưng áp dụng quá cứng nhắc sẽ làm trì hoãn khả năng tiếp cận cơ hội chuyển đổi tài chính.
Trải nghiệm người dùng mang lại cơ hội
Các sàn giao dịch tập trung là điểm đến lý tưởng cho rất nhiều người dùng cảm thấy không thoải mái với trải nghiệm tự lưu ký hoàn toàn. Không phải ai cũng muốn tự lưu ký tiền của họ. Thực tế là bạn có thể mất toàn bộ số tiền tiết kiệm khi đánh mất khóa cá nhân.
Ví dụ, quan sát biểu đồ bên dưới, một tỷ lệ phần trăm nhất định những người mới tham gia vào tiền điện tử có xu hướng chuyển đến các sàn giao dịch tập trung hơn.
Khối lượng giao dịch của Uniswap so với Coinbase và Binance | Nguồn: The Block
Đồng sáng lập và CEO Tom Bilyeau của Impact Theory là người yêu thích CEX hơn DEX. Tom là một cái tên tương đối mới trong lĩnh vực tiền điện tử và anh ấy biết mình “nên” tự lưu ký tài sản. Tuy nhiên, trong một lần thừa nhận trung thực tại cuộc phỏng vấn gần đây với Robert Breedlove, anh giải thích sở thích lưu giữ crypto trên sàn giao dịch vì tính bảo mật và không cần di chuyển nhiều. Tất nhiên, Twitter đã lan truyền biểu ngữ “đừng giống như Tom”, nhưng nếu chúng ta muốn phát triển như một ngành công nghiệp, chúng ta không thể như thế. Tom đang trải qua cùng một chu kỳ chấp nhận tiền điện tử như nhiều người. Có một bộ phận lớn dân số thậm chí không muốn nghĩ đến vấn đề bảo mật, họ chỉ muốn các sàn giao dịch chấp nhận rủi ro đối tác để họ có thể tiếp tục tận hưởng cuộc sống của mình.
Tất nhiên, có nhiều giải pháp để giải quyết xung đột về quyền tự chủ tài sản và nhiều lý do khiến mọi người thích tự lưu ký hơn, nhưng thực tế đó vẫn không phải là trải nghiệm lý tưởng cho tất cả mọi người.
Tương lai có thể tiếp cận cho tất cả mọi người
Tiền điện tử là một dự án phổ cập tài chính lớn. Ví dụ, trong cuộc khủng hoảng cho vay thế chấp dưới chuẩn vào năm 2007, vấn đề không phải là các công cụ phái sinh phức tạp sai lầm, mà là không có sự minh bạch hoặc không thể kiểm tra các sản phẩm đang được bán. Những rủi ro vô hình trong hệ thống mà không một ai nhận ra là nguyên nhân gây sụp đổ. Với tiền điện tử, mọi thứ trong toàn bộ hệ thống tài chính hoàn toàn minh bạch và có thể kiểm toán được trong thời gian thực. Khi cần thiết, mọi người có thể tìm hiểu về hệ thống margin, hệ thống cho vay và các khái niệm truyền thống, phức tạp khác hấp dẫn hoặc họ chưa biết đến.
Các sàn giao dịch tập trung nhận thức được rằng bất kỳ ai cũng có thể tìm hiểu, kiểm toán và chuyển tài sản của họ sang một nền tảng khác nếu họ không hài lòng, điều này khiến các sàn phải có trách nhiệm. Tuy nhiên, đối với DEX, ai sẽ là người đứng ra chịu trách nhiệm và giải quyết tất cả những hỗn loạn sau sự cố?
Điều này đặc biệt quan trọng khi các giao thức DeFi đã thiệt hại khoảng 284,9 triệu đô la do bị hack và tấn công khai thác khác kể từ năm 2019, theo một báo cáo của công ty nghiên cứu tiền điện tử Messari. Tại thời điểm này, ngành bảo hiểm phi tập trung chỉ chiếm một phần nhỏ trong tổng giá trị bị khóa (TVL) vào DeFi. TVL đại diện cho tổng tất cả tài sản được gửi vào các giao thức DeFi để kiếm phần thưởng, lãi suất, coin và token mới, thu nhập cố định…
Với các vụ hack DeFi xảy ra thường xuyên trong không gian tiền điện tử, các sàn giao dịch tập trung hoặc tổ chức lưu ký có thể mua bảo hiểm để khiến mọi người an tâm hơn và rủi ro đối tác là những on-ramp suôn sẻ nhất cho ngành.
Phi tập trung là mục tiêu cuối cùng
Tất nhiên, phi tập trung là mục tiêu cuối cùng. Người dùng kiểm soát tài sản của chính họ là điều lý tưởng. Về mặt định hướng, đây là đích đến mà ngành công nghiệp đang phát triển, nhưng không thể yêu cầu người dùng chấp nhận trước khi có đủ công nghệ phù hợp với chi phí của họ. Trách nhiệm thuộc về các nhà công nghệ để có được các công nghệ phi tập trung cần thiết. Theo đó, các DEX có thể có một tương lai đầy hứa hẹn cho giao dịch phái sinh, nhưng không phải trả giá bằng bảo mật, tốc độ và tính khả dụng cho tất cả.
Tham gia Telegram của Tạp Chí Bitcoin để theo dõi tin tức và bình luận về bài viết này: https://t.me/tapchibitcoinvn
- Giao thức xác minh danh tính trên Polkadot, KILT Protocol đã phi tập trung hoàn toàn
- DEX phát triển nhanh hơn CEX nhưng Binance vẫn thống trị với 171 triệu người truy cập
- Sau khi tăng 1000%, đã đến lúc giảm giá cho Loopring (LRC)?
Minh Anh
Theo Cointelegraph
