Không mất nhiều thời gian để Changpeng Zhao (CZ) trở thành người ủng hộ mới và có lẽ là mạnh mẽ nhất của DeFi. Với tư cách là người sáng lập Binance, một trong những sàn giao dịch tiền điện tử tập trung (CEX) lớn nhất trên thế giới, sự nhiệt tình ngày càng lớn của CZ đối với DeFi – đặc biệt là sự thừa nhận của anh ấy rằng những sàn giao dịch phi tập trung (DEX) sẽ vượt qua CEX của chính anh ấy – không chỉ tiệt lộ nỗi ám ảnh DeFi của chính anh ấy mà còn lên kế hoạch xây dựng đế chế DeFi, tất cả đều nằm trong Binance.
CEO Binance Changpeng Zhao (CZ)
Khoảnh khắc “a-ha”
CZ chưa bao giờ được biết đến như một gã DeFi. Trên thực tế, mặc dù đã có một thử nghiệm ra mắt Binance DEX trên Binance Chain trước đó, công ty chủ yếu đứng ngoài và quan sát không gian DeFi. Tất cả đã thay đổi vào ngày 31/8 khi sàn giao dịch công bố Binance Smart Chain (BSC), tương thích với Ethereum 100%.
Kể từ đó, chúng ta đã thấy một loạt các bản sao Ethereum DeFi xuất hiện trên BSC.
Nhưng theo CZ, anh ấy đã luôn nghĩ đến DeFi kể từ khi anh ấy có một khoảnh khắc “a-ha”: “Khoảnh khắc a-ha xảy ra khi tôi hiểu được sức mạnh của tạo thị trường tự động (AMM) đối với stablecoin. Năm ngoái, tôi không thể ngờ rằng giao dịch stablecoin lại trở thành một thứ gì đó, bởi vì nó phản trực giác”. Nhưng một khi anh ấy hiểu khái niệm đằng sau Curve, điều đó đã thay đổi. Curve, giống như nhiều dự án DeFi, sử dụng phương pháp tiếp cận thuật toán để khám phá giá mà không có order-book thường được những CEX sử dụng. Nó giảm thiểu thao tác và giảm độ trượt giá.
Mặc dù là một fan của khái niệm AMM, CZ nói rằng anh ấy không phải là một người canh tác DeFi siêng năng, chứ chưa nói đến một degen. “Cá nhân tôi không sử dụng các sản phẩm DeFi nhiều như vậy. Tôi đã cố hiểu quy trình làm việc của chúng”, anh nói.
Binance chọn các dự án DeFi dựa trên dữ liệu chuyên sâu như số lượng người dùng. Không có gì ngạc nhiên khi hầu hết những dự án DeFi trên BSC là những fork đơn giản của các sản phẩm DeFi của Ethereum như Uniswap, Compound, Curve và Balancer.
Những bản copy đơn giản có thể trông như một kế hoạch nửa vời, những token thực phẩm mới này chỉ đơn giản là hút thanh khoản trong thời gian đầu và sau đó có xu hướng chịu một cuộc di cư đẫm máu hàng loạt. Không có dự án BSC DeFi nào được liệt kê trong số những dự án DeFi hàng đầu trên xếp hạng tổng giá trị đã khóa.
Nhưng đó có phải là một vấn đề?
“Hầu hết những đồng coin sẽ chết trong hai tuần. Chúng ta đang xem xét những dự án có giá trị lâu dài”,CZ cho hay. Anh giải thích rằng “giá trị lâu dài” có nghĩa là những dự án phục vụ số đông và giải quyết những vấn đề kinh doanh thực sự chứ không phải là những đồng coin chỉ đơn giản là giảm giá và là phần thưởng cho cá voi và người dùng sành sỏi.
“Ý tưởng rằng DEX chắc chắn sẽ vượt qua CEX vào một ngày nào đó và nhóm phải “thử nghiệm” để tham gia vào trò chơi, chúng tôi đã thúc đẩy Binance ra mắt Binance Chain vào năm 2019 và BSC trong năm nay”.
“Tôi ghét điều hành DEX.”
Như hầu hết những người theo dõi CZ đều biết, anh ấy đã quan tâm đến việc chuyển đổi công ty sang DEX trong một thời gian dài. “DEX dễ hoạt động hơn rất nhiều. Bạn không cần phải KYC, không cần phải có một nhóm luật sư lớn. Tất cả những gì bạn cần là một nhóm các nhà phát triển và thậm chí có thể do cộng đồng đóng góp”, CZ chia sẻ.
Đối với CZ, một mục đích khác của việc chuyển sang DEX có thể là sẽ không có ai phàn nàn trên Twitter Crypto và đổ lỗi cho Binance vì đã niêm yết một số đồng coin nhất định. Binance cũng không giữ chìa khóa của người dùng và phải chịu đựng sự lo lắng và sợ hãi khi mất chúng. “Không cần ‘điều hành’, chỉ cần phát triển và triển khai nó”, anh nói.
Tuy nhiên, mặc dù anh có tình yêu ngày càng lớn dành cho DeFi, CZ không nghĩ rằng DeFi sẽ sớm lật đổ DeFi tập trung (CeFi). “Nếu bạn nhìn về dài hạn, chắc chắn 15 năm hoặc 20 năm, DeFi sẽ tiếp quản CeFi. Nhưng điều đó sẽ không sớm xảy ra, chẳng hạn như trong 12 tháng tới”.
Đặc biệt, anh ấy xem xét tổng giá trị được khóa trong DeFi, chỉ là một phần nhỏ của CeFi. Hơn nữa, số lượng người dùng trong DeFi nhỏ hơn nhiều so với CeFi. “Hầu hết người dùng DeFi là những người chơi lớn và cá voi,” anh than thở.
CEX vẫn tiếp tục tồn tại
CZ đang bỏ hai quả trứng vào hai giỏ. Giỏ CEX của anh ấy chịu trách nhiệm phục vụ những khách hàng hiện tại và tạo ra lợi nhuận, trong khi giỏ DeFi của anh ấy chịu trách nhiệm thu hút các nhà phát triển xây dựng các sản phẩm DeFi.
“CEX kiếm tiền tốt, nhưng phát triển một blockchain không tạo ra nhiều tiền,” CZ nói.
CEX sẽ tiếp tục tồn tại vì hầu hết người dùng không thích sử dụng ví DeFi và vẫn muốn từ bỏ khóa của họ vì sự tiện lợi. Quan trọng hơn, ai sẽ chuyển tất cả fiat đó sang tiền điện tử nếu CEX không thực hiện những giao dịch đó?
Tuy nhiên, theo thời gian, vai trò của CEX sẽ giảm dần khi các giải pháp sáng tạo như AMM thu hút người dùng từ CEX sang DEX. Những đổi mới giữa DEX sẽ mang lại những lợi ích thực sự như khai thác tính thanh khoản và độ trượt giá thấp — tất cả những thứ mà những CEX không thể tiếp cận được. Đó là lý do tại sao CZ bỏ trứng vào giỏ DeFi.
“Chúng tôi là một trong số ít CEX không coi nó là hoạt động kinh doanh chính của mình, mặc dù nó đang tạo ra lợi nhuận kha khá để tài trợ cho sự phát triển của chúng tôi. Nhưng chúng tôi không coi đó là hoạt động kinh doanh cốt lõi của mình. Chúng tôi xem nó như một bước đệm tạm thời để tiến đến thế giới phi tập trung toàn vẹn”, anh nói.
Nghe có vẻ giống như kế hoạch của Elon Musk khi ban đầu anh bán những chiếc xe thể thao chạy bằng điện sang trọng đắt tiền để tài trợ cho việc phát triển những loại xe điện giá cả phải chăng.
BSC là một blockchain hay DeFi Studio?
Đế chế DeFi của Binance tập trung xung quanh BSC, một giải pháp thay thế cho Ethereum, vốn nổi tiếng với vấn đề tắc nghẽn. Nhưng cũng giống như hầu hết các blockchain công khai đang đấu tranh để tìm kiếm thị trường ngách cho riêng mình, BSC cần tìm cộng đồng cho mình. Điều khác biệt với Ethereum là nhóm các nhà phát triển và cộng tác viên tận tụy, những người sẵn sàng “ném” các dự án DeFi này sang dự án khác.
Để thu hút các nhà phát triển tham gia vào hệ sinh thái BSC, Binance cung cấp một bộ các dịch vụ bao gồm Launchpad, Launchpool và chương trình tài trợ 100 triệu đô la. Nó thậm chí còn tung ra một Innovation Zone (khu đổi mới) dành riêng cho việc giao dịch những đồng coin rủi ro. CZ mô tả những thứ này tương tự như các khoản tài trợ của Ethereum Foundation, nhưng chúng giống như một studio ươm tạo hơn. Trên thực tế, tất cả nghe có vẻ rất giống với cách tiếp cận được thực hiện bởi một CEX lớn khác: Huobi.
Không chỉ đơn giản là đưa ra các khoản tài trợ, Binance còn tham gia sâu vào các dự án DeFi mà nó lựa chọn. “Chúng tôi gắn kết với cộng đồng một cách sâu sắc. Chúng tôi nói chuyện với các nhóm khác nhau ở đó. Chúng tôi không chỉ thuyết phục họ chuyển đổi. Chúng tôi tư vấn cho họ về những mô hình token. Chúng tôi cũng có một đội ngũ kỹ thuật đưa ra lời khuyên”, CZ giãi bày.
Nó khiến người ta tự hỏi liệu Binance có đơn giản là một studio thực hiện những dự án DeFi, thay vì một hệ sinh thái giống Ethereum thu hút các dự án tốt mà không có sự cố gắng.
Và khi ranh giới của việc một dự án có phải là một dự án Binance trở nên mờ nhạt, thì nguồn động lực trở nên đáng nghi ngờ. Trong số những dự án BSC thành công, Binance có bao nhiêu cổ phần trong đó và Binance đánh giá dự án nào nhận được nhiều vốn hơn?
Bong bóng sắp vỡ
CZ tin rằng không gian DeFi đang trải qua một thời kỳ sôi nổi và cơn sốt sẽ chết dần khi bong bóng nổ. Tuy nhiên, người ta không thể ngừng tự hỏi liệu Binance có đang góp phần tạo ra bong bóng hay không và liệu sự sụp đổ của DeFi có gây hại cho Binance hay không.
Bất kể thế nào, câu hỏi thực sự là, khi khối lượng giao dịch DEX tăng vọt, liệu Binance có cần một thử nghiệm khác để khẳng định miếng bánh DeFi của mình hay không, hay BSC của họ sẽ thu hoạch đủ lợi nhuận phi Ethereum để tự thiết lập như một người chơi quan trọng trong hệ sinh thái DeFi.
BSC về cơ bản là một thị trường hai mặt. Một mặt, nó cần thu hút các nhà phát triển xây dựng các sản phẩm sáng tạo thực sự trên chuỗi. Mặt khác, cần thu hút các nhà đầu tư sử dụng các sản phẩm này. Cho đến nay, Binance đã tập hợp một hệ sinh thái người dùng, có thể thấy từ số lượng địa chỉ duy nhất ngày càng tăng. Các nhà đầu tư bán lẻ đang quá vui mừng khi nhảy vào bất kỳ phong trào nào mà CZ tweet.
Nhưng mặt còn lại của thị trường là mặt phức tạp hơn, có thể thấy được từ dữ liệu giao dịch hàng ngày. Tại sao các nhà phát triển lại chuyển sang BSC khi Ethereum vẫn thống trị? Bất chấp mạng lưới bị tắc nghẽn khét tiếng của Ethereum, tại sao các nhà phát triển lại chọn một blockchain được duy trì bởi một CEX, thay vì bất kỳ blockchain nào khác?
Để chiếm được lòng trung thành của các nhà phát triển, Binance cần phải nỗ lực hết mình trong một cuộc chơi kéo dài. Rốt cuộc, Ethereum nổi lên như miền đất hứa của DeFi sau nhiều năm hoạt động thử nghiệm kém hiệu quả. Tăng trưởng sẽ không xảy ra trong một sớm một chiều, ngay cả khi nó được CZ cổ vũ.
- Chỉ số tổng hợp Defi của Binance đã giảm hơn 50% trong hơn một tháng – Tại sao vậy?
- Ethereum và DeFi “sẽ chiến thắng” các startup fintech và truyền thống
- Bitcoin và vàng: Đâu mới là tài sản trú ẩn an toàn thực sự?
Ông Giáo
Theo Decrypt