Mọi người đều muốn kiếm nhiều tiền hơn: những người ăn xin, sinh viên, kẻ trộm, công nhân, tỷ phú,… tất cả mọi người. Tiền sẽ quyết định các lựa chọn cho bạn, nơi bạn có thể sống, những điều bạn có thể hoặc không thể làm được. Vì vậy, con người luôn cố gắng kiếm thêm tiền, thêm nguồn lực. Các nhà kinh tế gọi đó là những luật của những mong muốn vô hạn. Con người luôn mong muốn nhiều hơn và mong muốn của chúng ta là không thỏa mãn được.
Để có được nhiều tiền hơn, chúng ta làm nhiều thứ: làm việc, ăn cắp, cầu xin. Nhưng đáng giá hơn, và đôi khi thành công hơn, chúng ta đầu tư. Các khoản đầu tư có khả năng thay đổi tương lai tài chính của con người và đưa họ thoát khỏi đói nghèo. Các doanh nghiệp cung cấp hàng hóa và dịch vụ đã làm điều này trong một thời gian dài nhất, nhưng mô hình đã chuyển đổi cho thấy rằng những khoản đầu tư quan trọng nhất là những khoản đầu tư đòi hỏi thời gian hoặc sự giám sát của bạn, những thứ mà bạn điều khiển đồng tiền làm việc cho bạn.
Bất động sản, hàng hóa, thị trường chứng khoán, giao dịch ngoại hối và gần đây nhất, crypto. Những con đường đầu tư này mang lại lợi nhuận không phụ thuộc vào thời gian và công sức của bạn, nhưng đầu tư đúng lúc vào thời điểm thích hợp và bạn sẽ giàu có, hoặc ít nhất là giàu hơn là khi bạn không đầu tư gì. Ý tưởng tuyệt vời, ngoại trừ khi các khoản đầu tư này thất bại: khi thị trường bất động sản sụp đổ, khi giao dịch ngoại hối không mang lại lợi nhuận, khi giá của một mặt hàng (ví dụ dầu thô) sụt giảm, và khi giá trị của crypto bị phá vỡ.
Tulip Mania
Việc các khoản đầu tư bị phá vỡ một cách ngoạn mục không phải là sự kiện mới. Ví dụ đầu tiên trong lịch sử là sự kiện Tulip Mania (cơn sốt hoa Tulip) đầu thế kỷ 17. Hoa tulip được giới thiệu với người Hà Lan khoảng 100 năm trước và trở nên phổ biến hơn với tầng lớp trung lưu và thượng lưu của xã hội. Hoa Tulip đẹp và khó trồng, vì vậy mọi người thèm muốn chúng. Một số người thấy cơ hội kiếm tiền, mua một lượng lớn củ hoa Tulip với hy vọng kiếm được lợi nhuận khi nó nở hoa. Chẳng bao lâu, hoa Tulip được giao giao dịch trên Sở giao dịch chứng khoán Amsterdam, và thậm chí nhiều người hơn bắt đầu mua chúng với mục đích đầu cơ.
Mặc dù hoa Tulip không có công dụng thực tế, thiếu hương thơm và không có giá trị về dược phẩm, ở đỉnh điểm của cơn sốt hoa Tulip đã có những nhà đầu tư bán căn nhà của mình để mua 1 củ hoa Tulip duy nhất với số tiền tương đương 76.000 USD ngày nay. Nghe có vẻ quen thuộc?
Sau đó, những người mua sớm bắt đầu bán các củ hoa Tulip họ nắm giữ, và vì vậy giá bắt đầu suy giảm. Khi giá giảm, nhiều người đổ xô đi bán, và ngay sau đó đã có rất nhiều người bán hàng. Doanh số bán ra hoảng loạn hơn và trong khoảng một tháng, củ tulip trước đây được mua với giá 76.000 USD chỉ còn giá trị gần bằng 1 USD. Chính phủ đã nỗ lực thông qua luật để kiểm soát thị trường và giữ cho Tulip giữ giá nhưng vô ích. Bong bóng hoa Tulip bùn nổ, thị trường Tulip đâm đầu, cơn sốt hoa Tulip kết thúc và chính phủ Hà Lan mất nhiều năm để hồi phục sau cú sốc đó.
Đã có một bộ phim tái hiện lại cơn sốt hoa Tulip, Tulip Fever (2017) rất hay, mọi người nên xem thử.
Khi lần đầu tiên tôi đọc về cơn sốt hoa Tulip, tôi đã tìm thấy những điểm tương đồng với crypto và Bitcoin, thật lạ lùng. Tulip Mania bắt đầu với việc mọi người mua một cái gì đó mà họ không cần vì họ tin rằng một ngày nào đó sẽ có người mua nó với mức giá cao hơn giá ban đầu, ngay cả khi mặt hàng đó không có giá trị thực tế.
Bitcoin, do Satoshi Nakamoto phát minh, được thiết kế để phục vụ cho mô hình cho vay ngang hàng (Peer-to-peer lending), một loại tiền tệ có thể vượt qua các bên thứ 3 như ngân hàng, các sàn giao dịch và chính phủ, cung cấp ngân quỹ cho những người cần chúng một cách an toàn, xác thực, có thể kiểm chứng. Nó thỏa mãn rất nhiều nhu cầu của đồng tiền và mở ra một cơ hội mới cho những khả năng mới. Vấn đề ở đây là gì? Bitcoin và những đồng crypto nói chung, không thể hiện sự hữu ích của nó, ít nhất là cho tới thời điểm này.
Hiện tại, không có công dụng tuyệt đối cho Bitcoin. Có rất ít các phương thức trao đổi hiện tại có thể làm, và nó vẫn cần được chuyển thành tiền mặt để sử dụng rộng rãi. Vì vậy, những người mua Tulip đầu tư hàng ngàn USD vào một bông hoa không có giá trị nội tại thì mọi người đầu tư tiền mặt vào một đồng tiền mà vẫn chưa chứng minh được giá trị của nó. Và khi mọi người ném tiền vào những thứ không có giá trị nội tại hoặc sử dụng rõ ràng, họ đang đối mặt với nguy cơ nghiêm trọng.
Thị trường chứng khoán Nigeria
Vào cuối những năm 2000, thị trường chứng khoán Nigeria bắt đầu tăng điểm. Những cổ phiếu chưa biết đến trước đây bắt đầu tăng giá và ngay sau đó thị trường chứng khoán tràn ngập trên các tít báo. Các nhà phân tích đầu tư tổ chức sự tăng giá cổ phiếu như là vốn hóa thị trường. Có những người đã kiếm được lợi nhuận lên đến 100%. Dựa trên điều này, các công ty môi giới chứng khoán bắt đầu nỗ lực tiếp thị chuyên sâu. Sử dụng những lợi ích rõ ràng làm bằng chứng, họ thuyết phục được hàng ngàn người đầu tư vào thị trường chứng khoán Nigeria. Người ta bắt đầu suy đoán về cơ sở mua và bán ngắn hạn, đổ hàng triệu vào cổ phiếu và ít khi kiểm tra về khả năng sinh lợi, tài sản của họ hoặc trả cổ tức / cổ phiếu trước đó. Được khuyến khích bởi đồ thị tăng điểm của thị trường chứng khoán, thậm chí nhiều nhà đầu cơ còn đổ tiền vào nhiều hơn, một số người còn đi vay tiền để đầu tư vào những IPO đáng ngờ.
Trong chưa đầy 1 năm, thị trường chứng khoán Nigeria lao dốc một các ngoạn mục. Từ mức cao 13,5 nghìn tỷ Nairas vào tháng 3 năm 2008, vốn hóa thị trường đã tụt giảm chỉ còn 4,6 nghìn tỷ Nairas trong tháng 1 năm 2009. Hàng trăm nhân viên môi giới chứng khoán mất việc làm, các công ty đóng cửa và các quỹ hưu trí không thể đáp ứng được nghĩa vụ của họ.
Vào thời điểm viết bài, Bitcoin đang được giao dịch với mức giá khoảng $9.000-$10.000, khoảng 1 nửa giá trị của nó 2 tháng trước. Có rất nhiều sự hoảng loạn giữa các nhà đầu tư, với những người mua ở mức giá thấp hơn – giá vào tháng 1 năm 2017 là $960 và thu được một lợi nhuận lớn từ những người mua ở mức giá $8.000.
Các chuyên phân tích về tương lai của Bitcoin. Năm 2014, ngân hàng Thế giới đã so sánh nó với một mô hình Ponzi và những người khác gọi đó là một cuộc lừa đảo toàn cầu nguy hiểm, trong khi các nhà kinh tế như John Lanchester đã nhìn thấy tương lai của mình tươi sáng hơn.
Cá nhân tôi đang tìm kiếm cách để đầu tư vào những thứ có giá trị nội tại rõ ràng, như các nhà máy phát điện cho Nigeria, thuốc giảm cân tức thời, xe đạp thiết kế cho người béo, và có thể, blockchain cho sách điện tử. Bất cứ thứ gì với nhu cầu chưa được đáp ứng rõ ràng.
//Tôi tránh xa những điều tôi không hiểu, và tôi đang học để nhận ra rằng khi một thứ đang bị thổi phồng, hoặc được mọi người mua thông qua tin tức thì không phải là thời điểm tốt để hùa theo. Tôi đang nghiên cứ điều tra trước khi tôi đầu tư, thay vì thuê ngoài cơ sở tri thức tài chính của tôi.
Khi Bitcoin được bán ở mức giá cao nhất mọi thời đại là 19.783 USD vào tháng 12 năm 2017, tôi đã cố gắng cảnh báo mọi người về khả năng xảy ra vụ suy thoái. Một trong những người mà tôi cảnh báo đã chế diễu ý tưởng của tôi và bảo làm gì có chuyện đó. Tôi đang tự hỏi giờ anh ta nghĩ gì nhỉ?
N.M. Bassey là một blogger người Nigeria. Cô viết bài tại The Naija Writer, và tweets tại @StNaija
Sn_Nour
Theo Tapchibitcoin.vn